[IMG]http://img717.**************/img717/8306/125pxflagofkyrgyzstansv.png[/IMG]

Kırgızlar, Gokturk devrinde Kogmen (Sayan) Dağları'nın kuzeyinde yaşamışlardır. 840 yılında Uygur Devleti'ni yıkarak bu topraklarda kendi devletlerini kurmuşlardır. Daha sonra bugun yaşadıkları topraklara gelen Kırgızlar, Karahanlılar zamanında Musluman olmuşlardır.
Ruslara Orta Asyalı halklardan ilk olarak girerler. Toplumlar arası kavgalar cıkmaya başlayınca Bagış uruusu (toplumu), 1881 yılında Rusya İmparatorluğu'nun egemenliği altına girmeye karar verir.

Sovyet Donemi

Başlangıcta 1919'da Sovyet gucu bolgede kabul gormuştur ve Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti icinde Kara-Kırgız Ozerk Bolgesi oluştu. Kara-Kırgız terimi 1920'lerin ortasında Ruslar onları aynı zamanda Kırgız olarak bakılan Kazaklardan ayırıncaya kadar kullanılmıştır. 5 Aralık 1936'da Kırgız Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, tam bir Sovyetler Birliği cumhuriyeti olarak kabul gormuştur.
1920'ler boyunca Kırgızistan, kultur, eğitim ve sosyal yaşam acısından epeyce geliştirildi. Okur yazarlık buyuk olcude gelişti ve standart bir edebi dil ortaya cıkarıldı. Ekonomik ve sosyal gelişme de dikkate değerdi. Kırgız milli kulturunun cok sayıda yonleri Stalin'in milliyetci eyleminin baskısına rağmen muhafaza edilmişti ve bu nedenle, tum Birlik otoriteleri ile olan gerginlikler surmekteydi.
Sovyet acıklık ve durustluk politikasının ilk yılları, Kırgızistan'da politik iklim uzerinde kucuk bir etki yapmıştır. Bununla birlikte Cumhuriyet'in basın mensuplarına daha fazla liberal bakış edinmeleri ve Yazarlar Birliği'nce yeni bir yayın olan Literaturniy Kirghizstan'ı kurmaları icin izin verilmişti. Gayriresmi politik gruplar yasaklanmıştı fakat 1989'da derin iskÂn krizi ile uğraşmak icin ortaya cıkan birkac grubun faaliyetlerine izin verilmişti.
1990 yılının Haziran ayında Ozbekler ve Kırgızlar arasındaki etnik gerginlikler Ozbeklerin olduğu Oş İli'ni kaplamıştı. Şiddetli karşılaşmalar birbirini izledi ve bir emniyet ve sokağa cıkma yasağı durumu hasıl oldu. 1990 yılının Ağustos ayına kadar duzen eski haline getirilemedi.
1990'ların başları Kırgızistan'a yeni değişimler getirdi. Kırgızistan Demokratik Hareketi, Parlamento'nun desteğiyle onemli bir politik guc haline geldi. Kırgız Bilim Akademisi'nin liberal başkanı Askar Akayev 1990 yılının Ekim ayında başkan secildi. Takip eden Ocak ayında Akayev, yeni hukumet yapılarını one surdu ve coğunlukla daha genc ve reforma yonelik politikacılardan oluşan yeni bir hukumet tayin etti.
1990 yılının Aralık ayında Yuksek Sovyet, cumhuriyetin adını Kırgızistan Cumhuriyeti olarak değiştirmek uzere oy verdi. 1991 yılının Şubat ayında başkent Frunze'nin adı devrim oncesi adı olan Bişkek olarak değiştirildi. Bağımsızlığa giden bu estetik hareketlere rağmen, ekonomik gerceklikler Eski Sovyetler Birliği'nden ayrılmaya karşı durur gibi gozukmekteydi. 1991 yılının Mart ayındaki Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin yaptığı bir referandumda secmenlerin %88,7'si Eski Sovyetler Birliği'nin yenilenmiş federasyon olarak tutulması teklifini uygun buldular.
19 Ağustos 1991'de Olağanustu Hal Komitesi, Kırgızistan'da Akayev'i indirme girişiminin gorulduğu Moskova'da guc elde etti. Ertesi hafta darbenin sonmesinden sonra Akayev ve İkinci Başkan German Kuznetsov Sovyetler Birliği Komunist Partisi'nden istifalarını acıkladılar ve tum daire ve sekreterya istifa etti. Bunu 31 Ağustos 1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden bağımsızlığı sağlayan Yuksek Sovyet oylaması takip etti.

Bağımsızlık

1991 yılının Ekim ayında Akayev rakipsiz ilerledi ve oyların %95'ini alarak doğrudan yeni bağımsız cumhuriyetin başkanı secildi. O ay diğer yedi cumhuriyetin delegeleriyle birlikte Yeni Ekonomik Toplum Paktı'nı imzaladı. Sonunda 21 Aralık 1991'de diğer dort Orta Asya cumhuriyeti ile birlikte Bağımsız Devletler Topluluğu'na resmen katıldı. 1992'de Kırgızistan, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Guvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na katıldı.
2005 yılının Mart ayındaki parlamenter secimlerden sonraki Lale Devri, Başkan Akayev'i 4 Nisan 2005'te istifaya zorladı. Muhalefet liderleri koalisyon kurdular ve yeni hukumet Başkan Kurmanbek Bakiyev ve Başbakan Feliks Kulov altında şekillendi.
Politik istikrarı sağlamak mumkundur, 2005 yılının Mart ayında secilen parlamentonun 75 uyesinden ucu suikast sonucu olduruldu 10 Mayıs 2006'da olenlerin birisinin kardeşi de suikaste kurban gitti.
6 Nisan 2010 tarihinde Talas'ta başlayan halk isyanı, ertesi gun başkent Bişkek'e sıcradı. Olayların yukselmesi uzerine hukumet istifa etmek zorunda kaldı. Kurulan gecici hukumetin başına ise eski Dışişleri Bakanı ve Sosyal Demokrat Partisi Milletvekili Roza Otunbayeva getirildi.


KAYNAK
__________________