Konuşma Eğitimi Seansları

1. Muhabbet kuşunuzu aldığınızda 2-3 gun sure ile ortama alışması icin izin verin. Bir kez alıştığında, konuşma eğitimine başlayabilirsiniz. En iyi zamanlar, sabah kahvaltı oncesi ve akşamustleri, akşam yemeği sıralarıdır.

2. Kafese yaklaşarak başlayın ve yakınında olmanızdan korkup heyecanlanmayacağı kadar bir sure yanında durun.

3. Bu aşama tamamladığında, soylemesini istediğiniz kelimeyi oğrenmesi icin tekrarlamaya başlayın. En iyisi; asla bezginlik, kızgınlık ifadeleri taşımayan aynı alcak ve tatlı bir tonda (bağırmadan) tekrarlamaktır. Kısa bir sozcuk grubu secin ve bircok kez tekrarlayın. Bu sureci belli bir duzenle, kendi başına soylemeye başlayıncaya kadar, birkac gun tekrarlayın. Bir veya iki sozcukle başlayıp onun oğrenebileceği daha uzun cumlelere gecin.

4. Bunu gunde 15-20 dakika tekrarlayın ve onceden bilmelisiniz ki oğrendikten sonra "sus" deseniz de susmayacaktır. Sizin bu kadar sık tekrarlamadığınız kelimeleri de dağarcığına ekleyecektir. Cunku artık onun icin sesle iletişim kurmak "konuşmak"tır.

Muhabbet kuşları cocuk şarkılarını ve şarkı soyleyen insanları severler. Herhangi bir kaynaktan .mp3 formatında uygun muzikler edinebilir ve ona dinletebilirsiniz. Ancak, aynı sozcukleri kaydederek tekrar tekrar dinletme şeklindeki eğitim uygun değildir. Muhabbet kuşları kolayca sıkılabilir ve tekrarlayan sesler strese neden olabilir, bu nedenle cok dikkatli olunmalıdır. Muhabbet kuşlarının, onları eğiten insana yakın olmaya ihtiyac duydukları ve coğunlukla ses titreşimi, dudak ve dil hareketlerinden konuşma oğrendikleri deneyimlerle belirlenmiştir. Kullandığınız kelimeleri bazen uzatarak soylediğiniz takdirde her iki şekli ile de (canım, canııııııııım gibi) tekrarlayabilir, bu konuda da dikkatli olunmalıdır.


Muhabbet kuşu, genelde uc aylık oluncaya kadar konuşmaya calışmayacaktır, dinleyecektir. Tabii bu ilginizin, birlikteliğiniz, alışkanlığının, tek olmasının, dışarıda ozgurce dolaştığı surenin uzunluğuna bağlı olarak da değişecektir. Orneğin benim kuşlarımın net kelimelerle konuşmaya başlamaları 2.5 ay civarında olmaktadır. İki veya uc ay esnasında kısa cumleler, mesela “Aşkım”, “Cici kuş”, “Benim tatlı kuşum" gibi aşamalı olarak uzatılan kelimelerle başlanmalıdır. Bircok mukemmel konuşan kuş bile, oğretilenlerin hızı, şekli ve yoğunluğuna bağlı olarak konuşurken sacmalayabilir, şaşırabilir ve biz bu kelime ve cumleleri "Cicikuş benim tatlı aşkım kuşum tatlı cicikuş" şeklindeki kulağa hoş gelmeyen, dağınık kelimeler olarak duyarız. Uygun şekilde konuşma eğitimi verilen kuşlar ise oğrendikleri kelimelerin yerlerini uygun bir şekilde değiştirerek cumleler oluşturabilirler. Mesela “benim Yumoş’um cok guzel” ve “Kıymetli tatlı bir kuşum” şeklinde cumleler oğrenen kuşum şimdi “Benim Yumoş’um cok kıymetli cok tatlı bir kuş” da demektedir.

Eğitime devam etmeden once onemli bir konu daha var. Evinizde başka muhabbet kuşlarınız varsa, eğitmeye calıştığınız kuşun kafesinin (dışarıda dolaşıyorsa erişim alanının), diğer kuşların goruş ve ses acısından kesinlikle uzağında bulunduğundan emin olmalısınız. Bu, insan lisanını konuşmayı oğrenmeye calışan ve aynı anda birbirlerini duyabilen kuşlar icin cok onemlidir. İcguduleri nedeniyle uzaklaşma ve odaklanamama sorunu yaşanacaktır.

Site forumumuzda “Mubiş eğitiminde bayan faktoru” başlıklı mesajımda da belirttiğim gibi eğiticinin bayan olması daha kısa surede, daha ictenlikle ve daha fazla kelime ve cumle oğrenmesini sağlayacaktır. Aynı ortamdaki erkek eğitmenlere nazaran bayanların oğretmeye calıştıklarına daha yatkındırlar. Yumoş, şu anda pek cok kelime ve cumle kurmakta ve insanannesi ile gercekten de karşılıklı uzun uzun sohbet etmektedir.

Evet ! Kuşunuzu dinleyin ve onu mutlaka onaylayın:

Kuşunuz konuştuğunda dinleyin ve ona guzel şeyler soyleyerek cesaretlendirin. Bir muhabbet kuşunun, coğunlukla, cok hafif, alcak bir sesi vardır ama konuştuğu zaman değer bicilemez. Konuştuğunda cok dikkatli dinleyin, kendisini anladığınızı bilmesine izin verin. Onu anlamasanız bile, guzel konuştuğunu soyleyin ona ve ailenizin diğer uyeleriyle ne demeye calıştığını tartışın. Onlar, haklarında konuşulmasını ve ilgi odağı olmayı severler, hele soylediklerinin sizlerce anlaşıldığını bilmesi onlar icin buyuk mutluluktur. Başka bir eğitim tekniği, iki insanın kafese yakın bir konumda birbirleriyle kesin ve net kelimeleri vurgulayıp konuşmalarıdır. Muhabbet kuşunuzun, neleri kaptığını soylenenleri anlamak icin ne kadar kararlı ve meraklı olduğunu gorduğunuzde şaşıracaksınız. Soylediklerini anlamadığınızda doğru şekilde karşılık vermeniz icin o da tekrarlayabilir, sizin soylediklerinizi değiştirerek gercekten anladığınız ve dinlediğiniz konusunda sizi tartacaktır. Tabii bazen soylediklerini anlayamamak da olası bir durum. Sevdiği oyuncaklarla kuşunuzla birlikte oynayın, bu, dostluğunuzu daha da pekiştirecektir.

Konuşma konusunda istekli olduklarının belirtilerinden bazıları şunlardır:

* Konuşmaya başladığınızda size yaklaşarak hareket etmeden dinlerler, (beden dilinden korku ve tedirginlik nedeniyle olmadığını belirleyecek kadar tanımalısınız) dikkat kesilirler, ilgilerini başka nesnelere odaklamazlar.
* Elinize alışkın iseler parmağınızda hareketsiz durarak gozlerini ağzınıza dikerler, dudak ve dil hareketlerinizi takip ederler.
* Bazen gozlerini kapatarak da konuşmanızı dinleyebilirler.
* Henuz soylemeye başlamamış olsa da bildiği bir kelimeyi veya cumleyi tekrarlıyorsanız ya da susmuş iseniz dudağınıza hafif gaga veya ayak dokunuşu ile konuşmanızı veya başka kelimeye gecmenizi isteyebilirler.

İpucları:


* Erkek muhabbet kuşları, dişilerden daha konuşkandır, bundan dolayı, bir erkek kuşa konuşmayı oğretme yonunden daha cok şansa sahip olacaksınız.
* Cok zaman ve aşırı sabır ister. Kimi zaman başaramayacağını duşunulebilirsiniz ama eğitimi surdurun, sonunda konuşabilir.
* Buyuk bir yuzde ile tekrarladıkları kelimelerdeki ses tonları , oğrendikleri kişinin ya da kaynağın ses tonuna yakın hatta aynı olacaktır. Bu nedenle ilk gunlerde ne soylediğini anlayabilmenin bir diğer yolu da oğrenme kaynaklarını da dikkate almaktır. Kapı zili, can sesi, kedi veya başka hayvan sesleri hatta elektrikli supurge vb. seslerini de taklit edebilirler.
* Muhabbet kuşları, D, T ve B gibi sert sesleri taklit etmekte daha başarılıdır. C, C,Ş de yatkın oldukları harflerdendir.
* Oncelikle tek kelimeyi oğretmeye calışın, sonra cumlelere gecebilirsiniz.
* Her canlının farklı ozelliklere ve yetenekler sahip olduğunu asla aklınızdan cıkarmayın. Bir kuş icin 2-3 kelime soylemek onun icin cok buyuk bir başarı sayılabilir, zorlamayın veya aşırı beklenti icine girmeyin.
* Cok kucukken konuşturulma eğitimine alınan kuşlar; yukarıda acıklamaya calıştığım nedenlerden oturu doğal otme seslerini cok nadiren cıkaracaklar, iletişimi insan sesleri ile konuşma olarak kabulleneceklerinden coğu zamanlarını konuşarak gecireceklerdir.
* Konuşma cabalarını, yalnızca sakin zamanlarında ya da siz onunla konuşurken değil, kestirdiklerinde hatta başlarını kanatlarının arasına sokarak derin uykularında bıcırdamalarından, garip gelebilecek seslerden de anlayabilirsiniz.
* Gaga hareketleri ile konuşmalarını beklemeyin, seslerini alt gagaları altında yer alan yarıktan cıkarırlar, karından konuştukları izlenimi edinilir.

Uyarı: Asla herhangi bir neden icin muhabbet kuşunuzu avuclamayın. Sizden nefret edecektir.


Ve ihtiyacınız olanlar:

* Cok zaman ve sabır
* Beden dilini anlama
* Tabii ki doğru yerden alınmış doğru bir mubiş
Muhabbet kuşları, cok sayıda sozcuk ve sozcuk grupları oğrenebilir. Erkek ve dişi muhabbet kuşlarının ses tonları arasında fark olduğunu da bilmeliyiz. Erkekler cok farklı sesler cıkarabilmektedir, dişiler ise yuksek tonda cıvıltı şeklinde sese sahiptirler. Bu nedenle erkek muhabbet kuşları cok iyi konuşabilmektedirler. Bazı papağan turlerinin dişileri konuşmazlar ama coğu turlerde, erkekler ve dişiler eşit olarak guzel konuşabilmektedirler. Bir kuş konuşmayı oğrenmeye başladığında coğunlukla, mırıldanarak dilin tonlamalarını taklit eder. Kuşunuzun konuşmaya calıştığını duşunuyorsanız bu girişimlerini ovmelisiniz. Erkek muhabbet kuşu, cok sayıda yuksek ve/veya daha alcak sesler cıkardığında konuşmayı deniyor olabilir ve bu şekilde konuşmayı oğrenecektir. İlk başlarda neler olduğunu anlamak zordur, muhabbet kuşları coğunlukla sakin oldukları ve dinlendikleri surelerde lisan oğrenmektedirler.

Muhabbet kuşları, garip sesler cıkararak bıcırdadıklarında, kendi kendine soyleniyor hissi verdiklerinde oğrendikleri sesler ve sozcuklerle calışma yaptıkları anlamı taşır.

Coğunlukla uzerinde fikir birliğine varılan konu; konuşma isteklerinin, bizim, onlara oğretmeye calıştığımız sozcukleri tekrarlamak değil, bizim ne dediğimizi anlama calışmaları ve karşı tepki gostermeleri olduğudur.

Onun şu anda konuşuyor olması da mumkundur ama siz anlayamıyor olabilirsiniz. Bircok muhabbet kuşunun, insan kulakları icin algılaması zor olan cok tiz ve hızlı bir sesi vardır. Yakından dikkatlice dinleyin (veya dinlemesi icin tanıdığınız bir cocuktan yardım isteyin). Muhabbet kuşları sosyal kuşlardır ve papağanların, insan konuşmasını taklit etme isteklerinin nedeni, doğal ortamlarında diğer suru uyelerinden grup dilini oğrenmelerindendir. Evlerimizde yaşayan bir papağan turu icin ise surunun anlamı, insanlar ve diğer evcil hayvanlardır yani bizlerin ve/veya diğer evcillerin cıkardığı sesler onlar icin oğrenmek zorunda oldukları dil niteliği taşımaktadır. Yuvadan yeni yeme duşmuş, yem kırmayı oğrenmiş yavruların daha kolay oğrenmelerinin nedeni de artık ortamlarını paylaşan ve konuşanların yalnızca insanlar olmasındandır. Cok kucuk olmaları ve başka kuş seslerini duymuyor olmaları , bizleri suru uyesi olarak gormelerini sağlar. Artık bunu bildiğimize gore de şu sorunun da yanıtını oğrenmiş oluyoruz “Kuşum hic otmuyor, sesi cıkmadan oturuyor” Neden otsun ki? Kiminle iletişim kuracak?. Ay olarak daha buyuk kuşlar, onceden bulundukları ortamlarda başka kuşlardan doğal sesleri ve dolayısıyla iletişimi oğrendiklerinden, konuşma olarak nitelendirdiğimiz iletişim bicimine uyum sağlamaları uzun zaman almakta hatta cok daha buyuk kuşlarda imkansız hale gelmektedir. Aynı uyum zorlukları, cok uzun sure yalnızca insanlarla yaşayan kuşların başka kuşlarla karşılaşmalarında, eşleştirilme girişimlerinde de ortaya cıkmaktadır.

Sonuc olarak; cok kucukken diğer kuşlardan ayrılarak eğitilmeye başlanan kuşlar, pek cok şeyi bizden oğrenirler ve bunlardan biri de konuşmadır.

Konuşturma Teknikleri

Kuşunuza konuşmayı oğretmenin en etkili yolu tabii ki onunla konuşmaktır. Onunla, sozcukleri yeni oğrenmeye başlayan bir cocukmuş gibi sabırla ancak bıktırmadan konuşun. Belirli olgu, davranış ve nesneleri adlandırın. Surekli olarak; yanına geldiğinizde "Merhaba" , uzaklaşırken "Hoşca kal", yem/yeşillik/meyve vb. uzattığınızda "Teşekkur ederim" şeklinde. Evdeki diğer insanların ve herhangi bir diğer evcil hayvanın isimlerini de kullanabilirsiniz.

Ayrıca kuşunuzun davranışları ile soylemeye calıştıklarına da karşılık vermelisiniz. Muhabbet kuşunuz, kafesten cıkmak istediğinde, acıkmışsa bu davranışı hakkında da konuşabilirsiniz. Orneğin dışarı cıkmak istediğinde “gel” , “cıkar beni” gibi kelimeleri tekrarlayabilirsiniz. Davranışlarını anladığınızı belli etmelisiniz. Gercekten de henuz konuşmayan veya konuşmayacak olan bir kuş da bu sozlerinizle ne yapmak istediğinizi anlayacak ve ona gore tepki gosterecektir. Tabii ki kuşunuzun tepkilerini ve beden dilini cok iyi anlamanız şarttır. Konuşmayı oğretmek icin davranışlarını gozlemlemek ilişkinizin gelişmesinde yapılması gereken ilk davranıştır.
__________________