İnsanı Tuğyana Sevk eden Şeyler


Tuğyan, insanın tabiatında vardır: "İnsan gercekten azar." (Alak, 6) Ayetin hemen devamında, insanın tuğyanının temel sebebi gosterilir: İstiğna; yani insanın kendini kendine yeterli gormesi, kendisini hic kimseye muhtac olmayan bir konumda zannetmesi ve okumaması, vahiyden/ilimden uzak olması. (bkz. Alak, 7 ve 1-5). İnsanı istiğnaya, dolayısıyla tuğyana surukleyen en buyuk etken, ya malının cokluğu veya nufuzlu otoritesidir. Birincisi malın tuğyanıdır; ikincisi ise otoritenin. Siyası otoritenin tuğyanı tağut kavramıyla ifade edilir. Tuğyanın her iki turu de değişmez sunnetullah gereği, helak edicidir.
Allah, insanların azıp sapmamaları icin her şeyi olcu ile yaratmış, rızkı da belli bir olcu ile insanlara vermiştir: "Eğer Allah rızkı kullarının hepsine bol bol verseydi yeryuzunde azgınlık ederlerdi. Ama 0, (rızkı) dilediği olcude indirir." (Şura, 27) "İnsanın acık bir duşmanı olan şeytan" (Yusuf, 5) ve "kotuluğu cok emreden nefis" (Yusuf, 53) insanı azgınlığa ve sapıklığa teşvik eder. Bunun icin Kur'an, nefis ve şeytana karşı insanı sık sık uyarır ve onların vesvese ve saptırmalarına karşı uyanık bulunmayı emreder Allah'ın bu uyarısı, insanlara olan lutuf ve merhametinin bir eseridir. Allah insanı başıboş bırakmamıştır (Kıyame(t), 36). Başıboş bıraksaydı, insanın aleyhine olurdu; ademoğlu azıp sapardı. Bununla beraber, insanların coğu bilgisizlikleri ve akılsızlıklar yuzunden iman etmemişlerdir.
Tuğyan, insan egosunun, kendini ilahlaştırması, her şeyin, herkesin ustunde gormesi halinde ortaya cıktığında doruk noktadır. Kur'an'a gore, bu doruk noktanın tipik temsilcisi Firavun'dur. (Bkz. Taha, 24, 43; Naziat, 17) Firavun, butun gucun kendi elinde olduğunu vehmediyor, insanları kucuk goruyor, onları olduruyor ve en kotu işkenceye maruz bırakıyordu. (Bakara, 49; İbrahim, 6). Firavun mantığına gore butun insanlar onun kulu kolesi; Mısır ve başta Nil olmak uzere tum nehirler onun mulku idi: "Firavun, milletine şoyle seslendi: Ey milletim! Mısır hukumdarlığı ve memleketimde akan bu ırmaklar benim değil mi? Gormuyor musunuz? (Zuhruf, 51) Firavunlar medeniyeti bir tuğyan medeniyeti idi; batışları bu yuzden olmuştur: "Gormedin mi Rabbin ne yaptı? O sutunlar, saraylar sahibi Firavunlara. Onlar ki, ulkeler boyunca tuğyan sergilediler (azgınlık ettiler) ve oraları fesada boğdular. Sonunda Rabbin onların uzerine azap kamcısı yağdırdı." (Fecr, 11-13)
Sunnetullah gereklerinden birini Kur'an belirtir: Butun uygarlık ve saltanatların cokuşu tuğyan (azgınlık) yuzundendir. Bu, daha cok, maddi değerlere aldanarak azmaktır. Her cokuşun altında bu yatar. Tuğyana sapanların cezaları, bir tabiat tuğyanı olan ateşle verilecektir. Cehennem, tabiat kuvvetleri tuğyanının cok guclu bir belirişidir.
Tuğyancı zalimlerin cezalandırılmasında en uygun yol, cehennemle ceza yoludur. (Bkz. Naziat, 39) Cehennem, bir gozetleme yeridir, tuğyana sapmışlar icin bir donuş/varış yeridir. (Nebe', 21-22) Boyle olduğu icindir ki, cehennem ehli, birbirlerini suclarken surekli: "seni tuğyana ben itmedim" şeklinde konuşacaklar; "tuğyana sapmış bir topluluk idiniz, haydi gorun sonunuzu!" hitabım duyacaklardır. (Kaaf, 27; Saffat, 23, 31; Sad, 55-56)
__________________