Kopek Psikolojisinde Eğitim

Kopek yavruları, doğumlarının ilk birkac gununden başlayarak, muhtemelen hayatlarının sonuna kadar oğrenmeye devam ederler. 6-8 haftalık yavrularda, aktif oğrenme donemi başlar. Yavrunun erken donemindeki oğrenme yeteneğinden yararlanılarak, erken yaşlarda ev ici eğitime başlanabilir. Beyin, yaşamın ilk donemlerinde hızla gelişirken, kopek maksimum oğrenme yeteneğine sahiptir.

Yavru kopeklerin eğitiminde aile fertlerinin rolu buyuktur. Burada esas amac, kopeğin komutları oğrenmesi değildir. Zaten bu tur komutları oğretmek zannedildiği kadar zor da değildir. Amac, kopeğin eğitim alabilme kapasitesini artırmak ve onu, icinde yaşayacağı topluma hazırlamaktır. Bu donemde verilen eğitim sayesinde ileride en zor eğitimleri vermek daha kolay olacaktır.


Kopeği eğitim icin okula gondermek, yararlıdır. Ancak orada oğrendiklerini eve donduğunde uygulama ve tekrarlama şansı bulamayan kopek, bir sure sonra komutlara uymamaya başlayacaktır. Bu nedenle, kopek sahibi de kopeğinin eğitimine iştirak etmeli, kopeğinin davranış ozellikleri ve oğrenme yeteneği hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Kopeğini tanıyan, onda kalıtımla gelen olumlu ya da olumsuz davranış bicimlerini gozleyebilen hayvan sahibi, kopeğe bir şeyler oğretirken de en doğru yolu sececektir.

Bir kopek, deneme yanılma yoluyla, bir hareketin kendine zevk mi, acı mı - yani odul mu, ceza mı - getireceğini anlar. Normal kopeğin eğitimizde esas olarak operant oğrenme prensipleri uygulanır. Yapılan işin temelinde "hareketle komutun eşleştirilmesi" prensibi vardır. Bu basit yontemi kullanarak kopeğinize kısa surede ceşitli komutlar oğretebilirsiniz. Orneğin, "Kalk" komutu: Yatmakta olan bir kopek tam ayağa kalkarken "kalk" diye seslenelim ve onu hemen odullendirelim. Kopeğin kendiliğinden kalkmasını beklemeye gerek yoktur; kopek yatarken cazip bir odul gosterip de kalkmasını sağlayabiliriz. Bu işi, kopeğin algılama kapasitesine ve oğrenme isteğine bağlı olarak 15-20 kez tekrar edersek, artık kopeğimiz, kalkma davranışıyla kalk komutunu eşlendirir ve siz "Kalk!" dediğiniz zaman kalkmayı oğrenir.

Kopek oğrenmesinde onemli yer tutan operant şartlamanın dort temel prensibi vardır: Pozitif takviye, negatif takviye, pozitif ceza ve negatif ceza. Pozitif takviye, kullanılmasını onerdiğimiz bir eğitim yontemidir.

Bu bilgiler Prof. Dr. Tamer Dodurka'nın 'Kopek Psikolojisi' adlı kitabından alınmıştır.
__________________