Maniler

MANİ
Soyleyeni belli olmayan, genellikle 7'li hece olcusune gore soylenen dortluklerdir. Doğu Anadolu'da mani yerine bayatı sozu de kullanılmaktadır. Uyak duzeni a - a - b - a şeklindedir.


Mani Ornekleri:

Yuzumde cifte benler,
Hayran oldu gorenler
Bilmem nasıl vazgece.,
Sana gonul verenler.

Maşrapanın kalayı,
Kızlar ceker halayı,
Allah icin soyleyin,
Var mı aşkın kolayı.

Duvağı telli gelin,
Gumuşten elli gelin,
Buğulu gozlerinden
Sevdiğin belli gelin.

Yıldırım vurdu bizi,
Dal gibi kırdı bizi,
Araya girdi duşman,
Dağlar ayırdı bizi.

Gun kavuştu ırakta,
Gozum karada akta,
Herkesin yari geldi,
Benim yarim uzakta.

Ekim ektim duzlere
Diken oldum gozlere
İşte ben gider oldum
Ayaş kalsın sizlere

Toprağında taşında,
Benleri var kaşında,
Sen bahar icindesin,
Bense omrum kışında.

Karşıdaki gok ekin
Aldırdım elimdekin
Her soran benzim sorar
Sormazlar kalbimdekin

Su ictim kana kana,
Sular akar ne yana,
Yuzun birgun gormedim,
Bilmem gidem ne yana.

Kara tavuk olmadın mı
Dallara konmadın mı
Şebek yuzlu kaynanam
Sen gelin olmadın mı.

Kına Gecesinde Soylenen Maniler:

Merdiven indirdiler
Saltana bindirdiler
Kızım seni kahır eline gonderdiler
Ağlar silinir, silinir ağlar.

Merdivenin altı kuyu
Kulacladım altı suyu
Kız ananın eski huyu
Ağlar silinir, silinir ağlar.

Odlarda yeri kalan
Menciliste yeri kalan
Sofralarda eli kalan
Ağlar silinir, silinir ağlar.

Atladı gitti eşiği
Sofrada kaldı kaşığı
Kız ananın aşığı
Ağlar silinir, silinir ağlar.

Gelin geldi evimize
Şenlik kuruldu koyumuze
Hoş geldin allı gelin
Sefa geldin pullu gelin

Eğer gelinim iyi olursan
Biz de seni overiz
Kotu olursam gelinim
Hepimizde doveriz.

Eğer gelinim iyi olursan
İşte dip bacak
Kotu olursan gelinim
Baltaynan nacak.

Kızım kınan kutlu olsun
Benda dilin tatlı olsun
Cağırın gelsin kızın anasını
Kız gelin oldu gorsun.

Baban carşıya vardı mı
Alını yeşilini aldı mı
Şuda kızıma dedi mi
Haydi kızım kutlu olsun

Burada dilin tatlı olsun
Merdivenin altı kuyu
Kulaşladım aldım suyu
Kız ananın eski huyu

Haydi kızım kınan kutlu olsun
Burada dilin tatlı olsun
Cağırın gelin kızın anasını
Kızı geldin oldu gorsun


Hani bu kızın anası
Onunde mumlar yanası
Cağırın gelsin kızın anası
Kız gelin oldu gorsun

Allah muradını verdi bugun
Anasını kızsız koyan
Evlerini ıssız koyan
Testisini susuz koyan

Cağırın gelsin kızın anası
Kızı gelin oldu gorsun
Allah muradını verdi bugun

Merdivenden indirdiler
Saltanata bindirdiler
Kahır evine gonderdiler
Haydi kızım kınan kutlu olsun

Burada dilin tatlı olsun
Cağırın gelsin kızın anasını
Kızı gelin oldu gorsun
Allah muradını verdi bugun

Atladım cıktım eşiği
Sofrada kaldı kaşığı
Kız anasına danışır mı?
Haydi kızım kınan kutlu olsun

Hem orda hem burada dilin tatlı olsun.
Mercimek ektim bitti mi
Ankara yolunu tuttu mu
Durun bakın anasına

Kızını unuttu mu,
Haydi kızım kınan kutlu olsun
Haydi kızım kınan kutlu olsun
Hem orada, hem burada gunun mutlu olsun.

Davulcu Manileri:

Ramazan'ın onbeşinden sonra davulcular bahşiş toplarlar, toplarken de şu manileri soylerler:

Davulumun ipi kaytan,
Kalmadı sırtıma mintan,
Virin ağlaar bahşişim,
Alayım sırtıma mintan

Ne uyursun ne uyursun,
Bu uykudan ne bulursun,
Al aptesti kıl namazı
Cenneti alayı bulursun.

Hayalıklar halayıklar
Ocak başında uyuklar
Davulumun sesini duyunca
Pirincin daşını ayıklar.

Yeni cami direk ister
Bunu soylemeye yurek ister
Benim karnım toktur ama
Arkadaşım borek ister.
__________________