Sportif başarı bedensel performans zihinsel performans ve psikolojik performansın toplamlıdır. Spora yeni başladıysanız psikolojiniz buna hazır değilse vucudunuz ceşitli reaksiyonlar gosterebilir Eğerki psikolojinizde kaygılar var ise yapacağınız spordaki gelişimlere golge duşurebilir Spora kendini pisikolojik yonden hazırlamış kişiler yada hazır hisseden kişilerin rahat tavırları,cabuk kavrama,ve gelişim kaydetmesi diğerlerine oranla yuksektir. Orneğin kişi Yeni başladığı her hangi bir spora hangi psikolojik etki ile başladığıda onemlidir sosyal psikoloji,stres hali psikoloji,Bir şeyin yerine koymak icin başlanılan psikoloji. Kişi hangi psikoloji halinde başlar ise başlasın spordn alacağı farklı meyveler başladığı psikolojiyi etkileyecektir. Ozellikle derby macları olarak tanımlanan, ustun fizik kondisyon ve mukemmel tekniğe sahip en iyi sporculardan oluşan takımlar arasındaki musabakalar aslında “psikolojik maclar”dır. Bu gibi durumlarda başarılı olmak icin gereken on koşullar bilen ve uygulayabilen sporcu ile antrenor başarılı olacaktır. Kazanmak, galip gelmek ya da yenilmemek olarak duşunulmemelidir. Sadece sonucu duşunmek ve ne olursa olsun galip gelmeye calışmak sporcunun doğru duşunmesini ve doğru davranmasını engeller. Sporcu sadece mevcut potansiyelini sergilemeyi duşunmelidir. Rakibin gucu, macın onemi, seyircinin tezahuratı, basının izlemesi, sporcu izin vermediği surece performansını etkileyemez. Sporcu başarısını sağlayanında, engelleyeninde yalnızca kendisi olduğunu bilmelidir. Tek rakip vardır, o da sporcunun kendisi kendisini yendiği zaman, yani izleyicinin, basının, rakibinin, hakemin, hatta hava ve saha durumunun başarısına tanık olmaya hazır beklediğine inandığı zaman kazanmış demektir. Ve sonuc kendiliğinden gelir. Bu guvenle sahaya cıkan sporcu her şeyin kendi kontrolunde olduğuna inandığı icin ne gerekiyorsa yapacaktır. Cunku, beyni ile vucudu arasında onlenemeyecek bir iletişim vardır. Aksini duşunurse vucut da o şekilde hareket eder ve vucut nasıl davranırsa beyin o şekilde duşunur. Panik halinde hareket eden, koordinasyon bozuk, telaşlı davranışlar sergileyen, hakeme sinirle el kol hareketleri yapan, takım arkadaşlarına bağıran bir sporcunun beyni, o gun kotu bir gunde olduğunu, her şeyin ters gittiğini, bu kadar şansız bir gunde kazanmanın mucize olacağına duşunmeye başlar. Duşuncesinde yenilgiyi kabullenen, kazanacağı konusunda şupheler olan sporcu, asla kazanamaz. Başarılı sporcu mucadeleyi seven, zorluklarla başa cıkmayı zevkli hale getirebilen, yaratıcı, buyuk duşunen ve hayaller kurmaktan korkmayandır. En yeni tekniklerle, en iyi koşullarda ve en bilgili antrenorlerle calışan, benzer yetenekli bircok sporcudan sadece bazılar şampiyon veya yıldız sporcu olur. Cunku, onlar psikolojik olarak başarmaya hazırdırlar. Kendine guvenir, yenmek ya da yenilmemek icin oynamaz, sadece elinden gelenin en iyisini yapmaya calışır. Yaptığı işten zevk alır ve kendisi izin vermedikce hicbir şeyi ya da kimsenin başarısını engelleyemeyeceğini bilir. Kendisi ile ilgili asla olumsuz duşunmez. Sadece o anı yaşar ve hata yapmaktan korkmaz. Olumlu davranışlara yol acacağına inanır. Neşeli rahat ve kendinden emindir. Sporda psikolojik bilgi edinme nedir ? Bir antrenor yeni başlayacak olan sporcularını secerken ve antrenman planlaması yaparken onların fiziksel ozellikleri kadar, psikolojik ozelliklerini de goz onunde bulundurmalıdır. Bircok antrenor sporcuların neler hissettiğini cok iyi bildiğini, onları anlayabildiği cunku daha once (sporcuyken) benzer şeyleri kendisinin hissetmiş olduğunu duşunur. Ancak bu tur subjektif değerlendirmeler yanıltıcıdır. Sporcular hakkında doğru bilgiler elde edebilmek icin bilincli yontemler secilmelidir. Spor psikolojisinde en cok kullanılan tanı koyma yontemleri; vak’a tarihcesi, gozlem, deney, test ve sosyometridir. Vak’a tarihcesi: Bir sporcunun hayatı ve ozgecmişi hakkında bilgi toplamayı ifade eder. Bilgiler genellikle anket yontemi ile toplanır. Gerekli olduğu hallerde sporcuya yakın kişilerle goruşme yapılır. Amac sporcunun umutları, hobileri, spor gecmişi, ulaşmak istediği hedefler, evindeki yaşam koşulları, ailesinin tavrı ve eğitim tarzı, gecmişteki başarı ve başarısızlıkları ile okul ve mesleki durumunu tespit edebilmektir. Gozlem: Yeni bilgiler edinmek icin planlı bir şekilde sporcunun gozlenmesidir. Bu yontem sporda vazgecilmez tanı yontemlerinden biridir. Sporcunun bir başkası tarafından gozlenmesi (dış gozlem) sonucu, yorgunluk belirtileri, saldırgan tepkileri, oğrenmedeki ilerlemesi, korkuları, etkileşim şekilleri ve belirli durumlardaki duygusal tepkiler saptanabilir. Bunun yanı sıra sporcunun da kendisini gozleyerek (icebakış) ne zaman heyecanının yukseldiğini, hangi durumlarda dikkatini tam olarak toplayabildiğini ozel antrenman ve yarışmalarda ne duşunduğunu, neler hayal ettiğini saptaması yararlı olur Deney: Bir olayın planlı ve kasıtlı olarak gercekleştirilmesidir. Sporda deney ve testi kesin olarak birbirinden ayırmak olası değildir. Deneyde daima bağımlı bağımsız değişkenler bulunur. Bağımsız değişken deneyi yoneten kişi tarafından tespit edilip duzenlenir. Bağımlı değişken ise tespit edilmiş koşulları bağlı olarak gozlemlenen değişiklilerdir. Orneğin, uykusuzluğun basketboldeki isabet yuzdesi uzerine etkisi araştırıldığında, uykusuzluk bağımsız değişken, isabet yuzdesi bağımlı değişkendir. Test: Sporda test yontemleriyle hem yetenekler hem de kişilik ozellikleriyle ilgili bilgiler toplanır. Orneğin zeka testleri, fiziksel uygunluk testleri v. b Bu testlerin kullanım, uygulama ve değerlendirilmesi ilgili test prosedurune uygun yapılmalıdır. Sosyometri: Bir grup veya takımın oncelikle duygusal yapısını belirlemeye yarayan tum calışmaların ortak adıdır. Bu calışmalar belli kriterlere gore kabul gorme veya reddedilme yoluyla gercekleşir. Boylece gruptan dışlananlar ve sevilen kişiler ile grup ici ilişkiler ve sorunların nedenleri tespit edilebilir Antrenorlerin, ancak tanı koyma yontemleriyle sporcuları hakkında doğru bilgilere ulaşmaları ve buna dayanarak sporcuların gelecekteki davranışlarını hem tahmin etmeleri hem de sevk ve idare etmeleri olasıdır. __________________