Meşhur hadis ve fıkıh Âlimi. İsmi Ahmed bin Huseyin, kunyesi Ebu Bekir'dir. Nişabur'un Beyhek kasabasından olduğu icin Beyheki diye meşhur olmuştur. Beyhek kasabasına bağlı Husrevcird koyunde 994 (H. 384) senesinde doğdu, 1066 (H. 458)da Nişabur'da vefat etti.

Kucuk yaşta ilim tahsiline başlayan Beyheki zekasının keskinliği, hafızasının kuvveti, oğrendiği şeyler uzerindeki arzusu ve ilim oğrenmekteki ihlası ile hocalarının dikkatlerini uzerine topladı. Beyheki; Horasan, Bağdat, Kufe ve Mekke gibi ilim merkezlerinde zamanın Âlimlerinden akli ve nakli ilimleri tahsil etti. Yuzden fazla hocadan hadis oğrendi. Ebul-Feth Nasır bin Muhammed Umeri'den fıkıh ilmini, Hakim'den hadis ilmini, İbni Furek'ten kelam ilmini, Ebu Ali Rodbari'den tasavvuf ilmini oğrendi. Buyuk Âlim oldu, kendisine ilmin minaresi denildi. Pek cok Âlim yetiştirdi. Şeyhulislam Ebu İsmail el-Ensari, Zahir bin Tahir, Ebu Abdullah el-Feravi, oğlu İsmail bin Ahmed onun yetiştirdiği Âlimlerdendir.

Kelam ilminde Ehl-i sunnet itikadına buyuk hizmetler yaptı. Ceşitli ilimlerde bilhassa hadis, fıkıh ve kelam ilmine ait yuzlerce eser yazdı. Horasan'da hadis ilminde onun izni olmadan, o icazet (diploma) vermeden kimse hadis ilminden soz edemezdi. Şafii fıkhı oğretmesi icin Nişabur'a cağrıldı. Her ne kadar memleketine donmek istediyse de 9 Nisan 1066 (H. 10 Cemazilevvel 458) da vefat etti. Cenazesi yakın olan Beyhek kasabasına goturuldu.

İlim ve fazilette yuksek bir zat olan Beyheki hazretleri, devamlı okur, araştırır, tasnif eder, eserlerini oğrencilerine okutur, ilimle meşgul olur, fakirliğe sabreder, halinden hic şikayet etmezdi. Az yer az icerdi. Kırk dort yaşından sonra vefatına kadar otuz sene bayram gunleri haric devamlı oruc tutmuştur.

Eserleri
1) Es-Sunen-ul-Kubra: Hadis-i şerif kitabı olup, on cilttir. Eshab-ı kiram ve Tabiinin isimleri, senet ve ravileri icerisine alan bir fihristi vardır.
2) Es-Sunen-us-Sugra: İki cilttir.
3) Kitabu'l-Esma ves-Sıfat: İki cilttir.
4) Delail-un-Nubuvve: Uc cilttir.
5) Menakıb-uş-Şafi
6) Marifet-us-Sunen vel Asar: Eser dort cilttir.
7) Şu'ab-ul-İman
8) Et-Tergib vet-Terhib
9) Kitab-uz-Zuhd-il-Kebir
10) El-Ba'su ven-Nuşur
11) Fedail-us-Sahabe
12) El-Medhal iles-Sunenil-Kubra
13) El-Mebsut
14) El-Adab
15) El-İtikad ala Mezhep-is-Selefi Ehlis-Sunneti vel-Cema'a
16) AhkÂm-ul-Kur'an
__________________