Mevlana’nın oğlu ve Mevlevilik tarikatının kurucusudur.

Sultan Veled, şiirlerini devrin edebiyat dili olan Farsca ile yazmıştır. Mevlana gibi coşkun, lirik ve derinliği olan bir şair değildir. Daha cok, oğretici nitelikte tasavvufi şiirler yazmıştır. Sayıları az olmakla birlikte Turkce şiirler de yazmıştır. Bu yonuyle 13. yuzyılda Anadolu’da aruz olcusuyle Turkce şiirler yazılmasında onemli hizmetleri olmuştur.

MevlÂnÂ’nın tasavvufla alakalı goruşlerini bir sistem halinde birleştirip Mevleviliğe gercek bicimini kazandıran şairdir. İlk Mevlevi dergÂhının kurucusu olarak da bilinir. 1285 yılında Mevlevi tarikatının şeyhi olmuş ve olum tarihi olan 1312’ye kadar şeyhlik yapmıştır.

Sultan Veled’in bilinen beş eseri vardır. DîvÂn‘ından başka bilinen İbtidÂ-nÂme, RebÂb-nÂme, İntihÂ-nÂme adlı uc mesnevisi ile Ma’arif adlı bir de mensur eseri bulunmaktadır.

Divan

Değişik nazım şekilleri ile yazılmış dini-tasavvufi ve ahlÂki şiirler yer alır. Hacimli bir eser olan DîvÂn’ın gazeller bolumunde Turkce-Farsca-Rumca yazılmış mulemma manzumeler de bulunmaktadır.

İbtidÂ-nÂme

Sultan Veled’in yazdığı ilk mesnevidir. Veled-nÂme adıyla da tanınan eser, 1291 yılında yazılmış olup icinde 76 Turkce beyit bulunmaktadır. Mesnevi, MevlÂn hakkında guvenilir bilgi vermesi bakımından onemlidir. Ayrıca Sultan Veled’in kendisi hakkında da eserde bilgi bulunmaktadır.

RebÂb-nÂme

Sultan Veled’in yazılış sırasına gore ikinci mesnevisidir. MevlÂnÂ’nın Mesnevi’sinin vezninde fÂ’ilÂtun/ fÂ’ilÂtun/ fÂ’ilun ve onun etkisi altında kalınarak yazılmış olan bu kısa mesnevide de 162 Turkce beyit bulunmaktadır.

İntihÂ-nÂme

Sultan Veled’in son mesnevisidir. İşlenen konular bakımından bir onceki mesneviye benzer. Ancak, bu eserin tamamı Farscadır.

Ma’arif

Sultan Veled’in dini, ahlÂki oğutler veren son eseri olup mensur olarak yazılmıştır.

edebiyatogretmeni.org
__________________