Cinli ozan (Tuling, Hunan, 712-Leiyang, Şensi, 770). Cağdaşı ve dostu Li Po gibi, parlak bir oğrenim gordukten sonra baş*kentte devlet gorevlisi olarak calış*maya başlayan Du Fu, orduların iaşesi konusundaki yazılarıyla, uy*gulamacı ozelliklerini de ortaya koy*du. Ngan Lu-Şan ayaklanmasıyla (756) meslek yaşamı sona erdi ve so*kaklara duşerek omrunun son gunu*ne kadar, yanında karısı ve cocukla*rıyla, bir iş bulmak icin dolaştı durdu.

SANATI

Duş kırıklıklarını taoculukla ve ickiyle avutan Li Po'nun tersine, Du Fu, başına gelen olayların cok daha acımasızca olmasının da nedeniyle, bir avuntu bulamamış, yoksulluğunacılarını şiirlerine de yansıtmıştır. Gunumuzde şiirleri, Cin Halk Cum*huriyeti'nde tam anlamıyla toplum*cu bir şiir sayılmaktadır.Gercekten, esininin buyuk bolumunu gucsuz ve talihsiz kişilerin acılarından alan Du Fu'nun şiirleri, gercek birer suclamadır: Sozgelimi, şiirlerinden birin*de, et ve tahılların curuyup gittiği sarayın duvarları onunde aclıktan yığın yığın olen insanları dile getir*miştir.

Li Po'da yazış kolaylığının ağır bas*masına karşılık, Du Fu, teknik usta*lığıyla dikkati ceker. Şiirleri, esinin değil, ince ve zahmetli bir calışma*nın urunudur; her sozcuk ve kafiye, yerine bir başkası konamaz gibi gorunur ve en kucuk ayrıntının bile sağlam bir gerekcesi vardır. Bunun*la birlikte sanatcı, gerektiğinde sert teknik kısıtlamaları aşmasını ve veznin kurallarını duşuncesinin buyruğuna sokmayı bilmiştir. Tang doneminin butun oteki ozanları gibi ceşitli şiir turlerini denemiş olan Du Fu, daha cok, uzunluğu kurallarla kısıtlanmış olmayan baladları yeğle*miştir.Fransız ressamı (Havre, 1877-For-caknıier, 1953).

Bir banka memurunun oğlu olan Raoul Dufy, on dort yaşında, Havre' daki Guzel Sanatlar Okulu'nun gece derslerini izlemeye başlayınca Braque'la tanıştı. Bir burstan yararla*nıp Guzel Sanatlar Yuksek Okulu' na girmeyi başararak, onceleri izlenimciliğe ve Toulouse-Lautrec'in ca*lışmalarına ilgi gosterdi; sonra Matisse'in Luks, Huzur ve Şehvet adlı tablosunun etkisiyle fovizme yonele*rek (1905-1908), her şeyi renkle anlatmayı denedi; Cezanne'ın yapıt*larını gordukten sonra da, geomet*rik bicimlerinde bu tutumunu kesin*leştirdi.

Kubist donemi aşan Dufy, Orgeville' deki Villa Medicis'de Guillaume Apollinaire'in Bestiaire (Hayvan Oykuleri) adlı yapıtını yansıtan gravurler yaptı (1911). Halk gravurle*rinden esinlenerek, Paul Poiret icin duvar kaplamaları bastı (Avcı; Deniz Manzarası; Guz; Naturmort]; bir ipekli kumaş dokumacısı hesabı*na calıştı (1912-1930). Sonra, yavaş yavaş kişisel uslubunu bularak, hafif ve ışıklı, doğal bir incelik ve neşeyle dolup taşan kesin bir ozgurluk havasının egemen olduğu resimler yapmaya yoneldi.

İtalya'ya (1922-1923) ve Fas'a (1925) yaptığı yolculuklardan sonra, salon toplantılarını, atyarışlarını, rıhtım*ları, plajları, kırları, orkestraları, kısacası ele aldığı butun konuları buyuk bir kolaylık icinde canlandır*dı. Yaygın eklem iltihabına tutula*rak, tedavi olmak icin A.B.D'ne git*ti ve ulkesine donunce cekildiği Forcalquier'de oldu. Canlı ve icten duyarlığı, anlık duy*guları, butun berraklık ve tazelikleri icinde kusursuz bicimde yansıtmış olan Dufy'nin başlıca yapıtları ara*sında Yarışlar (1935), Kayık Yarış*ları(1938), Antrakt (1945), Kırmızı Keman (1948), Mozart'a Saygı(1951), Kara Yukgemisi (1952),, vb. sayılabilir. Ayrıca Palm Beach(Paris Balesi, 1926) balesinin dekor ve kostumlerim gercekleştirmiş, Beauvais fabrikası icin dokuma kar*tonları (1929), Monseigneur le vin albumu icin suluboya resimler (1936), Paris Bitki Bahcesi'ndeki maymunlar bolumu icin iki dekoras*yon yapmıştır. 10 m yukseklikte, 60 m genişlikteki La Fee Ûectriciteadlı yapıtı da, resim tarihinde gorulmuş en buyuk kompozisyonlardan biri*dir.
__________________