Unlu Fransız yazar Georgec Perec’in hic ‘e’ harfi kullanmadan yazdığı ‘La Disparition - Kayboluş’ adlı romanı, hic ‘e’ harfi kullanılmadan Turkce’ye cevrildi. Cemal Yardımcı tarafından yapılan ceviri, Ayrıntı Yayınları tarafından yayımlandı.

Turkce’de, ozellikle ‘Yaşam Kullanma Kılavuzu’ adlı romanıyla tanınan unlu Fransız romancı Georges Perec’in kendisi kadar unlu olan ‘Kayboluş’ adlı romanı Turkce’ye cevrildi. Perec’in hic ‘e’ harfi kullanmadan yazdığı roman, yine hic ‘e’ harfi kullanılmadan Turkce’ye aktarıldı.

Cevirmen Cemal Yardımcı, Perec’in kitabını ilk eline aldığı gunden bugune uc yıl gectiğini ama son bir yılda tam anlamıyla ceviriye konsantre olduğunu ve bu sure zarfında zaruri ihtiyaclar dışında neredeyse evden cıkmadığını belirtti. Boyle bir kitabı Fransızca yazmanın cok daha zor olduğunu vurgulayan Yardımcı şunları soyledi:

‘Fransızca’da e harfi kullanmamaya karar verdiğinizde kelime hazineniz yuzde 30-40 oranında daralıyor. Turkce’de ise bu oran dorte bire iniyor. ‘Sen, ben, ve, -ken’ gibi kelime ve ekleri kullanamamak insanı bir hayli zorluyor.’

1961 doğumlu olan, Galatasaray Lisesi’nden sonra birincilikle girdiği İTU’yu birincilikle bitiren, daha sonra Boğazici Universitesi’nde master ve doktora yapan Yardımcı, Perec’in metniyle uğraşmaktan keyif aldığını gizlemiyor.

Romanda, Anton Voyl (Anton Ssliharf) adlı kahramanın kayboluşu polisiye bir kurguyla anlatılıyor. Anton’la birlikte, dunyadan ‘e’ harfi de kaybolmuştur. Perec’in kaybolmasına goz yumduğu e harfinin, Fransız işbirlikciler tarafından Nazilere teslim edilen ve toplama kampında olen annesini simgelediği soyleniyor.

Perec kullanma kılavuzu

1936’da Paris’te doğan Perec, sosyolog, deneme yazarı ve cevirmen kimlikleriyle tanınıyor. 1965’de yayımlanan ‘Les Choses / Şeyler’ adlı eseriyle Renaudot, ‘La Vie mode d’emploi / Yaşam Kullanma Kılavuzu’yla ise 1978 Médicis odulu’nu kazanan Perec, Mart 1982’de oldu. İddialara gore, Perec tarafından acıklanana kadar hic bir eleştirmen kitabın e harfi kullanılmadan yazıldığını farketmedi. Yaşam Kullanma Kılavuzu, İsmail Yerguz cevirisiyle Turkce’ye kazandırıldı. Enis Batur da, kitaptan yola cıkarak bir ‘Perec Kullanma Kılavuzu’ hazırladı.
__________________