Boris Pasternak ve Rus Edebiyatına Katkıları

Rus yazarı (Moskova, 1890 - Peredelkino, Moskova yakınları, 1960). Leonid Osipovic Pasternak adlı, done*min unlu bir portre ressamıyla bir pi*yanocu annenin cocuğu olan Boris Leonidovic Pasternak butun sanatlara il*gi duyan bir aile cevresi icinde yetiş*ti. Anne ve babasının yakın dostları olan Tolstoy, Rilke ve besteci Skriabin'in kendisi ustunde buyuk etkileri oldu.

Beste yapmak ile şiir yazmak arasın*da kararsız kalan Pasternak, Marburg'da felsefe oğrenimi gordu; daha sonra donemin unlu ozanlarıyla kar*şılaştı (Andrey Bielyi'yi 1912'de, Ma-yakovski'yi 1914'te tanıdı) ve futurist cevrelere girip cıktı. 1917 Devrimi sı*rasında Urallar'da eğitmen olarak go*rev yaptı ve daha sonra burada kal*dı. Sestra Moyajizn (Kızkardeşim Ya*şam) adlı şiir kitabım yayımladı ve bu*nunla une kavuştu (bu "hazcı" yapıt*ta, doğaya, varlığından oturu duydu*ğu gonul borcunu dile getirdi). Poverh bar'erov (Engellerin Ustunden) adlı. yapıtı 1917'de cıktı. 1927'de yayımla*dığı Devyat'sot Pyatyi God (1905 Yılı) ve destansı icerikli Leytenant Şmidt (Teğmen Şmidt) adlı şiir kitaplarında, o sıralarda sozu edilen olayları dile getirdi. Ama Pasternak kısa bir sure once dort oykuluk bir diziyle duzyazı turunde yapıt vermeye başlamıştı; Lyuvers'in Cocukluğu (1925) bircokla*rı tarafından Pasternak'ın duzyazı alanındaki başyapıtı kabul edildi. Bu yapıtı Ohrannaya Gramota (Gezi İzin Belgesi, 1931) adlı, duzyazı biciminde kaleme alınmış bir ozyaşamoykusuyle yeni bir şiir derlemesi olan Vtoroye Rojdeniye (İkinci Doğuş, 1931) iz*ledi.

Toplumcu gercekciliğin benimsenmesi ve şiddetin yaygınlaşması (Yazarlar Birliği'nin 1934'teki ilk kongresinde Bukarin tarafından kendisine saygı sunulmasına karşın), Pasternak'ı tam bir suskunluğa itti. O da kendini ceviriye verdi: Shakespeare'in, Goethe' nin ve Verlaine'nin yapıtlarını başa*rılı bir bicimde ruscaya cevirdi.

DOKTOR JİVAGO
İkinci Dunya savaşı onun icin bir kur*tuluş oldu. Kendisine kuşku ve sucla*mayla bakıldığı yıllardan sonra kor*kusuzca yaşamaya başladı ve cephe*ye hareket etti. 1945'te yeni bir şiir yapıtı yayımladı: Zemnoy Prostor (Yeryuzu Enginliği). Ama ertesi yıl da*valar yeniden başladı. Pasternak son hayallerini de yitirerek Tolstoy'un ya*pıtları tarzında bir felsefe-edebiyat urunu olan ama aynı zamanda Sovyet rejimini de yeren başyapıtı Doktor Jivago'yu hazırlamaya koyuldu. 1955'te bitirdiği bu buyuk romanı basmaları icin Sovyet yayınevlerine sundu ama kitabın ulkesinde yayımlanmasına izin alamadı. Romanda kişisel alanda ol*duğu kadar ideolojik alanda da kuş*ku ve hayal kırıklığı icinde bulunan Moskovalı bir hekimin yaşamı konu ediliyordu. Yapıtın İtalya'da yayımcı Feltrinelli tarafından basılması (1957) ve Pasternak'ın "butun yapıtları icin" Nobel Edebiyat Odulu kazanması (1958), Rusya'da kendisine karşı bir kampanyanın acılmasına neden oldu. Bunun uzerine Pasternak odulu reddetmek zorunda kaldı ve umutsuzluk icinde oldu.
__________________