JAPON BALIĞI URETİMİ; (KUMESAQUA)

CİNSİYET ;


Her ne kadar erkek dişi ayrımı zor olsa da deneyimli kişiler tarafından basitce ayrılmaktadır. Dikkat edilmesi gereken puf noktaları vardır. Sizlere bu puf noktalarından bahsedeceğim. Bu puf noktaları 5-6 cm den ufak balıklarda uygulamayınız.

Japon balıklarının bircok varyetesi bulunmaktadır. Yuzgecleri ve vucut tiplerine gore değişiklik gostermektedir. Bazı yerlerde okuduğum erkek balığı anus yuzgeci tek dişi balığınki cift olur gibi ibareler yanlıştır. Dişi erkek ayrımını aşağıda değindiğim gibi kolayca yapabilirsiniz.


KARIN METODU ;



Balık ıslak havlu uzerine yatırılır. Anuse yakın karın boşluğuna hafifce bastırılır. Eğer parmak yumuşak şekilde iceri batıyorsa dişidir. Bu boşluk yumurta boşluğudur. Erkekte ise balık boyunca uzanan sert kıkırdağımsı bir karın vardır.


ANUS METODU ;


Bu metod biraz tecrube gerektirmektedir. Goz alışkanlığı kazanıldıkca en kolay yontemlerden biridir. Erkek balığın anusu ufak ve anus yuzgecine nerdeyse bitişiktir. Ciftleşme anında cıkan spermleri bu yuzgec vasıtası ile yayar. Dişi balıkta ise anus buyuk ve anus yuzgecine uzaktır. Cunku aşırı yapışkan olan Japon balığı yumurtası anus yuzgecine yapışmasın diyedir.


GALSMA METODU ;


Bu metod sadece ureme zamanında uygulanır. Erkek balığın galsamaları (solungac kapakları) uzerinde toplu iğne başı kadar beyaz benekcikler oluşur. Bu erkek balığın uremeye hazır olduğunu gosterir. Devamlı dişi balığın karnına kafasıyla vurmaya dişi balıkları tahrik edip uremeye teşvik etmektedir.


UREME PARAMETRELERİ ;


Japon balıkları her turlu su değerine uyum gostermektedir. Lakin ph’ı ve ısısı yuksek sularda yaşam şansı zordur.


Ph : 7 U.ısısı: 20-22 ºC


Doğada ureme: Mart/Nisan ayları


Akvaryumda ureme; Su şartları sağlandığında her zaman


UREME ONCESİ ;


Uretime alınacak balıklar 2 dişiye 3 erkek balık olarak hesaplanır. Cok sayıda uretim yapılacak ise erkek dişi sayısı eşit olmalıdır. Erkek ve dişiyi ayırıp ayrı yerlerde kuvvetli besiye cekmek gerekmektedir. Ozellikle oğun sayısını 3’e cıkarıp ve en az bir oğunu canlı yem ile beslenmelidir. Burada dikkat edilmesi gereken tek husus balıkları aşırı besleyip catlatılmamasıdır. Japon balıklarında canlı yem uremeyi tetikleyici en onemli etkendir. Canlı yem yiyen Japon balıklarında renklerdeki canlılık ve parlaklık dikkat cekicidir.

Ureme zamanında dişinin karnı gozle belli olacak şekilde şişer ve erkek balığın galsaması uzerindeki beyaz benekcikler belirginleşir. Dişi yumurta yaklaştıkca bir sıvı salgılar ve erkek balık devamlı dişiyi kovalamaya başlar. Yumurtlama zamanı iyice yaklaştığında erkeğin daha da sertleştiği gorulur.


URETİM ;


1908 yılında Japon balıklarının uretimi isimli bir kitap yayınlıyan Dr. Matsubara bu konuda gunumuzde bile gecerli olan aşağıdaki bilgileri sunmaktadır. Dr. Matsubara Ranchu ve Aslanlaş olarak tanınan Japon balıklarını ureten ve akvaryum dunyasına sunan uretici olarak tanınır.

Dişi ve erkek balığın tespitinden sonra uretim icin 2 yol izlenebilir. 1) Doğal uretim 2 Yapay uretim


DOĞAL HAVUZDA URETİM ;


5 damızlık balık (3 erkek 2 dişi) icin en az 1,5-2 m²’lik bir havuz yuzeyi gerekir. Derinliği 1-1,2mt. Olması uygundur. Erkek dişi olarak ayrılan damızlıklar havuza konmadan 15 gun boyunca canlı yem ile beslenir. Bu besi sayesinde balıklar iyice kondisyon kazanmış olurlar. Bu arada havuzun suyu 20-22ºC’de olmasına ozen gosterilir.

Balıklar havuza bırakıldıktan birkac gun sonra yumurtladıkları gorulur. Yumurtladıktan hemen sonra anaclar havuzdan alınmalıdır. Aksi taktirde yumurtlama işini tamamlamış anaclar tarafından yumurtalar yenmektedir.


YAPAY URETİM ;


Yapay uretimde en onemli konu damızlıkların yumurta olgunluğuna ulaşmış olmasıdır. Erkek balık nerdeyse her mevsim hazırdır. İyi kondisyon kazandırılmış dişide karnına hafif bastırıldığında yumurtaların kolayca cıktığı gorulur. Yumurtalar hafif sarımtırak ve oval’dir. Olgunlaşmamış yumurtalar ise koşeli gibidir.

Sağılacak balıklar belirlendikten sonra sağım yapılacak kap belirlenmelidir. Ufak bir kap olmasında fayda vardır. Takribi 4-5 lt’lik bir kap olmalıdır. Kap icinde balığın şekli baş kısmı suyun dışında anus kısmı su icinde olmalıdır. İlk olarak erkek balık kabın icinde gezdirilirken bir taraftan da karnı sıvazlanarak sperm sağınımı yapılır. Sperm tum kaba yayılmış olur. Sağım işlemi karnından anuse doğru hafif bastırılarak olur. Vakit kaybetmeden dişi balık alınır ve aynı şekilde sağılır. 4-5 saat sonra kabın icindeki su boşaltılıp yerine temiz su doldurulur. Bunun esas nedeni sudaki kalan spermler ve pul parcaları suyu bozarak yumurtaların bozulmalarını sağlar. Yumurtalar cok yapışkan oldukları icin ilk deydiklere yere yapışıp kalırlar. Yumurtaları yapıştıkları yerden cıkarmak oldukca zor ve zararlıdır.


Sağım işleminde en dikkat edilmesi gereken yerler vardır.

1) Balığın sağarken fazla sıkılması sonucu balıkta zedelenme ve ic organların patlaması

2) Sıvazlama esnasında kalkan pullardan bakteri ve parazit kapma

3) Sağım kabı ile tutma kabı arasında gidip gelmekten balıkta şok

4) Yorgun duşmuş balıkların sağlıklı balıkların yanına koyulup hırpalanarak olmesi


Yukarıdaki sebepleri daha da coğaltabiliriz. Balık sağma işinde aşırı dikkat etmemiz gerekmektedir. Sağım işleminden sonra parazitlere karşı ilaclı bir tedavi akvaryumunda balıklar eski guclerini kazanana kadar bakılıp daha sonra ana akvaryuma konmalıdır.


YUMURTA İŞLEMİ ;


Sağım kabı temiz su ile doldurulduktan sonra geniş bir akvaryuma konulur. Akvaryum su yuksekliği 10-15 cm arasında tutulur. Yumurtaların bozulmaması icin suya metilen mavisi ve kuvvetli bir hava taşı konulur. Boylece yumurtaların mantarlaşması engellenmiş olacaktır.


YAVRU BAKIMI ;


Larvalar 3-4 gun icinde cıkarlar. Akvaryum camına yada sağım kabına tutunurlar. Kuyruk sallamalarını gorebilirsiniz. Larvalar 3-5 gun icinde yuzmeye başlayacaklardır. Bu sure zarfında karın altındaki yumurta sarısını yiyerek yaşayacaklardır.

Larvalar karın altı yumurta sarısını tukettikten sonra kaynatılmış yumurta sarısı bir kapta biraz su ile ezilir. Tulbent yardımı ile suzulerek larvalara verilir. Yumurta sarısı ile beslenme 7 gunu gecmemelidir. 7 gun sonunda Artemia naiplius ve yavru Su Piresi verildikten sonra toz yeme gecilebilir. Yavrular irileştikce ağız capına gore yemleme yapılmalıdır. Yavrularınızı belirli periyotlarla boylayarak ve aynı boydakileri ayırarak beslerseniz yavru kaybını en aza indirmiş olursunuz. Cunku Japon yavruları buyurken cok farklı boylarda gelişeceklerdir.

Su değişimi ani şekilde yapılmamalıdır. Su ilaveleri yavaş yavaş yapılmalıdır. Cok acil ve kotu durumlar dışında %50 su değişimi yapılmamalıdır.


YAZAR DENEYİMİ ;


Kendi uyguladığım yontemi sizlerle paylaşmak istiyorum.ureme konumuna gecmiş balıkları ayırıp, once sağma kabına erkeği sağıp peşinden dişiyi sağıyorum. Dişi balık aralıklı şekilde yumurtladığı icin dişiyi yormadan aralıklı şekilde sağarım. Dişiyi sağdıktan sonra tekrar tekrar erkeği sağarım. Boylece sağım kabındaki sperm sayısını arttırmış oluyorum. Dişiyi tekrar sağdıkca yumurtaların dollenme imkanı artmış oluyor.
__________________