KADIN KİMLERİN YANINDA VE NASIL ORTUNUR?
A) Kocasının Yanında:

Karı-koca birbirinin bedenlerinin her yanına bakabilirler. Eşler arasında ortunme zorunluluğu soz konusu olmaz. Cunku İslamî nikahla cinsel ilişki bile meşru olunca, bundan daha hafif olan bakma ve dokunmanın meşru oluşunda şuphe yoktur. Bununla birlikte "galiz avret" sayılan haya yerlerine bakılmaması edebe daha uygundur. Nitekim Hz. Aişe'den; "Ben Nebî (s.a.s)'in cinsel uzvuna (ferc) hic bakmadım", başka bir rivayette "Onun fercini hic gormedim, o da benden bir şey gormedi" dediği nakledilmiştir. (bk. Ahmed b. Hanbel, VI, 63, 190; el-Kurtubî, a.g.e., XII, 154.)

B) Mahrem Hısımlarının Yanında:

Kadın; baba, oğul, erkek kardeş ve uvey oğul gibi, aralarında ebedî olarak evlenme engeli bulunan hısımlarının yanında el, ayak, kol, sac, kulak, boyun ve dizden aşağı inciklerini acabilir. Onların da bunlara bakmaları helaldir. Cunku yakınlıkları yuzunden bir takım iş ve hizmetlerin gorulmesi, bu nedenle de bir arada bulunmaları gerekir ve bir fitne duşunulemez. Ancak karın ve sırt kısmını acamaz, bu arsızlık olur. Nitekim zıhar yolu ile boşamada koca, karısına "Sen bana anamın sırtı gibisin" diyerek boşama prosedurunu başlatır. Zıharı ve pişmanlık durumunda donuş yontemini belirleyen ayette (el-Mucadele, 58/1; bk. Elmalılı, a.g.e., VII, 450 vd.) annenin sırtına dikkat cekilmiştir. Bu yuzden annenin sırt ve bunun benzeri olan karın kısmının da yakın hısımlara karşı avret sayılması gerekir. Aşağıda, kadının yanlarına ortusuz cıkabileceği hısımları ayrıca inceleyeceğimiz icin kısa geciyoruz.

C) Başka Kadınların Yanında:

Kadınların kadınlara karşı avret yeri, gobekle diz kapakları arasında kalan kısımdır. Bunun dışındaki yerleri kadınların yanında acabilirler. (el-Mevsılî, el-ihtiyar, l, 45.) Ancak muşrik kadınlar kapsam dışında tutulmuştur. Bu yuzden musluman bir kadının muşrik ya da inkarcı kadınların yanında mahrem bir yerini acması caiz değildir. Hatta İbn Cureyc, Ubade b. Nusey ve Hışam el-Kari' gibi bilginler hıristiyan bir kadının musluman bir kadını opmesini veya onun avret yerlerine bakmasını mekruh saymışlardır.

Ubade b. Nusey, Hz. Omer'in, komutan Ebu Ubeyde b. el-Cerrah'a (o. 18/639) yazdığı şu mektubu zikreder: "Zimmet ehli (hıristiyan veya Yahudi kadın tabea)nin musluman kadınlarla birlikte hamamlara girdikleri haberi bana ulaştı. Onları bundan menet. Cunku zimmiye bir kadının musluman kadını cıplak olarak gormesi caiz değildir". Ebu Ubeyde mektubu alınca şoyle ilan etmiştir: Herhangi bir kadın ozursuz olarak hamama giderse, bununla yuzunu beyazlaştırmayı kastetmiş olur. Allah kıyamet gununde yuzlerin beyazlaştığı (bk.Al-i İmran, 3/106,107.) gunde onun yuzunu karartsın" (el-Kurtubî, a.g.e., XII, 155.)

Abdullah b. Abbas (o. 68/687) bu konuda gayri muslim kadınların istisna edilmesinin nedenini şoyle acıklar: "Musluman kadını tesettursuz olarak hıristiyan veya yahudi bir kadının gormesi helal olmaz. Cunku bunlar musluman kadının ortusuz halini kocalarına anlatabilirler" (el-Kurtubî, a.g.e., XII, 155.) Yine de konu İslam fakihleri arasında goruş ayrılığına neden olmuştur. Nitekim musluman bir hanımın, gayri muslim cariyesinin yanında ortunmesine gerek olmadığına fetva verilmiştir.

D) Yabancı Erkeklerin Yanında:

Musluman bir kadının yabancı erkeklere karşı yuzu, bileklere kadar elleri ve ayakları dışında bedeninin tamamı avrettir. Ayaklarda goruş ayrılığı olmakla birlikte sağlam goruşe gore ayaklar acık kalabilir. Bu yerlerin gerek namaz icinde ve gerekse namaz dışında ortulmesi farzdır. Yukarıda başın ve bedenin ortunme şeklini ve ortude aranan nitelikleri acıklamıştık. Bu yuzden kısa geciyoruz.

E) Zaruret Veya Tedavi Halinde Ortunme:

Tedavi gibi bir zaruret halinde erkek veya kadının bedenine doktor, ebe, iğneci ve pansumancı gibi kimselerin bakması ve dokunması caizdir. Ancak kadınların sağlık problemlerinde kendi cinslerinden olan doktor, ebe ve sağlık personelini tercih etmeleri gerekir. Bunlar bulunmayınca veya bulunup da uzmanlık ve beceride geri olması durumunda "Zaruretler sakıncalı olan şeyleri mubah kılar" kuralı işletilir. Ancak zaruretler de miktarlarınca takdir olunur.
__________________