SİGARANIN ZARARLARI
OSMAN DOĞAN
İrşad Dayanışma Vakfı Yayınları -1-
KAHİRE 2002
ONSOZ
Bizleri en guzel bicimde yaratan, sıhhat ve afiyet veren Rabbimize sonsuz hamd
ederiz. Salat ve selam, rahmet peygamberi Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v.)’in
uzerine olsun.
Allahu TeÂl Kur’an-ı Kerim’de Tin suresinde “Biz insanı en guzel bir şekilde
yarattık” buyuruyor. insan kendisini incelediği zaman bu hakikati gorecektir.
Rabbine şukredip bu yaratılış şeklini bozmamaya gayret edecektir. Peygamber
efendimiz (s.a.v.) bir hadisi şeriflerinde: “İnsanların kaybettiği iki şey
vardır. Birisi sıhhat, diğeri ise boş vakittir.” buyurdu. Bu hadisi şerifin
işaret ettiği sıhhatin kaybedilmesi hususu bizleri cok duşundurmektedir. Bazen
insan kendi eli ile kendi sıhhatini bozar ve olumunu hazırlar. İşte bizde
asrımızın en yaygın hastalıklarından biri olan sigaraya muptela oluş uzerinde
cok duşunduk. Cevremizdeki insanların bu hastalığa muptela olduklarını gorduk.
Bu bizi cok duşundurdu ve vicdanen rahat-sız etti. Onları bu muptela oldukları
hastalıktan kurtaramamamız bizi kah-rediyordu. Mutlaka bir şeyler yapmalıydık.
Bu gidişe bir dur dememiz gerekiyordu.
“İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olanıdır.” Hadisi şerifini
kendi-mize dustur edinip, insanlara hizmet etmek istedik. Buradan hareketle
asrımı-zın en yaygın ve tehlikeli bir hastalığı olan sigara uzerinde geniş caplı
araştır-malar yaptık. Sigaranın zararlarını butun yonleri ile ele aldık. Bu
kucuk ancak samimi niyetle hazırlanmış araştırma-mızı okuyan bir insanımız, bir
arkadaşı-mız bu hastalıktan kurtulursa ne mutlu bize. İşte o zaman cok mutlu
oluruz. Tek amacımız budur. Doktorlarımız nasıl ki insanlarımızın sağlığına
kavuşması icin gayret ediyorlarsa bizler de kendi gucumuze gore gayret
etmeliyiz.
Uzerimize duşen vazifeyi yapma-lıyız. Ben ne yapabilirim ki diye duşunmeyelim.
İbrahim (a.s.) ateşe atıl-dığı zaman karınca ağzında su taşıyıp ateşi sondurmeye
gidiyormuş, soruyorlar sen mi bu kucuk ağzında taşıdığın uc beş damla suyla
ateşi sondureceksin?
Karınca şu guzel cevabı veriyor “ben gucumun nispetinde gayret etmeliyim, ateşi
sonduremesem de ben vazifemi yapmış olurum” diyor. Bizler de karınca misali
gucumuz nispetinde insanlara faydalı olmak icin gayret etmeliyiz. Bu kucuk
araştırmamızı insan-lığın faydası icin sunmaktan mutluluk duyarım.
Rabbimden niyazım bu araştır-mamdan istifade edip, sigara muptelası olmaktan
kurtulmaları ve bizlere dua etmeleri. İnsan sağlığının korunması icin yaptığımız
calışmalar bununla sınırlı kalmayacak. İleride alkol ve uyuşturu-cunun
zararları hastalıklar ve tedavisi konularında değişik araştırmalarımızı
insanlığın faydasına sunacağız inşaallah. Rabbimiz hayırlı ve guzel işlerde
muvaffak eylesin.
-----------------oOo----------------
A- TIBBI ACIDAN SİGARANIN ZARARLARI
Tıbbi araştırmalar neticesinde sigarada 30 bin zehirli madde bulunduğu bunlardan
2 bin’inin kanser yapıcı maddeler olduğu tespit edilmiştir.
Yine bu araştırmalar sonucunda, sigara icenlerin kansere yakalanma risklerinin
10-15 kat, kalp hastalıklarına yakalanma riskinin ise 10 kat daha fazla olduğu
tespit edilmiştir.
Gunde 9 adet sigara icenlerin akciğer kanserine yakalanma riskleri % 6 iken
gunde 41 sigaradan fazla icenlerin akciğer kanserine yakalanma riskinin % 100
olduğu araştırmalar neticesinde ortaya cıkmıştır.
Akciğer kanseri vakalarının % 90’ının, gırtlak kanseri vakalarının % 99 unun
sigaranın sebep olduğu bu araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir.
Sigarada bol miktarda bulunan cok zehirli bir madde olan nikotin beyin
hucrelerini etkileyerek uyuşturmakta ve zamanla hafıza kayıplarına ve damar
tıkanıklığına sebep olmaktadır.
Sigaranın ana maddesi olan tutun o kadar zehirlidir ki, bir paket sigarada
bulunan tutunun icindeki nikotin ve diğer zehirli maddeler bir laboratuarda
damıtılarak bir insana icirilirse veya şırınga edilse birkac dakika gibi kısa
bir zamanda o insanı oldurebilecek guctedir.
Sigarada 3 bin 885 toksit madde tespit edilmiştir.
Sigarada oldurucu şu zehirler vardır:
*Toluen (Tiner)
* Kadmiyum (Aku metali)
* Metanol (Fuze yakıtı)
* Butan (Tup gazı)
* DDT (Bocek ilacı)
* Naftalin (Guve ilacı)
*Arsenik (Fare zehiri)
*Amonyak (Tuvalet temizleyicisi)
*Siyanur (Gaz odaları zehiri)
*Radon (Radyasyon)
*Polonyum (Kanserojen)
*Karbon (Araba eksoz gazı)
*Katran (Asfalt maddesi)
*Aseton (Oje sokucu)
-----------------oOo----------------
SİGARANIN İNSAN SAĞLIĞINA VERDİĞİ ZARARLAR:
Sigara sindirim sistemini tahrip eder, buna bağlı olarak sindirim gucluğu,
bozuklukları, mide hastalıkları, ulser, bağırsak hastalıkları, bobrek
rahatsızlığı, iştahsızlık, halsizlik, kansız-lık, ust solunum yollarında
tahribat, oksuruk, balgam, bronşit, astım, amfizem, gırtlak ve akciğer kanseri,
dudak, dil ve yemek borusu kanseri, dolaşım sisteminde tahribat, damar sertliği,
damar tıkanıklığı, şeker hasta-lığı, kalp hastalıkları, kangren, beyin felci
gibi son derece tehlikeli hastalık-lara sebep olduğu Tıbbi araştırmalar
neticesinde ortaya cıkmıştır.
Sağlık otoriteleri amfizem (Akciğerin gorevini yitirmesi)’nin nedeninin %90
oranında sigaradan dolayı olduğunu soylemektedirler. Amfizemin ilk belirtisi
nefes darlığı şeklindedir. Sigara icenlerde nefes darlığı daha cok
gorulmektedir.
Alman kanser araştırma merkezin-den Prof. Dr. Haraldzur Hausen sigaranın cevre
ve insan sağlığını tehdit eden araba ve sanayi gazları gibi zehirli maddelerle
aynı nispette risk faktoru olduğunu ve icindeki radyoaktif kurşun ve polonium
maddesinin hucreleri tahrip ettiğini bildirmiştir.
Medical tribune adlı tıp dergisinin Oxford Universitesinden epidemiyolog (salgın
hastalıklar) uzmanı Richard Peto şu tespiti yapmıştır. “1993 de Avrupa topluluğu
sınırları dahilindeki ulkelerde yaşayan toplam 6 milyon insanı sigaranın sebep
olduğu hastalıklar yuzunden kaybettik.”
1998 yılında yapılan bir araştır-mada sigaranın erkeklerde iktidarsızlığa sebep
olduğu ve bunun sonucunda psikolojik rahatsızlıkların ve boşanma olaylarının
artığı tespit edilmiştir.
Hacettepe Universitesi Onkoloji Enstitusu oğretim uyesi Prof. Dr. Şevket Ruacan,
kanser hastalığının % 30 unun sigaradan kaynaklandığını bildirmiştir.
Tutunun ortalama ucte birini nikotin oluşturmakta ve her sigara ile insan
vucuduna 1 ile 2,5 miligram nikotin girmektedir. Nikotin insanda bağımlılık
yapmaktadır. Sinir sistemini ve sindirim sistemini etkilemekte, kalp atım
hacmini, kan basıncını ve oksijen tuketimini artırmaktadır.
Akciğer kanserinde % 90 sigara-nın etkisi vardır. Akciğer kanserinin yanı sıra
mesane ve pankreas kanser-lerine de yol acmaktadır.
Sigara icen kadınlarda duşuklere, olu bebek doğumlarına, cocukların sakat
doğmasına, ureme hucrelerinde bozuk-luklara, şekil bozukluklarına ve rahim
kanserine sebep olmaktadır. Sigara icen kadınlar icmeyen kişilerden 10 yaş fazla
ihtiyarlamakta ve şekilleri bozulmakta-dır. Sigara icen annelerin cocukları
oksijen azlığı nedeniyle geri zekalı olma riski daha fazladır. Gunde bir paket
sigara icilen evde yaşayan bir cocuk beş tanesini icmiş gibi zehir almaktadır.
Ozellikle cocuklar sigaradan cok etkilenmektedir.
-----------------oOo----------------
B- SİGARANIN SEBEP OLDUĞU OLUMLER
Gunluk bir paket sigara icen kimse olumunu kendi eliyle hızlandır-maktadır. Her
gun bir paket sigara tuketen bir kimsenin vucudunda 20 yıl sonra 7 kg is ve
katran birikmektedir. Sigara farkında olmadan insanı yavaş yavaş oldurmektedir.
Dunyada her yıl 2,5 milyon, her gun 7 bin, her saat 300 ve her dakika 5 kişi
sigaranın sebep olduğu hastalıklar yuzunden olmektedir.
Turkiye de sigaranın sebep olduğu hastalıklar yuzunden yılda 160 bin kişi
hayatını kaybetmektedir. Bu rakam maalesef korkunc rakamdır. Canakkale
savaşında biz yaklaşık 250 bin şehit verdik. Nerdeyse Canakkale’de verdiğimiz
şehit sayısına yakın bir oranda her yıl insanlarımızı kaybedi-yoruz. Bu acı bir
gercektir.
A.B.D de yılda 350 bin kişi sigaranın sebep olduğu hastalıklar yuzunden hayatını
kaybediyor. 1985 de A.B.D de yapılan bir araştırmada karaciğer kanserinden olen
hastaların % 15’inin sigara icenler olduğu tespit edilmiştir.
Sigara icenlerde erken olum oranı icmeyenlere gore 20 kat daha fazladır. 2020
yılında gelişmiş ulkelerde sigara-nın sebep olduğu hastalıklar yuzunden 2 milyon
insanın oleceği tahmin edilirken gelişmekte olan Turkiye de bu oranın 10 milyon
civarında olacağı tahmin edil-mektedir. Bu araştırma gosteriyor ki Turkiye
insanı sigaraya daha cok mupteladır. Yetkililer bu tehlikeye karşı gerekli
tedbirleri alması gerekir.
-----------------oOo----------------
C- SİGARANIN EKONOMİK ZARARLARI
Dunyada kişi başına yıllık sigara tuketimi 2500 iken Turkiye de ise bu oranın
1430 adet olduğu tespit edilmiştir.
Turkiye de yılda 76 milyar 500 milyon adet sigara tuketilmektedir. Sigara
tuketiminde Turkiye Dunyada 4. sırada gelmektedir. Turkiye de sigara
tiryakilerinin sayısı 20 milyon, her uc kişiden biri sigara tiryakisidir.
Tiryaki olmayıp da sigara icenleri bu rakama ilave etsek karşımıza korkunc bir
rakam cıkar. Bunun uzerinde durup duşunul-mesi gerekir.
Turkiye’nin bir yıllık sigara tuketimi 5,5 trilyon liradır. Dunyada kişi başına
1 kg sigara tuketilirken Turkiye de kişi başına 1,5 kg sigara tuketil-mektedir.
Bu araştırmalar gosteriyor ki ulke ekonomisi acısından 5,5 trilyon lira milli
gelir adeta duman olup havayı ucup gitmektedir. Ulke ekonomisi zarar gorduğu
gibi aile ekonomisi de ciddi oranda etkilenmektedir. Ayrıca yılda 160 bin
insanımızın kaybedilmesi, ulke ekonomisinde buyuk bir iş kaybıdır. Yetkililerin
bu konuya da dikkatlerini cekiyoruz.
WHO (Dunya sağlık teşkilatı) hesaplarına gore Dunya uzerinde 1 milyar 370 milyon
insanın sigara tiryakisi olduğu bildirilmiştir. İnsanlık alemi acısından da
korkunc bir rakamdır. Ozellikle geri kalmış ve gelişmekte olan ulke ekonomileri
sigara tuketiminden buyuk oranda zarar gormektedir.
-----------------oOo----------------
D- SİGARANIN CEVREYE ZARARLARI :
Sigaranın cevreye de buyuk oranda zararı vardır. Dunyadaki yangınların % 70
inin sigara sebebiyle cıktığı ve binlerce hektar ormanın yok olmasına neden
olduğu araştırmalar neticesinde tespit edilmiştir.
Sucluların % 95’inin sigara tiryakileri olduğu istatistiklerle ortaya cıkmıştır.
Sigaranın insanın kendisine zararı olduğu gibi başkalarına da zararı vardır.
sigara icen kimseler ceşitli hastalıklara yakalanmakta bu hastalıklar o kişinin
cocuklarına da kalıtsal bir hastalık olarak gecmektedir. Gelecek nesillerde
tehlike icindedir. Nesillerimiz sigara sebebiyle sağlıksız bir toplum o ulke
icin buyuk bir problemdir.
Sigara icen kimseler aile efradına ve cevresine de zarar vermektedir. Sigara
icmeyenlerde sigara dumanı sebebiyle buyuk oranda etkilenmektedir. Ozellikle
kapalı bir odada icilen sigara doğrudan herkesi etkilemektedir. Kapalı salonlar,
toplu taşıma aracları sigaranın en cok zararlı olduğu mekanlardır. Bu mekanlarda
azda olsa icilen sigaralar icmeyenlere de zarar vermektedir.
Araba egzoslarından cıkan zehirli maddelere eş değer sigarada zehirli maddeler
vardır. Atmosfere de bu zehirli maddelerin karışması neticesinde oksijeni
azaltmakta boylece tum canlılara zararı dokunmaktadır.
Bir tane sigaradan ne olacak diye duşunmek cok yanlıştır. Herkes boyle duşunurse
milyonlarca sigara icilmiş olur. Her birinin dumanı hesap edilse havayı nasıl
etkilediği ortaya cıkar.
Sigara dumanının havaya yaydığı zehir korkunc boyutlardadır. Her yıl havaya
sigara dumanında bulunan 5555 ton hidrokarbur karışmaktadır. Dunya-mızın da bir
sınırı bir olcusu vardır. atmosferimizde ozon tabakası bilincsiz tuketilen
kimyasal maddeler sebebiyle delinmiştir. Bunun sebeplerinden birisi-nin de
parfum olarak kullanılan spreyler olduğu tespit edilmiştir. Bir spreyden ne
olacak diye duşunmek ne kadar yanlışsa bir sigaradan ne olacak diye duşunmekte o
derece yanlıştır. İnsanoğlu kendi eliyle hem kendisine hem de tum canlılara
zarar vermektedir.
İnsanlar piknik yaptıkları orman-lık alanlarda, ictikleri sigaranın izmari-tini
sondurmeden gelişi guzel sağa sola atmakta, bunun sonucunda orman yangınları
cıkmaktadır. Binlerce hektar-lık milli servetimiz olan ormanlarımız sigara
yuzunden, bir ihmalin sonucu olarak yok olup gitmektedir. Ulke ekonomisi buyuk
olcude zarar gorduğu gibi, Turkiye insanı oksijen kaynaklarını ve tabii
guzelliklerini kaybetmektedir. İnsanımız icin bu buyuk bir kayıptır. Ayrıca bu
orman yangınlarından ormandaki guzelim hayvanlar da etkilenmekte ve bir coğu bu
yangınlarda olmektedir. İşte sigaranın ne buyuk olcude cevreye zarar verdiğini
gorelim ve tedbir alalım. İnsanımızı eğitelim bu konuda bilinclendirelim.
-----------------oOo----------------
E- SİGARA BİR SOMURU ARACIDIR
Emperyalist ulkeler tarafından sigara bir somuru aracı olarak kullanıl-maktadır.
Ozellikle geri kalmış 3. Dunya ulkeleri bu yolla somurulmektedir. Amerikanın
urettiği Marlboro sanayileş-memiş ulkelerin en cok tukettiği bir tuketim
maddesidir. İnsan haklarından bahseden emperyalist ulkeler para icin fakir ulke
insanlarını sigara yoluyla somurmekte ve zehirlemekte, binlerce insanın olumune
neden olmaktadır. Yaptıkları filmlerde adeta sigara reklamı yapılmaktadır.
“Marlboro Kovboy” reklamların-da elinde sigarayla keyifli pozlarıyla tanınan,
Wayne Mc Laren bu goruntusuyle gencleri tesir altına almıştır. Bir cok genc ona
ozenerek sigaraya başlamıştır.
1990 yazında 51 yaşında meşhur film artisti Mc Laren akciğer kanserinden
olmuştur. Olmeden once şunları soylemiştir: “Sigara, oldurucu bir illettir. Ben
bunun canlı bir ispatıyım. Hayatımı işte bu oksijen cadırında noktalıyorum. Size
sesleniyorum sigara katiyen bir değer kazandırmıyor, kaybet-tiriyor.”
David Goertliz’de Camel ve Winston sigara firmalarının reklam artisti idi.
Kendiside sigara tiryakisiydi, pek cok defa mide ve ciğerlerindeki rahatsızlık
sebebiyle tedavi gordu. Yıllar sonra dikkatini bir şey cekti. David’in calıştığı
sigara firmasının idari kadrosu-nun tamamı kesinlikle sigara icmiyordu. Merakla
sordu ve cok ilginc bir cevap aldı: “Biz bu zehirli mereti icmeyiz, sadece tatlı
parası icin satarız.” Bu soz David’i cok etkilemiştir. Sigara icen kimselerde
cok iyi duşunmeliler. Sigara icmek suretiyle kime para kazandır-dığını, nasıl
somurulduğunu duşunen bir insan iradesine sahip olur ve sigarayı bırakır.
Alışmışım bırakamıyorum sozu cok yanlış bir duşuncedir. İradesine sahip olan bir
insan bu sozu soylemez ve derhal sigarayı bırakır. “Sigara firmaları sigaranın
uzerine sağlığa zararlıdır diye yazmaktadırlar. Onlar da sigaranın sağlığa
zararlı olduğunu bildikleri halde uretiyorlar. Para kazanmak uğruna insanların
sağlığını tehlikeye atıyorlar.”
Ulkemizde sigara alışkanlığı ortaokul cağlarında bir ozenti ve hevesle
başlamaktadır. Ortaokul oğrencilerinin % 37’sinin universite oğrencilerinin %
50’sinin sigara ictiği, ayrıca işcilerin % 70’i kadın memurların % 49’unun
sigara tiryakisi olduğu, Turkiye’de erkeklerin % 63’unun sigara ictiği
araştırmalar neticesinde ortaya cıkmıştır.
-----------------oOo----------------
F- SİGARA HAKKINDA FIKHİ HUKUMLER
Sigara hakkında eski alimlerin coğu mekruh olduğu hususunda fetva vermişlerdir.
Bunun sebebi onların yaşadığı donemde sigaranın zararları bugunku gibi
bilinmediğinden dolayı o gunku şartlarda verdikleri fetva doğrudur. Bir şeyin
haram olduğuna hukmedebilmek icin o şey hakkında Kur’an ve sunnette veya icmada
bir hukmun bulunması gerekir. Şayet bu uc kaynakta da hukum bulunmazsa o
takdirde 4. kaynak olan kıyas yoluna gidilir ve kıyas metoduyla alimler ictihad
ederler. İsabet ederlerse iki sevap, isabet edemezlerse bir sevap vardır.
Kıyasda aranan bazı şartlar vardır. Bu şartlardan biri kıyas yapılan her iki
şeyde illetin aynı olması gerekir. Eski alimlerimiz o gunku şartlar icinde
sigaranın illetiyle ilgili kesin bir delil bulamadıkları icin mekruh olduğuna
hukmetmişlerdir. Ancak gunumuz alimlerinin ekseriyeti haram olduğuna hukmedip
fetva vermişlerdir. Cunku şu anda tıp ilerle-miştir. Tıbbi araştırmalar
neticesinde sigaranın 30 bin zehirli ve zararlı madde ihtiva edip bunu 2
bin’inin kansere sebep olan maddeler olduğu ve kesin olarak olumlere sebep
olduğu ortaya cıkarılmıştır. Ayrıca alkol ve uyuşturucu maddeler gibi zararlı ve
bağımlılık yapıcı olduğu tespit ve tescil edilmiştir. Kıyastaki illet gunumuzde
apacık ortaya cıktığından bu hususta gunumuz alimleri hic tereddut etmeden kıyas
yoluyla haram olduğuna ictihad etmişlerdir. Gunumuz alimlerinin verdiği fetva
doğrudur ve gecerlidir. Eski alimleri-mizin sigaranın mekruh olduğuna dair
verdikleri fetvalar o gunku şartlar icinde doğrudur ve o zaman icin gecerlidir.
Sigaranın haram olduğuna dair gunumuz alimleri delilleri ile ortaya koyup ispat
edip ittifak etmişlerdir. Turkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı ve fetva kurulu,
Mısır’da el-Ezher uleması ve fetva kurulu, ayrıca Mısır Diyanet İşleri
Başkanlığı ve fetva kurulu, Suudi Arabistan Diyanet İşleri Başkanlığı ve fetva
kurulu ile uluslar arası İslam ulkeleri fetva kurulları ve diğer İslam ulkeleri
Diyanet İşleri Başkanlıkları da haram olduğu hususunda fetvalar
yayın-lamışlardır. Dolayısıyla eski alimleri-mizin sigaranın mekruh olduğuna
dair fetvasına uyulamaz. Şu anki fetvalar gecerlidir. Bu fetvalardan bazılarını
sunuyorum.
a. Turkiye Diyanet İşleri Başkan-lığının sigara konusundaki fetvası şoyledir:
Sigara icmenin gırtlak ve akciğer kanseri başta olmak uzere bir cok hastalıklara
yol actığını, mutehassıslarca belirtilmiştir. Dinimiz kişinin kendisine ve
başkasına zarar vermesini, eza etmesini ve israf etmesini haram kılmıştır. Bazı
alimler icene ve dumanını teneffus eden herkese sıhhi yonden zararlı olan
sigaranın, israf, eza ve fena kokusunu da dikkate alarak haram olduğunu
soylemişlerdir. İcilmesi haram veya mekruh olan bir şeyin satışı da aynı
hukumdedir.
b. Mısır Diyanet İşleri Başkanlı-ğının sigara ile ilgili fetvası: fetva kurulu
25 cemaziyel evvel 1420 (5 Eylul 1999) yılında sigaranın haram olduğuna dair
fetva yayınlamışlardır.
Tasavvuf ulemasının tamamına yakını haram olduğuna dair fetvalar vermişlerdir.
Şafi mezhebi alimlerinden Kalyubi bir din alimi olduğu kadar aynı zamanda bir
tabib idi. Bu zat da tutun icmenin haram olduğu fetvasını vermiştir.
Onceki alimlerimizden Abdulaziz Eddebbağ İmam Birgivi, İsmail Hakkı Bursevi gibi
bir cok alimimiz, sigaranın haram olduğu fetvasını vermişlerdir.
Sigaranın haram olduğu fetvasını veren alimlerimizin dayandığı deliller Kur’an,
sunnet, icma, kıyas, sahabenin sozleri, usul fıkıh kaideleri ve akli
delillerdir. Şimdi bu delilleri sırayla detaylıca goreceğiz.
Sigaranın haram olduğu fetvasını veren alimlerin dayandığı deliller:
a. Sigaranın haram olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’den deliller:
Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’de Araf suresi 157. ayeti kerimesinde şoyle
buyurmuştur:
“Yanlarındaki Tevrat ve İncilde yazılı buldukları o elciye, o ummi peygambere
uyanlar (var ya) işte o peygamber onlara iyiliği emreder, onları kotulukten men
eder ve onlara temiz şeyleri helal ve pis şeyleri haram kılar.”
Bu ayetten cıkarılan hukum: Bu ayette zikredilen habais (pis şeyler) eziyet
verici şeylerdir. Sigarada bu pis, zararlı ve zehirli maddeler icerdiğinden
ayette zikredilen habais grubuna girmektedir. Dolayısıyla sigara haram-dır.
Kur’an-ı Kerim’den 2. delil olarak Nisa suresi 29. ayeti kerimesi olan şu ayeti
gostermişlerdir:
“Ve kendinizi oldurmeyin. Şuphesiz Allah (c.c.) sizi esirgeye-cektir.”
Bu ayetten cıkarılan hukum: Cenab-ı Hak (c.c.) insanın kendi kendini oldurmesini
haram kılmıştır. Sigarada zehirli maddeler olması sebebi ile insanı zamanla
oldurduğunden bir intihar gibidir. Dolayısıyla intihar haram kılındığına gore
sigara icen kimse kendi kendini oldurduğunden dolayı haram işlemiş gibidir.
Kur’an-ı Kerim’den 3. delil olarak Bakara suresi 195. ayeti kerimesi olan şu
ayeti gostermişlerdir:
“Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. Her turlu hareketi-nizde durust
davranın. Cunku Allah (c.c.) durustleri sever.”
Bu ayetten cıkarılan hukum: Allah-u TeÂl insanın kendi eli ile tehlikeye
atılmasını yasaklamıştır. Sigarada zehirli, zararlı ve tehlikeli maddeler
vardır. neticesi hastalık ve olumdur. O halde insan sigara icmek sureti ile
kendi eli ile kendisini tehlikeye attığı icin Allah-u TeÂlÂ’nın yasakladığı bir
hukmu ciğnemiş olur ki, bu da haramdır ve gunahtır.
Kur’an-ı Kerim’den 4. delil olarak İsra suresi 27. ayeti kerimesi olan şu ayeti
gostermişlerdir:
“Muhakkak ki sacıp savuranlar (israf edenler) şeytanların dostlarıdır. Şeytan
ise Rabbine karşı cok nankor-dur.”
Bu ayetten cıkarılan hukum: Allah-u TeÂlÂ, insanın gereksiz yere malını sacıp
savuranları şeytanlarla eşit tutup, onların dostları olduğunu bildir-miştir. O
halde sigara icenler malını gereksiz ve faydasız yere sacıp savurduğundan, israf
ettiğinden dolayı şeytanların dostu olmuş olur ki, Cenab-ı Hak bizleri bundan
sakındırıp uyarmıştır.
Kur’an-ı Kerim’den 5. delil olarak Araf suresi 31. ayeti kerimesi olan şu ayeti
gostermişlerdir:
“Ey Ademoğulları! Her secde edişinizde guzel elbiselerinizi giyin. Yiyin, icin,
fakat israf etmeyin. Cunku Allah, israf edenleri sevmez.”
Bu ayetten cıkarılan hukum: Rabbimiz, bizlere helal olan şeyleri yiyip icmemizi
ve israf etmememizi emret-miştir. İsraf haram kılınmıştır. O halde sigara asli
ihtiyacın dışında olup, insana faydası olmayıp bilakis zararlı olduğun-dan
dolayı israftır. İsraf ta haram kılındığına gore sigara da haramdır.
b. Sigaranın haram olduğuna dair sunnetten deliller:
Şu hadis-i şerifi 1. delil olarak gosterdiler: Peygamber efendimiz (s.a.v.) bir
hadis-i şeriflerinde şoyle buyurdular: “Haksız yere eziyet ediciler
cehennemdedir. Zarar vermek te yoktur, zarara uğramak ta.”
Bu hadis-i şeriften cıkarılan hukum: Başkalarına eziyet etmek, zarar vermek
yasaklanmıştır ve nehyedil-miştir. Sigara, eziyet verici ve zararlı bir
maddedir. Hem insanın kendisine zarar verir, hem de cevresindekilere zarar
verir. dolayısıyla sigarada bu hadiste işaret edilen, nehyedilen şeylerin icine
girdiğinden haramdır.
2. delil olarak şu hadis-i şerifi gosterdiler: Ebu Davud’dan nakledilen, Ummu
Seleme (r.a.)’dan rivayet edilen şu hadis-i şerifte peygamber efendimiz
(s.a.v.)’in muskir ve muftir olan her şeyi yasakladığı bildirilmiştir. Bu
hadis-i şerifte yer alan muskir kelimesi icki kelimesi gibi sarhoşluk veren
şeylerdir. Muftir kelimesini mufessirlerimizden İbn Kesir (r.h) şoyle
acıklamıştır: “İcildiği zaman vucuda hararet veren, uzuvlarda kırıklık, guc
azalması, goz kapaklarında mahmurluk ve vucutta zayıflama meyda-na getiren
şeylerdir.” Sigarada bu ozelliklerin bulunduğu tıbben tespit edildiğinden
sigarada hadiste yasaklanan muftir grubuna girmektedir.
Sigarada ayrıca şupheliler grubu-na girmektedir. Eski alimlerimizin ve gunumuz
alimlerinin tamamı şupheliler-den olduğu hususunda ittifak etmişlerdir.
Şupheli şeylerden sakınılması hususunda peygamber efendimiz (s.a.v.)’in bir cok
uyarıları vardır.
Peygamber efendimiz (s.a.v.) şu hadis-i şeriflerinde şuphelilerden sakın-mamızı
bizlere emretmiştir. Peygamber efendimiz (s.a.v.) şoyle buyurdular: “Haram
bellidir, helal bellidir. Bu ikisi arasında şupheliler vardır. bunlardan
sakının.”
Diğer bir hadis-i şeriflerinde peygamber efendimiz (s.a.v.) şoyle buyurmuştur:
“Şupheli şeyi işleyen haram işlemiş olur.”
Usulu fıkıhta şoyle bir kaide vardır: Haramlıkla mubahlık hukmu bir meselede
ictima etse haramlık yonu tercih edilir ve o şeyden sakınılır.
Sahabe-i Kiramdan bazıları şoyle buyurmuşlardır: “Haram olur korkusuyla bir cok
helalleri terk ettik.” Sahabe-i kiram, haramdan o kadar kacıyorlardı ki, şupheli
olan bir şey helal olsa dahi o şupheliyi terk ediyorlardı. İşte takva budur.
Takva sahibi olan kimse şupheli-lerden sakınır.
Rasulu Ekrem (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde şoyle buyurdular: “Soğan ve
sarımsak yiyen camimize gelmesin.” Soğan ve sarımsak helal olduğu halde
efendimiz (s.a.v.) onların kotu kokula-rından diğer insanların ve meleklerin
rahatsız olacaklarından dolayı kotu kokuyla mescide gidilmesini men etmiştir. O
halde sigara helal olmadığı halde, ustelik cok kotu kokusu sebebi ile
icmeyenleri de rahatsız ettiğine gore nasıl bir Musluman sigara icebilir.
Sigaranın dumanı cevresindeki insanları rahatsız ettiğinden dolayı sigara icmek
bu yonuyle de ayrıca gunahtır.
Cunku peygamber efendimiz (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde: “Muslu-man,
elinden, dilinden başkalarının emin olduğu kimsedir” buyurmuştur. Sigara icen
kimse sigara icmek sureti ile başkalarına zarar vermiş olur. Bu da muslumana
yakışmaz.
Ayrıca vucudumuz bize emanettir. Bu emanetten de kıyamet gunu hesaba
cekileceğiz. Bir hadis-i şeriflerinde peygamber efendimiz (s.a.v.) şoyle
buyurmuştur: “İnsanların kaybettiği iki şey vardır. Biri sıhhat, diğeri boş
vakittir.” Demek ki kim sıhhatini korumazsa zarar ve ziyan icinde demektir.
Sigara icen kimse, cevresindeki her şeye zarar vermiş olur. sigara dumanındaki
zehirli maddeler insanları, hayvanları, bitkileri ve havadaki oksijeni etkiler.
Ayrıca sigara dumanı melekleri de etkiler. Onlarda rahatsız olup sigara icen
kimsenin yanından uzaklaşırlar. Cunku melekler kotu kokulardan rahatsız olur. Bu
sebeple insan olunce yıkanır ve kefenlenip kabre konur. Melekler sual sormaya
gelirler. Salih bir mu’minse onu ziyarete gelirler. Şeytanlar ise aksine kotu
kokulardan hoşlanırlar. Copluk ve pisliklerde yaşarlar. Sigara icen kimse
farkında olmadan melekleri rahatsız edip onları uzaklaştırır. Şeytanlar da kotu
kokuyu sevdiklerinden, o kimse şeytan-ları davet etmiş olur. Şeytanlar da o
kimseye vesvese verip kotuluğu emrederler. Bu yonuyle de sigara sakıncalıdır.
Murşidlerimizden Yahyalı Hacı Hasan Efendi (r.h) sigara ile ilgili şu nasihatı
yapmıştır.
“Mesela şu sigara, kimi ne olacak canım olsa olsa mekruhtur der. Tasavvuf
ulemasına gore haramdır. Arıcılar bal alırken, arıları kovandan uzaklaştırmak
icin tutsu (duman) verirler. Şeytan da bizi sigara icmeye teşvik ederek
başımızdan melekleri dağıtmak istiyor. Bilhassa genclere soyluyorum, aman
sigaraya alışmasınlar.”
Bakın bununla ilgili bir hadise anlatayım size; Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)
hazretleri, tutun haramdır dermiş. Kayseri ulemasından Hacı Kasım Efendi de
tutun icermiş. Hacı Kasım Efendi, Mevlana Hazretlerinin bu sozunu duyunca
ofkelenmiş. Var mı ayette, hadiste hukmu demiş. Mevlana hazretlerine itiraz
etmek uzere Konya’ya doğru yola cıkmış. Mevlana hazretleri dervişlerini
toplamış. Hacı Kasım efendi de Kayseri’den ofkeli olarak geliyor, ben halvete
cekiliyorum, hurmette kusur etmeyin demiş. Hacı Kasım efendi dergaha varmış.
Mevlana ile ancak ertesi gun goruşebileceği kendisine soylenmiş, cok hurmet edip
odasına cıkarmışlar, tutun icmek isteyince derhal yakmışlar. Sonra hoca efendi
istirahata cekilmiş ve uyuya kalmış. Ruyasında mahşer gunu imiş. Mevlana
hazretleri ile birlikte peygamber efendimiz (s.a.v.)’in huzuruna cıkmışlar. Once
Mevlana hazretleri peygamber efendimiz (s.a.v.)’in elini opmuş. Rasulullah
(s.a.v.) Mevlana’yı cok iyi karşılayıp tebessum ederek “Ya Mevlana! Cok ummetimi
ıslah ettin, ahiret azabından kurtardın, varisi enbiya oldun” diyerek onu tebrik
edip kucaklamış. Sıra Hacı Kasım efendiye gelince ağzından kokan tutunun fena
kokusundan peygamber efendimiz (s.a.v.) rahatsız olup yuzunu cevirmiş. Kasım
efendi hungur hungur ağlayarak uyanırken kapıda Mevlana hazretleri belirmiş.
Kasım efendiye “İşin hakikatini şimdi anladınız mı?” demiş. Kasım efendi mahcup
ve mahzun olarak Allah (c.c.) sizden razı olsun efendim, beni Kayseri’den buraya
irşad etmek icin getirmişsiniz, diyerek tutun icmemeye tevbe edip tutunu terk
etmiş.
-----------------oOo----------------
G- SİGARAYI BIRAKMANIN YOLLARI
Hacettepe universitesi tıp fakultesi oğretim uyesi Prof. Dr. Alparslan Ozyazıcı
tiryakilere şu tavsiyeyi yapmaktadır.
“Sigarayı bırakmanın en emin ve kestirme yolu aniden bırakmaktır. Ne yapayım
bırakamıyorum ifadesi bir bahanedir. Bu biraz da gayret ve cesaret işidir.
Tiryaki kararını verir, uzerindeki sigara paketini, kibrit ve cakmak gibi
sigarayı hatırlatan her şeyi kaptığı gibi cope atar, sigarayı bırakmanın en
kestirme yolu budur. Sigarayı bırakan kimse her gun bol miktarda soğuk su ve
meyve suyu icmesi tavsiye edilir. Kuruyemiş cinsi şeyler ile veya sakız
ciğneyerek sigarayı unutmaya calışın.”
Murşidlerimizden Abdullah Faruki (r.h.) sigara icenlere şu tavsiyeyi yapmıştır:
“Sigara icen butun kardeşlerime sesleniyorum; bir daha icmemek uzere tevbe edin
ve Allah’ı (c.c.) bol bol zikredin. Peygamber efendimiz (s.a.v.)’e cokca salavat
getirin. Zikrin nuru hasıl olan sıkıntıyı giderir, en guzel yol budur. Sigarayı
bir anda bırakın. O yavaş yavaş bırakılmaz. Oruc tuttuğunuzda bir anda her şeyi
bırakıyoruz. İşte oructan ilham alarak sigarayı da bırakmalıyız.”
-----------------oOo----------------
İSTİFADE EDİLEN KAYNAKLAR
1. Kutub-u Sitte Muhtasarı Tercume ve Şerhi (Prof. Dr. İbrahim Canan)
2. Alkollu İckiler Sigara ve Diğerleri (Prof. Dr. Alparslan Ozyazıcı)
3. Zamanımız Meselelerine Acıklamalı Fetvalar.
4. Buyuk İslam İlmihali (Omer Nasuhi Bilmen)
5. Berika (Muhammed Hadimi (r.h.))
6. Zamanın İptilası Tutun (Hasan Burkay)
7. Nicin HÂl Sigara? (Osman Cekic)
8. Sigara ile alakalı hastalıklar. (Galip Uzunca)
9. Her tarafı karartan kara duman (Ziya Aydın)
10. Yeşilay derneği istatistikleri
11. Vasiyetname (İmam Birgivi)
12. Sızıntı Dergisi (Haziran1990 sayı: 137; Mart 1989 sayı: 122; Mart 1994
sayı: 182.)
13. Ozlenen Fark Dergisi (Şubat 1998 sayı: 19)
14. Hacı Hasan Efendiden Sohbetler (Mavi Yayıncılık)
15. Eğitim Bilim Dergisi (Temmuz 1999 sayı: 10)
__________________
Sigara...
Dini Bilgiler0 Mesaj
●51 Görüntüleme