Afgan Tazısı




Temel Ozellikleri
Apartman hayatında pek onerilen bir ırk değildir. Evde cok hareketsiz kalacaklarından dolayı geniş bir arazi onlar icin daha cok onerilir. İc ve dış ortamda da yaşayabilirler. Ancak daha cok dışarıda ozgurce dolaşmayı, evde ise uyumayı tercih ederler.

Cesur, inatcı, tatlı, duyarlı, cok zeki, vakur ama kayıtsız değil, yabancılara karşı kuşkucu ama duşman değil. Eğitim sırasında yumuşak davranılmalıdır.

Neler Yapar?
Vakur, biraz cekingen, fakat cok sevimli, sadık, şefkatli, hassas ve azda olsa dominant karakterlidir. ---cog---u zaman, zarif, asil, cesur fakat şupheci, duşmanca olmayan fakat ilginc bir kral kopeği gibi tanımlanabilir.

Eskiden guvenilmez olarak un salmalarına rağmen, bugun bu fikir de---gıs---miştir. Eğitilebilmesine rağmen eğer yeterince ciddi davranılmazsa soz dinlemez ve başına buyruk olabilir. Bahcesiz bir evde beslemek ve eğitmek zor olabilir.

Afgan tazısı gun boyu ozgurce koşup dolaşabileceği, mumkun olduğunca geniş araziyi ve acık havayı cok sever. Gunde en az yarım saat serbestce koşma ihtiyacı hisseder.

Kokeni
cok eski cağlardan beri yaşayan bir ırktır. Mısır'da bulunan papiruslarda defalarca resmedilmiş ve Kuzey Afganistan da 4000 yıldan daha fazla suredir var olduğu bildirilmiştir.

Irk yuzyıllarca iyi korunmuş ve bulunduğu bolgenin dışına cıkarılması yasaklanmıştır. Bu nedenle ancak 20. yuzyılın başında kacak olarak Avrupa ya sokulmuştur.

coban ve av kopeği olarak kullanılmıştır. Bu avlar geyik, yaban kecisi, kurt ve kar leoparı bile olmuştur. coban kopekliğini de uzun zamanlar yapmışlardır. Afgan tazısı fazlasıyla hızlı ve cevik olduğu icin bugun bahis ve oyun amaclı yarışmalarda sıklıkla kullanılmaktadır. Yoğun tuy yapısı onu aynı zamanda dış ısıdan da korur.

Aristokrat goruntusu dolayısıyla Amerika ve Avrupa da luks kopekler sınıfına girmektedir.




Amerikan Bulldog



Temel Ozellikleri
Amerikan Bulldog, İngiliz ırkdaşına gore daha cevik ve hareketlidir. Bazıları 2 metre veya daha fazla yukseğe sıcrayabilmektedirler. Koca bir başı, guclu ceneleri, kaslı bir goruntusu vardır. Bu iri cusseye rağmen sanki ayaklarının uzerinde dans ediyor gibidir. Erkekler gozle gorulur şekilde dişilerden guclu ve kaslıdır.

American Bulldog eğer yeterince dolaştırılıp antrenman yaptırılabiliyorsa apartmanda yaşayabilir. Fakat bahceli bir ev daha cok tercih edilir.

Kısa ve sert tuylu olduğu icin bakımı kolaydır. Uygun bir tel fırca veya tarakla fırcalanabilir. cok sık yıkamaya gerek yoktur. Uzun tuylulere gore bakımı daha kolaydır.

Neler Yapar?
Genellikle insanlara karşı mahcup, sıkılgan ve sakin yapılıdır. ---cog---u zaman diğer kopeklere karşı da iyi huyludur. Saldırganlık konusunda American Stafford Terrier ve American Pitt Bull Terrier' e benzemez. American Bulldog cesur, azimli ve fakat duşmanca duşunceli değildir. Daima uyanık, kendine guvenen ve cocukları ictenlikle seven bir ırktır. Vahşi hayvanlar ve boğalar ile bile dovuşebilir. Hatta dovuşurken sanki ' timsah başlı ve piton vucutlu ' gibidir denir.

Eğitimde cok iyi soz dinler. Gercekten yiğit, sadık ve sevecendir. Guclu koruma icgudusu ve erken yaşta eğitim alabilme ozelliği vardır. Diğer kopeklere ve yabancılara karşı sinirli olabilir. Ailesiyle birlikte olduğunda her zaman mutludur.

Tarihcesi
Bu kopeğin ataları İngiltere'den gelmiştir. English Bulldog ırkının genleri ile oynamayla biraz daha iri vr sert bir kopek uretilmiştir. Bu turetilen kopek English Bulldog' tan daha uzun bacaklı, daha cevik ve daha hızlıdır. American Bulldog ayı, sincap, rakun ve yaban domuzu avcılığı icin kullanılmıştır. Sığır cobanlığı ve ciftliklerde bekciliği başarıyla yerine getirmiştir. Amerikan ciftcileri onu, dayanıklılığı, koruyuculuğu, akıllılığı ve calışma azmi sayesinde cok sevmişlerdir. Bugun icin daha cok avcılık, koruma, ve treking kopeği olarak kullanılmaktadırlar.



Bull Terrier






Temel Ozellikleri
Bir zamanlar son derece vahşi bir kopekti. Ancak, modern yetiştiriciler tarafından kibarlaştırılmıştır. Gunumuzde iyi huylu, sadık, nazik ve itaatkar bir kopektir.

Neler Yapar
Kan dokucu ve cesur bir gladyator olarak dunyaya geldi. Daha sonra suru bekcisi, fare avcısı, insan dostu ve muhafız bekci olarak kullanıldı.

Kokeni
1830'da bulldoglar ile boğalar arasında tertiplenen dovuş gosterileri buyuk ilgi toplarken, bu "spor"u sevenler cok daha cevik bir kopek yetiştirmek istediler. Bull Terrier, Bulldog'un Eski İngiliz Terrieri ile ciftleştirilmesi ve bir parca İspanyol Pointer cinsinin taşıdığı kanın da eklenmesiyle ortaya cıktı. Tuyleri beyaz olan turu 1850'de tanıtıldı.

Gosteri amacıyla iki aynı sınıfa ayrılmıştır. Beyaz ve renkli.



Dogo Arjantin






Temel Ozellikleri
Dogo Arjantin, atletik gorunumlu, kaslı yapıda ve orta boyutlarda bir ırktır. İyi bir bekci kopeğidir. Ailesine bağlı olan bu ırk oldukca akıllı ve oyuncudur. cocuklarla ve tum aile fertleri ile iyi anlaşır, opulmekten ve kucaklanmaktan hoşlanır. İyi bir eğitim ve sosyalleşme surecinden gecmesi gerekir.

Guclu olan bu ırkın, kuralcı ve tutarlı bir sahip tarafından yetiştirilmesi gerekir. İlk kopek sahibi olacaklar icin uygun bir secim olmayabilir.

Neler Yapar?
Gunumuzde bekci ve koruma kopeği olarak kullanılmaya yatkındır. Kopek dovuşlerinde talihsiz bir une de kavuşmuştur. Son donemde kopek yetiştiricilerinin ozenli dikkati sayesinde, aile kopeği olarak da kullanıldığı gorulebilir.

Kokeni
1920 yılında Arjantin'de Dr. Antonio Nores Martinez tarafından iyi bir av ve bekci kopeği olarak geliştirilmiştir. Guney Amerika kokenli ilk av kopeği olarak tanınan ırk bu gun avcı, bekci, polis, asker, arama ve kurtarma kopeği, iş kopeği ve aile kopeği olarak cok amaclı kullanılmaktadır.

Dr. Antonio Nores Martinez ırkın yetiştirilmesine mastiff tipinde bir tur olan Cordoba kopeği adını vererek başlamıştır. Daha sonra ırkın geliştirilmesinde Great Dane, Boxer, Spanish Mastiff, Bulldog, Bull Terrier, Great Pyrenees, Pointer, Irish Wolfhound ve Dogue de Bordeaux gibi ırklar kullanılarak geliştirilmiştir. Irkın kokeninin, gunumuzde artık soyu tukenmiş bir ırk olan Alano kopeğine dayandığıda soylenilmektedir. Ancak bu konuda bilgiler tam değildir. Dr. Antonio Nores Martinez uzun yıllar ırkın saf bir ırk olarak tanınması ve saf ozellikler kazanması icin calışmalar yapmıştır. Irk ilk kez 1973 yılında FCI (Federation Cynologique Internationale) tarafından saf ırk olarak kabul edilerek kayıtlara gecmiştir.

İlk kez 1978 yılında Avusturya'ya getirilerek Avrupa'da tanınan ırkın yetiştirilme amacı başlangıcta guclu ve dayanıklı avcı bir ırk yaratmaktı. Ancak sonraları yetiştirme amacı saptırılmış ve ırk dovuş kopeği olarak kısa surede popularite kazanmıştır. Bu gun artık pek cok ulkede, dovuşler ve dovuşcu ırkların yetiştirilmesi yasaklanmıştır. İngilterede de 1991 yılından sonra Fila Brazileiro, Japanese Tosa, American Pit Bull Terrier gibi Dogo Argentino ırkı da kotu unu nedeniyle yasaklanan ırklar arasında yer almıştır. Irkın pek cok Avrupa ulkesinde yetiştirilmesine, agresifliginin baskılanmış olması, itaat eğitimi almış olması, mikrocip veya kulak dovmesi uygulanmış olması gibi belirli ozel şartlarla izin verilmektedir.


Fox Terrier (Wire)






Temel Ozellikleri
Wire Fox Terrier ve Smooth Fox Terrier arasındaki temel fark tuylerinin uzunluk ve renk olarak farklılığıdır. Bunlar dışında iki kopeğin de diğer ozellikleri birbirine benzer.

Wire Fox Terrier, tıpkı Smooth Fox Terrier gibi, doğa tarafından pek cok saldırı silahıyla donatılmıştır: Guclu ceneler, cok iyi gelişmiş dişler, hiddet, fiziksel guc ve en onemlisi cesaret. Sağlam yapılı, zarif bir kopektir.

Wire Fox Terrier, gorunuşunden de beli olduğu gibi canlı, hareketli ve sevimli bir kopektir. Bazen oteki kopeklerle dovuşme eğilimi vardır. Bununla birlikte oyun konusunda ozellikle cocuklarla olursa, isteklidir. Aile uyelerine son derece bağlıdır, ancak kıskanclık soz konusu olduğundan bu duygusunu gizlemek icin caba harcamaz.

cok dinamik bir kopektir, fazla enerji harcar. Bu nedenle beslenme rejiminin ozellikle besleyici olması gerekir.

Neler Yapar?
Bir zamanlar inlerindeki hayvanları yakalarken, gunumuzde, ozellikle guzel gorunuşunden oturu sadece insana eşlik eden kopek olarak ve bazı kopek yarışmalarında kullanılır. Dunyayı daha neşeli bir yer haline getiren kopek olarak betimlenmiştir. Apartmanlar ve arabalar icin bekci kopeği olarak da kullanılır.


Kokeni
Terrier turu kopeklerin tarihi cok eski zamanlara uzanır. Pliny'lerin yaşlısı Natural History (Doğal Tarih) adlı kitabında, İ.o. 55 yılında Romalılar Britanya'yı işgal ettiğinde, avlarını inine kadar izleyen kucuk kopekleri gorup şaşırdıklarını yazar. Marco Polo da benzeri bicimde, Buyuk Han'ın butun av kopekleri icinde en değerlilerinin kucuk terrierler olduğunu belirtmiştir.

İlk gercek terrier 1570 yılında ingiliz Hekim John Caius tarafından betimlendi. O zamandan beri kopek tarihi, terrier oykuleriyle doludur. Bu kopeklerin neler yaptıkları, olağanustu iyi huyları, butun dunyaya yayılan ve her biri cok guzel olan turleri hakkında cok şey anlatılmıştır.

Gunumuz terrierleri geiştirilirken kopek yetiştiricileri, cok eski zamanlardan beri varolan Dachschund, İngiliz Tazısı; daha sonra Tilki Tazısı ve Beagle'i ciftleştirdiler.

Wire Fox Terrierlerin ilk standartları 1800'lu yıllarda gelişti, 1876'da resmileşti.


Great Phyrenees




Temel Ozellikleri
İtaatkar, calışkan, duygulu, sadık ve sabırlıdır. cok buyuk, guclu, kaslı, fakat zarif bir kopektir. Başı buyuktur ve ayınınkine benzer. Bu kopek Kral Sun'ın sarayında "beyaz kurklu centilmen" olarak bilinirdi.

Neler Yapar?
Dağlarda yaşayabilecek ozelliklere sahiptir. Koyunların korunmasında, şiddetli kar yağışında rehber olarak, cığ kurbanları icin kurtarma kopeği olarak, kişiler ve mulkler icin bekci kopeği olarak kullanılabilir. Geniş alanlara ihtiyacı vardır, fakat aile hayatına uyum sağlayabilir.

Kokeni
Macar kuvasz ve Maremmano-Abruzzese'den turetilmiştir. Buyuk Pyrenees'in St. Bernard ile Newfoundland'ın aristokratik akrabası olduğu duşunulur.


Gronland Kopeği



Temel Ozellikleri
Son derece dayanıklı bir kopektir. Butun kutup bolgeleri kopekleri gibi temel bir ozellik olarak iyi huylu, sadık, canlı ve duyguludur. Genel olarak takım icinde iş gorduğu icin, efendisiyle duygusal bir ilişki geliştirme fırsatı yoktur.

Apartman hayatına uygun değildir.

Neler Yapar?
Son derece dayanıklı ve so---gug---a direncli olduğu icin, kızak cekme gorevine gayet iyi uyum sağlar.

Kokeni
Kokeni tam olarak bilinmemektedir. Kutup kurdundan turetilmiştir


Golden Retriever

Temel Ozellikleri
Hareketli, uysal, iyi huylu, duygulu ve sevimli bir kopektir. cocuklara, hatta bebeklere karşı cok sabırlı ve naziktir.

Neler Yapar ?
Sağlam ve guclu, koku alma duyusu gelişmiştir. Bataklıkta avlanabilir. Avı bulur ve getirir. Toprakta ve suda gayet iyi calışır. İyi huylu olduğu icin insana eşlik eden kopek olarak da değerlidir ve aile hayatına uyum sağlar.

Kokeni
Bu cins muhtemelen 19. yuzyılın ortalarında İngiltere'yi ziyaret eden bir Rus sirkine mensup turu bilinmeyen altın tuylu kopeklerin bloodhound ile cifleştirilmesiyle geliştirilmiştir.

- - -

Golden Retriever ozel
Golden Retriever'lar herşeye buyuk bir tutkuyla yaklaşırlar ve tam anlamıyla "cok" kopektirler: "cok tuy, cok enerji, cok yemek ve cok sevgi...". Bu nedenle formda ve sağlıklı kalmasını istiyorsanız, Golden Retriever'ınızın yemeğini kendisinin ayarlamasını beklememeli, siz yemek miktarını kontrol etmelisiniz.

Golden Retriever'lar sevgi dolu, uslu ve zeki kopeklerdir. Kolaylıkla eğitilirler ve cocuklarla iken guvenilir ve naziktirler. Sadık, kendine guvenen, tatlı ve sahibini memnun etmeye hevesli bir ırktır. Aktif, guvenilir ve mukemmel bir aile kopeğidir. Golden Retriever itaat etmeye hazır yapısı nedeniyle itaat eğitimi onlarla cok keyifli gecer. Diğer hayvanlar dahil herkesle dost canlısı olduğundan ondan koruma gorevi beklenmemelidir. Saldırganlık gostermemelerine rağmen Golden Retriever'lar gelen yabancıya havlayarak haber vererek iyi bekcilik edebilirler. İtaat yarışmalarında buyuk başarı kazanmıştır.

İnsandan izole edildiğinde ya da uzun sure sevdiklerinden uzak tutulduğunda yaramazlık yapmaya başlar. cok hareketli ve ilgi isteyen kopeklerdir.

Ek 1
Bu cinsin soz dinleme becerisi efsanevileşmiştir ve her zaman sizin guvenilir, calışkan, mutlu dostlarınız olarak kalacaklardır. Sakinlikleri ve her işi yapmaya yonelik heyecanları Golden Retriver'ları genelde asistan kopekler arasında tercih edilir yapmaktadır.

Sevgi dolu ve sabırlıdırlar, bazen kucuk bebekler icin ekstra gozetim gerekli olabilir. Oyun oynamaya duşkundurler ve diğer ev hayvanlarına karşı toleranslıdırlar. Sosyal insanlar icin iyi bir secim olabilse de allerjik, titiz kişilerle ve kucuk apartman dairelerinde yaşamaya uygun değildirler.

Ek 2
Herkesin dostu olan Golden Retriever'lar adanmış ve uyumlu bir aile dostu olarak bilinirler. Aynı zamanda sportif bir kopek olan bu cins, geniş alanlarda koşacağı bir gune her zaman ihtiyac duyacaktır. Aktif karakterini ve guclu fiziğini gozardı etmek problem yaratabilir ve hergun fiziksel ve zihinsel eksersize ihtiyac duyar. Fazlasıyla heyecanlı ve hareketli olan Golden Retriever'ların merakları eğitimlerini biraz zorlaştırabilse de sahibini memnun etmeye ve oğrenmeye fazlasıyla yatkındırlar. ozellikle kap-gel turu oyunlardan zevk alırlar ve ağızlarında birşey taşımaktan cok hoşlanırlar.

Golden Retriever'lar hergun eksersiz yapmaya ve insanlarla birlikte olmaya ihtiyac duyarlar. Golden'ın zihni ve vucudu icin zorlu uyum (soz dinleme) dersleri, aktif oyunlar ve kap-gel seansları her gun yapabileceğiniz iyi birer eksersiz ceşidi olabilir. Her ne kadar dışarda yaşabilecekse de cok sosyal bir kopek olması nedeniyle ailesinin yanında yaşamaktan daha memnun olacaktır. Tuyleri parlaklığını yitirmez ancak haftada birkac defa fırcalanması gerekir.

Ek 3
Kopek cinsleri arasında en ciddi uğraşların ardından uretilmiş bir cins olan Golden Retriever, aynı zamanda hakkında en fazla dokumantasyona sahip olan kopek cinsidir.

Bu cinsin uretiminden sorumlu kişi İngiltere'nin İskocya sınırındaki Tweed Nehri'nin kuzeyinde yaşayan Lord Tweedmouth olarak bilinmektedir. 1800'lerin ortalarında yoğunlaşan kopek yetiştiriciliği merakı sırasında, sıkı bitki ortusunun arasında yaşabilecek, soğuk suya karşı dayanıklı, guclu yuzucu olan uyumlu kopekler yetiştirmek revactaydı. Lord Tweedmouth da sarı dalgalı tuylu bir retriever (Kucuk Newfoundland ve balıkcılar tarafından yetiştirilen oncu Labradorların soyundan) olan Nous ile bir Tweed Water Spaniel (Kızıl renkli sıkı kıvırcık tuylu populer bir retriever.) olan Belle'yi ciftleştirerek dort tane yavru elde etti. Yavrular yuksek alanlarda yaşamaya uygun kuş kopekleri olmaya cok elverişliydiler.

Bu yavruların başka siyah retriever, Tweed Spaniel, setter ve Bloodhound'larla capraz ciftleştirilmelerinin ardından Golden Retriever cinsi uretildi. Golden Retriever onceleri duz-tuylu retrieverların sarı renklisi olarak kabul gorurken, 1912 yılında Sarı/Golden Retriever ismiyle ayrı bir cins olarak kabul edildi. Bu kopeklerin Amerika kıtasına Lord Tweedmouth'un oğulları tarafından 1900'lerde getirildikleri duşunulmektedir ancak American Kennel Club (AKC) bu cinsi ancak 1927'de bir cins olarak kayıtlarına almıştır. onceleri sadece avlanma becerileri nedeni ile değer verilen ve ozenle uretilen Golden Retriever'lar ancak sonraları ev ve gosteri hayvanı olarak beslenmeye başlanmıştır.

Tanınmasının ardından da popularitesi hızla artan Golden Retriever, halen Amerika'daki en populer cinslerdendir


Hollanda Coban Kopeği





Temel Ozellikleri
Hollanda coban Kopeği itaatkar, uysal daima dikkatli, kendi bolgesine bağlı ve yaptığı işi coşkuyla yapan bir kopektir. Az bakım ister; yorgunluğa ve kotu hava koşullarına karşı direnclidir.

Hollanda coban Kopeği'nin uc turu vardır. Birincisi kısa tuylu (Hollanda’da cok yaygın), ikincisi sık tuyludur (az gorulur), uzun tuylu olan ucuncu ture cok az rastlanır.

Neler Yapar?
Hollanda dışında pek bilinmez. Burada coban kopeği olarak taşıdığı yetenekleri ve hızlı refleksleriyle değerlendirilir.

Kokeni
Hollanda coban Kopeği, Belcika coban Kopeği'nden gelir. Bu turde sık sık kısa kuyruklu ve beyaz benekli yavrular dunyaya gelir. Bu yavrular taşıdıklar bu kusurlar nedeniyle kopek gosterilerine alınmazlar.
İngiliz Bulldog




Temel Ozellikleri
Hala dovuşlerde kullanıldığı 19. yuzyıla kadar, saldırgan, yırtıcı ve kan dokucu bir hayvandı. oyle ki, Romalılar zinciri vurulmuş olsa bile bir bulldogun sokağa cıkarılmasını yasaklamışlardı.

Yuzyıllar sonra tehdit edici gorunuşunu korumakla birlikte, iyi huylu, temkinli, vakur, sadık, evcil, temiz ve aristokrat bit kopek haline geldi.

Kendisine, ?cirkin guzel? denildi. Evde uyuması gereken, iyi huylu bir kopektir.

Neler Yapar?
Bir gladyator olarak sahip olduğu kariyer sona erince, bekci ve polis kopeği ve orduda bazı yardımcı gorevlerde kullanıldı.

Birleşik Devletler?de bir bulldog savaşta gosterdiği yararlıktan oturu beş şerit ve bir bronz yıldız ile taltif edildi; bir diğerine ise onbaşılık rutbesi verildi.

Gunumuzde insana eşlik eden bir kopek olarak değerlendirilmektedir.

Buyuk başı olduğu icin yavruların doğumu guc olur. Genellikle sezaryen uygulaması gerekir. Ayrıca dişilerin ---cog---u kısırdır. Bu faktor bulldogların değerini yukseltmiştir.


İzlanda Kopeği



Temel Ozellikleri
İzlanda Kopeği, Spitz ailesine mensuptur. Canlı, duygulu, aktif, zeki ve zarif kopektir. Karakteri 18 aylıkken gelişmeye başlar, ancak efendisiyle cok yakın ilişkiye ihtiyac duyar.

İzlanda Kopeği, kokeninden oturu fazla yemek yemez, fakat balığa duşkundur.

Neler Yapar?
İzlanda Kopeği, cok ceşitli gorevlere uyum sağlar. coban kopeği, bekci kopeği ya da arkadaş olarak kullanılabilir. Bir tavlada atlarla birlikte gayet iyi yaşar.

Kokeni
Bu cins, İzlanda'ya yerleşen somurgecilere eşlik eden kopeklerden turetilmiştir. Bir distemper salgınıyla neredeyse yok olan bu kopek, İzlandalı ve İngiliz kopek yetiştiricileri tarafından yeniden uretilmiştir

Kangal


Temel Ozellikleri
Zeki, kolay eğitilen, cocuklara karşı sabırlı, azarlanmaya karşı duyarlı, sevilmek isteyen, yaşadığı yeri sahiplenen bir kopektir. Yabancılara karşı kuşkucudur, bu nedenle guvenli ve citlerle cevrili bir alanda ya da koruyucusu olduğu surusuyle birlikte acıkta yaşamalıdır.

Neler Yapar?
Savaşta ve avda yuzyıllar boyunca savaş kopeği olarak kullanıldı. ozellikle kurtlara karşı verdiği başarılı savaşlarla tanınır. Bir coban kopeği olarak yorgunluktan ve kotu hava koşullarından etkilenmez. Gunumuzde bekci kopeği olmanın yanı sıra coban kopeği olarak da kullnılmaktadır.

Tarihcesi
cok eski cağlardan beri Kucuk Asya'da (Anadolu) yaşar. Turk bekci kopeği olarak da bilinir. 1968'de Amerika Birleşik Devletleri'ne goturulmuştur.

- - -

Kangal ozel
Kangal'ın tarihcesini araştırdığımızda en kucuk bir belgeye rastlayamadık. Kangal kopeği hakkında ceşitli rivayetler soz konusudur. Bir rivayete gore M.o. Asurlular ve Babilliler zamanında turediği, aslan ve kaplan gibi vahşi hayvanlara karşı korunmak, savaşlarda yararlanmak amacıyla buyuk bir ozenle yetiştirildiği anlatılmaktadır.

Bu kopeğin cok rahat bir şekilde aslanı mağlup ettiği soylenmektedir. İkinci bir rivayete gore, Hint mihracesinin Osmanlı padişahına (Yavuz Sultan Selim veya 4. Murat’a) bir kopek hediye etmesiyle başlamaktadır. Sarayda bulunan ve aslanla bo---gus---an bu kopek aslanı olduruyor. Boylece padişahın nazarında buyuk bir ilgi goruyor. Osmanlı ordusu doğu seferine gelişinde Kangal Deliktaş dolaylarında kopeğin kaybolduğu ve butun aramalara rağmen bulunamadığı, Kangaldaki kopeklerin bu kopeğin soyundan turediği rivayetler arasındadır.

17.Yuzyılda Evliya celebi Seyahatnamesinde aslan kadar kuvvetli olarak tarif ettiği bu kopeklerden bahsetmektedir. Osmanlı İmparatorluğu kurucularının bu kopeği beraberlerinde Anadolu’ya getirdikleri ve Osmanlının Avrupa'ya yayılmasıyla ---cog---u Avrupa coban Kopeğinin de bu ırktan turediği sanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu donemi arşivlerinde, Kangal kopeklerinden bahsedilmekte pedigrili yetiştiriciliği yapıldığı bahsedilmektedir. Kangal coban Kopeklerinin bu kadar eskilere dayanan tarihi gecmişten gunumuze kadar ırk ozelliklerini bozmadan gelebilmesini, gecimini koyunculuktan sağlayan ciftcilerin en guvenilir dostu olmasına ve Dunya kopek ırkları arasında kurtlara karşı koyabilen tek kopek ırkı olmasına bağlanmaktadır. Kangal kopekleri en zor iklim ve calışma şartlarında verilen gorevi cani pahasına yerine getirirler. Bakım ve beslenme şartları diğer kopek ırklarına gore daha basit ve ekonomik olması Kangal ırkı kopek neslinin devamını sağlamıştır.

Ek 1
Dunyada emsali gorulmemiş bir kopek turu olan Kangal coban kopekleri, Turkiye’de ve yabancı devletlerde haklı bir une sahiptir. ozellikle İngiltere ve Amerika’da bu kopekleri sevenler tarafından dernekler kurulmuş, yarışmalar yapılmıştır. Ne acıdır ki yabancı devletlerin gostermiş oldukları ilgiyi, bizler maalesef son on-on beş yıldır gostermekteyiz.

Kangal coban Kopekleri cok cesur, gayet hızlı ve ceviktirler. Kadın ve cocuklara karşı gayet muhlis, kotu niyetli kişilere karşı son derece caydırıcı bir silah olan Kangal kopekleri cok zeki, on sezileri kuvvetli ve sahibine aşırı bağlıdırlar. Sahibi tarafından azarlandığı zaman suclu bir cocuk gibi başını one eğer,sahibinin gozlerine mahsun mahsun bakarak af edilmesini bekler. Hislerini yalnız hal, hareket, mimik ve jestlerle değil cıkardıkları ceşitli tonlardaki havlamalarla belli ederler.

Kangal coban Kopekleri gorevlerine cok sadıktırlar şoyle ki; dağda suruden ayrılan veya geride kalan koyunun başından gunlerce ac ve susuz bekledikleri Kangal ciftcileri tarafından anlatılmaktadır. Kangal coban Kopeğine sahip ciftcilerin en buyuk gurur kaynağı kopeklerinin kurt boğmalarıdır. Kurt boğan kopeğe sahip olmak onlar icin bir ayrıcalık ve ovunc kaynağıdır.

Yuzyılların ihmaline rağmen ne ırk vasıflarından ne de yuksek ruh yapısından en ufak bir taviz vermemiştir. Kan asaletine cok bağlıdır. Doğuda serbest iken bile başka bir karnivorla ciftleşmesi mumkun değildir. 1975 yılında askeri amacla eğitime alınmış ve asırlardır bu yonde eğitim goren kopek turlerinden cok daha yetenekli olduğunu kanıtlamıştır.

Ek 2
Kangal kopekleri topluca kurt boğdukları gibi tek başlarına da kurt boğabilirler. Eğer kopek tek başına kurt boğmuşsa genellikle gunlerce yerinden kalkamaz . Zira hem yaralı olur hem de gosterdiği ustun efordan dolayı aşırı yorgun olur. Yarasının ---cog---u tırnak yarasıdır. Kurdu boğmak icin altına aldığında yaraların ---cog---u karın bolgesindedir.

Kurt arka ayağının tırnaklarıyla ustundeki kopeği kaldırıp atmaya calışırken yaralar. Kurdun arka ayak kasları cok kuvvetlidir. Kurdun acmış olduğu diş yarası ise bıcakla kesilmiş gibidir. Kangal kopeği kurdu cok suratli kovalar ve yetiştiği zaman bazen yan taraftan suratli doş vurur, bazen de rastgele arkadan da carpar. Bu carpışma sırasında haliyle kurtta kopekte yıkılır. Sonra her ikisi birden kalkmaya calışır.

Eğer kopek kurttan evvel kalkarsa, hemen kurdun boğazından tutar ve olunceye kadar bırakmaz. Fakat kurt daha evvel kalkarsa bu kovalamaca devam eder. Eğer kopek iki veya daha fazla ise kurt kalkmadan kopeğin obur eşleri kurdu boğarlar.

Bu kopekler kurdun olusune kulağını dayayarak dinler ve en ufak bir harekette yeniden boğarlar. Bu anda kopeklerin sahibi dahi gelse o hırsla hucum edip kurdun olusunun yanına yaklaştırmazlar. Bu olaydan birkac saat sonra kopekler uysallaşırlar ve boğazlarına kacan kurdun kılları dolayısıyla oksurmeye başlarlar. Bunun icin kopeklere hemen bir koyun kesilir ve koyunun kuyruğu yedirilir. Boyle bir olaya tanıklık etmek ve boyle bir kopeğe sahip olmak sahibi icin ovunc kaynağıdır.

Ek 3
Sadakati, cesareti ve dost canlısı karakteriyle gerek Turkiye'de gerekse İngiltere, ABD ve Kanada başta olmak uzere tum dunyada haklı bir une sahip olan kangal coban kopeklerinin değeri ozellikle 1970'li yıllardan sonra anlaşılmaya başlanmıştır. ozellikle İngiltere ve Amerika'da kangal koruma dernekleri oluşturulmuş; ulkemizde ise bu ozen ancak son yıllarda gosterilmeye başlanmıştır.

Kangal coban kopekleri ulkemizde ilk kez 1970'li yıllarda Gemlik'te askeri amaclı kopek eğitim programına alınmıştır. Eğitim programının sonucu hakkında farklı kaynaklar farklı bilgiler vermektedir. Bir bolumu, eğitim programı sonucunda, kangal coban kopeklerinin, yıllardır bu yonde eğitim goren kopeklerden cok daha yetenekli olduğunun ortaya cıktığını soylerken; bir bolumu ise, eğitim surecinin istenilen sonucu vermemiş olduğunu ve eğitimlerinin sınırlı tutulmasına karar verildiğini soylemektedir. Kaynaklardan hangilerinin daha guvenilir sonuclar icerdiğini bilemiyoruz; ancak ikinci varsayımın doğruluğu halinde dahi, zeka seviyeleri diğer kopeklerden az olmayan bu kopeklerin eğitimlere yeterli cevabı vermemiş oluşunu iki etmene bağlamak bizce mumkundur:

Kangal coban kopekleri tum insancıllıklarına ve guclu sorumluluk duygularına rağmen, gecmişten beri suregelen yaşam bicimlerinden ve genel karakter ozelliklerinden kaynaklı olarak ozgurluklerine son derece duşkundurler. Ayrıca, cok gururlu olan kangal kopeklerinin, surekli emirlere itaat etmesini ve bir anlamda kole-sahip ilişkisini benimsemesini beklemek kanımızca onlara haksızlık olur. Bizim gozlemlerimize gore, kangal coban kopekleri bir cok komutu kolaylıkla oğrenmekte; ancak yalnızca istedikleri zaman bu komutlara uymaktadırlar. Fakat zaten icguduleri cok guclu olan kangal kopekleri, onemli durumlarda genellikle ne yapması gerektiğini herhangi bir komuta gerek duymaksızın bilmektedir.

İkinci bir faktor ise, eğitimin verildiği saatler olabilir. Koruma kopeği olarak yetişmiş oluşundan dolayı performansı geceleri maksimum seviyede olan, ancak gunduz saatlerinde, hele de oğlenleri minimuma inen kangal coban kopeklerine, araştırdığımız kaynaklarda yazdığına gore, eğitim hep gunduz verilmeye calışılmıştır; ki dediğimiz gibi performansının en duşuk olduğu zaman dilimidir gunduz...

Yine 1970'li yıllarda yurtdışına goturulmesiyle de onemi anlaşılmaya başlanmış ve Anadolu koylusunun yıllardır sadık dostu olan, ancak ozellikleri geniş cevrelere yayılamayan kangal coban kopekleri tum dunyada tanınmaya, Turk ve dunya basınında yer almaya başlamıştır.

Tum yeteneklerine karşın yine de cok sakin ve mutevazı bir gorunume sahiptir. Mimikleriyle, hal ve hareketleriyle ve hatta havlama şekilleriyle, uzuntusunu, sevincini, kızgınlığını cok rahat ifade eder. Fazlasıyla hassastır. Kendisine kızıldığını anladığında, başını one eğer, mahzun mahzun bakmaya başlar. Pek kaprislidir; bazen keyfi tekrar yerine gelsin diye uzun uzun onunla konuşmak, kendisine neden kızıldığını anlatmak bile gerekebilir.

uzulduğunde yemeğini yemez, durgunlaşır, surekli mahzun bir ifade olur yuzunde.

Kendileriyle ilgili konuşurken dikkatli olmak gerekir. ovulduklerini veya yerildiklerini gayet iyi anlarlar. Son derece kıskanctırlar ve gozlerinin onunde bir başka kopeğin sevilmesine hic dayanamazlar.

ozellikle son yıllarda evlerinde bekci kopeği olarak kangal besleyenlerin sayısında buyuk artış olmuştur. Bunda en cok kangal coban kopeğinin aile bireylerine karşı son derece sevecen, kadın ve cocuklara karşı cok uysal oluşu etkilidir. Ayrıca koku alma duyularının da diğer kopek turlerine gore daha guclu olduğu soylenmektedir.

cobanlar icin onemi ise, esas olarak, kangal coban kopeklerini, diğer butun suru koruma kopeklerinden ustun kılan ozelliklerinden kaynaklanır. Diğer suru koruma kopekleri kurt icin yalnızca caydırıcı ozellik gosterirken, yalnızca kangal coban kopeği kurdu oldurebilme ozelliğine sahiptir. Kurda karşı erkek ve dişi kopek ortak calışıp birbirlerinin eksikliklerini kapatırlar. Dişi kopek daha hızlı ve ceviktir; erkek ise daha guclu... Bo---gus---urken esas olarak goğus darbeleriyle duşmanlarını sersemletip savunmasız duruma getirirler. Elbette ki, kurt boğan bir kopeğe sahip olmak cobanlar tarafından bir gurur kaynağı olarak gorulmektedir. Ancak kurt boğmasının yanı sıra, suru koruma kopeği olarak bircok başka yeteneklere de sahiptir.

cok hızlı koşarlar ve cok ceviktirler. Yaklaşık 200 başlık bir suruyu korumak icin yalnızca bir erkek ve bir dişi kangal yeterlidir. Gorevlerine cok bağlıdırlar. Surudeki hayvanların sayısını bilirler ve dağda kaybolan, suruden ayrılan, geride kalan koyunların başında gunlerce ac ve susuz bekledikleri cobanlar tarafından anlatılmaktadır.

Doğada cok zorda kalmadıkca başka kopeklerle ciftleşmeyi kabul etmezler. Hatta kardeşlerin de genellikle ciftleşmediği bilinmektedir. Bu ozellikleri, yuzyıllardır ihmal edilmiş olmalarına ve değerlerinin yeni anlaşılmaya başlamış olmasına rağmen, genel karakter ozelliklerini yitirmemelerini ve saflıklarını buyuk olcude korumalarını sağlamıştır.

Ek 4
Yuzyıllardır Anadolu insanının cesur, zeki ve bir o kadar sadık dostu olan kangal coban kopeklerinin tarihcesi hakkında cok kesin bilgilere ne yazık ki ulaşılamamaktadır.

Kangal coban kopeği yuzyıllar boyunca Anadolu'da cobanların yanında suruyu her turlu tehlikeye karşı korumuş olan bir kopek turudur. Gecmişiyle ilgili uc ayrı varsayıma ulaşabildik.

Asurlular ve Babilliler doneminde ortaya cıktığı ve aslan gibi vahşi hayvanlardan korunmak icin kullanıldığı ileri surulmektedir.

İkinci bir varsayıma gore; kangal coban kopeği bir Hint mihracesi tarafından Yavuz Sultan Selim veya IV. Murat olduğu tahmin edilen Osmanlı padişahına hediye olarak getirilmiştir. Bu kopeğin aslanı oldurmesi, padişahı cok etkilemiş ve padişahın bu kopeğe cok değer vermesini sağlamıştır. Ancak Osmanlı ordusuyla birlikte gittiği doğu seferinde, Kangal Deliktaş civarlarında kopek kaybolmuş ve tum aramalara rağmen bulunamamıştır. Kangal coban kopeklerinin bu soydan geldiği soylenmektedir.

ucuncu bir varsayım da; Evliya celebi'nin Seyahatname'sinde bahsedilen kopek hakkındadır.Evliya celebi, 'aslan kadar kuvvetli' diye tanımladığı bir kopekten bahsetmektedir. Osmanlı'nın kurucularının bu kopeği kendileriyle birlikte Anadolu'ya getirdikleri tahmin edilmektedir. Yine bu varsayıma gore, Osmanlı'nın Avrupa'ya yayılmasıyla birlikte, bu kopek de Avrupa'nın ceşitli yerlerinde bulunmuş ve bircok Avrupa coban kopeği de bu ırktan turemiştir.

Bu varsayımlar dışında bilinen bir olgu, kangal coban kopeğine Osmanlı İmparatorluğu doneminde cok onem verildiği ve pedigrili olarak yetiştirildiğidir. Bu donemde kangal coban kopeği Osmanlı İmparatorluğu'nda genellikle saray eşrafı ve İmparatorluğun ileri gelenleri tarafından yetiştirilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun cokuşunden itibaren ise, pedigrili yetiştiricilik kaybolmuştur.

Asıl kopek turu, yani Latince ismiyle 'canis familaris', kendine ozgu birtakım karakter ozellikleri taşımaktadır. Sadakat gibi, cesaret gibi, guvenilirlik gibi... Ne yazık ki, cakal, kurt gibi dış gorunuş itibariyle kopeğe benzeyen; ancak karakter yapısı itibariyle yukarıdaki ozelliklere sahip olduğu tartışılır olan hayvanlarla yuzyıllar boyunca ciftleştirilen kopeklerin saflıkları bozulmuş, insanın gercekten iyi dostu olan kopeklerin genlerinden gelen karakter ozellikleri başlangıctaki niteliklerini kaybetmeye başlamıştır. Bu bilincsiz ciftleştirme olgusundan kendini koruyabilen ender kopek turlerinin başında kangal coban kopeği gelmekte ve gunumuzde hâlâ Anadolu insanının en sadık dostlarından biri olma ozelliğini korumaktadır.

oylesine ki, kangal coban kopeklerinin gecmişini araştırmaya başladığımızdan beri, goruştuğumuz her kangal coban kopeği sahibinin, kopeklerinin sadakati, duygusallığı, cesareti veya zekasıyla ilgili ve bu kopeği kendileri icin vazgecilmez kılan, başlangıcta bizim de inanamadığımız, sonrasında ise alıştığımız ve hatta kendi kopeklerimizde yaşadığımız oykuleri vardı. Bunların bir bolumunu sitemizin 'Anılar, Efsaneler ve Haberler' bolumunde okuyabilirsiniz.

Kangal coban kopeklerinin saflıklarını buyuk olcude koruyabilmiş olmalarının en onemli sebeplerinden biri olarak bu kopeklerin yapı itibariyle cok iri oluşları ve bu nedenle diğer tur kopeklerle ciftleşmeyi kabul etmemeleri gosterilmektedir.

ROTTWEILER




Kokeni: Muhtemelen İtalyan mastiffinden gelmektedir. Ortacağ'da, coban kopeği olarak kullanıldı. Wuttemberg'deki bir Alman kasabasında, Rottweil'de yetiştirildi. 1800'lerde nesli tukendi. Yirmind Yuzyıl'ın başlarında Stuttgart'da toplanan coşkulu kopek yetiştiriciler sayesinde, yeniden populer hale geldi.

Tanımı: İri ve guclu bir govdesi vardır. Erkeklerin yuksekliği 60-68 cm., ağırlığı 50 kg. kadardır. Dişiler biraz daha kucuktur. Kuresel bir başı vardır; kulaklarının arası oldukca geniştir. Burnu cok iyi gelişmiştir; makas cenelidir. Gozler: koyu kahve, iyi huylu ve sadakatli bir ifade taşır. Kulaklar ucgen, ilen doğru duşuk. Kuyruğu cok uzunsa biraz kısaltılmalıdır. Tuyler: kısa, sert ve kalın. Yanaklarında, burnunda, pencelerinde ve bacaklarında izler vardır. Rengi siyahtır.

Kişiliği: Dengeli, sakin, itaatkar, cesur ve kolay eğitilir. Sadece efendisi saldırıya uğradığı zaman sertleşir.

Kullanımı: Coban ve polis kopeği olarak kullanılır, daha onemlisi bekci ve muhafızdır. İnsana eşlik eden bir kopek olarak da değerlidir ve ozellikle cocuklarla arası iyidir.

Not: Bir batında on iki yavru doğurabilir.

SİBİRYA HUSKY




Kokeni: Sibirya'nın yeriisi olan Husky, 1909'da Alaska'ya getirildi.

Tanımı: Orta buyuklukte. dayanıklı, canlı. hoş gorunuşlu, hareketli bir kopektir. Yuksekliği: erkeklerde 53-60 cm., dişilerde 51-56 cm. Ağırlık: erkeklerde 20.5-27 kg., dişilerde 16-22.5 kg. Kahverengi ya da pariak mavi gozleri biraz eğiktir ve dostca bir ifade taşır. Kulaklar: başın biraz ust kısmında ve diktir. Kuyruk: kurdunkine benzer, sırta doğru kıvrık durur. Tuyleri yumuşak, derisi kalındır. Şiddetli soğuğa (-50, -60 derece santigrat) dayanır. Kurt grisinden gumuş griye, beyaz desenli acık kum renginden siyaha kadar her renk olabilir.

Kişiliği: İnsanlara uyumlu ve duyguludur. İyi bir arkadaş olmakla birlikte, son derece inatcıdır ve kolay canı sıkılır.

Kullanımı: Hafif olduğu icin hızlı koşabilir ve bu ozelliği nedeniyle kızak yarışlarında kullanılır. Ozellikle Kanada'da ve ABD'nin kuzeyinde populerdir.

NOT: istedıgınız cins kopek varsa merak ettıgınız koyabılırım bunun ıcın yorumda adını belirtmenız yeterlı olur saygılar

AYI KONUYU KEDILER ICINDE YAPTIM BURADAN ULASABILIRSINIZ

TIKLAYINIZ
EMEGE SAYGI BEYLER İYİ FORUMLAR
__________________