[IMG]http://img208.**************/img208/8882/1abr.png[/IMG]


Yelken



Yelkeni spor olarak benimseyen ilk ulus Ingilizler oldu.

1839 yılında Seamark Club’ in kurulmasından sonra, yelken sporu, ozellikle denizlerde kıyısı olan obur ulkelere yayıldı.

Tacaret, savaş ve ulsimda kullanılan teknelerin, cağların getirdiği arac ve gereclerle donatılıası da yelkenlilerin onemini artırdı.

Askeri ve ticari alan dışında halkın yelkenle yakınlasması XIX. Yy. In ikinci yarısında başlar.

Bunda bir ceşit tasit aracı olan yelkenli sandalın buyuk payı olmuştur.



Hint Denizi’ ne kadar yelken acan Osmanlılar ise, başlangıcta spor acısından hic bir girişimde bulunmamışlardi.

Osmanlı bahriyesinin eğitim icin kullandığı yelkenli okul gemilerindeki subay

ve subay adaylarının ozel yelken sandallar yaptırarak gezi icin kullanmaları,

amator turk yelken sporunun da başlangıcı oldu.

Deniz Harp Okulu’ nun Nuvidi Futuh yelkenli gemisiyle Belkis, Yunus

ve Martı adlı kotraları ogrencilerin yelkeni sevmelerinde rol oynadı.

Genc subay adayları kiralayarak okulda ogrendiklerini geliştirdiler.



Istanbul’ da ilk yelken yarışları, 1912 – 1914 yılları arasında Ingilizler tarafından yapildı.

Ingiliz aileleri kulupler kurarak yelkencilik calışmalarını hızlandırırken, Moda, Bakırkoy

ve Buyukada’ da kurulan kuluplerde de yelken ilk defa spor olarak ele alındı.



1915’ te Harbiye Nezareti Ingilizlere’ e ait teknelere ganimet olarak elkoymuş, bu yelkenli tekneler de turk kuluplerine dağıtılmıştı.

Ne var ki, bu da beklenen sonucu veremedi.


Cumhuriyet doneminde hızlananan calışmalarala Istanbul Susporları Kulubu kuruldu ( 1930 ),

Galatasaray ve Anadolu kuluplerinde yelkencilik ele alındı.

Ilk yelkencilerimizden Dr. Demir Turgu’ un , buyuk yeleken teorisyeni Manfred Cury’ yi tanıyıp,

onun flokcusu olarak yarışması, Almanya’ dan yurda donerken ( 1931 ) yelkencilik ustune en son bilgileri

ve 12 m² ‘ lik sarpi sınıfının planlarını da birlikte getirmesi geleceğe ışık tuttu.



Bu planların ilk uygulayıcısı, o devrin Sular Idaresi muduru Delagrange oldu ve 12 m²’ lik sarpi, ilk uluslararası sınıf teknesi olarak denize indirildi.

Bunun, Anadolu Kulubu’ nden Seref Reflik Bey’ in kendi yaptığı, Dr. Demir Turgut’ un da harun Beyin santiyesinde yaptırdığı sarpiler izledi.


Yelkende milli formayı ilk defa 1936 Olimpiyatlari’ nda Behzat Bayda, Harun Ulman ve Demir Turgu giydiler.


Behzat Baydar- Harun Ulman cift star sınıfında 13 ulke arasında yedinciliği alırken, Demir Turgut da Olimpik Yole ‚ de 22 ulke arasında yirminci olmuştu.

O tarihten yelkenciliğimiz hız kazandı ve yukarıdaki adların yani sıra Nejat Yulkarslan, Burhan Kunt gibi yeni yelkencilerin adları duyulmağa başladı.

Daha sonra başlayan duraklma devri 1950’ ye kadar surer.



Bu tarihten sonra Istanbul Yelken Kulubu`nun kurulması ( 1952 )

ve yeni yelkencilerin yetişmesi, bu spor dalının yeniden canlanmasını sağladı.

Demir Erzin, Samim ve Vecdi Arduman, Mahmut Bir gibi sporcular yetişti,

ertesi yıl da ilk Turkiye birinciligi yapıldı.



1954 te Istanbul Yelken Kulubunden Hasim Mardin kotrasıyle Atlantik i gecti.

Aynı yelkenci 1956’ da 800 millik Uluslararası Yelken Tatbikat Gemileri Yarışına katıldı.

Yuksek Denizcilik Okulu adına yarışan Mardin,

12 ulke arasında yarışmayı ilk bitiren yelkenci oldu, ancak genel sıralamada handikap hesaplarıyle ucunculuğu alabildi.


Aynı yıl Avusturya’ da yarışan Istanbul Yelken Kulub’ nun Oktay Ereş Umur Kaya,

Taylan Sağnak, Nusret Soyke, Emre Gonensay ve Ilban Onur’ dan kurulu takımı pirat takım yarışında 5 ulke arasında ikinci oldu.

Ertesi yıl Oktay Eres ile flokcusu Vural Suveren, F. D. ( Flying Dutchman

( Ucan Hollandalı ) ) sınıfında Avrupa Şampiyonası’ nda 14 ulke arasında yedincilik kazandılar ( o tarihte yurdumuzda F. D. Sinifi yarış yapılmıyordu ) .

Avusturya da yapılan Mondsee Pokal pirat sınıfı yarısında Nusret Soyke- Ertugrul Aray ekibi birincilik aldı, bunu 1958 de elde edilen ikincilik izledi.

1961 de Macit busus un ajanlığa getirilmesiyle Izmir bolgesinde yelkencilik calışmaları canladı.

Haluk ve Nesrul Kardesler , Rasit Yılmaz, Hayri Karabilgin, Ergun Şengun,

Kemal Kayın, Bilhan Merzeci, Ali Değerli, Altan Yolman, Bulent An,

Guclu Bayar, Yusuf Zaptıcı, Ibrahim Selamioğlu, Davit Franko,

Izmir in yetiştirdiği unlu yelkencilerdir.


1966 ve 1967 yıllarında Altan Yalman-Hayri Karabilgin cifti doğu Avrupa Gencler Snipe şampiyonluğunu kazandı.



~~~~~~~~~~~


Yelken Kısımları


Direk

Gırcala

Matafiyon

Acavela Gonderi

Alt Yaka

On Yaka

Ust Yaka

Arka Yaka

Bağlantı Koşesi

Mandar Koşesi

Pik Koşesi

Iskota Koşesi

Dikiş

Cıta Cebi

Cıta

ISAF Kodu

Sicil Numarası

Bumba Cekeri

Koc Boynuzu ya da Kıstırmac

Bumba

Bumba Ayı



[IMG]http://img145.**************/img145/7554/1ab.png[/IMG]


1. Emin Ertan

2. Sayit Songur

3. İsmail Karakaş (Kurekci)

4. Ali (Arap Ali)

1941 İzmit Bolge Şampiyonu


[IMG]http://img180.**************/img180/7554/1ab.png[/IMG]






1973 Turkiye Pirat Şampiyonası (Antalya)

Huseyin Teoman - Işık Şengunler (TK229)

Mehmet Ozen - Fikret Tarım (TK228)





[IMG]http://img219.**************/img219/7554/1ab.png[/IMG]


Behzat BAYDAR, yelkenci ( istanbul 1901 ) .

Spora Alman Lisesinde başladı. Altınordu’ da bir sure futbol oynadı, aletli cimnastik yaptı.

Kendi yaptığı teknelerle yarışıp pek cok birincilik kazandı.

1936 Olimpiyatları nda Star Boat sınıfında Harun Ulman ile birlikte 14 tekne arasında yedinci geldi.



Sadun BORO, yelkenci, denizci ( Istanbul 1928 ) .

1948’ de Galatasary Lisesi’ni bitiridi, 1952 de Manchester Universitesi nden tekstil muhendiliği diplomasını aldı.

Ilk dunya turunu ayni yıl Ling adlı kotrayla yaptı. Ikinci tura 22 ağustos 1965’ te Istanbul dan Kismet adlı kotrasıyle cıktı,




eşi Oda Boro ile 15 haziran 1968 de dondu...[IMG]http://img220.**************/img220/7554/1ab.png[/IMG].... Gezi anılarini Pupa yelken adlı kitabinda anlattı.



Erzin DEMIR, yelkenci ( Istanbul 1922 ). Spora Galatasaray Lisesin’ nde başladı.

Bir sure Galatasaray in voelybol takımında oynadıktan sonra yelkenciliğe yoneldi.

Finn sınıfında 35 kere milli oldu. Roma Olimpiyatları’nda 41 tekne arasında yirmincilik kazandı.



Haluk KALKIS; yelkenci ( Trabzon 1932 ) . Yelkene Izmir’ de başladı ,

Goztepe Kulubu’ nde parladı. Once F.D. sınıfında yarıştı, sonra Finn sınıfını secti.

105 kere milli oldu, sayısız Turkiye şampiyonluğu kazandi.



Ibrahim KALIKIŞ, yelkenci ( Istanbul 1960 ) . Hauk Kalkiş’ in oğlu ve ogrencisi olan Ibrahim Kalkiş, yelkene ortaokul oğrencisiyken başladı. 2 kere Turkiye şampiyonu oldu,

1 kere Marmara birinciliğini kazandı. 13 yaşında milli formayı giyerek 1973 Balkan Şampiyonası’ nda Optimist sınıfı birinciliğini aldı. Istanbul Yelken Ajanligi’ nin duzenlediği butun yarışları o kazandı.



Hayri KARABILGIN, yelkenci ( Izmir 1943 )Yelkene Goztepe Kulubu’ nde başladı. Ozellikle Sniipe turunde başarı sağlayan Karabilgin, milli formayi ilk defa 1962 de giydi.


1966 ve 1967 ‚ de altan Yalman ile birlikte Doğu Avrupa Gencler Snipe şampiyonu oldu.



[IMG]http://img72.**************/img72/7554/1ab.png[/IMG].....Demir TURGUT, yelkenci ( Stockolm 1906 ) Babasının hariciyeci olması nedeniyle cocuklugu


ve gencligi Avrupa’ da gecti. Yelkene Avusturya’ da başladı, 12 yaşında ilk birinciliğini aldı. 1931 ‘ e kadar katıldığı 236 yarısın


220’ sini birincilikle bitiren Demir Turgu, doktor olarak yurda dondukten sonra Galatasaray ve Istanbul Yelken Kulubu’ nde bu spor dalına buyuk

hizmetlerde bulundu, sayısiz Turkiye birinciliği kazandı.


Harun ULMAN , yelkenci ( Istanbul 1901 ) . Berliner Hokey takımında uzun yıllar hokey onyadı. Yelkenciliğimizin gelişmesinde payı olan Ulman,

1936 Olimpiyatları’ nda Behzat Baydar ile birlikte yarışarak yedincilik almıştı.

Kaynak : Gelişim Ansiklopedisinden Yazdıklarım / Resimler google uzerine bulabildiklerim / 8 Ekim 2009
__________________