Odysseia Odysseianin -24 bolumden olusan bu koskoca destanin- kisacik bir ozetini yapmak istersek: Truva savasindan sonra yurduna donmek icin cabalayip duran Odysseusun basindan gecenler ve onun eve donusu sirasinda, yurdu Ithakeada yasananlarin anlatimi diyebiliriz. Bence Odysseia hakkinda vurgulanmasi gereken en onemli sey, bir destandan cok; kurgusu ve anlatim tarziyla, bir romana hatta bir filme benzemesi. Homeros, Odysseiada Ilyadanin aksine, bir olayi degil, bir insani anlatir. Tekrarlardan kacinan, yer yer geri donusler iceren akici bir anlatimi ve modern bir kurgusu vardir. Destan 24 bolumde anlatilmis ancak 5 ana destan parcasindan olusuyor: 1.Telemakhia (Bolum 1-4) : Odysseusun oglu Telemakhosun destanidir. Truva savasi biteli neredeyse 10 yil olmus ama sevgili babasi hala yurduna geri donmemistir. Bu sirada onun oldugune dair soylentiler artinca, Ithacanin varlikli erkekleri, annesi Penelopeiaya talip olup, hepsi birden Odysseusun sarayina yerlesmislerdir. Bunlarin isi gucu yiyip icip, eglenceler duzenleyip Odysseusun mallarini tuketmektir. Bu sirada Penelopeianin bir karar vermesini, iclerinden birini secmesini beklerler. Ancak o, kocasini beklemeye kararlidir. Bu durumdan son derece rahatsiz olan Telemakhos, tanrica Athenaya inanir, Odysseusun oldugune dair suphelerini bir kenara atar ve babasindan haber alabilmek icin Truvadan donmus olan diger liderlere onu sormak uzere yollara duser. 2. Kalypsonun adasi (Bolum 5): Tanrica Athena, Olymposlu tanrilari bir araya toplar ve 7 yildir Kalypsonun adasinda tutuklu olan Odysseusun yurduna donmesine izin vermeleri icin onlari ikna eder. Oysa Su Perisi Kalypso Odusseusu gercekten sevmektedir ve kendisiyle kalmasi kosuluyla ona olumsuzlugu teklif eder. Ancak yirmi yildir gormedigi guzel karisi Penelopeiayi unutamayan Odysseus bu teklifi reddeder. Yurda donmesi icin izin cikinca, kendisine bir sal yapar ve denize acilir. Uzun suren firtinalarin ardindan Phaiaklarin ulkesinde karaya vurur. 3. Phaiaklarin ulkesi (Bolum 6-9) : Phaiak kralinin kizi Nausikaa, Odysseusu sahilde bulur, ona giysiler verir ve evine davet eder. Odysseusu iyi karsilayan Phaiaklar ona yurduna donmesi icin yardim edeceklerini soylerler. 4. Odysseusun maceralari (Bolum 9-12) : Bu bolum destanin merkezidir. Phaiaklarin kendi serefine duzenledikleri eglencede, bir ozan Truva savasini anlatan sarkilar soylemektedir. Bunu duyunca gozleri dolan Odysseus, ona Neden agliyorsun? diye sorduklarinda, O hikayede bahsi gecen benim diye cevap verir ve Truvadan 12 gemisiyle ayrilisini ve uc yil boyunca denizlerde cesitli tehlikeler atlatip butun gemileri ve yoldaslarini kaybedip, Kalypsonun adasina varisini anlatir. Ardindan Phaiaklar onu bir gemiyle Ithacaya gonderirler. 5. Ithaca (Bolum 13-24) : Odysseus bir dilenci kiliginda domuz cobani Eumaiosun yanina siginir. Orada yolculuktan donen oglu Telemakhos ile bulusur. Ikisi birden taliplerle savasip onlari oldururler. Destan, Odysseus ve Penelopeianin yirmi yillik ayriliktan sonra kavusmalariyla sona erer. (Cok kuru oldu degil mi.. Daha dramatik bir anlatim icin gidiniz kitabi okuyunuz :-) ) Simdi bu kahramandan biraz daha ayrintili bahsedelim isterseniz.. Baba Learthes ( ki Odysseusa sik sik Learthesoglu diye de seslenilmektedir.) ve ana Antikleianin ogullari olan Odysseus, kuzeybati Yunanistan civarlarindaki Ithaca adasinda dogmustur. Bir rivayete gore, anne Antikleia, Learthes ile evlenmeden bir gun once Sispyhos ile beraber olmustur ve Odysseus, Learthesin degil Sispyhosun ogludur; ustun zekasi da ondan gelmektedir. Odysseusun gencligine dair anlatilan iki sey vardir: Achilleus gibi hekim Kheironun yaninda gecirdigi sure ve dedesi Autolykosu ziyareti sirasinda katildigi bir yaban domuzu avinda bacagindan yaralanmasi. ( Bu yara izi sayesinde Truva savasindan yillar sonra yurduna dondugunde, onu buyuten dadisi Eurykleia onu taniyacaktir.. ) Bir sure sonra baba Learthes, oglunu tahta gecirmistir ...
__________________