Meze sozcuğu etimolojik olarak incelendiğinde, kokenlerinin İranlıların
kullandığı ‘‘Maza’’ kelimesine dayandığı gorulur. Maza, lezzet
anlamına gelmektedir.
Mezeler; porsiyon olarak kucuk miktarlarda sunulan, lezzetleri ve
gorunumleriyle sofralarımızdaki yeri buyuk ve vazgecilmez yiyeceklerdir.
Bizim mezelerimiz gibi bazı ulkelerin de benzer yiyecekleri
mevcuttur. Bizde ve Ortadoğu’da “Meze”, İtalya’da “Antipasta”,
Fransa’da (Hors d’ouvre) “Ordovr”, İspanya’da “Tapas”, Magrip ulkelerinde
ise “Mukabalat” diye anılır.

İlk mezenin kimler tarafından ve ne zaman yapıldığı bilinmemektedir
fakat zeytinyağını ilk bulanlar Giritlilerdir. Soğuk mezelerde
genellikle zeytinyağı ile yapıldığından ilk mezenin de Giritliler tarafından
yapıldığı tahmin ediliyor. Zeytin ağacına ilişkin mevcut
en eski veri Ege Deniz’indeki Santorini Adası’nda yapılan arkeolojik
calışmalarda ortaya cıkarılan 39.000 yıllık zeytin yaprağı fosilleridir.
Tarih, zeytinyağı uretimine ilişkin en belirgin izlerin Akdeniz’in
tam ortasındaki Girit Medeniyeti’ne M.O 4.500 yıllarına dek uzandığını gostermektedir. Zeytinyağı kulturunun Akdeniz’deki diğer
kavimlere yayılmasında en onemli rolu Giritliler oynamıştır. Zeytinyağının
bulunuşu ile yemek kulturunde de değişiklikler olmuştur.
Zeytinyağının aromasıyla yemekler daha lezzetli ve daha dayanıklı
hale gelmiştir. Osmanlı Saray mutfağında da zeytinyağlı yemekler
mevcuttu fakat İslam dinine gore icki haram olduğu icin
meze bir yemek kulturu olarak fazla gelişememiştir. Fakat İstanbul
cevresinde yaşayan Gayrimuslimler tarafından meze bir kultur olarak
benimsenmiş ve geliştirilmiştir. Ozellikle İstanbul’un Yenikapı,
Karakoy, Galata, Kumkapı, Balat, Şişli, Kurtuluş, Adalar, Uskudar
ve Kadıkoy cevresinde yaşayan Gayrimuslimlerin actıkları meyhaneler
ve şarkuteriler mezenin kulturunun yaygınlaşmasına ve ceşitliliğin
artmasına onemli katkı yapmıştır.
__________________