Sıcak yaz gunlerinin gelişiyle tuketimi hızla artan dondurmanın bugun uc bin yaşında olduğunu biliyor muydunuz? Dondurma ile tanışan ilk ırkın Cinliler olduğu tahmin edilse de ilk dondurmanın yapım oykusunun kahramanları Romalılar.

Roma imparatoru Neron savaşcılığıyla olduğu kadar boğazına duşkunluğu ile de tanınırmış. Gladyator dovuşlerini seyrederken kendisine lezzetli yiyecekler sunan ceşnibaşlarını odullendirirmiş. Ceşnibaşlarından biri bir gun dağın zirvesinden topladığı karları bir kaba sıkıştırarak doldurmuş. Uzerine bal ve ceşitli meyve parcaları dokerek imparatora sunmuş. Neron o gune kadar hic tatmadığı bu yiyeceği cok sevmiş. Ertesi gun de kole ordusunu kar toplamaya gondermiş. Karın uzerine bal ve ezilmiş meyve dokturerek tarihin ilk dondurmasını hazırlatmış. Romalılardan kalma bu yontem Anadolu'nun kimi koylerinde hala kullanılıyor. Tek farkla onlar karı pekmezle karıştırarak o eşsiz lezzeti yakalamaya calışıyorlar.

Soguk ve buzlu iceceklerin ana yurdu hep dogu ulkeleri. Anadolu'da yaşayanlar Araplar ve İranlılar da "şerbet" dedikleri soğutulmuş şekerli su ya da buzlu meyve suyunu icerlerdi. Doğunun kulturuyle tanışan batılılar bu sırada doguya has tatıarı da keşfettiler. Marko Polo'nun Cin'den getirdiği dondurma tarifleri İtalyan aşcılara yepyeni bir ufuk actı. Hatta onlar da kendilerince değişik dondurma turleri geliştirdiler. Fransa Kralı II. Henri ile evlenen Floransalı Catherine de Medicis'in Fransız sarayına goturduğu aşcılar Fransız meslektaşlarına dondurmanın nasıl yapıldığını oğrettiler. 17. Yuzyılda Avrupa'ya getirilen dondurma unlenerek kısa surede yayıldı.

1676 senesinde Paris'te 250'ye yakın dondurmacı olduğu biliniyor. 1851'de de Jacob Fussel ABD'de dondurma yapıp satmaya başladı. Değişik maddelerle hazırlanan dondurmanın italyanlara ozel bir ceşidi var: Semi-freddo. Dondurma yapılırken karışım dondurulmadan once icine kremalı bir biskuvi katılarak bu unlu dondurma hazırlanır. O donemlerde dondurma etrafı buz ve tuz tabakasıyla kaplı olan doner yayıklarda dovulerek yapılırdı. 1900'den sonra sogutucu makinelerin geliştirilmesiyle dondurma daha da yayğlnlaştı. Dondurmaya cıtır Iezzet katan kulahı ilk kez 1904 'te Missouri Louis'de duzenlenen Dunya Fuarı'nda ortaya clktı.

Turkiye'de dondurma eskiden ozel dondurma dukkanlarında ya da sokak dondurmacıları tarafından hazırlanırdı Dovme dondurma "Maraş dondurması" adıyla meşhur oldu. Salep katılarak koyulaştırılan kaynamış sut kepceyle karıştıra karıştıra soğutulur. Etrafı kalın bir buz tabakasıyla kaplı olan karışım dovulerek dondurulur. Boylece dondurma sakız gibi uzayan ve kolay kolay erimeyen bir hal alır. Kahramanmaraş'ta hazırlanan dovme dondurma kasap cengeline asılarak ve donerci bıcağına benzer bır bıcakla kesilerek satılır.

__________________