CÂrullah Veliyyuddîn Efendi, Hanefî mezhebi fıkıh Âlimidir. 1659 (H.1069) senesinde -bugun Yunanistan sınırları dÂhilinde bulunan- Yenişehir’de doğdu. 1738 (H.1151) senesinde İstanbul’da vefÂt etti... Muhammed Ma’sûm-i FÂrûkî hazretlerinin talebelerinden olan Ahmed-i Yekdest hazretlerinin sohbetleriyle de şereflenen CÂrullah Veliyyuddîn Efendi, FÂtih civÂrında bir medrese ve bir kutuphÂne yaptırdı. 1738 yılında İstanbul’da vefÂt eden bu mubarek zat, yaptırdığı medrese ve kutuphÂneden ibÂret olan kulliyesinin bahcesine defnedildi. Vefatına kadar talebelerine fıkıh ilmini, tasavvufun incelikleriyle birleştirerek oğretti. Vefat etmeden bir gun evvel talebelerine şunları anlatmıştı:
EshÂb-ı kirÂm “aleyhimurrıdvÂn” arasında olan muhÂrebeleri, iyi sebeblerden dolayı bilmelidir. Bu ayrılıkları, nefsin arzûları, mevki, rutbe, sandalye kapmak, başa gecmek sevgisinden değildi. Cunku, butun bunlar nefs-i emmÂrenin kotulukleridir. Onların nefsleri ise, insanların en iyisinin “aleyhi ve aleyhimussalevÂt” sohbetinde, karşısında tertemiz olmuştu. Şu kadar var ki, Emîr’in “radıyallahu anh” hilÂfeti zamÂnında olan muhÂrebelerde, o haklı idi. Ondan ayrılanlar, hat etti. Fakat, ictihÂd hatÂsı olduğundan, bir sey denemez. Nerede kaldı ki, fÂsık denilsin!

“ONLARIN HEPSİ ÂDİL İDİ”
Onların hepsi Âdil idi. Her birinin verdiği haber, makbûl idi. Emîr’e uyanların ve ondan ayrılanların verdikleri haberler, doğrulukta ve guvenilmekte farksız idi. Aralarındaki muhÂrebeler, itimÂdın gitmesine sebeb olmamıştır. O hÂlde, hepsini sevmek lÂzımdır. Cunku, onları sevmek, Peygamber efendimizin “sallallahu aleyhi ve sellem” sevgisinden dolayıdır. Onları sevmemekten, herhangi birine duşmanlık etmekten cok sakınmalıdır. Cunku, onlara duşmanlık, Peygamberimize “sallallahu aleyhi ve sellem” duşmanlık olur. O buyukleri ta’zîm etmek, hurmet etmek, insanların en iyisini ta’zîm etmek, hurmet etmektir. Onlara hurmetsizlik, tahkîr etmek, Onu tahkîr olur. İnsanların en iyisinin “aleyhissalÂtu vesselÂm” sohbetini, sozlerini ta’zîm etmek, kıymet vermek icin EshÂb-ı kirÂmın hepsine ta’zîm etmek, kıymet vermek lÂzımdır...


Alıntı

__________________