Bir arkadaşımızın odev isteğini konu haline getirdim...Arşivde bulunsun...


VESVESE


Vesvese,lugatlerde şoyle tarif edilir:“Şuphe, tereddut,kuruntu.Aslı olmayan ihtimal.İnsanın kalbine gelen kotu duşunceler.Vesvese kalbe,şeytan ve insanın kendi nefsi tarafından verilir.”
Vesvesenin tıptaki adı,biraz farklıysa da,obsesyondur.Obsesyon;irade dışı gelen,kişiyi tedirgin eden,benliğine yabancı,şuurlu gayretle kovulamayan ve tekrarlayan duşuncelere verilen addır.
Mesela,abdest alınırken ,namaz kılarken inatla kişinin aklına gelen kufurlu sozler,inkarcı fikirler bu turdendir.
Vesvesesi olan kişi,coğu zaman dıştan farkedilmez.Halbuki kişi kendisiyle savaş halindedir, huzursuzdur.Kimseye derdini anlatamaz.Kime anlatsa“Bırak bu sacma sapan duşunceleri”derler.Oysa bu duşuncelerin sacma ve mantıksız olduğunu kendisi de biliyordur,fakat elinde değildir,kovmakla gitmezler.
Aslında vesvesenin azı zararlı değildir;hatta faydalıdır.Bu sayede insanlar titizlenir.Kapıyı, pencereyi,elektrikleri,tupgazı kontrol ederler. Temizliklerine,abdestlerine dikkat ederler. Fakat hududu aşıldı mı felaket gelir.

TEMİZLİK DUŞKUNLUĞU

Vesvese,en cok temizlik konusunda olur.Boyle kişiler,defalarca abdest alırlar.Tuvalaete girdiklerinde saatlerini harcarlar.Gusul abdesti almak icin cok uzun sure banyoda kalmaları dikkat ceker.
Vesvesesi olan bir hastam,abdeste başlıyor veo kadar tekrarlıyordu ki ancak namaz vakti bitmek uzere iken abdesti alıp namaza durabiliyordu.Namazdan sonra yine“Abdestim bozulmuştur”zannıyla tekrar adeste başlıyor ve namaza durabilmesi ancak diğer namazın vaktine doğru gercekleşebiliyordu.
Boylelikle butun gunu su ile haşir neşir halde geciriyordu.
Diğer bir hastam ise namaza başladığında yellendiği zannıyla ara veriyor,yine uzun uzun abdest aldıktan sonra tekrar namaza duruyordu.Bir sonraki namaz vakti gelmesine rağmen namazı kılmaya muvaffak olamıyordu.
Bu tip vesveseli kişilerin gusul abdesti almaları da saatler surer.“Acaba koluma,bacağıma su değmedi mi”diye tekrar tekrar su doker,guslu uzattıkca uzatırlar.
Halbuki temizliğin faydaları saymakla bitmez ve yaşamak icin de mecburiyettir.Temizliği ihmal ettiğimiz takdirde,hem toplumla uyumumuz hem sağlığımız bozulur.Peygamber Efendimiz (s.a.v) “Temizlik imandandır.”buyurmuştur.
Fakat temizliği aşırıya vardırma vesvesenin bir şeklidir.Bazı vesveseli hanımlar,hergun ev yıkarlar. Elleri bir şeye değdi mi sabunlarlar.Hayatlarını da bu titizlikleriyle zehir ederler.Kırk yaşlarındaki bir hanım hastamın,ellerinin sabunla yıkanmaktan soyulduğunu biliyorum.Artık gunleri banyoda ve lavoba onunde gecirmeye başlamıştı.
Ozellikle dindarlarda gorulen vesvesenin bir kısmı temizlikte aşırı titizliktir.Bebekleribelki kirlidir diye kucaklarına almazlar.Bir hastam“İnanın doktor bey cocuğumu kucağıma alamıyorum demişti”demişti.
Bu kişilerin en başta vesveseli olduklarını kabul etmeleri gerekir.Bu konuda telkin yapmalı, uyguladıkları aşırılıkları,bu gozle değerlendirmeleri sağlanmalıdır.Yine vesveseli kişilerin bu fikirleri,“Vesvesedendir”deyip kısa kesmeleri şarttır.İslam,neyin temiz neyin pis olduğunu acıklamıştır.Bunun dışında cıkmak hem insanın kendine işkencedir,hem de dini acıdan uygun olmayan bir durumdur.

VESVESE NEDİR?

Vesvese,şeytanın insan kalbini kurcalaması ve hayal aynasına bir kısım resim ve manzaralar,hatıra ve hayaller atması demektir.Şeytanın bir insana bilhassa mumine karşı oynayacağı son oyun, kullanacağı son siper,son mevzi ve silah vesvesedir. O,kufur ve dalalet adına alt edemediği kimseye karşı caresizliğin ifadesi olarak“vesvese”ok ve mermisini kullanır.Bu cihetle vesvese,şeytanın“Bana yar olmadın,kendine de olma”duşuncesiyle,mumini kendinden etme cırpınış ve gayrettir.
GUSUL NE ZAMAN GEREKİR?
İlmihal kitaplarında gusul abdestinin gerektiği haller sıralşanmıştır.Ama vesveseli kişiler,her fırsatta gusul alır.Vesveseli bakış acıları bunu gerektirir.
Bir hanım hastam,bir erkek gozune iliştiğinde gusul abdesti alma gereğini duyuyordu.Bir de banyoda uzun kalma buna eklendiğinde butun gunu su altında gecirmeye başlamıştı.
Diğer bir hastam ise,genc bekar erkeklerde gorulen normal sızıntıyı(mezi)meni zannediyor ve yine banyoya koşuyordu.Halbuki meni şehvetle ve kesik kesik atılan sıvıdır.

YELLENME MESELESİ

Vesveseli kişilerde sık gorulen bir ozellik de yellendiklerini zannederek abdest tutamamaktır.Bu kişilerin namazı yarı bıraktıkları bile olur.Onların yellenme zannettikleri şey,makat bolgesini cevreleyen ince kasların otamatik kasılmalarıdır. Vesveseli kişilerde zaten dikkat makat cevresine yoneldiği icin bir takım kıpırtılar hissetmeleri tabiidir.Bu durum yellenme değil,oradaki kasların kıpırdanmasıdır.Hemen abdestin bozulduğunu kabul etmeyeceklerdir.Kokuyu veya sesi duymaları şarttır.Kıpırtı hallerinde inadına abdestli olduklarını kabul ederek namazlarını kılacaklardır.

İNKAR FİKİRLERİ

Bir diğer vesvese de,ozelliklede namaz kılarken gelen kufur sozleri,inkar duşunceleridir.Kişi tam namaza durur,kafasında Allah’ın varlığını inkar ettiğini zanneder veya hayaline cirkin tasavvurlar gelir.Bu durum kişiyi rahatsız eder,bunalıma surukler.Ne yapacağını şaşırtır.Ya iyi musluman olmadığını duşunur veya nifak icinde olduğunu zanneder.
Bunlar doğru değildir.Kufe ve şirke duşme endişesinin kendisi,zaten insanın hayaline ve zannına duşen şeyleri isreyerek tasavvur etmediğini gosterir. Vesvese tam tersine imanı sağlam,inancı kuvvetli kişilerde olur.Şeytan,kişiyi amel yapmaya sevk edemediği icin vesvese vermiştir.Vesvesenin ilacı da bu duşuncelere aldırış etmemek,ciddiye almamaktır.

NE YAPMALI?

Vesvese bir rahatsızlıktır,kuruntu halidir.Bu rahatsızlıkta,kişinin kafasına garip,mantık dışı fikirler gelir.Bu fikirler irade dışıdır.
Kişiye yabancı olan fikirlerden rahatsızlık duyulur.Bu fikirler atılmak istenir,ancak başarılı olunmaz Kendisini zorladıkca fikirler hem artar hem ceşitlenir.
Kişi mantığıyla ve aklıyla bu fikirleri değerlendiğinde daima sacma ve mantıksız olduğunun farkındadır.
Bir kimsenin kalbine gelen Allah’ı ve ahireti inkar,kufre muteallik sozler gibi duşunceler de vesvesedir.İşin garip yanı vesvese imanı kuvvetli kişilerde olur.İmansızlar bu şekilde vesveselere tutulmazlar.Yani vesvese,bir iman işaretidir.
Yirmi yaşındaki erkek hastam kafasına gelen inkar duşuncelerden cok rahatsızdı ve“Acaba ben imansız mıyım?”diye soruyordu.Kendisine inkarcı birinin bu halden rahatsızlık duymayacağını,ancak inanclı olanın bu şekilde şikayetci olarak doktora muracaat edebileceğini anlattım.

VESVESE KONUSUNDA HADİS-İ ŞERİFLER

Vesvesenin gunahı yoktur.Kişi kendisine gelen vesveselerden dolayı dinen mesul sayılmaz.Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.)şu hadis-i şerifleri acıktır.
“Vesvese imanın ta kendisidir.”
“Namazda vesvese dindar ve sarih imandandır”
“Ağızla soylemedikce,buna uygun hareket edilmedikce,Allahu Teala ummetimin icinde olan vesveseleri affeder.”
“Vesvese şeytandandır.Abdest alırken,guslederken ve necaset temizlerken şeytanın vesveselerinden sakının!”
“İşlerin hayırlısı vasat olanıdır.”
“Allahu Teala’nın size verdiği kolaylıklardan,ruhsatlardan istifade edin!”
“Allahu Teala,azimetle hareket edilmesini de sever.”
“Bir zaman gelecek ki,insan temizlikte fazla titiz hareket edecek,(vesveseye duşerek)dinde haddi aşacaklardır.”
“İnsan kalben ve fikren hakaik-ı ilahiyeye bakıp duşunduğu zaman,bilhassa namaz ve ibadet esnasında,gerek şeytan tarafından,gerekse nefsi tarafından pek fena,pis ve cirkin vesveseler,hatıralar,sinekler gibi kalbe,akla hucum ederler.Bu gibi hevai,vehmi ve cirkin şeylerin defiyle uğraşan adam,o vesveselere mağlup olur.Ancak onları mağlup edip kacırmak caresi mudafaayı terk edip onlar ile uğraşmamaktadır.Evet,arılar ile uğraşıldıkca onlar hucumlarını arttırırlar.Onlara karışılmadığı takdirde,insanı terkeder,giderler.Hem o vesveselerin ne hakaik-i İlahiyye nede senin kalbine bir mazarratı (zararı)yoktur.Evet,pis bir menzilin deliklerinden semanın guneş ve yıldızlarına cennetin gul ve ciceklerine bakılırsa o deliklerdeki pislik ne bakana ve ne de bakılana bulaşmaz.Ve fena bir tesir etmez.
(Haşiye):O cirkin sozler senin senin kalbinin sozleri değil.Cunku senin kalbin ondan muteessir ve muteessifdir.Belki kalbe yakın olan lumme-i şeytaniden geliyor.Mesela,aynanın icindeki yılanın timsali ısırmaz.Ateşin misali yakmaz.Ve necasetin gorunmesi ayineyi telvis etmez.”
(Bediuzzaman Said Nursi Vesvese Risalesi)

VESVESE DAHA COK KİMLERDE OLUR?

Vesvese,daha cok kendini cani gonulden dine vermiş,imanı kavi ve dizginleri şeytanın elinden koparıp almış,Allah’a karşı ubudiyetini az cok yapan ve iman mevzuunda da terakki edip,safette ulaşan bazı Muslumanlarda olur.Kalbi istidadlarıyla ic aleminde ilerleme yolunda da olan,arşiye ve kavsiyeler cizerek insan-ı kamil mertebesine tırmanan muminler,yolun puslu noktalarında şeytanın vesvesesi ile yuz yuze gelirler.
Vesvese kafirde olmaz.Kafirin kufru vesvese değil,belki hesaplı,planlı ve inadi bir kufurdur.

VESVESENİN TEDAVİSİ

Vesvesenin uzerinde durulmaması ve dert haline getirilmemesi gerekir.Vesvese,buyutulmemeli,aksine kucumsenmelidir.Vesveseden dolayı uzulmek doğru değildir.
En tesirli metod yaşayarak ustune gitmektir.Bu metodda hasta butun şikayatlerini hafiften ağıra,kolaydan zora doğru bir liste halinde sıraya sokar.En hafif ve en kolay belirtilerden giderek ağırlaşanve zorlayan şikayetlere doğru ustune gitme egzersizleri yapılır.Mesela;elleri kirlenecek diye bir yere dokunmayan bir kişiye once kolay dokunabileceği şeylere dokunma,el yıkama surelerini giderek azaltma talimleri yaptırılır.Dokunma ile ortaya bunaltı cıkar,buna dayanması istenir.Hatta bunaltı ve sıkıntıyı arttıracak fiiller yapması,bunu yaşaması sağlanır.
Sozgelimi abdesti bir kere aldıktan sonra namaz kılması istenir.Kişi sıkıntı duyar,bunalır ama namaz kılar.Ayrıca hastanın sorunu cozmesine yardımcı olacak,zemin hazırlayacak ilaclar verilir.İlacların cok faydası vardır ve tedaviyi kolaylaştırırlar.
__________________