Kağıt ilk olarak yazı yazma amacı ile kil tabletlerlerin yerini almıştır. Benzer bir amacla kullanılmış olmasına ve batı dillerinde kağıda adını vermiş olmansa karşın, papirus, teknik acıdan kağıt olarak değerlendirilemez. Cunku, papirusun oluşturulması, bitki elyaflarının ayrıştırılıp, elde edilen elyafların yeniden kağıt levhalarına donuşturulmesi surecini icermez.

Bu anlamda kağıt imaları ilk kez M.S. 105’te Cin’de gercekleştirilmiş ve buradan da Japonya’ya, oradan da Orta Asya ve Orta Doğu yolu ile Avrupa’ya yayılmıştır. Avrupa’da kağıt uretimi, İspanya’da 1150, Fransa’da 1189, Almanya’da 1320 ve İngiltere ‘de 1494’te gercekleşmiştir. Diğer taraftan kağıt Atlantik Okyanusunu 1690 yılında aşmış, Kanada’da ise 1803 yılında ilk uretim gercekleşmiştir.

Kağıt yapımında ilk sorun hamurun liflendirilmesi olmuştur. İlk zamanlar bu sorun lifleri taşlar arasında oavarak, daha sonra da havan ve tokmaklarla cozulmuştur. Hollandalılar once “Kapperij” denen bir ceşit didici ve bircok inip kalkan cekiclerden oluşmuş bir aleti kullandılar. Sonra Hollandalılar4 1660 yılında hollenderi bulmuşlar ve 1660-1673 yılları arasında geliştirmişlerdir. Hollender modern rafinorlerin atası olup yakın zamana kadar geniş olcude kullanılmıştır.

18. yuzyılda ortaya cıkan endustriyel ve kimyasal devrimler etkisini kağıt sektorunde de gostermiştir. 1798 yılında Essones ve kağıtcılıkta calışan L.N.Robert surekli ve mekanik olarak calışan Fourdrinier kağıt makinesini buldular. 1818 yılında Canson sonsuz eleğin altındaki emici kasaları buldu. 1840 yılında Fredrich G.Keller adli Alman bir bilgin oğutulmuş odun liflerinden kağıt yapan bir makinenin ilk kez patentini aldı.

Fikir uretimi, haberleşme ve iletişim icin kacınılmaz olan kağıt 1804 yılına kadar elle yapılmıştır. Endustriyel devrim sonucu kağıt ihtiyacı arttığından artık pacavra hammadde olarak yetmez olmuştur. Dolayısı ile yeni lifsel kaynakların aranmaya başlamıştır.

Odundan endustriyel olarak kağıt yapımı 1870-1880 yıllarında başlamıştır.

Malazgirt savaşı ile Anadolu’ya yerleşen Turklerin burada Kağıthaneler kurdukları bilinmektedir. Haclı seferleri sırasında, Fransız ve İtalyanlar kağıtcılığı Turklerden oğrenerek ulkelerine goturmuşlerdir.

İstanbul’da 1453 yılında Kağıthane koyunde kurulan tarihi Kağıthane III.Selim doneminde aralıklı olarak işletilmiştir. II.Beyazıt zamanında Bursa’da bir Kağıthane kurulmuş, 1486 yılından 1520 yılına kadar calışmıştır. Matbaanın kuruluşundan sonra artan kağıt ihtiyacı dolayısı ile 1476 yılında Yalova’nın Elmalık koyunde Yalakabad kağıthanesi kurulmuş ve 19. yuzyılın yarısına kadar başarı ile calışmıştır. 1803 yılında Beykoz yakınındaki Hunkar iskelesine yeni bir Kağıthane kurulmuş ve II. Mahmut zamanında bu Kağıthane cok gelişmiştir. Burada yapılan kağıtlarda “İstanbul” filigranı, kuruluş tarihi ve işletme yılı bulunmaktaydı. Avrupa’da kağıt yapımının makineleşmesinden sonra Osmanlı Hukumeti İzmit’te bir kağıt fabrikası kurulmasına karar vermiş, fakat bu teşebbus gercekleşememiştir. Osmanlılar devrinde makine ile kağıt yapan ilk kağıt fabrikası, ozel teşebbus tarafından 1886 yılında İzmir’in Halkapınar semtinde kurulmuş, buhar makinesi ile işleyen ve hammadde olarak pacavra kullanılan bu fabrika kapitulasyonlar sebebi ile 6 ay sonra kapanmıştır. 1887 yılında başmabeyinci Osman Bey Beykoz’da Hamidiye kağıt fabrikasını kurmuş, dort makinesi olan bu fabrika 1915 yılına kadar calışmıştır.

Cumhuriyet devrinde etut ve projeleri kağıt muhendisi Mehmet Ali Kağıtcı tarafından hazırlanan ilk kağıt ve karton fabrikasının temeli 1934 yılında İzmit’te atılmıştır. İnşaat ve montajı 20 ay surmuş ve ilk kağıt 18 Nisan 1936’da uretilmiştir. Bu ilk kağıt fabrikasının 1934 yılındaki adı Sumerbank Seluloz Sanayi Muessesesi, 1955 yılında Turkiye Seluloz ve Kağıt Fabrikaları İşletmesi (SEKA) olmuştur.



Mopak
__________________