Binecekleri atlar, etinden sutunden beslenecekleri koyunlar, ve koyunları koruyacak Alabay kopekleri.
İşte bugunku Kangal’ın ataları bu Alabay cinsi kopektir. Zeki, kendinden emin, her yonuyle dengeli, aynı zamanda, ozgurluğune duşkun ve cesur bir ırktır. Yabancılara karşı şupheci, korkusuz ve baskın bir karaktere sahip olan Alabay iyi bir bekci ve suru kopeğidir.
Orta Asya coban kopeği olan Alabay, guclu ve atletik yapılı bir bekcidir. İri kemiklere ve kaslı bir vucut yapısına sahiptir. İri ve guclu yapısı ile kaba bir gorunumu olan Alabay ırkının kafası buyuk ancak vucudu ile orantılıdır. Kulakları başın iki yanında yerleşmiştir ve kısadır. İki tabakalı olan tuyler kısa ve sıktır. Yaygın olarak beyaz, siyah, gri, acık kahve, kızılımsı kahve renklerde beneklidir.
Doğuştan koruma icgudusune sahiptir ve saldırgan değildir. Alabay’ın kotu ozelliği ise toprağı kazmayı sevmesi ve gece havlamasıdır. Diğer kopeklerle bir arada olmaya uygun olmayan bu ırk, ilk kez kopek sahibi olacak kişilere ve ikinci kopek olarak alınmaya uygun değildir. Erken yaşlarda iyi sosyalleştirilmeli ve dominant bir sahip tarafından yetiştirilmelidir. Erken yaşlarda sosyalleştirilirse diğer petlerle ve cocuklarla iyi anlaşır. Cocuklarla birlikte yetiştirilirse onları korumak icin olmeyi bile goze alabilir. Erken sosyalleştirilirse diğer kopeklerle anlaşması orta seviyededir. Sibirya soğuğundan kara kum colu sıcaklarına kadar değişken sıcaklıklara adapte olabilirler. Alabay’lar arazi yaşamına uygun ırklardır, ancak şehir yaşamına da adapte olabilir.
En uygun yaşam alanları geniş bir bahcesi olan mustakil evlerdir. Bakımı kolaydır. Traş ihtiyacı yoktur ancak iki tabakadan oluşan tuylerinin sık fırcalanması ve olu tuylerin alınması gerekir. Mevsime bağlı, belli aralıklarla periyodik olarak tuy doker. Alabay bolgedeki sert doğa koşullarına bağlı olarak iki guclu ırkın etkileşimiyle doğal seleksiyon sonucu meydana gelmiş en buyuk cinslerden biridir.
Bu cins Hazar denizinden Cin’e kadar ve guney Ural’lardan Afganistan’a kadar uzanan bir bolgeye yayılmıştır. Alabay yani orta Asya coban kopeği eski Rusya’nın parcalanması ile kurulmuş olan, Kazakistan, Kırgızistan, Ozbekistan, Tacikistan, Turkmenistan ve bu gunku Rusya topraklarında yaygın olan guclu bir ırktır. Alabay, Turkmen boylarının Orta Asya’da yaşadığı donemlerden ağrı gunumuze kadar besleyip ırkına sahip cıktıkları genelde suru kopeği ve bekci olarak kullandıkları ırkdır.
Alabay ismi, Orta Asya’dan goc eden biz Turk’lerin bu ırkı ne kadar benimseyip sahip cıktığının en buyuk delilidir. İsmi renginin alalığından gelir.
Her ne kadar uluslar arası kabul gormuş ismi CAO (Central Asian Ovcharka) yani Orta Asya Coban Kopeği olsada bu ırkın gercek sahipleri olan bizler tarafından bu ırk Alabay olarak tanınmaktadır. Alabay, Hazar Denizinden Cin’e Guney Ural’dan Afganistan’a kadar uzanan muazzam buyuklukteki bu arazide yetiştirilmiş, fizik olarakda her turlu iklim ve doğa şartlarına uyum sağlayarak zamanla cok buyuk ilerlemeler kaydetmiştir.
Alabay ırkı, tarih boyunca, hayvan surulerine, kervanlara ve sahiplerinin evlerine bekcilik ederek, zor bir doğal iklim surecinden gecti. Zor koşullar ve yabani hayvanlarla surekli mucadele sonucu, bu kopekler, guclu, cesur ve enerjisini idareli kullanan bir ture donuştuler. Orta Asya kokenli coban kopekleri, suruleri yabani hayvanlara karşı korumalarının dışında dunyanın en guvenilir bekcisi olarak bilinirler ve bu gorevlerini canları pahasınada olsa yerine getirmekle nam salmışlardır.
Alabay sahibi olacak kişi sakin ve sevgi dolu olmalıdır. Şiddet yanlısı olan bir kişi alabay beslememelidir. Alabay şiddetle değil sevgiyle eğitilir. Cok baskılamak alabayı asi yapar. Her zaman otoritenin sahibinde olduğunu bilmelidir. Ama gereksiz şiddet kesinlikle buyuk hata olur. Bulunduğu yerdeki insanları tek tek tanır. Kesin itaat, bir kişiyedir. Dişiler annelik ic gudulerinden dolayı yabancı hayvanlara ve insanlara daha mesafelidir, ama erkek bir Alabay kesinlikle yabancıda olsa cocuklara ve yavru bir hayvana dokunmazlar. Hatta yetişkin bir kediyle oyun oynadıklarının canlı şahitleriyiz. Yurt dışı kaynaklı bir cok sitede kediler ve bebeklerle Alabayları ic ice gorebilirsiniz.
Alabayın yanında ailenin kucuk cocuklarına kızıp yuksek sesle konuşmak Alabayın tahammul edemediği hareketlerdendir. Alabay yetiştiren bir insan ne anlatmak istediğimi daha iyi anlayacaktır. Eski Mezopotamya geleneklerinden hareketle Alabaylar hala dovuşturulmektedir.
Tehlike anında insiyatif kullanmakta bir an bile tereddut etmez; siz mudahele etmediğiniz surece tum sorumluluk Alabaydadır. Coban kopeklerinin en zekisidir. Cok sakin ve soğukkanlıdır. Kesinlikle dışarıda yaşamalıdır. Coban kopeklerinin en zekisidir. Cok sakin ve soğukkanlıdır. Kesinlikle dışarıda yaşamalıdır. Diğer coban ırkları gibi bağlı kalmak Alabayları strese sokmaz. Ama kesinlikle uzun mesafe koşularına veya gezintilerine ihtiyacları vardır. Doğru sosyalleştirmeyle şehir icinde bir caddede veya parkta rahatlıkla gezinti yapabilen Alabay’dan gorduğu her şeye saldıran bir canavar veya sahiplendiği alanın dışında kendisine dokunulmasından hoşlanan bir kedi yavrusu oluşturmak sahibinin karakterine ve sağduyusuna kalmıştır.
Alabay şaşırtıcı buyukluklere ulaşabilen fiziğiyle dev ırk diye tabir edilen kopekler arasındadır. Alabay icin belli bir boyda ve ağırlıkta olur demek cok yanlıştır.
Kaynak: Alabay Kopekleri - Alabai
__________________