Uslup Bakımından


Romantik Roman

Kişilerin duygularını, arzularını, duşuncelerini yalnızca kendilerine ait, icten gelen doğal ve gercek olgular gibi gorur. Orneğin Sir Walter Scott’un tarihsel romanları, Jean-Jacques Rousseau’nun eserleri ve Goethe’nin Genc Werther’in Acıları romanı gibi.


Gercekci Roman

Romantik romandan ayrı olarak kuru ve kuşkucu bir anlatım ve duşunce yapısı taşır. Balzac ve Stendhal’in romanları bu usluptadır.


Doğalcı Roman

Uslup bakımından gercekci romana benzer. Olanın olduğu gibi yazılmasını ongorur. Emile Zola ve Robin Sharma ve Guy de Maupassant romanları doğalcı romanlardır.


Estetik Roman

Belli bicim ve anlatım kaygıları ile yazılmış romanlardır. Gustave Flaubert estetik romanın en onemli yazarıdır.


İzlenimci Roman

Diğer usluplardan ayrı olarak eşyanın ve dış olayların kendi nesnel gerceklikleriyle insanların bunları algılama bicimleri arasındaki farkları ortaya cıkarmaya yonelir. Yani dış gerceklerden cok, duyu ve duygulara, ic yaşantının betimlenmesine oncelik verir. Ford Madox Ford’un romanları izlenimciliğin en sistemli urunleridir.


Dışavurumcu Roman

20. yuzyılda ortaya cıkmıştır. Dışavurumculuk toplumsal kimliklerin reddedilmesi ve insan yaşamını belirleyen toplum karşıtı ya da uygarlık karşıtı guclerin one cıkarılmasıyla belirlenir.Dostoyevski,Franz Kafka,Samuel Beckett ve Bertold Brecht’in romanları bu turun orneklerindendir.


Yeni Roman

Aslında dışavurumculuğun izlerini taşır. Ozellikle 1930 sonrasında ilk ornekleri gorulmeye başlandı. Kendisinden onceki akımlardan hicbirine benzemeyen, yazma deneyini, hatta romanın olanaksızlığını romanın asıl konusu haline getiren romanlardır. Yeni roman, yazma eyleminin kendisini sorgulamaya yonelir. Alain Robbe-Grillet, Michel Butor, Claude Simon, Philippe Soller, Julio Cortazar gibi yazarlar bunu denemişlerdir.


Konu Bakımından

Konusu bakımından roman "tarihsel roman pikaresk roman duygusal roman, gotik roman, ruhbilimsel roman, tore romanı, oluşum romanı" turlerine ayrılır.


Tarihsel Roman

Uzak bir gecmişte yaşanan olayları konu alır. Ama tarihten daha derinlerde yatan insanla ilgili daha evresel bir gerceği araştırmak amacıyla da yazılmış olabililer. Tarihi romanların ornekleri arasında Walter Scott’un romanlarını, Tolstoy’un Savaş ve Barış’ını, Stendhal’in Parma Manastırı’nı sayabiliriz. Bu turun onemli ornekleri arasında Lesage’nin Gil Blas de Santilane’ın Seruvenleri, Defoe’nun Talihli Metres’i, Thomas Mann’ın Dolandırıcı Felix Krull’un İtirafları’nı sayabiliriz.


Duygusal Roman

İnsanın duygusal yaşamını yuksek ve ozenli bir uslupla betimleyen romanlardır. Bazen bu turde yazarın kendi duygularıyla, okurun duygularını somurmesi on plana cıkar. Laurence Sterne’in Fransa ve İtalya’da Hissi Seyahat adlı eseri, Rousseau’nun romanları, Madame de La Fayette’in Prenses de Cleves adlı romanı bu ture ornek gosterilebilir.


Gotik Roman

Gotik roman, İngiliz ve Amerikan romancılığına ozgu bir turdur. 18. yuzyılın akılcılığına karşı cıkan bir turdur. Karanlık, korkutucu, cılgınlıklarla dolu bir ortamda gecen kanlı, şeytani, buyulu olayları konu alır.Gotik romanın gunumuzdeki uzantıları bilimkurgu ve fantastik roman olarak gosterilebilir.


Ruhbilimsel roman

Kişilerin ruhsal durumlarını ayrıntılarıyla cozumlemeye calışan romanlardır. Daha serinkanlı ve denetimli oluşuyla duygusal romandan ayrılır. Abbe Prevost’un Manon Lescaut adlı eseriyle Fransız edebiyatında acılan psikolojik roman cığırı diğer ulke romancılarını da etkilemiştir. Paul Bourget’in romanları da bu ture ornektir. Turkiye'den Peyami Safa'nın 9. Hariciye Koğuşu buna ornektir.Uslup Bakımından


Romantik Roman

Kişilerin duygularını, arzularını, duşuncelerini yalnızca kendilerine ait, icten gelen doğal ve gercek olgular gibi gorur. Orneğin Sir Walter Scott’un tarihsel romanları, Jean-Jacques Rousseau’nun eserleri ve Goethe’nin Genc Werther’in Acıları romanı gibi.


Gercekci Roman

Romantik romandan ayrı olarak kuru ve kuşkucu bir anlatım ve duşunce yapısı taşır. Balzac ve Stendhal’in romanları bu usluptadır.


Doğalcı Roman

Uslup bakımından gercekci romana benzer. Olanın olduğu gibi yazılmasını ongorur. Emile Zola ve Robin Sharma ve Guy de Maupassant romanları doğalcı romanlardır.


Estetik Roman

Belli bicim ve anlatım kaygıları ile yazılmış romanlardır. Gustave Flaubert estetik romanın en onemli yazarıdır.


İzlenimci Roman

Diğer usluplardan ayrı olarak eşyanın ve dış olayların kendi nesnel gerceklikleriyle insanların bunları algılama bicimleri arasındaki farkları ortaya cıkarmaya yonelir. Yani dış gerceklerden cok, duyu ve duygulara, ic yaşantının betimlenmesine oncelik verir. Ford Madox Ford’un romanları izlenimciliğin en sistemli urunleridir.


Dışavurumcu Roman

20. yuzyılda ortaya cıkmıştır. Dışavurumculuk toplumsal kimliklerin reddedilmesi ve insan yaşamını belirleyen toplum karşıtı ya da uygarlık karşıtı guclerin one cıkarılmasıyla belirlenir.Dostoyevski,Franz Kafka,Samuel Beckett ve Bertold Brecht’in romanları bu turun orneklerindendir.


Yeni Roman

Aslında dışavurumculuğun izlerini taşır. Ozellikle 1930 sonrasında ilk ornekleri gorulmeye başlandı. Kendisinden onceki akımlardan hicbirine benzemeyen, yazma deneyini, hatta romanın olanaksızlığını romanın asıl konusu haline getiren romanlardır. Yeni roman, yazma eyleminin kendisini sorgulamaya yonelir. Alain Robbe-Grillet, Michel Butor, Claude Simon, Philippe Soller, Julio Cortazar gibi yazarlar bunu denemişlerdir.


Konu Bakımından

Konusu bakımından roman "tarihsel roman pikaresk roman duygusal roman, gotik roman, ruhbilimsel roman, tore romanı, oluşum romanı" turlerine ayrılır.


Tarihsel Roman

Uzak bir gecmişte yaşanan olayları konu alır. Ama tarihten daha derinlerde yatan insanla ilgili daha evresel bir gerceği araştırmak amacıyla da yazılmış olabililer. Tarihi romanların ornekleri arasında Walter Scott’un romanlarını, Tolstoy’un Savaş ve Barış’ını, Stendhal’in Parma Manastırı’nı sayabiliriz. Bu turun onemli ornekleri arasında Lesage’nin Gil Blas de Santilane’ın Seruvenleri, Defoe’nun Talihli Metres’i, Thomas Mann’ın Dolandırıcı Felix Krull’un İtirafları’nı sayabiliriz.
__________________