Ebru sanatının nerede ve ne zaman başladığı kesin olarak bilinmemektedir. Ancak 13. yuzyılda Turkistan?da, Semerkant?ta ve 14. yuzyılda İran?ın doğusundaki Herat Yoresinde yapıldığına dair bazı kaynaklar bulunmaktadır. Ebru da aynen kağıt gibi İpek Yolu ve diğer ticaret yollarını kullanarak doğudan batıya yayılmıştır.

Tarihi tesbit edilmiş en eski ebru 1447 yılına ait olup, Topkapı Sarayı?nda bulunmaktadır. Bu eserden hem Sayın M. Ali Kağıtcı, hem de Sayın Uğur Derman bahseder. Osmanlı doneminde bir cok ebruzen yetişmiştir. Bu donemde ebrulu kağıtlar devlet belgeleri ve resmi yazışmalarda zemin olarak kullanılmıştır. Buradaki başlıca amac estetik değerlerin yanı sıra tahrifat girişimini engellemektir ki; bugun cek, senet ve kağıt paralar uzerindeki karmaşık desenlerin mantığı buna dayanmaktadır.


Ebru tarihinde bugune kadar tesbit edilebilen ilk ebruzen ?şebek? lakabı ile bilinen Mehmed Efendi?dir. Ebru yapımı ve terkiblerini anlatan en eski belge niteliğindeki ?Tertib-i Risale-i Ebri? adlı eserde adı gecer ki ?Allah rahmet eylesin? duası ile anılır.
Ebru tarihinde bilinen en onemli ustadlardan biri de Hatib Mehmed Efendi?dir (vefat t. 1773). Gunumuzde ?Hatip? adı ile anılan ebru turunu cokca kullandığından bu adla anılır olmuştur.
1846 yılında vefat ettiğini bildiğimiz Şeyh Sadık Efendi?nin, ?Ebru?yu Buhara?da oğrendiği ve iki oğlu Edhem ve Nazif Efendilere de oğrettiği bilinmektedir. Hezarfen unvanı ile anılan İbrahim Edhem Efendi?nin ebru alanındaki şohreti saraya kadar ulaşmış ve eserleri devrin padişahı Abdulaziz?i de etkilemiştir. Son Osmanlı ebru ustadlarının en onemlilerinden Necmeddin Okyay (1883-1976) ustadı Edhem Efendi gibi bircok hunerin (okculuk, murekkepcilik, ahercilik, hattatlık, mucellitlik, gul yetiştiriciliği?) ustasıydı. Hezarfen lakabı ile anılırdı. ?Cicekli Ebru?ları ilk uygulayan kişidir. 1916?da Medreset-ul Hattatin?de başladığı ebru hocalığını Guzel Sanatlar Akademisi?nde 1948?e kadar surdurmuştur. Ebru Sanatını oğulları Sami (1910-1933) ve Sacit (1915-1998) ile yeğeni Mustafa Duzgunman?a (1920-1990) oğretmiştir.
Gunumuzde bu sanatı devam ettiren ustalar arasında Niyazi Sayın, Fuad Başar, Alparslan Babaoğlu, Timucin Tanaslan, merhum Nusret Hepgul, Feridun Ozgoren ve bir cok genc sanatcı mevcuttur.
__________________