Bu telgraf şekli en eski zamandan beri uygulanmaktaydı. Agamemnon, Truva'nın alındığını Klitemnesr'e boyle duyurmuştu. Bu yontem daha sonra Doğabilimci Enee, Polybe, Cinliler ve Kartacalılar tarafından geliştirildi. Sonunculardan da Romalılara gecmiş ve cok kullanılmıştı. Hatta işi Clyde'den Tyne'e uzanan surların icine tunctan akustik borular yerleştirmeye, yani gercek bir telefon hattı kurmaya kadar vardırmışlar ve haberleri ya da emirleri boylece 1.000 metreden 1.000 metreye hızla duyurabilmişlerdi.

Barbar istilÂlarıyla birlikte butun bu hunerli tekniklerin sonu geldi. Ve yeni kıpırdamalar ancak XVII. yuzyılda başladı. Bunlardan iHc kayda değer girişim Richer ve Gaspard Schott'unki oldu. (XVI. yuzyılın sonu.) Bunu 1684'de daha once sozunu ettiğimiz ekşi huylu buyuk bilgin Hook'un yontemi izledi. Yuksek bir yerden alfabenin her bir harfine karşılığı olan işaretlerin verilmesinden ibaretti bu. Dort yıl sonra da Amonson tarafından geliştirildi. Ancak, genel bir gosteriye kalkışıldığında muthiş bir fiyasko oldu. Gosteri Veliahttın ve saray mensuplarının huzurunda yapılacaktı. Şımarık saray zuppeleri, ustelik sağır olan zavallı bilim adamını oyle bir alaya aldılar ki adamcağız kurduğu tesisatı işletemedi.

Deneyler uc ceyrek yuzyıl sonra yeniden başladı. Cenevreli fizikci Lesage (1774), Latin BelÂgati Profesoru Fransız Dupuis (1778), Bastille'e atılan Polemist Linguet (1780). Deniz Subayı Courrejolles (1783), Parisli fizikci Lomonde (1787), Alman Profesor Bergstrasse (aynı yıl), İspanyol Muhendis Bettancourt (1788), Fransız Abbe Chappe (1790), Alman Reiser (1794). İspanyol Salva (1797) harıl harıl deneylere giriştiler. Sonunda cok sayıda ve ceşitli yollar gosterdiler.

Ne var ki, bunlardan coğu fanteziden oteye gidebilecek turden değildi. Sozgelişi Bergstrasse, işaretlerin top atılarak verilmesini onermekteydi. Bazıları ise, Lesage'ınki gibi zamansızdı, cunku gercek bir elektrikli telgraf niteliğinde ve ayrıntılarda bazı gelişmeler gercekleştirilince, enikonu yararlanılabilecek olgunluktaydı.

Claude Chappe (1763 . 1805), kardeşlerinden uzak kaldığı tatillerini onlarla haberleşebilmek icin bir arac bulma calışmalarıyla gecirirdi. Bu bir merkezin cevresinde donen bir cetveldi, iki ucunda birer cetvel daha vardı. Bu aracla işaretler vermekte ve bu işaretler de onceden tespit edilmiş bir kod uyarınca yorumlanmaktaydı. Uğraşı Chappe'ı iyiden iyiye sarmış olacak ki, yaşını aldıktan sonra kendini butunuyle bu konudaki calışmalara verdi, işe akustik, sonra da elektrik telgrafla başladıysa da, bunlar tatmin edici sonuclar vermedi. Buna karşılık kardeşleriyle giriştiği deneylerden hoşnut kaldı. Haklıydı ki, icadını sunduğu Convention Meclisi, deneyin resmen tekrarlanmasını istedi.

Bu deney icin bir vakitlerin oyuncağı buyutuldu. Ufak cetvel, bir direğin ucunda donen 4 metrelik bir cubuk olmuştu. İki ucundan sarkan bir metre uzunluğundaki dal ceşitli şekiller alabilecek gibi konmuştu. Ve bu arac butunuyle bir kulenin tepesine yerleştirildi. Alt katta duran bir memur, sicimleri cekerek araca onceden duzenlenmiş kolun tespit ettiği şekilleri verebilmekteydi. Arac, 12 Temmuz 1793'te Convention'un komiserlerinin huzurunda işletildi. 35 km. uzağa yerleştirilmiş oteki istasyona gidecek mesajı ve cevabı 11 dakika icinde gonderip aldı. Oylesine beğenildi ki, Chappe "telgrafcı-muhendis" olarak atandı ve ilk hamlede hemen iki istasyon kuruldu.

Bu ilk hattın acılışı (Lille-Paris) Fransa'nın ve teknikler tarihinin onurlu sayfalarından biridir. 1 Eylul 1794'te Convention'un oturumu acılır acılmaz Carnot kursuye fırlamış ve "Vatandaşlar!" diye haykırmıştı. "Paris-Lille arasında kurmuş olduğumuz telgrafla az once aldığımız habere gore Conde, Cumhuriyete bu sabah saat 6'da teslim olmuştur." Bunun uzerine Meclis, Kuzey Ordularına bir kutlama ve teşekkur telgrafı gonderilmesine karar verdi. Ve bu ikinci mesajın karşılığı geldiğinde meclis hÂl toplantı halindeydi.

1800 yılında Fransa'da uc telgraf hattı vardı: Paris-Lille, Paris-Strasbourg, Paris-Brest. Bunların toplam uzunluğu 1.253 km. etmekteydi. Bu sayı 1844'te 5.000'e cıktı. Ulaşımdaki bu hız insanı şaşırtmayacak gibi değil: Paris-Lille arası (aradan 22 istasyon gecerek) 2 dakika, Strasbourg-Paris 6.30 dakika, Lyon ya da Brest'ten Paris 8 dakika, Toulon-Paris 20 dakika.

Bu sistem yabancı ulkelerde de uygulanmış, ancak goruş uzaklığı ve havanın saydamlığı gibi şartlar goz onunde tutularak az cok değişiklikler yapılmıştı. İtalya, Mısır ve İspanya olduğu gibi uygulamaktaydı. bunları. Almanya ve Rusya da değişiklik yapmadan izledi. İngiltere kolların yerine tahta kanatlar taktı. Oteki ulkeler ise telgrafı anlayıncaya ve "Chappe" uygulayayım deyinceye kadar bu sistemin modası gecmeye başladı. Fransa 1844'te Cezayir'de ilk hattı inşa ederken ulkesinde elektrikli telgraf kurulmaya başlanmıştı. Bu sistem carcabuk yayılıp otekini silecekti.

__________________