http://dersnotusinav.blogspot.com/20...syolojisi.html


DEMOGRAFİ: Nufus meselelerine sosyolojik bir bakış
HAZIRLAYAN: Doc. Dr. Didem Danış
Galatasaray Universitesi, Sosyoloji Bolumu
[email protected]
DERS İZLENCESİ
Ders 1: GİRİŞ
Ders 2: GECMİŞTEN GUNUMUZE BUYUK DEMOGRAFİK DEĞİŞİMLER
Ders 3: NUFUSBİLİMİN KURAMSAL TARİHCESİ (19.yuzyıl oncesi)
Ders 4: NUFUSBİLİMİN KURAMSAL TARİHCESİ (19.yuzyıl)
Ders 5: DEMOGRAFİNİN VERİ KAYNAKLARI
Ders 6: DEMOGRAFİK GECİŞ
Ders 7: TURKİYE’DE DEMOGRAFİK DONUŞUM
Ders 8: DOĞUMLAR
Ders 9: OLUMLER
Ders 10: YAŞLANMA
Ders 11: EVLİLİKLER, AİLE VE HANE YAPISI
Ders 12: ŞEHİRLEŞME
Ders 13: GOCLER
Ders 14: YAYIN TARAMASI
Ders 1: GİRİŞ
- Demografinin tanımı, calışma alanları ve yontemleri
- Demografinin bir bilim olarak tarihsel kokenleri
- Bilimsellik sorunu ve nufus sosyolojisi yaklaşımı
- Guncel tartışmalar
o Fransa’da emeklilik reformu tartışmaları
o Turkiye’de duşen doğurganlık ile ilgili endişeler
Ders 2: GECMİŞTEN GUNUMUZE BUYUK DEMOGRAFİK DEĞİŞİMLER
- Demografik devrimler
- Dort demografik devrim
- 1. demografik devrim
- 2. demografik devrim
- 3. demografik devrim
- 4. demografik devrim
- Demografik devrimlerin toplumsal sonucları (evlilikler, yaşlılık, genclik)
- Bugun dunya nufusu
- Ya 5. demografik devrim?
Ders 3: NUFUSBİLİMİN KURAMSAL TARİHCESİ (19.yuzyıl oncesi)
- Nufusu duşunmek
- Antik Yunanda «ideal nufus» arayışı: Platon ve Aristo
- Hristiyan Orta Cağda nufusa bakış
- Ronesanstan modern cağa: nufus= zenginlik
- Merkantilist ve Fizyokratlar
- 18.yuzyıl: Aşırı nufus endişesi
- Donemin nufus tartışmaları: Nufus zenginliğin sebebi mi, sonucu mu?
- Adam Smith ve nufus
Ders 4: NUFUSBİLİMİN KURAMSAL TARİHCESİ (19.yuzyıl)
- 19.yuzyılda Batı Avrupa’da demografik donuşum
- Malthus: nufus artışı karşıtlığı
- Malthus karşıtları
- Demografik buyumenin erken durduğu Fransa’da tartışmalar
- Neo-Mathuscular
Ders 5: DEMOGRAFİNİN VERİ KAYNAKLARI
- Nufus sayımları
- Demografik araştırmalar
- Nufus kayıtları ve doğum-olum istatistikleri
- Turkiye’de nufus
Ders 6: DEMOGRAFİK GECİŞ
- Dunya nufusunun gelişimi
- Demografik geciş teorisi ve eleştiriler
- Dunyada demografik geciş sureci ve iki ornek
- Geciş katsayısı
- Yaş piramitleri
- Dunya nufusunun artış oranı
- Tartışma: İdeal nufus ve nufus politikaları
Ders 7 : TURKİYE’DE DEMOGRAFİK DONUŞUM
- Turkiye nufusu ve farklı donemlere ait yaş piramitleri
- Turkiye’de demografik donuşum
1. aşama: 1923-1955
2. aşama: 1955-1985
3. aşama: 1985 ve sonrası
- Genclik şişkinliği
- Demografik fırsat penceresi
- 2050’de Turkiye nufusu?
- Turkiye’de nufus politikaları
- Demografik değişim acısından tarihsel ve bolgesel farklar
Ders 8: DOĞUMLAR
- Terimler
- Canlı doğumlar ve kaba doğum hızı
- Doğurganlık
- Genel eğilimler
- Farklı ornekler: İskandinav modeli
- Doğurganlığın evriminde uc model
- Cinsiyet secimi: doğumda erkek cocukların fazlalığı
- Gebeliği onleyici yontemler
- Dunyada ve Turkiye’de gebeliği onleyici yontem kullanımı
Ders 9: OLUMLER
- Terimler
- Olum hızlarındaki değişim
- Olum oranlarındaki farklar ve nedenleri
- Erkeklerde olum oranlarının yuksek olması
- Olum karşısında toplumsal eşitsizlikler: Alt gelir grupları, iş kazaları
- Olum karşısında bolgesel eşitsizlikler: Aids
- Bebek ve cocuk olumleri
- Ortalama yaşam beklentisi
EK 1: Turkiye’de bebek olumleri (Ahenk Anbar)
EK 2: Mezarlıklar (Didem Danış)
Ders 10: YAŞLANMA
- Nufusun yaşlanması
- Ortanca Yaş
- «Bebek Patlaması»ndan «Yaşlı Patlaması»na
- Avrupa’da yaşlı nufus
- Yaşlılık ve yaşlanmaya bağlı sorunlar
- Bireysel deneyimler: rol kaybı ve kopuş
- Turkiye’de yaşlanma
- Turkiye kentlerinde ve İstanbul’da yaşlı nufus
- Yaşlılara yonelik sosyal politikalar
- Yaş ayrımcılığı
Ders 11: EVLİLİKLER, AİLE VE HANE YAPISI
- Evlenme verileri
- Evlenme modellerinde değişim (dini nikah, nikahsız beraberlikler, eşcinsel ciftler, bekarların
oranında artış, akraba evliliği)
- Evlilik ve doğurganlık arasındaki ilişki
- Evlilik yaşının ilerlemesi (Turkiye ve GAP bolgesinden ornekler)
- Boşanma
- Aile ve hane yapıları
- Turkiye’de hane yapısı
EK 1: Alan Duben’in Osmanlı hane ve aile yapıları kitabı uzerine (Elyesa Koytak)
EK 2: “Ev kızı” (Elyesa Koytak)
Ders 12: ŞEHİRLEŞME
- Şehirleşme
- Şehir / Kent
- Kıtalara gore şehirleşme oranı
- Kentlerde nufusun hızlı ve yoğun artışına bağlı sorunlar
- Metropoller / Mega-kentler
- Kuresel kentler
- Koyden kente goc
- Turkiye’de kentleşme
- İstanbul’da nufus
- Turkiye’de kentleşme tartışmaları
Ders 13: GOCLER
- Gocler
- Goc nedenleri
- Gocmen tipleri
- Tarih boyu buyuk goc hareketleri
- Gocmenleri saymanın zorlukları
- Dunyadan goc verileri
- Turkiye ve gocler
- Osmanlı’dan Cumhuriyete: Muhacirler, mubadiller
- 1960 sonrası: Avrupa’ya goc
- 1990 sonrası: Yeniden goc alan Turkiye
Ders 14: YAYIN TARAMASI
- Tez, kitap ve makale taraması
__________________