Ucuncu Soz

BismillÂhirrahmÂnirrahîm

1 يَاۤ اَيُّهَا النَّاسُ اعْـبُدُوا





İBADETİN ne buyuk bir ticaret ve saadet olduğunu, gunahkÂrlık ve yasak zevklere duşkunluğun, beyinsizce davranışın, budalalığın, zevk ve eğlenceye ve yasak şeylere duşkunluğun, akılsızlık edip luzumsuz yere, sonunu duşunmeden, nefsin doyması icin — ki asla doymaz— masraf etmenin ne buyuk bir zarar ve yok oluş olduğunu anlamak istersen, şu temsîlî hikÂyeciğe bak, dinle:
Bir vakit iki asker uzak bir şehre gitmek icin emir alıyorlar. Beraber giderler. Ta ki yolun ikiye ayrıldığı yere kadar. Bir adam orada bulunur, onlara der:
“Şu sağdaki yol, hic zararı olmamakla beraber, onda giden yolcuların onundan dokuzu buyuk kÂr ve rahat gorur. Soldaki yol ise, menfaati olmamakla beraber, on yolcusundan dokuzu zarar gorur. Hem ikisi kısa ve uzunlukta birdirler. Yalnız bir fark var ki, duzensiz, hukûmetsiz olan sol yolun yolcusu cantasız, silÂhsız gider. Gorunuşte sahte bir hafifliğe, yalancı bir rahatlığa kavuşur. Askeri disiplin altındaki sağ yolun yolcusu ise, gıdalı, besleyici ozlerden dolu dort okkalık bir canta ve her duşmanı alt ve mağlûp edecek iki okkalık bir mukemmel devlete ait silÂhı taşımaya mecburdur.”
O iki asker, o tarif edici adamın sozunu dinledikten sonra, şu bahtiyar nefer sağa gider. Bir batman (yaklaşık sekiz kg.) ağırlığı omzuna ve beline yukler. Fakat kalbi ve ruhu, binlerce batman ağırlığındaki iyilik karşısında kendini borclu hissetmelerden ve korkulardan kurtulur. Oteki bedbaht nefer ise askerliği bırakır, duzene, kanuna uymak istemez, sola gider. Cismi bir batman ağırlıktan kurtulur; fakat kalbi binlerce batman ağırlığındaki iyilik karşısında kendini borclu hissetmeler altında ve ruhu hadsiz korkular altında ezilir. Hem herkese dilenci, hem her şeyden, her hadiseden titrer bir şekilde gider. Ta ki hedeflenen, varılacak yere yetişir; orada Âsi ve kacak cezasını gorur.
Askerlik nizamını seven, canta ve silÂhını muhafaza eden ve sağa giden nefer ise, kimseden minnet almayarak, kimseden korkmayarak, kalp ve vicdan rahatlığı ile gider. Ta ki o istenen, hedeflenen şehre yetişir; orada vazifesini guzelce yapan namuslu askere yakışır bir odul gorur.
İşte ey soz dinlemeyen nefis! Bil ki, o iki yolcudan biri Allah'ın emir ve yasaklarına itaat eden kişilerden, birisi de Âsi olup kabiliyet ve duygularını nefsin yasak arzu ve isteklerine vermiş insanlardandı. O yol ise hayat yoludur ki, ruhlar aleminden gelip kabirden gecer, Âhirete gider. O canta ve silÂh ise, ibadet ve Allah'tan korkup emir ve yasaklarına titizlikle uymaktır. İbadetin gerci gorunuşte bir ağırlığı var. Fakat mÂnÂsında oyle bir rahatlık ve hafiflik var ki, tarif edilmez. Cunku Allah'a kulluk eden, namazında der: “Eşhedu en l ilÂhe illÂllah.” ''Yani her şeyi yoktan yaratacak ve butun yaratılmışların rızkını verecek O'ndan başka hic bir İlah yoktur. Zarar ve fayda O'nun elindedir. O hem her şeyi hikmetle yapan Allah'tır, anlamsız, boş iş yapmaz; hem sonsuz merhamet ve şefkat sahibi Allah'tır, iyiliği, ikramı, merhameti coktur.'' Buna kalpten inandığı icin, her şeyde bir rahmet hazinesinin kapısını bulur, dua ile calar. Hem her şeyi kendi her bir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları icin muhtac olduğu şeyleri veren, onları terbiye edip idare ve egemenliği altında bulunduran Allah'ının emrine boyun eğen gorur. Her bir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları icin muhtac olduğu şeyleri veren, onları terbiye edip idare ve egemenliği altında bulunduran Allah'ına sığınır, guvenir ve O'nu vekil kabul eder, O'ndan guc alıp her belaya, sıkıntıya karşı O'na sığınır. ÎmÂnı ona tam bir guven verir.
Evet, her doğru olan, gercek olan iyilikler, sevaplar gibi, cesaretin dahi kaynağı imandır, Allah'a kulluktur. Butun kotulukler, gunahlar gibi korkaklığın, aşırı urkekliğin dahi kaynağı hak yoldan sapkınlık, inancsızlıktır. Evet, tam olarak kalbi imanla aydınlanmış bir Allah'a ibadet edeni, dunya bomba olup patlasa, ihtimaldir ki, onu korkutmaz. Belki, her şeyin kendisine muhtac olduğu hic bir şeye muhtac olmayan Allah'ın harika gucunu lezzetli bir hayretle seyredecek. Fakat, meşhur bir aklı bilimle aydınlanmış denilen kalpsiz bir gunahkar filozof ise, gokte bir kuyrukluyıldızı gorse, yerde titrer, “Acaba bu serseri yıldız arzımıza carpmasın mı?” der, kuruntulara, şuphelere duşer. (Bir vakit boyle bir yıldızdan koca Amerika titredi. Cokları gece vakti hanelerini terk ettiler.)
Evet, insan nihayetsiz şeylere muhtac olduğu halde, sermayesi hic hukmunde bir şey... hem nihayetsiz belalara, sıkıntılara uğrayan olduğu halde, gucu hic hukmunde bir şey... Adeta sermaye ve guc dairesi, eli nereye yetişirse o kadardır. Fakat emelleri, arzuları ve elemleri ve belÂları ise, dairesi, gozu, hayali nereye yetişirse ve gidinceye kadar geniştir. İşte bu derece Âciz ve zayıf, fakir ve muhtac olan insan ruhuna ibadet, Allah'tan guc alıp ve O'na guvenme, Allah'ın bir olduğuna inanma, teslim olma, ne kadar buyuk bir kÂr, bir saadet, bir nimet olduğunu, butun butun kor olmayan gorur, algılar, kavrar.
Bellidir ki, zararsız yol, zararlı yola — hatta on ihtimalden bir ihtimal ile olsa—tercih edilir. Halbuki, meselemiz olan Allah'a kulluk yolu, zararsız olmakla beraber, ondan dokuz ihtimalle bir sonsuz mutluluk hazinesi vardır. GunahkÂrlık ve yasak zevklere duşkunluk, beyinsizce davranış, budalalık, zevk ve eğlenceye ve yasak şeylere duşkunluk, akılsızlık edip luzumsuz yere, sonunu duşunmeden, nefsin doyması icin — ki asla doymaz— masraf etmek yolu ise—hatt gunahkÂrın bile itiraf ettiği gibi—menfaatsiz olduğu halde, ondan dokuz ihtimalle sonsuz sıkıntı, mutsuzluk icinde mahvoluşu, yok oluşu getirdiği sonucuna İslÂm Âlimleri goruş birliğiyle varmıştır. Bu sonuc guvenilir insanların birbirlerine anlatarak kesin getirdikleri haber derecesinde doğrudur. Uzman topluluğunun onayı ile kesindir. Gozle gormenin şahitliğiyle değişmeyendir ve bu durumdakilerin verilen haberleriyle her zaman ispatlanmıştır.
Ozetle, Âhiret gibi dunya saadeti dahi ibadette ve Allah’a asker olmaktadır. Oyle ise biz daima “Elhamdu lillÂhi ale’t-tÂati ve’t-tevfîk” 2 demeliyiz ve Musluman olduğumuza şukretmeliyiz.

Dipnot-1
“Ey insanlar, ibadet ediniz.” Bakara Sûresi, 2:21.
Dipnot-2
Bize taat ve muvaffakiyet nasip eden Allah’a hamd olsun.
__________________