UTANGACLIK HASTALIĞI

--------------------------------------------------------------------------------

Mahcup bir insan mısınız? Bir toplulukta, insanların ilgisi sizin uzerinize cevrildiğinde kalbiniz hızlı hızlı carpmaya başlıyor ya da soluğunuz daralıyor mu? Yeni girdiğiniz bir iş ortamında, ayağa kalkıp kendinizi tanıtmanız istendiğinde, yuzunuz kızarıyor, sesiniz titriyor mu? Bu ozelliklerinizi bildiğiniz icin, kalabalık onunde konuşmanızı gerektirecek durumlardan uzak duruyor, ancak tum cabanıza rağmen boş bulunup yakalandığınızda, bir iki laf edip sıranızı savıncaya kadar kan ter icinde kalıyor musunuz?
Eğer boyleyse, sizde 'aşırı utangaclık hastalığı' var demektir. Toplumdaki her on kişiden birinin kapısını calan bu hastalığa yakalanmışsanız, buyuk bir olasılıkla, kendinizi aşırı utangaclık krizlerinden koruyacak bazı onlemler de geliştirmişsinizdir. Henuz bir cozum yolu bulamadıysanız, başkalarının neler yaptığına, birlikte bir goz atabiliriz.
Aşırı utangaclıkla başetme yolları:
En sık başvurulan yollardan birisi alkol kullanımı. Bir cok kişi, utangaclığını alkolle eritmeye calışıyor. Yapılan araştırmalar, aşırı utangac kişilerde, boyle olmayanlara gore en az iki kat daha yuksek bir oranda alkolizme ve alkol kullanımının yol actığı diğer sorunlara rastlandığını gosteriyor.
Sık başvurulan bir diğer cozum yolu, topluluk karşısında duyulan sıkıntıyı azaltacak uyuşturucu maddelerin kullanılması. Bu kişilerin yaklaşık yuzde onbeşi yaşamlarında en az bir kez bir uyuşturucu maddeye bağımlı duruma geliyorlar.
Ucuncu bir yontem, utangaclık krizine yol acabilecek toplumsal etkinlikleri tumuyle dışlayan bir yaşam tarzı geliştirmek. İş ve okul ortamında on plana cıkmayı ve kendini gostermeyi gerektiren durumlardan uzak durmak, basit ve goze batmayacak işlere yonelmek bu yaşam tarzının temel taktikleri arasında sayılabilir Boylece, aşırı utangaclığınız surse de, bu sorunla yuzleşmekten kurtulmuş oluyorsunuz.
Ancak, her uc yontem de kucumsenmeyecek bireysel kayıplara yol acıyor. Alkolizmin ve madde bağımlılığının neden olduğu sorunlar herkes tarafından biliniyor. Cok sayıda toplumsal etkinlikten uzak durmaya dayalı bir yaşam tarzının sonucuysa, duşuk toplumsal ve mesleki başarı ve yalnızlık. Aşırı utangac kişiler, icinde bulundukları toplumun ortalamasına gore, daha duşuk bir eğitim goruyor, daha az para kazanıyor ve karşı cinse uzak durmalarına bağlı olarak, eş bulmakta daha fazla gucluk cekiyorlar. Bu kişilerin yuzde otuza yakın bir bolumu hic evlenmiyor ve tek başına yaşıyor.
Aşırı utangaclığın tedavisi:

Eğer sorun yalnızca topluluk onunde konuşmakla sınırlıysa, genellikle, kişiyi uc dort saatliğine aşırı utangaclığın bedensel belirtilerinden kurtaran ilaclar kullanılıyor. Beta bloker adı verilen bu ilaclar, yaşanan icsel karmaşayı kalp carpıntısı, soluk soluğa kalma, ses titremesi ve yuz kızarması gibi yollarla dışa vuran sinirsel ileti sistemini bloke ediyor. Beta blokerlerin sahne sanatcıları arasında yaygın bir kullanımı olduğu biliniyor.
Daha uzun sureli bir rahatlama icinse, beyindeki sinirsel iletimi sağlayan maddeler uzerinde etkili bazı ilaclar kullanılıyor. Yapılan calışmalar, soz konusu ilacların, aşırı utangaclık hastalığı olan kişilerin yuzde yetmişinde onemli bir duzelme sağlayabildiğini gosteriyor. İlacın yanısıra bazı psikoterapi teknikleri de uygulandığında, bu oran daha da yukseliyor.

Utangaclığı yok eden ilac

Cekingenlik nedeniyle toplum icine cıkamayanlar ve bu yuzden sosyal hayatları olmayanlara mujde. İngiltere'de piyasaya cıkan yeni bir hap, utangaclık ve cekingenlik gibi duyguları yok ederek insanların kendine olan guvenini artırıyor. The Sunday Times gazetesinin haberine gore, Bristol ve Southampton universiteleri tarafından geliştirilen ve Smith Kline Beecham şirketi tarafından pazarlanan ‘‘Seroxat’’ adlı ilac, beyindeki seratonin maddesini artırıyor. Bu da kişinin kendine guven duygusunu kamcılayarak mutluluk hissi veriyor. Boylelikle kişi kendini ifadede daha rahat davranıyor ve oteki insanlarla cok daha kolay ilişki kuruyor.
Dr. Brian Goss, klinik vaka derecesinde utangac kişiler uzerinde yapılan testlerde ‘‘Seroxat’’ın cok başarılı sonuclar verdiğini bildirdi. Orneğin yabancılarla karşılaşma korkusu yuzunden evinden cıkmayan 29 yaşındaki Londralı bir kadın, ilacı aldıktan sonra cesaretini topladı ve tamamen dışa acık bir kişilik kazandı. Şimdiye kadar hayatı ıskalamasından yakınan genc kadın kacırdıklarını telafi icin her hafta sonu erkek ve kız arkadaşlarıyla birlikte pub ve kuluplerden cıkmaz oldu. Dr. Goss, mucize hapın 3 milyon utangac insanın yaşadığı İngiltere'de yılda 1 milyar dolarlık talep yaratacağını soyledi.


__________________