Bu calışmada internet aracılığıyla işlenen suclarla ilgili olarak en sık sorulan 25 soru ve bu sorulara ilgili mevzuat eşliğinde verdiğim cevaplar yer almaktadır.
SORU 1 : Twitter, facebook gibi sosyal medya uygulamaları aracılığıyla hakaret ettim. Bu suc mudur?
CEVAP 1: Turk Ceza Hukukunda hakaret vb sucların işlenmesinde internet veya sosyal medya aracılığıyla işlenmesi kapsam dışında tutulmamıştır. Aksine internet uzerinden yapılacak bu eylemlerde ağırlaştırıcı hukumler mevcuttur. (Yargıtay uygulamasında internet uzerinden işlenen bu tur suclarda alenilik şartı oluşmuşsa TCK 125/4 uyarınca arttırım yapılması ongorulmektedir. Ancak kamuoyunda facebook ve twitter gibi sosyal medya uygulamalarının Savcılık ve Mahkemelerin resmi yazışmalarına net olarak cevap vermemesi nedeniyle yanlış bir algı oluşmuştur. Kişinin kendine ait olduğu başka delillerle ispat edilen bir sosyal medya hesabı nedeniyle cezai anlamda sorumlu tutulabilmesi mumkundur. Turk Ceza Kanunu’nun 125.maddesine gore Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sovmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, uc aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi icin fiilin en az uc kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya goruntulu bir iletiyle işlenmesi halinde, aynı cezaya hukmolunur. Hakaret sucunun; Kamu gorevlisine karşı gorevinden dolayı, Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanc, duşunce ve kanaatlerini acıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya calışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, Kişinin mensup bulunduğu dine gore kutsal sayılan değerlerden bahisle İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır. Kurul hÂlinde calışan kamu gorevlilerine gorevlerinden dolayı hakaret edilmesi hÂlinde suc, kurulu oluşturan uyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suca ilişkin madde hukumleri uygulanır.
SORU 2: Hakaret ederken kişinin adı soyadını acıkca belirtmedim. Suc oluşur mu?
CEVAP 2: Turk Ceza Kanunu’nu 126.maddesine gore Hakaret sucunun işlenmesinde mağdurun ismi acıkca belirtilmemiş veya isnat ustu kapalı geciştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yonelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret acıklanmış sayılır.
SORU 3: Ben esasen karşı tarafa hakaret etmedim. Onun gercekten işlediği bir sucu belirtmekle yetindim. Suc işlemiş olur muyum?
CEVAP 3: Turk Ceza Kanunu’nun 127.maddesine gore İsnat edilen ve suc oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez. Bu suc nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmesi halinde, isnat ispatlanmış sayılır. Bunun dışındaki hallerde isnadın ispat isteminin kabulu, ancak isnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına veya şikayetcinin ispata razı olmasına bağlıdır. İspat edilmiş fiilinden soz edilerek kişiye hakaret edilmesi halinde, cezaya hukmedilir.
SORU 4 : Karşımdaki bana haksız bir fiilde bulunduğu icin hakaret etmek zorunda kaldım. Suc işlemiş olur muyum?
CEVAP 4: Turk Ceza Kanunun 129.maddesi gereğince Hakaret sucunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza ucte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgecilebilir. Bu sucun, kasten yaralama sucuna tepki olarak işlenmesi halinde, kişiye ceza verilmez. Hakaret sucunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine gore, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza ucte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgecilebilir.
SORU 5: İnternet aracılığıyla Hakaret sucunu işledim. Bu hakareti internette goren herhangi birisi tarafından dava acılabilir mi?
CEVAP 5: Turk Ceza Kanunu’nun 131.maddesine gore Kamu gorevlisine karşı gorevinden dolayı işlenen haric; hakaret sucunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır. Mağdur, şikayet etmeden once olurse, veya suc olmuş olan kişinin hatırasına karşı işlenmiş ise; olenin ikinci dereceye kadar ustsoy ve altsoyu, eş veya kardeşleri tarafından şikayette bulunulabilir.
Soru 6 : Birisiyle aramızda gecen konuşmayı, yazışmayı internette yayınladım. Bu suc olur mu?
CEVAP 6 : Turk Ceza Kanunu’nun 132.maddesine gore Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan uc yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu gizlilik ihlali haberleşme iceriklerinin kaydı suretiyle gercekleşirse, verilecek ceza bir kat artırılır. Kişiler arasındaki haberleşme iceriklerini hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Kendisiyle yapılan haberleşmelerin iceriğini diğer tarafın rızası olmaksızın hukuka aykırı olarak alenen ifşa eden kişi, bir yıldan uc yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hukmolunur.
SORU 7: Birisi konuşurken onu cep telefonumla o farketmeden kaydettim ve sonra bu goruntuler, internette yayınladım. Bu suc olur mu?
CEVAP 7: Turk Ceza Kanunu’nun 133.Maddesine gore Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları, taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Katıldığı aleni olmayan bir soyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve dortbin gune kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hukmolunur.
Soru 8 : Birisinin goruntulerini o farketmeden kaydettim ve bunu internette yayınladım. Suc olur mu?
CEVAP 8: Kaydedilen goruntunun niteliği cok onemlidir. Ozellikle kişilerin ozel hayatına ilişkin olabilecek bir goruntuyse cezai yaptırım uygulanabilecektir. Turk Ceza Kanunu’nun 134.maddesine gore Kişilerin ozel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan uc yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin goruntu veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Kişilerin ozel hayatına ilişkin goruntu veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hukmolunur.
SORU 9: Bir toplulukta olduğunu duşunduğum kişilerin isimlerini internette yayınladım. Suc olur mu?
CEVAP 9: Kişisel verilerin kapsamının ne olduğu Turk Hukukunda henuz net olarak belirlenememiştir. Ama Turk Ceza Kanununun 135.maddesine gore Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye altı aydan uc yıla kadar hapis cezası verilir. Kişilerin siyasi, felsefi veya dini goruşlerine, ırki kokenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin bilgileri kişisel veri olarak kaydeden kimse, bu fıkra hukmune gore cezalandırılır. 136.maddeye gore de Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geciren kişi, bir yıldan dort yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 137.maddeye gore de bu sucların Kamu gorevlisi tarafından ve gorevinin verdiği yetki kotuye kullanılmak suretiyle, Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
SORU 10: Birisine surekli telefon acıyorum, mesaj gonderiyorum. Ama iceriklerinde hic hakaret vb. yok. Suc olur mu?
CEVAP 10: Turk Ceza Kanunu’nun 123.maddesine gore Sırf huzur ve sukûnunu bozmak maksadıyla bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gurultu yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması halinde, mağdurun şikayeti uzerine faile uc aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.
SORU 11: İşlediğim hakaret suclarıyla ilgili olarak sadece ceza davası mı acılır. Tazminat vb. davası da acılabilir mi?
CEVAP 11: Turk Medeni Kanunu’nun 24.maddesine gore Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse, hÂkimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir. Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası, daha ustun nitelikte ozel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği yetkinin kullanılması sebeplerinden biriyle haklı kılınmadıkca, kişilik haklarına yapılan her saldırı hukuka aykırıdır. Turk Medeni Kanununun 25.maddesine gore Davacı, hÂkimden saldırı tehlikesinin onlenmesini, surmekte olan saldırıya son verilmesini, sona ermiş olsa bile etkileri devam eden saldırının hukuka aykırılığının tespitini isteyebilir. Davacı bunlarla birlikte, duzeltmenin veya kararın ucuncu kişilere bildirilmesi ya da yayımlanması isteminde de bulunabilir. Davacının, maddî ve manevî tazminat istemleri ile hukuka aykırı saldırı dolayısıyla elde edilmiş olan kazancın vekÂletsiz iş gorme hukumlerine gore kendisine verilmesine ilişkin istemde bulunma hakkı saklıdır. Manevî tazminat istemi, karşı tarafca kabul edilmiş olmadıkca devredilemez; miras bırakan tarafından ileri surulmuş olmadıkca mirascılara gecmez. Davacı, kişilik haklarının korunması icin kendi yerleşim yeri veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde dava acabilir.
Borclar Kanununun 49.maddesine gore Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yukumludur. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yukumludur. Borclar Kanuınunu 50.maddesine gore Zarar goren, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yuku altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hÂkim, olayların olağan akışını ve zarar gorenin aldığı onlemleri goz onunde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler. 51.maddeye gore – HÂkim, tazminatın kapsamını ve odenme bicimini, durumun gereğini ve ozellikle kusurun ağırlığını goz onune alarak belirler. Tazminatın irat biciminde odenmesine hukmedilirse, borclu guvence gostermekle yukumludur. 52.maddeye gore – Zarar goren, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yukumlusunun durumunu ağırlaştırmış ise hÂkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yukumlusu, tazminatı odediğinde yoksulluğa duşecek olur ve hakkaniyet de gerektirirse hÂkim, tazminatı indirebilir.
SORU 12: 18 yaşından kucuğum. İnternetten hakaret edersem cezalandırılır mıyım?
CEVAP 12: Turk Ceza Kanunu’nun tanımlar başlıklı 6.maddesinin 1.ci fıkrasının b bendi gereğince Ceza kanunlarının uygulanmasında; Cocuk deyiminden; henuz onsekiz yaşını doldurmamış kişi anlaşılmaktadır. Cocukların da cezai ehliyetleri vardır ama 18 yaşından buyuklere gore bu kapsam daha farklı ve sınırlıdır.
SORU 13: Bir internet sitem var. Yorum ozelliği acık. Burada 3.kişilerin yazdığı yazılardan sorumlu tutulur muyum?
CEVAP 13: 5651 Sayılı Yasanın 4.maddesi gereğince İcerik sağlayıcı, internet ortamında kullanıma sunduğu her turlu icerikten sorumludur. İcerik sağlayıcı, bağlantı sağladığı başkasına ait icerikten sorumlu değildir. Ancak, sunuş biciminden, bağlantı sağladığı iceriği benimsediği ve kullanıcının soz konusu iceriğe ulaşmasını amacladığı acıkca belli ise genel hukumlere gore sorumludur.
SORU 14: İnternet sitelerine yer sağlıyorum (hosting hizmeti vertiyorum) Bu internet sitesi iceriklerinden sorumlu muyum?
CEVAP 14: 5651 Sayılı Yasanın 5.maddesi gereğince Yer sağlayıcı, yer sağladığı iceriği kontrol etmek veya hukuka aykırı bir faaliyetin soz konusu olup olmadığını araştırmakla yukumlu değildir. Yer sağlayıcı, yer sağladığı hukuka aykırı icerikten, ceza sorumluluğu ile ilgili hukumler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunun 8 inci ve 9 uncu maddelerine gore haberdar edilmesi halinde ve teknik olarak imkÂn bulunduğu olcude hukuka aykırı iceriği yayından kaldırmakla yukumludur.
SORU 15: İnternet sitesinde hakaret icerikli yazılar var. Ama erişim sağlayıcı firmaya başvurdum kendilerinin yapacakları bir şey olmadıklarını ve bana bilgi veremeyeceklerini belirttiler. Bu doğru mudur?
CEVAP 15: 5651 Sayılı Yasanın 6.maddesi gereğince Erişim sağlayıcı; Herhangi bir kullanıcısının yayınladığı hukuka aykırı icerikten, bu Kanun hukumlerine uygun olarak haberdar edilmesi halinde ve teknik olarak engelleme imkÂnı bulunduğu olcude erişimi engellemekle, Sağladığı hizmetlere ilişkin, yonetmelikte belirtilen trafik bilgilerini altı aydan az ve iki yıldan fazla olmamak uzere yonetmelikte belirlenecek sure kadar saklamakla ve bu bilgilerin doğruluğunu, butunluğunu ve gizliliğini sağlamakla, Faaliyetine son vereceği tarihten en az uc ay once durumu Kuruma, icerik sağlayıcılarına ve muşterilerine bildirmek ve trafik bilgilerine ilişkin kayıtları yonetmelikte belirtilen esas ve usûllere uygun olarak Kuruma teslim etmekle, yukumludur. Erişim sağlayıcı, kendisi aracılığıyla erişilen bilgilerin iceriklerinin hukuka aykırı olup olmadıklarını ve sorumluluğu gerektirip gerektirmediğini kontrol etmekle yukumlu değildir.
SORU 16: Bir cafe işletiyorum. Buradan muşterilerimize ucretsiz kablosuz internet hizmeti sunuyoruz. Muşterilerin internette yaptığı hakaret vb. suclardan biz sorumlu olur muyuz?
CEVAP 16: 5651 Sayılı Yasanın 7.maddesi gereğince Ti*carî amac*la top*lu kul*la*nım sağ*la*yı*cı*lar, ma*hal*lî mul*kî amir*den izin bel*ge*si al*mak*la yu*kum*lu*dur. İz*ne iliş*kin bil*gi*ler otuz gun icin*de ma*hal*lî mul*kî amir ta*ra*fın*dan Ku*ru*ma bil*di*ri*lir. Bun*la*rın de*ne*ti*mi ma*hal*lî mul*kî amir*ler ta*ra*fın*dan ya*pı*lır. İzin bel*ge*si*nin ve*ril*me*si*ne ve de*ne*ti*me iliş*kin esas ve usûl*ler, yo*net*me*lik*le du*zen*le*nir. Ti*ca*rî amac*la olup ol*ma*dı*ğı*na ba*kıl*mak*sı*zın bu*tun top*lu kul*la*nım sağ*la*yı*cı*lar, ko*nu*su suc oluş*tu*ran ice*rik*le*re eri*şi*mi on*le*yi*ci ted*bir*le*ri al*mak*la yu*kum*lu*dur.
SORU 17: Bir internet sitesinde şahsıma hakaret ediliyor. Bunu onlemek icin ne yapmak gerekir?
CEVAP 17 : 5651 sayılı İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DUZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUCLARLA MUCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN’un 9.maddesi gereğince İce*rik ne*de*niy*le hak*la*rı ihlÂl edil*di*ği*ni id*dia eden ki*şi, ice*rik sağ*la*yı*cı*sı*na, bu*na ula*şa*ma*ma*sı ha*lin*de yer sağ*la*yı*cı*sı*na baş*vu*ra*rak ken*di*si*ne iliş*kin ice*ri*ğin ya*yın*dan cı*ka*rıl*ma*sı*nı ve ya*yın*da*ki kap*sa*mın*dan faz*la ol*ma*mak uze*re ha*zır*la*dı*ğı ce*va*bı bir haf*ta su*rey*le in*ter*net or*ta*mın*da ya*yım*lan*ma*sı*nı is*te*ye*bi*lir. İce*rik ve*ya yer sağ*la*yı*cı ken*di*si*ne ulaş*tı*ğı ta*rih*ten iti*ba*ren iki gun icin*de, ta*le*bi ye*ri*ne ge*ti*rir. Bu su*re zar*fın*da ta*lep ye*ri*ne ge*ti*ril*me*di*ği tak*dir*de red*de*dil*miş sa*yı*lır. Ta*le*bin red*de*dil*miş sa*yıl*ma*sı ha*lin*de, ki*şi on*beş gun icin*de yer*le*şim ye*ri sulh ce*za mah*ke*me*si*ne baş*vu*ra*rak, ice*ri*ğin ya*yın*dan cı*ka*rıl*ma*sı*na ve ya*yın*da*ki kap*sa*mın*dan faz*la ol*ma*mak uze*re ha*zır*la*dı*ğı ce*va*bın bir haf*ta su*rey*le in*ter*net or*ta*mın*da ya*yım*lan*ma*sı*na ka*rar ve*ril*me*si*ni is*te*ye*bi*lir. Sulh ce*za hÂki*mi bu ta*le*bi uc gun icin*de du*ruş*ma yap*mak*sı*zın ka*ra*ra bağ*lar. Sulh ce*za hÂki*mi*nin ka*ra*rı*na kar*şı Ce*za Mu*ha*ke*me*si Ka*nu*nu hu*kum*le*ri*ne go*re iti*raz yo*lu*na gi*di*le*bi*lir. Sulh ce*za hÂ*ki*mi*nin ke*sin*le*şen ka*ra*rı*nın, bi*rin*ci fık*ra*ya go*re ya*pı*lan baş*vu*ru*yu ye*ri*ne ge*tir*me*yen ice*rik ve*ya yer sağ*la*yı*cı*sı*na teb*li*ğin*den iti*ba*ren iki gun icin*de ice*rik ya*yın*dan cı*ka*rı*la*rak ha*zır*la*nan ce*va*bın ya*yım*lan*ma*sı*na baş*la*nır. Sulh ce*za hÂki*mi*nin ka*ra*rı*nı bu mad*de*de be*lir*ti*len şart*la*ra uy*gun ola*rak ve su*re*sin*de ye*ri*ne ge*tir*me*yen so*rum*lu ki*şi, al*tı ay*dan iki yı*la ka*dar ha*pis ce*za*sı ile ce*za*lan*dı*rı*lır. İce*rik ve*ya yer sağ*la*yı*cı*nın tu*zel ki*şi ol*ma*sı ha*lin*de, bu fık*ra huk*mu ya*yın so*rum*lu*su hak*kın*da uy*gu*la*nır.
SORU 18: İnternetten işlenen hakaret vb. suclar icin af cıkmış diyorlar doğru mudur?
CEVAP 18: Kamuoyunda af olarak bilinmekle birlikte esasen 31.12.2011 tarihine kadar işlenmiş suclara ilişkin dava ve cezaların ertelenmesine ilişkin bir duzenleme yapılmıştır. 05 Temmuz 2012 tarihli 28344 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan YARGI HİZMETLERİNİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE BASIN YAYIN YOLUYLA İŞLENEN SUCLARA İLİŞKİN DAVA VE CEZALARIN ERTELENMESİ HAKKINDA KANUN’un gecici 1.maddesine gore 31/12/2011 tarihine kadar, basın ve yayın yoluyla ya da sair duşunce ve kanaat acıklama yontemleriyle işlenmiş olup; temel şekli itibarıyla adlî para cezasını ya da ust sınırı beş yıldan fazla olmayan hapis cezasını gerektiren bir suctan dolayı; Soruşturma evresinde, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın kamu davasının acılmasının ertelenmesine, Kovuşturma evresinde, kovuşturmanın ertelenmesine, Kesinleşmiş olan mahkûmiyet hukmunun infazının ertelenmesine, karar verilir. Hakkında kamu davasının acılmasının veya kovuşturmanın ertelenmesi kararı verilen kişinin, erteleme kararının verildiği tarihten itibaren uc yıl icinde birinci fıkra kapsamına giren yeni bir suc işlememesi hÂlinde, kovuşturmaya yer olmadığı veya duşme kararı verilir. Bu sure zarfında birinci fıkra kapsamına giren yeni bir suc işlenmesi hÂlinde, bu suctan dolayı kesinleşmiş hukumle cezaya mahkûm olunduğu takdirde, ertelenen soruşturma veya kovuşturmaya devam olunur. Mahkûmiyet hukmunun infazı ertelenen kişi hakkında bu mahkûmiyete bağlı olarak herhangi bir hak yoksunluğu doğmaz. Ancak bu kişinin, erteleme kararının verildiği tarihten itibaren uc yıl icinde birinci fıkra kapsamına giren yeni bir suc işlemesi hÂlinde, bu suctan dolayı kesinleşmiş hukumle cezaya mahkûm olunduğu takdirde, ertelenen mahkûmiyet hukmune bağlı hukuki sonuclar kişi uzerinde doğar ve ceza infaz olunur. Bu madde hukumlerine gore cezanın infazının ertelenmesi hÂlinde erteleme suresince ceza zamanaşımı durur; kamu davasının acılmasının veya kovuşturmanın ertelenmesi hÂlinde, erteleme suresince dava zamanaşımı ve dava sureleri durur. Birinci fıkra kapsamına giren suclardan dolayı hukmun acıklanmasının geri bırakılması kararının verilmiş olması hÂlinde dahi, bu madde hukumleri uygulanır. Birinci fıkra kapsamına giren suclardan dolayı verilmiş mahkûmiyet hukmunun infazının tamamlanmış olması hÂlinde bu mahkûmiyet hukmune bağlı yasaklanmış hakların 25/5/2005 tarihli ve 5352 sayılı Adlî Sicil Kanununun 13/A maddesindeki şartlar aranmaksızın geri verilmesine karar verilir. Bu madde hukumlerine gore verilen kamu davasının acılmasının, kovuşturmanın veya cezanın infazının ertelenmesi kararları adlî sicilde bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hÂkim veya mahkeme tarafından istenmesi hÂlinde, bu maddede belirtilen amac icin kullanılabilir. Bu madde hukumlerine gore kamu davasının acılmasının, kovuşturmanın veya cezanın infazının ertelenmesi kararlarının verildiği hÂllerde, bu suclar 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Turk Ceza Kanununun erteleme ve tekerrure ilişkin hukumlerinin uygulanmasında goz onunde bulundurulmaz.
SORU 19: İnternetten suc işlediğim icin evime polis geldi. Bilgisayarlarımı ve cep telefonumu almak istediler. Vermek zorunda mıyım?
CEVAP 19: 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 134.maddesine gore Bir suc dolayısıyla yapılan soruşturmada, başka surette delil elde etme imkÂnının bulunmaması halinde, Cumhuriyet savcısının istemi uzerine şuphelinin kullandığı bilgisayar ve bilgisayar programları ile bilgisayar kutuklerinde arama yapılmasına, bilgisayar kayıtlarından kopya cıkarılmasına, bu kayıtların cozulerek metin hÂline getirilmesine hÂkim tarafından karar verilir. Bilgisayar, bilgisayar programları ve bilgisayar kutuklerine şifrenin cozulememesinden dolayı girilememesi veya gizlenmiş bilgilere ulaşılamaması halinde cozumun yapılabilmesi ve gerekli kopyaların alınabilmesi icin, bu arac ve gereclere elkonulabilir. Şifrenin cozumunun yapılması ve gerekli kopyaların alınması halinde, elkonulan cihazlar gecikme olmaksızın iade edilir. Bilgisayar veya bilgisayar kutuklerine elkoyma işlemi sırasında, sistemdeki butun verilerin yedeklemesi yapılır. İstemesi halinde, bu yedekten bir kopya cıkarılarak şupheliye veya vekiline verilir ve bu husus tutanağa gecirilerek imza altına alınır. Bilgisayar veya bilgisayar kutuklerine elkoymaksızın da, sistemdeki verilerin tamamının veya bir kısmının kopyası alınabilir. Kopyası alınan veriler kÂğıda yazdırılarak, bu husus tutanağa kaydedilir ve ilgililer tarafından imza altına alınır.
SORU 20: Yurtdışındaki internet sitelerindeki trafik verilerinin Savcılıklara ve Mahkemelere vermediği icin bir yasa calışması yapılıyormuş bu doğru mudur?
CEVAP 20 : Bu esasen Convention on Cybercrime Siber Suclar Sozleşmesinin Turkiye tarafından uygun bulunması ile ilgili bir konu olarak karşımıza cıkmaktadır. Sanal Ortamda İşlenen Suclar Sozleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı şu anda TBMM’de komisyon aşamasında goruşulmektedir. Bu sozleşmede ozellikle kurumlar arası veri paylaşımı konusunda cok kapsamlı duzenlemeler mevcuttur.
SORU 21: Yurtdışındaki ozellikle ABD’deki internet siteleri savcılık ve mahkemelere kullanıcı bilgilerini vermiyorlarmış doğru mu?
CEVAP 21: ABD ceza mevzuatında hakaret veya sovme sucuna ilişkin bir duzenleme bulunmadığı bu tur suclara ilişkin ceza istinabe niteliğindeki taleplerin ABD makamları tarafından bu tur eylemlerin ABD Anayasası tarafından korunan ifade ozgurluğu kapsamında olduğu ceza davasına değil ancak beli şartlarda tazminata konu olabileceği belirtilerek ABD ile Turkiye arasındaki ikili anlaşmanın 22.maddeswi gereğince reddedilmektedir Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sozleşmesi (CİKAYAS) bu anlamda onem taşımaktadır
Soru 22 :İnternetten işlenen suclarda ceza davası acılması icin yeterli delil bulunamazsa ne yapılır?
CEVAP 22: Ceza Muhakemesi kanununun 170.maddesine gore Kamu davasını acma gorevi, Cumhuriyet savcısı tarafından yerine getirilir. Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, sucun işlendiği hususunda yeterli şuphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame duzenler. Gorevli ve yetkili mahkemeye hitaben duzenlenen iddianamede; Yuklenen sucun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi, Sucun delilleri, Gosterilir. İddianamede, yuklenen sucu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek acıklanır. İddianamenin sonuc kısmında, şuphelinin sadece aleyhine olan hususlar değil, lehine olan hususlar da ileri surulur. 172.madde gereğince Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının acılması icin yeterli şuphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hÂllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suctan zarar goren ile onceden ifadesi alınmış veya sorguya cekilmiş şupheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, suresi ve mercii gosterilir. Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildikten sonra yeni delil meydana cıkmadıkca, aynı fiilden dolayı kamu davası acılamaz. Kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın etkin soruşturma yapılmadan verildiğinin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmesi uzerine, kararın kesinleşmesinden itibaren uc ay icinde talep edilmesi hÂlinde yeniden soruşturma acılır.
SORU 23: Bulunduğumuz yerdeki cep telefonu ve internet bağlantılarını kasıtlı olarak engellediler. Bu suc mudur?
CEVAP 23: Turk Ceza Kanunu’nun 124.maddesi gereğince Kişiler arasındaki haberleşmenin hukuka aykırı olarak engellenmesi halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hukmolunur. Kamu kurumları arasındaki haberleşmeyi hukuka aykırı olarak engelleyen kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Her turlu basın ve yayın organının yayınının hukuka aykırı bir şekilde engellenmesi halinde, ikinci fıkra hukmune gore cezaya hukmolunur.
SORU 24: IP numaralarından kişilere ulaşmak mumkun mudur?
CEVAP 24: İlgili siteler kullanıcıların IP numaralarını verirlerse bu IP numaraları ile Telekom şirketleri uzerinden sorgulama yapabilmek mumkundur. Ancak son zamanlarda cafe vb. yerlerden internete bağlanılması veya hileli yontemlerle IP numarasının değiştirilmesiyle kişilere ulaşabilmek zorlaşmıştır.
SORU 25: Bilgisayarımda veya cep telefonumdan hakarete ilişkin yazıları sildim. Bunların bulunması mumkun mudur?
CEVAP 25: Savcılık ve Mahkeme aşamasında yapılan incelemelerde kullanılan ozel yazılımlar aracılığıyla uzerine tekrar yazılmamış olmak kaydıyla hemen hemen tum veriler silinmiş alanlardan geri getirtilebilmektedir. Bu nedenle silinmiş olduğu duşunulen veriler tekrar geri getirilerek delil değeri kazanmakta ve bu durumda Savcılık ve Mahkemeler tarafından coğunlukla gecerli delil olarak değerlendirilmektedir.
__________________
İnternet ve Sosyal Medya Aracılığıyla Bilişim Ortamında İşlenen Suclar(Soru-Cevap)
Hukuk0 Mesaj
●38 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Gündemdeki Konular - Haberler
- Hukuk
- İnternet ve Sosyal Medya Aracılığıyla Bilişim Ortamında İşlenen Suclar(Soru-Cevap)