Turk ve Turkce kelimeleri ilkin VII. Yuzyılda Cin ve Turk kaynaklarında (orhon ve Yenisey Yazıtları) gecmesine rağmen, bilim adamları Turkce’ni en eski uygarlık dillerinden biri olduğu konusunda goruş birliği icindedir. Turk dil ve lehcelerinin kokeni ve sınıflandırılması konusunda uzmanlarca farklı goruşler ileri surulmuştur: yakın zamanlara kadar Turk dil ve lehceleri Ural-Altay dil ailesinin Altay dalında, Moğolca ve Tunguzca (Korece ve Japoncayı da bu dalda değerlendirenler vardır) ile birlikte ele alınmıştır. Son yıllarda Altayistik calışmalarının ilerlemesiyle, Turk dil ve lehcelerinin bağımsız bir Altay dilleri ailesinden olduğu goruşu ağırlık kazanmaktadır: Altay dillerinde pek cok kelime birbirine benzer; ses uyumu baskındır; kelimelerin yapım ve cekiminde ekler (son ekler) kullanılır; sozcuklerde cinslik (eril, dişil, yansız) ayrımı yoktur. Tamlamalarda tamlayan once, tamlanan sonra gelir; cumlede ozne genellikle başta, yuklem sonda bulunur. Ancak bu ortak ozellikler, Altay dillerinin akrabalığı konusunda yeterince inandırıcı olmaktan uzaktır.

Turk dil ve lehcelerinin bilimsel acıdan sınıflandırılması calışmalarına XVI. Yuzyılda başlanılmıştır. XI. Yuzyılda unlu Turk dilcisi Kaşgarlı Mahmud, Turk lehcelerini sınıflandırmaya calışmıştı.. Sınıflandırma denemeleriyle ilgi goren bilim adamları arasında W.Randolff, G.J. Ramstedt, A.N. Sarnoylovic, L. Ligeti, S.E. Malov, R.R. Arat, T.Tekin ozellikle anılabilir.

Turk dil ve lehcelerinin coğrafi olcute gore sınıflandırılmasında dort obek ayırt edilir:
1-Guneybatı (Oğuz) obeği: Turkiye Turkcesi, Gagavuzca, Kırım osmanlıcası, Kerkuk ağzı, Kıbris ağzı, Rumeli ağızları; Azerice, Horasan Turkcesi, Turkmence
2-Kuzeybatı (Kuman-Kıpcak) obeği: Karaimce, Karacayca, Balkarca, Kumukca, Tatarca, Başkırtca, Kazakca, Karakalpakca, Nogayca, Kırgızca
3-Guneydoğu obeği: Ozbekce, Yeni Uygurca
4-Kuzeydoğu obeği: Altayca, Hakasca, Tuvai Sayan ağızları
5- Yakutca
6-Cuvaşca
7-Halacca

Reşit Rahmeti Arat da fonetik acıdan yaptığı sınıflandırmada lehce ve şive gruplarını belirtmiştir:

Turk Lehce Grupları
1-r grubu (Cuvaş)
2-t grubu (Yakut)

Turk Şive Grupları
1-d grubu (Sayan)
2-z grubu (Abakan)
3-tav grubu (Kuzey)
4-taglı grubu (Tom)
5-taglık grubu (Doğu)
6-dağlı grubu (Guney)
__________________