MANTAR

Belirtileri, kuşlar bitliymiş gibi tiftiklenirler, tuylerde dokulme olur, vucudundaki kellikler ve gorunen yerlerde, kızarıklıklar, pullanma gozukur ve bulaşıcıdır.

NİZORAL ŞAMPUAN : Şampuan kopurtulerek suluklar, mamalıklar, yemlikler ve kafesin her koşesi yıkanır.

NİZORAL TABLET : 1 litre suya 1 tane hap atılır. 7 gun devamlı verilir. Her gun icme suyuna, taze olarak karıştırılır. Eczacının hazırladığı aşağıdaki solusyon, acıkca gozuken kızartıların, beneklerin, pullanmaların uzerine pamuklu cubuk vasıtası ile 7 gun haricen surulur. İyot solusyonu 100cc olarak hazırlanacak, icine 50cc su ve 2 tablet Rabenzole atılıp, karıştırılacak ve pamuklu cubukla surulecek.

SİNDİRİM SİSTEMİ BOZUKLUĞU :

Yanlış beslenme ve mikroplu gıdalar vasıtasıyla hayvanı yavaş yavaş hasta eder. Karın altındaki damarlar yeşil olmaya başlar, kızarıklıklar meydana gelir ve hafif kararma olur.

SOLUNUM YOLLARI BOZUKLUĞU :

Hayvan boğazına bir şeyler takılmış gibi ağzını acıp kapatır; kuyruğundan nefes alıyormuş gibi kuyruğunu sallar.

TEDAVİSİ : İcme sularına tedavi suresince vitamin konur ve her gun ağza 1-2 damla %2,5 Baytril 5 gun sure ile damlatılır.

Not : Antibiyotik tedavilerinde verilen sureye uyulması gerekir. Yoksa ileride bağışıklık kazanan hayvan tedaviye cevap vermez.

KURUMA :

Bu hastalık halsizlik ve goğuste kuruma olarak coğunlukla olum halinde gorulur. Kesin tedavisi olan bu ilaclarla aynı zamanda yukarıda Baytiril’in cozemediği problemler icin de etkilidir. Yani cok geniş etkili bircok hastalığa iyi gelen bir antibiyotiktir.

Biteral tablet : Bir tablet 8 eşit parcaya bolunur, bir parca bir sulukta eritilerek 8 gun boyunca kuşlara verilir. (Her gun 1/8 verilir.)

CİCEK :

Kuşculuk icin Veba dır. En belirgin ozelliği, kesin ve cabuk kitlesel olumlerdir. Cok cabuk bulaşır ( 7-8 gun icinde). Gaga, goz cevresi ve ayaklarda gozukur. Hastalanan kuş aşısı yapılmazsa 8 gunde, ağzını aca aca, kuyruğunu sallaya sallaya olur.

Cicek hastalığı virustur. Tedavisinde antibiyotikler faydalı olmaz.Tek yapılacak şey kumese yabancı kuş getirmemek, ziyaretcileri yasaklamak,eğer kumese ziyaretci almak zorunda iseniz ust baş değiştirmek ,en azından uzerine onluk,başına şapka giydirip ayakkabısını cıkartıp terlikle sokmak gerekir. Kumesi temiz tutup sık sık değişik dezenfektanlarla yerleri duvarları ve malzemeleri temizlemek gerekir.

Kanareien Pocken adlı bu aşı yurt dışından getirilmektedir. Yavru en az 6 haftalık olmalıdır. Hastalık olsun olmasın senede bir kez butun kuşlar aşılanmalıdır.

Turkiye de hemen her kumeste cicek mikrobu bulunur. Bu mikrop sıcak ve nemli yerler de salgın yaratır. Bu yuzden her yetiştirici 10. ayda mutlaka aşı yaptırmalıdır. Unutmayalım ki bu savaştan sadece aşı yaptırarak başa cıkabiliriz.

AYAK ŞİŞLİĞİ :

Hastalığın belirtileri şunlardır : kuşun ateşi cıkar, ayak bileklerinde şişmeler gorulur, parmaklarını kapatamaz hale gelir ve ayak tabanlarında şişmeler ve yaralar gorulur. Bu hastalığın tedavisinde “Teramycn” merhem kullanılabilir. ¼ Aspirin toz haline getirilip merhemle karıştırılır, haricen sabahtan ayaklara, tabanlara surulur. Akşamda saf vanodin e kuşun ayakları sokulur ve ağızdan 1, 2 damla baytril damlatılır. Bir hafta sureyle bu tedavi surdurulduğunde kuşta gozle gorulur bir iyileşme gozlenir.

İSHAL :

Mikrobik ve gıdaya bağlı olmak uzere iki turludur. Mikrobik olmayan ishalde diyet uygulanır; Mama, yumurta verilmez sade ince yem ve yulaf verilir. Mamalıkta surekli haşlanmış patates bulundurulmalı ve kaybettiği su kaybı icin marulun kart yapraklarından veya ıspanak cok az olarak verilmelidir.

Mikrobik ishalde, kuşun pisliği tahlilinde cıkan sonuca gore ilac tedavisi uygulanmalıdır. Bazı ishal ilacları ise şunlardır: sulfamazettin, koksidin, niflodin.

İshali onlemenin en onemli yontemi, kafes/kumes ekipmanlarının temizliği,temiz su kullanımı , temiz mama ve yem kullanımı ile mumkundur. Haspır ve benzeri tohumlar elenmeli,temiz kuru bir yerde muhafaza edilmeli ,zaman zaman koklanıp kokusunun normal olup olmadığı tespit edilmelidir. Kuf kokusu olan tohumlar asla kullanılmamalıdır.


KIRIK VE KANAMALAR :

Ayağı kırılan kuşa pamuk takviyeli bilezik takılarak kuşun kırık ayağı alcıya alınır. 10 gun icinde ayağın kaynadığı ve kırılan ayağın hic aksamadığını gorursunuz. Bazı yetiştiriciler kırılan ayağa bant saramaya calışırlar, hem zordur hem de yanlış kaynamalara sebep olur.

KANAYAN YARALAR :

Genelde ur keserken ve ur duştukten sonra kanamalarla cok sık karşılaşılır. Kanayan yaraya tetrat (insan icin) kapsulu icindeki toz dokulur. Hem antiseptik vazifesi gorerek mikrop kapmasını engeller hem de kanı durdurur. Kanamayan tahriş olmuş, yapa derisi kalkmış yaralara da teramisin merhem surulmesi tavsiye edilir.

İŞTAHSIZLIK :

BELİRTİLERİ : Kanaryada yem yemeye karşı genel bir isteksizlik ve durgunlukla kendisini belli eder.


NEDENLERİ : Coğunlukla kanaryanın daha once alışık olduğu yemin dışında bir besin rejimi uygulanması veya tekduze bir yemle beslenmesi ile gorulur. Bundan başka bazı hastalıklara bağlı olarak gorulen iştahsızlıklar da vardır.


TEDAVİSİ : Kanaryanın arzu ettiği yemlerin verilmesi,cok bolmeli yemliklerde ceşitli yemler sunularak seciminin kanaryanın tercihine bırakılması ,iştah acıcı yeşillik ve meyvelerin verilmesi yararlıdır.İştah acma amacıyla hazırlanmış kanarya şuruplarından yararlanmak mumkundur.Eğer iştahsızlık belli bir hastalığın etkisiyle ortaya cıkmış bulunuyorsa,oncelikle onun ortadan kaldırılması gerekecektir.

HALSİZLİK :

BELİRTİLERİ : Kanaryanın son derece halsiz,gucsuz ve mecalsiz olmasıyla eski hareketliliğini,canlılığını kaybetmesiyle,otmeye ve yeme karşı hissedilir oranda isteksiz davranmasıyla tanınır.Hastalığın ilerlemesi halinde karın derisinin rengi koyulaşır,kırmızı ve hatta giderek mor bir renk alır.


NEDENLERİ : Kotu yaşama koşulları , kotu isli dumanlı,sigara kokulu,havasız yerler,tek yanlı ve yetersiz beslenme soğuk algınlığı ile ilişkili hastalıklarda cok uzun suren devrelerde , bu devreler icinde beslenme bozuklukları zafiyetin nedenlerinden sayılabilir.


TEDAVİSİ : Kanaryanın elverişli koşullara kavuşturma ve iyi bir beslenme sağlama alınacak başlıca onlemler arasında yer alır.Bu amacla kanarya temiz havalı,ışık alan,rutubetten uzak,ısısı normal bir yere alınır.İştah acıcı yem ve yeşillikler,meyveler,karma yemler,kuvvet mamaları ile dengeli bir beslenme sağlanır.

BRONŞİT :

BELİRTİLERİ : Bronşitli kanaryada gozlenebilecek en belirgin araz,solunum gucluğu,sık sık nefes alma ve soluk alırken duyulan hırıltıdır.Hastalığın ilk devrelerinde yuksek ateş gorulur, eğer onlem alınmazsa hastalık kanaryanın olumune yol acabilir.


NEDENLERİ : Şiddetli uşutme ve soğuk algınlığı sonucunda ortaya cıkan, solunum yollarının iltihapla tıkanması şeklinde tanımlanması mumkun olan bir hastalıktır.Soğuk algınlığına ve nezleye neden olan etkenlerin erken onlem alınıp giderilmediği taktirde bronşite donuşme olasılığı kuvvetlidir.


TEDAVİSİ : Tedavisi,soğuk algınlığı ve nezle tedavisine paralel ozellikler taşır.İlk onlem olarak kanarya daha sıcak bir yere taşınır.Gagası acılarak bir damla bal damlatılarak susaması sağlanır.Suyuna bir damla TERRAMCINE damlatılmış ve ılıtılmış su verilir.Nezlede olduğunca B ve C vitaminlerinin direnc artırıcı ve iyileştirici etkisinden yararlanılmalıdır.Bu amacla vitamin ihtiva eden ampullerden bir damlalık aracılığıyla birer damla alınarak icme sularına TERRAMYCINE ile birlikte damlatılmasından fayda goruleceği kuşkusuzdur.Kaynatılmış keten tohumu suyu da bu hastalıkta yararlanılan şifa verici bir ilactır.

ASTIM :

BELİRTİLERİ : Kanaryanın soluk almada zorluk cekmesi,sık sık ve hırıltılı soluması ile kendini belli eden bir hastalıktır.Astımlı kuş otmeye karşı isteksiz ve otuş kalitesinden cok şey kaybetmiştir.Genellikle uzun suren bronşitlerden sonra ortaya cıkması tanıtıcı bir niteliğidir.


NEDENLERİ : Yerleşmiş nezle ve bronşitin,bakımsızlık,kirli ve dumanlı hava tozlu yem ve tozlu ortam gibi elverişsiz koşullar ve tedavisizlik gibi etkenlerle solunum organlarında kronik,iyileştirilmesi guc bir rahatsızlığa donuşmesidir.


TEDAVİSİ : Maalesef kronikleşmiş durumlarda kesin bir tedavi yoktur. Hastalık henuz bronşit halinde iken veya hastalığın henuz başlangıcında iken yukarıda sayılan elverişsiz koşulların ortadan kaldırılması iyi ve surekli bir bakımın sağlanmasıyla onlemek mumkundur.Astım başlangıcı da iken,bronşit tedavisinin yanı sıra mentol , nane ruhu okaliptus buğuları yapılması soluk acmada ve iyileşme surecinin kısaltılmasında yararlı olur.Buğulama şu şekilde uygulanır.Sıcak bir tuğlanın uzerine oturtulan madeni kap icindeki kaynar suya adları anılan soluk acıcılardan biri damlatırılar.Astımlı kanaryanın bulunduğu kafes bu kabın yanına yerleştirilir ve her ikisinin uzeri tek bir ortuyle ortulerek,hasta kuşun bundan en buyuk yararı gormesi sağlanır. Bu arada soluk acıcı ilacların kanaryanın rahatsız olacağı olcude fazla damlatılmamasına dikkat edilmelidir.Kronikleşmiş astımlarda hazır olarak satılan astım ilaclarından da yarar sağlamak mumkundur.


NEZLE :

BELİRTİLERİ : Kanaryanın burnunda ve gozlerinde bir akıntı gorulduğunde, bunun nezlenin ilk ve temel belirtileri olarak kabul edilerek derhal tedaviye başlanılması gerekir.Hastalık ilerledikce burnun tıkandığı,gozlerin capaklandığı ve kanaryanın soluk almakta zorluk cektiği gorulur.Eğer onlem alınmazsa ağır oksijen yetersizliğinin ve mikrobik olan nezlenin yaptığı yuksek ateş sonucunda kanaryanızın olmesi soz konusu alabilir.


NEDENLERİ : Mikrobik olması nedeniyle başka kanaryalardan gecmesi mumkundur.Bununla birlikte yukarıda değindiğimiz soğuk algınlığına bağlı olarak uşutme sonucu oluşması daha yaygın olarak gozlenen bir haldir.Ani ısı değişiklikleri ve bazen de akşamustleri yaptırılan banyo sonucunda ıslak veya nemli tuylerle bir gece geciren kanaryanın şiddetle uşuterek nezleye tutulduğu cok gorulmuştur.


TEDAVİSİ : İlk onlem olarak kanarya ısıca daha yuksek bir yere alınmalı ve eğer başka kanaryalarla birlikteyse onlardan ayrılmalıdır.Gozlerdeki capaklar ve akıntı asit borikli suyla silinmeli soluk almakta zorluk cektirecek oranda bir burun tıkanıklığı varsa,tuzlu suya batırılmış kucuk bir tuy parcası burun deliklerine sokularak bu tıkanıklık giderilmelidir.Bundan sonra burun cevresi ve gozlere SIGMAMYCINE merhemi surulmeli,ancak burun deliklerinin tıkanmamasına ayrıca ozen gosterilmelidir.B ve C vitamini yuksek besinlerin verilmesinde suyuna bal karıştırılarak vucut direncinin artırılmasında yarar vardır.Bu arada hastalık gecinceye kadar suyuna her gun bir damla TERRAMYCINE konulmalıdır.Hastalık arazları kaydolduktan sonra kafesin sodalı sıcak sularla veya asit borikli suyla guzelce yıkanıp guneşte kurutulması mikropların oldurulmesi acısından yararlıdır.

ROMATİZMA :

BELİRTİLERİ : Romatizmalı kanarya,tunek uzerinde tutunamaz,duşer. Yurumekte zorluk cektiği, yuruyemediği, duştuğu yerde kaldığı, ayağa kalkamadığı gorulur.


NEDENLERİ : Nem oranı yuksek serin ve rutubetli yerlerde surekli yaşamak zorunda bırakılan kanaryalarda, banyo yapıp geceyi ıslak veya nemli tuylerle gecirmeyi bir alışkanlık haline getiren kanaryalarda gorulur.


TEDAVİSİ : Hastalığın oluşmasına olanak tanımamak,hastalığı tedaviden cok daha kolay olduğu icin,yukarıda alınan sakıncalı durumları yaratmamak ve romatizmaya meydan bırakmamak en iyisidir.Bununla birlikte hastalıklı kanaryanın icinde bulunduğu sakıncalı ortamdan kurtarılması,serin havalarda banyo yapmasına izin verilmemesi,geceleri ıslak ve nemli tuylerle bırakılmaması alınacak ilk onlemlerdir.Kafesin guneş goren bir odada guneş ışınlarının direkt vurmadığı bir yere asılması,kafes tabanının surekli olarak kuru kumlarla ortulu olması ve kafesin nemli bırakılmaması yerinde bir tedbirdir.Tedavi olarak kanaryanın ayakları saf alkolde eritilmiş kafuru ile ovulmalı ve her gun tazelenen icme suyuna ceyrek aspirin eritilerek verilmelidir.Bu arada,icine balık yağı bulunan kuvvet mamasından da yarar beklenebilir.

SES KISIKLIĞI :

BELİRTİLERİ : Kanaryada otuşun azalması,sesin kısılması veya tumuyle kaybolması ile tanınır.


NEDENLERİ : Ses kısıklığının nedenleri ceşitli olmakla birlikte bunları bir kac noktada toplamak mumkundur.


1-) Soğuk algınlığı,nezle,bronşit gibi rahatsızlıkların ses tellerini etkilenmesi,
2-) Aşırı otme,surekli otme sonucunda ses tellerinin arızalanması
3-) Aşırı korku,panik ve şok hallerinin sonucunda ses kaybı
4-) Otucu kanaryaların yanlış beslenme sonucu seslerini yitirmeleri


TEDAVİSİ : Doğal olarak yukarda anılan değişik nedenlere bağlı olarak gorulebilen her ses kısıklığı veya ses kaybı olayında ayrı bir tedavi onlemi uygulamak gerekir.Bunlar yine aynı sıra icinde tek tek ele alalım.


1-) Soğuk algılığı,nezle,bronşit gibi rahatsızlıklarda ses tellerinin etkilenmesi sonucunda oluşan ses kayıplarında,anılan hastalıklarda alınan hastalıklarda alınan onlemler aynen uygulanır.Bunun yanı sıra gagasından gunde bir iki damla ciğ taze yumurta sarısı damlatmakta yarar sağlayacaktır.
2-) Aşırı otme sonucu ortaya cıkan ses kayıplarında hasta kanarya diğerlerinden ayrılarak,sessiz kendisini otmeye teşvik edecek herhangi bir uyarıcının bulunmadığı,geldiği yere eş ısıda,cereyansız,havadar,huzur duyacağı bir odaya alınır.Kesin istirahatı sağlanır.Ses guclendirici ve vitamin değerli besinlerle kuvvet mamaları verilir.Suyuna B ve C vitamini karıştırılır.
3-) Eğer kanarya bir korku,bir panik veya bir şok sonucu sesini yitirmişse ikinci şokta gorulen onlemler alınarak kanaryanın huzuru sağlanır,gecirdiği şoku atlatması beklenir.Bu arada sağlık yemlerinin bulunduğu karma yemlerden verilmesi sağlanır.


Bazen yanlış bir beslenme sonucunda da kanarya ses kısıklığı gecirebilir. Bu gibi durumlarda ses kısıklığına neden olan proteince yuksek besinler ve unlu yiyecekler kesilir.Daha duşuk değerde besinler,sağlık tohumları,otucu kanaryalara verilen ozel karma yemler kullanılır.Başlangıcta kısa bir sure perhiz yaptırmak da yarar sağlayacaktır. Butun bunlardan başka sık sık değindiğimiz kanaryaların hava akımlarına maruz kalması,soğuk suyla banyo yapması,soğuk su icmesi,rutubetli yerde bulunması, bulunduğu yerin havasının kirli,tozlu,dumanlı,sigara kokulu olması diğer olumsuz etkilerin yanı sıra ses kısıklığına neden olabilir.

AŞIRI YAĞLANMA :

BELİRTİLERİ : Kanaryanın gozle gorulur bicimde toplandığı hareketlerinin hantallaştığı otme istek ve gucunun azaldığı,solunum gucluğu cektiği gorulur. Avuca alınıp karın tuyleri uflendiğinde derinin yağlı buruşuk bir gorunum taşıdığı gorulur.Aşırı şişmanlığın uremede de bazı eksikliklere ve dollenme gucluklerine,iktidarsızlıklara neden olduğu unutulmamalıdır.


NEDENLERİ : Kuşkusuz başlıca nedeni dengesiz ve aşırı besleme,proteince zengin ve unlu besinlerin gereğinden fazla verilmesidir.Bunun yanı sıra kanaryaya hareket etme olanağı tanımayan kucuk kafesler de aşırı yağlanma yapabilir.


TEDAVİSİ : İlk onlem olarak,kanarya daha geniş ve hareket etme olanağı bulabileceği buyuk bir kafese alınır.Besin değeri yuksek ve yağlandırıcı , şişmanlatıcı besinler kesilerek bol oranda meyve ve yeşillik verilir.Bundan sonraki devrelerde yem konusunda son derece dikkatli kavranmak,kuşun yakabileceği oranda ve dengeli bir beslenme sağlamak gerekecektir.

SOĞUK ALGINLIĞI :

BELİRTİLERİ : Hafif soğuk algınlıklarında kanaryaların tuylerini kabarttığını bir koşeye cekilip tertop olmuş bir durumda,gozleri kapalı uyukladığını otmediğini,yemediğini ve cevresiyle ilgilenmediğini goruruz.Ani ısı değişikliliği kanaryalarda soğuk algınlığı bir şok etkisi gostererek kanaryanın bayılıp tuneğinden duşmesine varan belirtiler ile ortaya cıkabilir.Karın derisi doğal rengini yitirip kızarır ve morarır.Bu belirtiler soğuk algınlığını belirlemekle birlikte,eğer iyi tedavi edilmez ve tum arazlar giderilmezse bronşit,astım, zaturree ve hatta verem gibi hastalıkların başlangıcı olma ozelliğini de taşır.


NEDENLERİ : Kanaryalar duyarlı yapıya sahip varlıklardır.Gerci 16-17 santigratlık sabit bir ısı sağlandığında sağlıkla yaşabilirler.Ancak 22-23 santigrat ısıdan bu derecelere ani duşuşlerde hastalanmalar olasılığı doğar. Gece ve gunduz arasındaki buyuk ısı farkları veya kafesin sıcak odadan soğuk bir odaya odaya taşınması gibi nedenlerin yanı sıra soğuk suyla banyolar yaptırılan banyolar soğuk algınlığına neden olabilmektedir.


TEDAVİSİ : İlk onlem olarak kanarya normal ısıdaki bir odaya getirilir. Kanaryanın ağzı,ucu inceltilmiş bir tuy sapı ile acılarak bir damla kadar bal konulur.Bu bir damlalık bal kanaryayı susatacak ve su icme isteği yaratacaktır. Bu isteğini gidermek icin iceceği suya bir damla kadar TERRAMYCİNE damlatıldığında ilk tedavi sağlanmış olur.Bu arada karma ve kuvvetli yem verilmemeli,kısa bir sure icin haşlanmış patates kuru uygulanmalıdır.Doğal olarak bu sure icinde TERRAMYCİNE verilmeye devam edilmeli ve kanarya mumkun olduğunca sabit bir sıcaklıkta tutulmalıdır.Bu amacla ilk gunler icin kafesin icine hava girmesine engel olmayacak yun bir ortu kullanılması ve kafesin bu ortu ile sıkı sıkıya ortulmesi yerinde bir tedbir olacaktır.Kanaryanız biraz kendini toplayıp soğuk algınlığının kuvvetli etkilerini atmaya başladığında vitamin değeri yuksek besinlerle vucudun direnci artırılmalı ve bunyesi,besin değeri yuksek yemlerle takviye edilmelidir.

TUY DEĞİŞİMİ (Karın Ağrısı):

Oncelikle belirtmeliyiz ki "tuy değişimi" bir hastalık değildir; her yıl butun kuşların gecirdiği normal bir fizyolojik yenilenmedir. Ancak, iyi bir bakım ve beslenme olanağına sahip olmayan kanaryalar bu devrede zarar gormeye mahkûmdurlar. Temmuz ayı ile eylul ayı arasında gecirilen bu olay, kanarya iyi bir bakım altında ise hicbir iz bırakmadan kolaylıkla atlatılır.
O yılın yavruları olan genc kanaryalar bu devreyi pek hafif gecirirler. Fazla tuy değiştirmezler. Bu nedenle de bunyeleri sarsılmaz. Daha iler ki yaşlarda bulunan kanaryalar, once kuyruk ve kanat, sonra vucut ve en son olarak kafa tuylerini değiştirerek yeni ve parlak tuylere sahip olurlar. Butun bu oluşumun suresi normal olarak iki ay kadardır. Bu devre icinde kanarya son derece halsizleşir. Hareketliliği azalır, otmez olur.Tuy dokumu suresince kanaryalar cok iyi bakılmalı, soğuktan, hava akımlarından, ani ısı duşmelerinden titizlikle korunmalı, beslenmelerine buyuk ozen gosterilmelidir. Ozellikle serin sonbahar gecelerinden korumak amacıyla geceleri kafes ustunun hava geciren yun ortulerle sıkıca ortulmesinde yarar vardır. Tuy dokumu suresince, yeşillik ve meyveler azaltılır. Kenevir, turp ve hardal tohumu yemlerden cıkartılır. Kuvvet mamaları, kuşyemi, dan, marul tohumu ve keten tohumu verilir. Sularına, hastalıklardan korumak uzere Terramycine ve vitamin damlatılmasında yarar vardır. "CeDe Multivitamin", kuşların tuy atımını kolaylaştıran, bu sureyi kısaltan hazır bir vitamin olarak yarar sağlar.
Kanaryayı tuy değişiminden cabuk cıkartmak icin, bazı yetiştiricilerin karşı cıktığı, bazılarının cok tuttuğu bir yontem vardır. Bizde Barbar Metodu adıyla anılan bu yontem, tuy dokumu suresince kanaryayı, uzeri kalın bir ortuyle kapanmış bir kafesin icinde tutmaktan ibarettir. Kafesin altı temizlenmez ve beslenme cok az bir ışığın bulunduğu kafesin icinde, ortu altında surdurulur. Bu ortu, kafesin icindeki ısıyı sabit ve kafesin icini karanlık tutar. Bu iki etkenin tesiri altında kanarya, tuy değişimini beş hafta icinde tamamlar.

ARA TUY DOKUMU:

Belirtileri: Kuşun vucudundaki tuyler (ozellikle kafası ve boynundaki tuyler) dokulur. Eğer parazitten dolayı dokulme varsa surekli bir kaşıntı da gozlenir. Kuşun halsiz, isteksiz olması otuşunu kesmesi ve kafes icerisinde durgun olduğu gozlenir. Ancak dişi kuşun yumurta uzerinde yattığı donemlerde goğus altında gorulen dokulmeler normaldir.

Sebepleri: Kanaryalarda tuy dokumu pek cok nedenden olabilir.Normalde tuy dokme mevsimleri Ağustos, Eylul aylarıdır. Bu aylar dışındaki dokumlere "ara tuy dokumu " adı verilir. Kanaryanın ara tuye girmesi bir kac sebepten olabilir.
1- Eğer kanaryanın bulunduğu yer hava almıyorsa yani kuşun surekli kapalı bir ortamda kalmasından dolayı olabilir.
2- Kuşa verilen yem ve yiyeceklerin cok kuvvetli olması sonucu hayvanın bunyesinin aşırı yuklenmesi olabilir.
3- Surekli değil ama aşırı dokulme varsa hastalık kapmış olması yada kaşıntısı varsa parazit gibi bir nedenden dol ayıda tuy dokebilir.
4- Mevsimsiz tuy dokumleri yem ve mama değişikliğinden olabileceği gibi yer değişikliğinden de olabilir.
5- Kanarya kızgınlık donemine geldiğinde de tuy dokebilir, ozellikle 2 yıl gibi uzunca bir sure eşe atılmamışsa kuş sıkıntısından tuy dokebilir.
Tedavi :Yukarıdaki sebeplerden kuşunuza uygun olandan sonuca ulaşabilirsiniz.
Kuşun tuyden cıkmasına yardımcı olmak icin,
1- Yemliklerden birisine kenevir tohumu, diğerine de normal kanarya yemi koyularak bol bol marul turu yeşillik verilmeli.
2- Banyosunu eksik etmemeli, banyo suyunu her sabah değiştirmeliyiz.
3- Vitamin takviyesine ihtiyac duyulabileceğinden CeDe Multivitamin adlı vitamin ilacından 15 gunde suluğuna 4 damla verilmeli ve suluk iki gunde bir değiştirilmelidir.
4- Eğer yem veya mama değiştirildi ise eski kullanılan yeme veya mamaya donulmelidir. Kuşun zayıf duştuğu bu donemlerde bol bol yeşillik ve meyve ile birlikte karışık yem verilmesi iyi olur.
5- Parazit durumunda ise parazit dokucu toz ilaclardan kullanılmalıdır Haftada en az bir kere de banyo yapması sağlanmalıdır.
6- Kuş havadar bir yere konulmalı ancak ruzgar alan esintili bir yere konulmaması da kuşun sağlığı acısından onemlidir.
7- Eğer uzun suredir yalnız ise eşleştirmenizde kuşunuzun doğal sağlığı yonunden faydalı olur.

KAŞINTI VE BİTLER:

Belirtileri: Kuşun surekli kaşınması, gagası ile tuylerini sıkıştırmaya calışarak didiklemesi, tuylerini kabarık tutarak surekli silkinmesi ve govdesini bir yerlere surtmeye calışması.

Sebepleri: Kuşun govdesinde, tuylerinin arasında gozle gorulebilen koyu renkli cok kucuk canlılar var ise bunlar kaşıntıya neden olan asalak hayvanlar yani bitlerdir. Kanaryaların en buyuk zararlılarındandır. Kuşu elimize aldığımızda kanat altı ve ense tuylerini hafifce uflersek bitleri rahatca gorebiliriz. Bu bitler kuşun geldiği yerden, başka bir hayvandan yada yeni alınmış bir kafes aksesuarından gelebilir. Eğer yavru ve yuva varsa bu kısımlarda kontrol edilmelidir.Aşırı oranda uredikleri zamanlarda oldurucudurler. Bitleri gunduz faaliyette gorme olanağı yoktur. Bunlar geceleri ortaya cıkarlar. Eğer kanarya besleyen kişi biraz ihmalkÂr yaradılışlı ve dikkatsizse, hızlı bir ureme sonucunda kanaryası bir felÂketle karşı karşıya kalacaktır. Cunku bitler cok kucuk olmaları nedeniyle pek kolay gorulmezler, buna karşın buyuk birer kan emicidirler. Ozellikle ilkbahar ve yaz aylarında ureme sonucu cok cabuk coğaldıklarından dikkatli olunmalıdır.
Kafeste bit olup olmadığını anlamak icin kafes geceleri dinlenir. Kanaryalar huzursuz ve kıpırtılı iseler bir bit hucumu karşısındalar demektir. Tehlikelidirler, ozellikle yazın ortaya cıkan bu hayvanlar, akşamları kuşa rahat vermezler. Kuşun kanını emerek onun zayıf duşmesine ve hastalanmasına neden olurlar. Tunek başlıklarındaki delikler bitlerin saklanacakları yerlerin başında geldiklerinden, buraların incelenmesiyle de varlıkları anlaşılabilir. Bitkilerdeki bitler farklı olup, kuşlar icin zararlı değildir. Bitin varlığını anlamak icin kafesin koşelerine, saklı bulunan alt kısımlara, dar bolgelere ve tunek kamışlarının uc kısımlarına bakılmalıdır. Bitin kendisini gorebileceğimiz gibi bıraktığı beyaz dışkılarını da noktalar halinde gorebiliriz. Ayrıca yuva var ise elimizi yuvaya soktuğumuzda kıpırtılarını ve kaynaşmalarını hissedebiliriz. Daha da bilemiyorsak kafesin bir koşesine kucuk bir pamuk parcası yada beyaz mendil koyarsak bir kac gun sonra burada yuvalandıklarını gorebiliriz.

Tedavi : Bu bitlerden kurtulmak icin eczane veya petshop lardan temin edilecek bit spreyi kullanılmalıdır. Bu tedaviye 2 - 3 gun ara ile bir kac kez tekrarlanmalıdır. Bit spreyi kuşun tum vucuduna, ozellikle kanat altına ve boyun bolgesine sıkılmalıdır. Kuşun yuz, gaga ve goz kısmına sıkılmamasına dikkat edilmelidir. Pire tozu da bu derdinizi cozumleyecektir. Ayrıca "Jakotin" adlı ilac ve opigal 5 tozu,rin tozu, Ektogal, lizol, karbonil, kreolin, madeni esanslar, kafur turu maddelerde kullanılabilir. Bu tozlar tunek başlıklarındaki deliklere, kafesin kenar kıyı koşelerine serpilerek, kanaryaların kanat altlarına dokulerek cok olumlu sonuclar alınabilir. Bitlerin koku kazınabilir. Ozellikle kulucka devrelerinde yuvalıkların buyuk bit yuvaları olacağını; bunların yavruların kanlarını emerek olumlerine sebep olacağını hatırlatırız. Yuvaların ilaclanmasında yavruların tozdan zarar gormemesi icin dikkatli davranılmasını tavsiye ederiz. Daha iyisi, bit bulundurabileceği duşunulen eski yuvalığın alınarak yerine yenisinin konulmasıdır. Kafesin icinin temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi de onemlidir.Ozellikle kafesin koşelerine, saklı bulunan alt kısımlara, dar bolgelere ve tunek kamışlarının uc kısımlarına yuvalanırlar. Bu nedenle, ya kafes ve aksesuarları sıcak su ile iyice yıkanmalı yada bahsedilen spreyden kafesin ozellikle bu kısımlarına sıkılmalıdır.

KUVVETLİ BAKIM HASTALIĞI:

Belirtileri: Bu hastalığın belirtisi ayaklarda , tırnaklara yakın kısımların şişmesi ve ayak derilerinde mantar turu gorunumler yada dokuntulerdir. Bu şişlikler yada belirtiler kuşun vucudunun diğer kısımlarında da gozlenebilir.

Sebepleri: Kuşları seven her insan kuşunun bakımını elbette elinden geldiğince iyi yapmak ister. Ancak her turlu yiyecekleri temin etmek ve onu vitaminlerle kuvvetlendirmek her zaman kuşunuzun sağlıklı olması anlamına gelmez. Eğer birde normal yiyeceklerin yanında uzun sureli bal gibi kuvvetli besinler verir ustune ustelik birde yine uzun sureli vitamin takviyesi yaparsak kuşumuz sağlıklı olmaz, aksine bu tur kuvvetli gıdalar sonucu olume kadar uzanan bir hastalığa yakalanır. Bu hastalığın adı halk dilinde zengin hastalığı dır.

Tedavi : Tedavisi icin ise oncelikle verilen kuvvetli besinler bir sure kesilmeli ve normal yemlerinin yanı sıra bol bol yeşillik verilmelidir. Ayakların tedavisi icin bir hafta boyunca iyileşme gozlenene kadar ayaklar alkole temizlenerek herhangi bir iyileştirici pomat (Terramcyn, Bactom, Lamisil, Exoderil vs. ) surulur.

GUNEŞ CARPMASI:

Belirtileri: Guneş altında duran kafeslerde bir de bakarsınız ki kanaryanız kafesin dibinde boylu boyunca yatıyor, hicbir kıpırdama yok. Bu bir guneş şokudur. Hicbir yerinin tutmadığı, felc halinin gorulduğu olaylar da vardır. Eğer onlem alınmaz ve uzun sure bu durumda bırakılırsa kanarya olebilir de.
Nedenleri: Kanaryaların direkt guneş ışığı alan yerlerde ve 24 santigrattan yukarı ısılarda bırakılmamaları gerektiğine değinilmişti. Fazla sıcaklık ve dik gelen guneş ışınları kanaryayı fazlasıyla rahatsız eder; aşırı hallerde hastalanmasına neden olur.
Tedavisi: İlk iş olarak kanarya direkt guneş ışığı almayan ve ışın sıcak olmayan bir yere alınmalı. Başı, ayakları ispirtoyla ıslatılmalı ve masaj yapılmalıdır. Boylece serinlemesi ve kan dolaşımının normale donmesi sağlanmış olur. Ağzının acılarak iki damla gliserin damlatılmasında da yarar vardır.

URLARIN TEDAVİSİ:

Belirtileri: Kuşun ceşitli yerlerinde ( coğunlukla kanat altı ve sırtta) kucuk bir nohut tanesi kadar urların hayvanı rahatsız edecek şekilde buyumesi.
Sebepleri: Tam olarak bilinmemekle beraber coğunlukla kanaryalarda irsi ve cinse bağlı olan bu hastalıkta yiyeceklerin de etkili olduğu sanılmaktadır.
Tedavi : Norwich ve Crest cinsi kanaryalarda sık gorulen bu urların uzerine kulak cubuğu veya ucuna pamuk dolanmış kibrit copu ile sirke ruhu surulmelidir. 1 hafta sonra urun uzeri kızardıktan sonra alınabilir veya kendiliğinden duşecektir.

Alintidir.
__________________