Sinekli Bakkal (OZET)
Bulunduğu semtin adını almış olan bu dar sokak,Sinekli Bakkal'dır.Dunyanın herhangi bir yoksul mahallesinden pek farklı olmayan,bir gecitten cok bir toplantı yeri gibidir.Bu sokakta oturanlardan biri de mahalle imamıdır.Onun kızı Emine,Kız Tevfik diye anılan bir halk sanatcısıyla evlenir.Bu Tevfik,orta oyunu,karagoz gibi şeylerle vakit gecirir.İnadını ve iradesini anasından,yeteneklerini ise babasından alan bir kızları dunyaya gelir.Rabia Emine,Tevfikle birlikte sokaktaki İstabul Bakkaliyesini işletmektedir.Babası imam ise,Rabia'yı biraz buyuyunce hafız yapar.Mahallenin kibar konağıda vardır;Selim Paşa Konağı.Bu konak başlı başına bir alemdir.Selim paşanın hanımı,dunyanın tadını cıkarmış,yaşlandıkca olum korkularına kapılmış,teselliyi nerede bulacağını şaşırmış bir kadındır.Oğlu Hilmi ise,Jon Turklerle ilgisi olan bir ihtilalcidir.Buyukluk peşinde bir hayal adamı.Konağa giren cıkan pek coktur.Peregrini adındaki bir italyan piyanist,Vehbi dede adında Mevlevi dervişi bunların başlıcaları arasındadır.
Rabia,mevlit ve Kur'an okumaktaki şohretiyle Selim paşa konağına kapılanır.Peregrini'yi orada tanır.Bu parası bol,aklı kıt sanılan sanatcıyla anlaşırlar.Vehbi dededen musiki dersleri alır.Mahallenin cucesi Rakım amca,İstanbul Bakkaliyesinin surekli muşterilerinden,Tevfik'in en yakın arkadaşlarındandır.Tevfik,fırsat buldukca karagoz oynatır.Ama başka işlerde gorur.O zaman Fransız postanesi bizimkinden ayrı olduğu ve feslilerin oyle yerlere girmesi kuşku uyandıracağı icin Hilmi'yle Paris'ten gonderilen sakıncalı gazete ve kitapları,Tevfik,orta oyunundaki ustalığı sayesinde kadın kılığına girip almakta,Hilmi'ye goturmektedir.Bir gun,bu kılıkla yabancı postaneye girdiği saptanır ve yakalanır.Tevfik'in yakalanmasına neden,kayınpederi olan imamdır.Cunku imam,bu gunah işleyen soytarıyı hic sevmez.Onu haber verir.Tevfik,zaptiye dairesinde goz patlatan Hakkı adındaki zorbanın sıkı işkenceleriyle sorguya cekilmesine karşın;dayanabildiği kadar,Hilmi'nin adını vermez.Surgune yollanır.İş anlaşıldığı icin Paşanın oğlu Hilmi'de Zaptiye nazırı olan babasının emriyle surgunler arasındadır.Tevfik'le aynı yere,Şam'a suruleceklerdir.
Tevfik yokken Rabia,Rakım amcanın yardımıyla dukkanı idare eder.Vehbi dede ve Peregrini de kendisine arkadaşlık ederler.Ama babası surgune yollandığından sonra bir daha Selim paşa konağına ayağını basmaz.Konakta pek sevdiği bir cariye vardır.Kanarya Hanım.Bu Kanarya hanım da aslında evlenip cırak cıkmıştır.
Rabia,ramazanlarda camileri gezer,mukabele okur,ara sıra mevlitlere cağrılır.Şehzade Nihat Efendinin yalısında da mevlit okumaya davet edlir.Rabia yalıya gittiği zaman ic salonun kapıları acılarak Sinekli Bakkal mescidinin buyuk bir toplantı yeri haline getirildiğini gorur.Renkli papatya başlarına benzeyen yuzlerce başı ortulu kadın dinleyicisi vardır.Bu duygulu kalabalığa yanık ve dokunaklı sesiyle mevlit okuduktan sonra,salonun sonunda cok guzel bir mermer heykele benzeyen şarışın bir kadın gorur.Bu,Kanarya hanımdır.İki eski dost cığlık cığlığa birbirlerinin boynuna atılırlar.
Peregrini,Rabia'nın okuduğu mevlide;olgunluğuna hayrandır.Sonunda,tasarısını Vehbi dedeye acar.Onunda uygun bulması uzerine Rabia ile evlenmek icin dinini değiştirir,Osman adını alır.Gerci Vehbi dede de hic kimseye bir şey sezdirmediği halde Rabia'yı icten ice sevmektedir.Ama onunki maddi bir sevgiden cok,dervişce bir sevgidir.Yani Rabia'da guzelliği bulan Tanrı sevgisi..
İmam da,Emine de olmuş oldukları icin Osman'la Rabia,evi onarırlar.Dukkanın ustune yerleşirler.Rabia'nın gebeliği cok sıkıntılı gecer.Sonunda İstanbul'da ilk defa yapılan bir sezaryen ameliyatıyla kurtulur.Bir oğlu olur.Bu mutlu olayı izleyen yıllarda 1908 Meşrutiyeti gelir.Surgunler yerlerine donerler.Geri gelen surgunler arasında Tevfikte vardır.Rabia,Osman,Rakım amca,mahallenin kibar tulumbacısı Sabit Bey,butun Sinekli Bakkal,Tevfik'i karşılamaya gider.Vaktiyle padişah haini diye sille tokat İstanbul'dan surulenlerin hepsi,şimdi birer ozgurluk kahramanı olarak donmektedir.
Tevfik'in bu gibi politik goruşlerle hic ilişiği yoktur.Vapur rıhtıma yanaşıp da surgunler cıkınca karşılama torenleri başlar.Sabit bey bir emir verince Sinekli Bakkal takımı,Tevfik'i bile urkutup saklanacak yer aratan bir coşkunlukla gosterilere başlar.Sinekli bakkal delikanlıları,şişmanca bir adamı omuzlarına alırlar.Tevfik'in mahalleye donuşu dolayısıyla ateşli bir ozgurluk nutku ceken bu adamı,Tevfik hemen tanır,bu zaptiye dairesinde kendisine işkence den goz patlatan Muzaffer'dir.Vehbi dede ile Osman,Tevfik'in koluna girerler,ona bir torunu olduğunu haber verirler...
__________________