Divan şiirinin ilk temsilcisi sayılır. Bir kasidesinde Horasan’dan Anadolu’ya geldiğini ve tekrar oraya donmek istediğini soyleyen Dehhani’nin hayatı hakkında bilinenler cok azdır. Selcuklu Sultanı Ucuncu Alaeddin Keykubad’ın takdirini kazanmış ve sultan tarafından bir “Selcuklu Şehnamesi” yazmakla gorevlendirilmiştir. Şairin, Farsca olarak 20.000 beyitlik Selcuklu Şehnamesi yazdığı, ancak bu eserin gunumuzde ele gecmediği soylenmektedir.

Edebî Kişiliği

Dehhani, Anadolu’da divan şiirinin din dışı konularda şiirler yazan bilinen ilk şairidir.
Doneminde hemen butun şairler dinî-tasavvufî konularda şiirler yazarken onun şiirlerinde pek tasavvuf etkisi gorulmez.
O, bahar, gul, icki meclisleri gibi dunya zevklerini; hasret, arzu, heves, icli şikÂyetler hÂlinde dunyevî aşkın ceşitli gorunumlerini, hayatın geciciliği gibi din dışı konuları işler şiirlerinde.
Az sayıdaki şiirlerinde daha sonraki yuzyıllarda karmaşık mazmunlar hÂline gelecek olan teşbih ve istiarelerin zengin ornekleri gorulur. Bu bakımdan onun şiirleri, İran tesirinin gorulduğu ilk ornekler sayılmıştır.
Dehhani’nin bugune kadar ele gecen şiirleri bir kaside ve altı gazelden ibaret olup toplam yetmiş dort beyittir.
Gazellerinde mazmunlara acık şekilde yer veren şair, Oğuz Turkcesini en zarif ve en sade şekilde kullanmıştır.
Şiirleri, Turk edebiyatında gazel ve kaside nazım şeklinin ilk orneklerini oluşturur.
Şiirleri ifade ve teknik bakımından aynı devirdeki diğer Anadolu Turk şairlerine oranla daha başarılıdır.
Eseri

Selcuklu Şehnamesi

ŞikÂrî’nin Tarih adlı eserindeki rivayete gore Selcuklu Sultanının isteği uzerine 20 bin beyitlik bir Selcuklu Şehnamesi yazdığı ileri surulmuşse de bugune kadar boyle bir eser bulunamamıştır.

edebiyatogretmeni.org
__________________