MOTİVASYONUN TANIMI: “Motivasyon kelimesi Latince “movere” , yani “hareket ettirme, hareketlendirme” kelimesinden gelmektedir. Motivasyon, istekleri, arzuları, ihtiyacları, durtuleri ve ilgileri kapsayan genel bir kavramdır. Aclık, susuzluk, gibi fizyolojik kokenli gudulere durtu adı verilir. İnsanlara ozgu başarma isteği gibi yuksek durtulere de ihtiyac denir. Motivasyon surecini anlamada ihtiyaclar, durtuler ve ozendirici uyarcılar arasındaki ilişkiler ve anlamları onemlidir. Kişilerin yapabileceklerinin limitini,eğitim ve yetenek seviyeleri, yapabildiklerinin limitini ise moral ve motivasyon seviyeleri belirler. Elimizden gelenin en iyisini yapabilmemiz, motive olmamıza bağlıdır. Motivasyon ,başarı icin şarttır ama tek başına yeterli değildir. Hepimiz hayatta daha başarılı olmak isteriz. Başarılı olmak icin yapmamız gerekenleri biliriz. Bunları nicin yapmamız gerektiğini biliriz. İstersek nasıl yapabileceğimizi de, yapmakla neler kazanacağımızı, yapmamakla neler kaybettiğimizi de biliriz. Ama, yine de o “yapmamız gerekenleri” yapmayız? Peki bizi durduran nedir? Cevap atalet! Atalet;durağanlık, tembellik, miskinlik, uzerine olu toprağı serilmiş gibi hareket etmek, hareketsizlik gibi anlamlara gelir. Atalet halinde olmanın tersi, hareket halinde olmaktır. Ataletin panzehiri nedir? Motivasyon Psikolojik bir olgu olan motivasyonun değişik acılardan ele alınmış olması bir cok tanımının yapılmasına neden olmuştur. Aşağıda bu tanımlardan bazıları verilmiştir. Zihinsel olarak nereye gideceğinizi, ne yapacağınızı ve nasıl bir yaşam elde edeceğinizi oluşturmak ve kavramaktır. Yani bilincli bir şekilde karar vermek ve uygulamaktır. Bu mantıkla yola cıkan kişi zihinsel olarak verdiği kararı harekete gecirmek icin mucadele etme olayıdır. Kişilerin belirli bir amacı gercekleştirmek icin kendi arzu ve istekleri ile davranmaları”. “Orgutun ve bireylerin ihtiyaclarının tatminle sonuclanacak bir iş ortamı oluşturarak bireyin harekete gecmesi icin etkilenmesi ve isteklendirilmesi sureci”. “Bireyleri , onların ozel bir tavırla hareket etmelerine, davranmalarına teşvik eden; kendilerinden veya cevrelerinden kaynaklanan ceşitli gudu ve guduler topluluğu”. “Bir hareketin yonu , şiddeti ve devamlılığı uzerine cabuk ve derhal yapılan etki”. “Davranışın nasıl başladığı, surdurulduğu, yonlendirildiği, durdurulduğu ve tum bunlar surerken organizmada mevcut olan oznel reaksiyonlar”. “Bir şey yapma isteğidir ve yapılan fiilin bireyin ihtiyaclarını tatmin etme yeteneği surdukce bireyde bulunur.” “Gudulerin etkisiyle eyleme gecme ve gercekleştirme surecidir.” MOTİVASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ 1. ENDUSTRİ DEVRİMİNİN GETİRDİĞİ ONEMLİ YENİLİKLER: • İş bolumu • Uzmanlaşma TEKNOLİJİK GELİŞMELER = CALIŞMA İSTEKSİZLİĞİ Endustri devriminin getirdiği onemli yeniliklerden biri olan işbolumu ve onun doğal uzantısı uzmanlaşma ve diğer etkenler, işgorenlerde, zaman icinde işe ve işletmeye karşı ilgisizlik ve isteksizlik yaratmıştır. Taylor’dan Mayo’ya ve gunumuze dek bircok araştırmacı bu ilgisiz ve isteksiz insanı yeniden ilgili ve istekli kılmanın yollarını araştırmış ve motivasyon konusunda kuramsal boyutlara ulaşan araştırma ve incelemeler yapmışlardır. Araştırmacıların uzerinde durdukları en onemli konu işgorenlerin davranışlarını, işe olan farklı bağıntılarını ve bunların gercek nedenlerini bulmaktır. Ozellikle yanıtını aradıkları soru şuydu: İşletmede işgorenlerin bir bolumu işlerini buyuk bir ilgi ve arzu ile yaparken, aynı koşullarda ve benzer yeteneklere sahip diğer bir bolum işgorenlerin isteksiz ve duşuk verimle calışmalarının nedenleri nelerdi? Bu soru işletmelerde motivasyon konusunun ozunu oluşturan, fakat yanıtı aranırken, bir başka deyişle işgorenleri işlerine istekli olarak bağlamanın, yeniden kazanmanın gercek guduleri araştırılırken ceşitli goruşler ortaya atılmıştır. 19. Yuzyılın başından bu yana endustrinin hızlı gelişme gostermesi, uretimin gorulmemiş boyutlara ulaşmasına yol acarken calışan kesimde , daha ilk yıllarda huzursuzluk, hoşnutsuzluk ve işe karşı isteksizlik baş gostermiştir. 19. yuzyılın ikinci yarısında makinalaşmayla başlayan teknolojik gelişmelerin ilk donemini “birinci endustri devrimi” olarak tanımlamak yerinde olur. 2. ENDUSTRİ DEVRİMİ-MAKİNALAŞMA(19.YY’IN SONLARI) TEKNOLOJİK İŞSİZLİK : Direkt uretimde bircok kişi işinden oluyor.
__________________