TROAS YERLEŞİMLERİ ——— TROYA Truva (Troia, Troy, İlion ya da İlium) şehri Canakkalenin 30 km. kadar uzağındaki Hisarlık Tepesi uzerinde kurulmuştur. 1873 yılında Alman arkeolog Schliemannın kazılarına başladığı gune kadar yeri hakkında turlu soylentiler vardı. Efsanelere gore şehri ilk kuran Traklardır. Bunlar İsadan once 3000 yıllarında Boğazlar yolu ile Anadoluya geliyorlar ve Canakkale dolaylarını dolaşıyorlar. Sonra Hisarlık Tepesini şehir yapmaya elverişli buluyorlar ve ilk Truva şehrini kuruyorlar. Yine efsanelere gore şehir bilinmeyen bir zamanda kim olduğu bilinmeyen Tros (veya Dardanos) adlı kral tarafından yapılıyor. Akhaların Iliadada anlatıldığı gibi yakıp yıktıkları şehir altıncı Truvadır. Truva şehri tarihte birkac defa yıkılmış ve tekrar yapılmıştır. Schliemanna gore Truvada birbiri uzerine dokuz şehir kurulmuştur. İlk şehir taş devrinin sonlarında, son şehir ise Romalılar tarafından yapılmıştır. 6. şehrin etrafındaki surlar efsanelere gore eski Truva kralı Laomedon tarafından Tanrılara (Poseidon, Apollon) yaptırıldığından cok sağlam ve kalındır. Truva şehri bu yuzden o zamanlar hic alınamaz olarak bilinirdi. Ama Truvanın ilk krallarından Laomedon, Heraklesi kızdırdığından Herakles, Telamonla birlikte bir ordu toplayıp bir gunde Truvayı zaptetmişti. Bu olay, Agamemnon komutasındaki kuşatmadan on yıllar once olmuştu. Truvalılar, ticaret gemileri ile kara, Marmara ve Ege Denizinde ticaret yaparak cok zengin olmuşlardı. Canakkale Boğazının, Ege Denizinin giriş kapısında olduğundan aynı zamanda boğazı da kontrol altına almışlardır. Halbuki bu sırada Minos devleti, Akhalar tarafından yıkılmış, Ege Denizi ticareti ve Canakkale boğazı bunlar tarafından ele gecirilmek istenmiştir. İşte bu rekabet yuzunden Truvalılar ile Akhalar arasında hep bir surtuşme olmuştur. Truva şehrinin Priamos isminde 50 cocuk babası bir kralı vardı. Priamos, Laomedonun sağ kalan tek oğluydu. Diğerlerini Herakles oldurmuştu. Pek cok cariyesi ve sevdiği eşiyle mutlu olan Priamosun ilk oğlu Hektor, ikincisi de Paristi. Priamosun karısı Hekabe bir gece tuhaf bir ruya gordu. TROYA 1 (MO 3000-2500) Troya 1in en gelişmiş evresi 1yde kentin capı 90 metreydi. Toya 1in ana girişi guney tarafta ve duvarı cok iyi korunmuş durumdadır. İki kule ile savunulan kent kapısı 2.97 metre enindeydi. 3 metre kadar genişlikte dar bir koridor şeklinde bu girişin iki yanında ucgen şeklinde yapılmış olan savunma kulelerinin de doğu yonundekinin alt kısmı ve bitişindeki sur kalıntıları gorulebilir. Yuksekliği 3.5 metreye yakın olan kule kalıntısının tabanının iri taşlardan oluştuğu, duvarlarının da yukarıya doğru cıktıkca kuculen taşlardan orulduğunu gormekteyiz. Troya 1e ait en sağlam kalıntı megaron tarzı bir evdir(1b). Onun altındaki yapı ise 1a katmanına aittir. Yine megaron tarzı evin dıştan olcusu 18,75*7 metre, duvar ortusu balık sırtı şeklindedir. Buyuk odasında biri tam ortada, diğeri doğu duvara yakın olmak uzere 2 ocak bulunmuştur. Sadece birinci ocak gorulebilir durumdadır. Aynı odada kuzey ve doğu duvara doğru dayanan ve gunumuzde izleri belli olmayan platform, 2 metre uzunluğunda, 90 cm genişliğinde ve 30 cm yuksekliğindeydi. Bu megaron yapısı bugune değin bilinen en eski ornekti. Guneyinde pek belirgin olmayan 5 paralel duvar kalıntısının da megaron tipi yapı olma olasılığı vardır. 1987 yılında Troya 1 evresine ait duvarların hemen hepsi temizlenmiştir. Schilemann yarmasındaki yapılar Troya 1 evresine aittir ve MO 3000-2800lere tarihlenmektedir. Troya 1 buyuk bir tahriple son bulmuştur. TROYA 2 (MO 2500-2200) Troya 2nin capı 110 metreyi gecmekte ve 7 yapı katından oluşmaktaydı. Troya 1 bir yangınla son bulmasına rağmen Troya 2de gelişmeler gorulur. Fakat kultur değişikliği yoktur. Eski dunyanın batısında, bir plan sistemi gosteren ilk kent olma ozelliğini taşır. Anıtsal olcude megaronların yanyana bir cephe oluşturacak bicimde sıralanmaları ve bu yapı kompleksine propilonla girilmesi sistemi, 700 yıl sonraki Tiryns akropolunde gorulmektedir.
__________________