Turkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), devlet adına radyo ve televizyon yayınlarını gercekleştirmek amacıyla, 01 Mayıs 1964’de, ozel yasayla ozerk tuzel bir kişiliğine sahip olarak kuruldu. 1972’deki anayasa değişiklikleri ile kurum “tarafsız” bir kamu iktisadi kuruluş olarak tanımlandı.
1982 Anayasası hukumleri doğrultusunda 1984 yılında Turkiye Radyo ve Televizyon Kanunu yeniden duzenlendi. Uydu yayınlarının 1986’dan sonra, Turkiye’ye yonelik yayın yapan ozel televizyonların ortaya cıkması, TRT’nin 1990 yılına kadar suren televizyon yayınları uzerindeki tekelini ortadan kaldırıldı.

Anayasanın 133. maddesinin 1993’te değiştirilmesiyle ozel radyo ve televizyon yayınları serbest bırakılırken, TRT’nin ozerkliği yeniden tesis edildi. TRT bugun, ozerkliği ve tarafsızlığı anayasada hukme bağlanan, radyo ve televizyon ile tum medya araclarından yayın yapan kamu hizmeti yayıncısı olarak hizmet vermektedir.
Turkiye Radyo Televizyon Kurumu’nun kuruluşundan daha once, ilk kez Turk Telsiz Telefon A.Ş.’ye bağlı olarak gercekleştirilen radyo yayınları 1964’de TRT catısı altında toplandı. 06 Mayıs 1927’de yayına başlayan İstanbul Radyosu’nun ardından 1928 yılında Ankara Radyosu ilk yayınlarını yaptı. Ankara ve İstanbul Radyoları 08 Eylul 1936 tarihinde PTT’ye devredildi. PTT’ye devredildikten sonra vericisi guclendirilen Ankara Radyosu 28 Ekim 1938’de resmen işletmeye acıldı. Ekim 1938 yayınlarına ara veren İstanbul Radyosu, 19 Kasım 1949’da yayın hayatına geri dondu. II. Dunya Savaşı ile birlikte radyolar yeni kurulan Matbuat Umum Mudurluğu’ne (Basın Yayın ve Turizm/Enformasyon Genel Mudurluğu) bağlandı. 1950’de yayın hayatına İzmir Belediyesi’ne bağlı olarak başlayan İzmir Radyosu, 1953’ten itibaren Matbuat Umum Mudurluğu bunyesinde yayınlarını surdurdu.
1960’dan sonra sekiz ilde İl Radyoları kuruldu. Radyo yayınlarının yonetiminin ozerk ve tarafsız bir kamu iktisadi kuruluşu olarak duzenlenmesini ongoren 1961 Anayasası uyarınca, 1964 yılında 359 sayılı yasayla TRT bunyesinde devam eden radyo yayınları, vericilerinin guclendirilmesi ile daha geniş kitlelere ve alana ulaştı. 1974 yılında, TRT’nin merkez ve bolge radyolarının birleştirilmesiyle TRT-1, TRT-2 ve TRT-3 radyo yayınları oluşturuldu.
Televizyon yayınları ise, 31 Ocak 1968’de Turkiye’nin ilk deneme televizyon yayını Ankara’da Mithatpaşa Studyosu’nda Mahmut Tali Ongoren’in acılış konuşmasıyla başladı. Haftada 3 gun, ucer saat olarak başlayan deneme yayınları 1 yıl sonra haftada 4 gune cıktı. 1970’de İzmir Televizyonu, ardından 1971’de İstanbul Televizyonu faaliyete gecti.
1969’da astronotların Ay’a ayak basmaları ve Zeki Muren’in Ankara’da verdiği konser televizyon ekranından yansıdı. 1973’de ise, Turkiye Cumhuriyeti’nin 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnonu’nun cenaze toreni naklen yayınlandı. 20 Temmuz 1974’de başlayan Kıbrıs Barış HarekÂtı’ndan tum Turkiye ve Avrupa TRT yayınlarıyla haberdar oldu. Eurovision Şarkı ve Beste Yarışması’na Turkiye, ilk kez 1975’de TRT’nin organizasyonuyla girdi. 1978’de ilk kez su altı kameraları kullanılarak “Derinlerdeki Gecmiş” adlı belgesel renkli film cekildi. 1979 yılında, 5 ulkeden 133 cocuk 31 liderin katıldığı ilk 23 Nisan Cocuk Şenliği duzenlendi.
1974 yılında Televizyon yayınları haftanın her gunu gercekleştirilirken, yayınlar ulke nufusunun %55’i (19 milyon) ve ulke yuzolcumunun %28 i (210.861 km2) tarafından izlenilir oldu. Televizyonunun Turkiye’ye gelişinin 10. yılında PTT merkezlerine kayıtlı Televizyon alıcı sayısı 2 milyon 250 bine ulaştı. Yurt icinden verilen ve yurtdışında alınan eşgudum, yayın, kayıt ve kurgu işlemlerini yapabilecek kapasitede olan Eurovision bağlantı merkezi 1982 yılında hizmete girdi. Giderek artan yayın saatleri ile birlikte ekran, 31 Aralık 1981 yılbaşı gecesinden itibaren renklenmeye başladı ve 1984 yılında tamamen renkli yayına gecildi.
1986 yılında televizyonun 2. kanalı TRT-2 yayın hayatına merhaba dedi. 1987’de “İntelsat” uydusundan kiralanan bir aktarıcıdan TRT-1 ve TRT-2 programları uydu yoluyla butun Turkiye’ye ulaştı. TRT-3 ve GAP-TV, 1989 yılında hizmete girdi ve TRT’nin kanal sayısı 4’e cıktı. 1990’da ise eğitim ağırlıklı TRT-4 ile Avrupa yaşayan Turk işcilerine yonelik TRT-INT yayınları başladı. 1993’te Kafkasya ve Orta Asya’ya yonelik programların yer aldığı TRT-AVRASYA kanalı, 1995’te ise TBMM TV yayına girdi.
1998 yılında ilk yurt dışı temsilciliğimiz TRT Almanya - Berlin Temsilciliği acıldı. Bunu sırasıyla 1999 yılında Turkmenistan-Aşkabat Temsilciliği, 2000 yılında Azerbaycan-Baku, Mısır-Kahire ve Belcika-Bruksel takip etti. 2002 yılına gelindiğinde 6'ncı yurt dışı burosu ABD-Washington'da, 2004 yılında da Ozbekistan-Taşkent burosu acıldı.
1999 yılında TRT_SAYTEK (Sayısal Yayın Teknoloji Merkezi) kurularak internet sitesi ile yayına başladı.
2003 yılı hem Kurumumuz hem tum Turkiye icin unutulmaz bir yıl oldu. TRT ulkemiz adına katıldığı 48. Eurosion Şarkı Yarışmasını, Sertap ERENER’in yorumladığı “Every Way That I Can” şarkısıyla kazandı.
Yurt dışında da etkin bir yayıncı olan Kurumumuz 2004 yılında (ABU) Asya-Pasifik Yayın Birliği, Asiavision sozleşmesini imzaladı.
01.11.2008’de Turkiye’nin ilk ve tek yerli cocuk kanalı olma ozelliği ile TRT Cocuk yayın hayatına başlarken, 01.01.2009’da farklı dil ve lehcelerde yayın yapan ilk kanal TRT-6 Kurtce yayına başladı.
20.11.2008’de hayata gecirilen 31 dilde haber yayını ile yeni medya hizmet ortamındaki yayıncılar arasında dunyada 5. sırada yer aldı. Bugun yayın yapılan bolgeyle ve butun dunyayla ilgili sıcak gelişmeler, uzmanların goruşlerinin de yer aldığı kapsamlı, tarafsız ve doğru bir icerikle 32 dilde dunya kamuoyuna sunulmaktadır.
Balkanlar’dan Orta Asya’ya, Ortadoğu’dan Kafkaslara 27 ulke ve 13 muhtar cumhuriyette yaklaşık 250 milyon nufuslu bir coğrafyaya hitap edecek olan TRT Avaz, 21.03.2009’da yayın hayatına başlayarak Turkce, Azerbaycan Turkcesi, Kazakca, Kırgızca, Ozbekce ve Turkmence programları ile yayın coğrafyasındaki butun ulkelerin yer alacağı ve her ulkeden izleyicinin kendinden bir şeyler bulacağı “ortak kanal” oldu.
TRT Turk, 08.05.2009 tarihinde uluslararası Turkce haber ve kultur kanalı kimliğiyle yayınlarına başlarken, aynı yıl test yayınlarına başlayan TRT ANADOLU ise TRT ile Yerel ve Bolgesel Televizyonlar Birliği'nin ortaklaşa yayın yapacağı kanal olarak ongoruldu. 16 Kasım 2009'da yayına başlayan TRT Muzik, Turk Muziği ağırlıklı olmakla birlikte gecmişten gunumuze yerli ve yabancı muzik yayınlarıyla, Turkiye'nin ve dunyanın muziğini TRT farkıyla ekrana taşıdı.
"Tanık Olmaya Hazır mısınız?" sloganıyla 17 Ekim 2009'da yayına başlayan TRT Belgesel Kanalı Turkiye'yi; İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusca ve Turkce ile beş farklı dilde dunyaya tanıtmaktadır.
2009'da ayrıca Radyo 6, TRT Nağme, TRT Ankara Kent Radyosu, TRT Turku ile TRT Avrupa FM radyoları yayına başladı.
TRT, Avrupa ve dunyanın onde gelen haber kanallarından Euronews ile işbirliğine imza atarak Euronews'in buyuk ortakları arasına girdi ve Euronews haber kanalı Ocak 2010'da 9. dil olarak Turkce yayına başladı.
18 Mart 2010 tarihinde TRT Haber kanalı yayın hayatına başlarken, Arapca yayın yapan TRT –“ETTURKİYYE” Kanalı, Arap ulkelerinde en cok seydredilen kanal olmayı hedefleyerek 4 Nisan 2010 tarihinde yayına başladı.
Yayıncılık kalitesinde gelinen en ust nokta olan HD yayını yapan TRT HD kanalı, ağırlıklı olarak spor, belgesel ile sinemaya yer veriyor. Haziran 2010 tarihinde yayına başlayan kanalda 2010 dunya kupası maclarından sonra yaz ve kış olimpiyatlarının yayınlanması planlanıyor.
Ağustos 2010 tarihinde yayına başlayan TRT Spor, ulusal ve uluslararası tum spor musabakalarını ve organizasyonları canlı ya da banttan ekranına taşırken, sporun her dalına ayrı onem veriyor. 28 Ekim 2010' da test yayınından ulusal yayına gecen TRT 5 ANADOLU, yerel kanalların gun icinde ortak yayın yapacağı kanal oldu. Ayrıca TRT tarafından, program hazırlama surecinde yerel kanallara TRT studyolarından faydalanma imkanı verilerek, kanalların yayın kalitelerini arttırmalarına destek olunması planlanıyor.Ocak 2011 tarihinde yayına başlayah TRT Okul ise ceşitli yaş gruplarına yonelik hazırlanan eğitim ve kultur programlarıyla bir teknoloji ve eğitim kanalı.
TRT bugun 14 televizyon kanalı, 7 ulusal, 6 bolgesel, 2 uluslararası radyo kanalı, trt.net.tr ve trt.world.com uzerinden 35 dil ve lehcede yayın, teleteks yayını ve "TeleVİZYON", "Radyovizyon", "F 1 Racing" ve "TRT Cocuk" dergileriyle Turkiye'ye ve dunyaya yayın yapmaktadır.




kaynak:TRT

__________________