Tropik ormanlarda sıkca gorulen bir manzara. Bir yavru goril bir başkasının arkasından gizlice yaklaşıyor, tuylerini cekiştirip “ağzı kulaklarında” kacıyor. Oyun, insanlar kadar oteki memeli kardeşlerinin de vazgecemediği bir gereksinim,hem dostluk geliştirme, bağ kurma yontemi, hem de kendilerini yetişkin yaşamda karşılacakları sorunlara hazırlamak icin etkili bir arac. Ama yeni bir calışma, bu oyuna farklı bir acıklama getiriyor: Goriller sosyal hiyerarşideki yerlerini ve getirdiği sınırlamaların farkındalar. Elim sende oyununu da bu adaletsizliği kendilerince gidermek icin oynuyorlar. Daha once de adaletsizliği algılamanın insanın tekelinde olmadığını gostermişti. Orneğin 2005 yılında bir grup araştırmacı, capuchin maymunlarının, başka bir hemcinslerinin ellerindeki jetonu vererek uzum aldıklarını gorunce, kendi “paralarını” o kadar cekici olmayam salatalık oneren deneycilere uzatmadıklarını gozlemlemişti.
Portsmouth Universitesi’nden (İngiltere) davranış biyologu Marina Davilla Ross yonetimindeki araştırmacılar, hayvanların kurmaca değil de daha doğal koşullarda da adaletsizliğin farkında olup olmadığını anlamak icin son uc yıl boyunca ceşitli hayvanat bahcelerinde gorillerin yaşamını gosteren videoları incelemişler. Gordukleri, hemen her oğleden sonra biğrkac gorilin gureşe başladıkları. Goruntulerde bazı gorillerin hemcinslerine vurup kactıkları belirlenmiş. Araştırmacılar, incelenen davranışlarda tekrarlanan bir oruntu gozlemişler. Oyun arkadaşlarına vuran goriller genellikle hiyerarşide daha duşuk bir basamakta olanlar. Ayrıca aynı gorillerin oyunu yeniden başlatmayua daha istekli oldukları ve sık sık dişlerini gosterdikleri de gozlenmiş. Bunun verdiği mesaj acık: “İstersem ısırırım!”



Ross’a gore bulgular “alt rutbeli” gorillerin oyunu egolarını tatmin etme aracı olarak gorduklerini gosteriyor. Ust katmandan birine vurabiliyorlar ve bu, gecici de olsa kendilerinde bir ustunluk duygusu uyandırıyor. Bu da gorillerin topluluklarındaki adaletsizliğin farkında olduklarının bir işareti.



Kaynak: http://www.ntvmsnbc.com/id/25117192
__________________