Bilim adamları, gecmişte kıtaların, bitişik olduğunu ve yavaş yavaş suruklenerek, birbirinden uzaklaştığına inanmaktadırlar.


Alfred Wegener(1880-1930), 1912 de, 'butun kıtaların, buyuk bir super kıta olarak, bitişik olduğunu ve daha sonra parcalanarak, birbirinden adım adım uzaklaştığı' tezini destekleyen kanıtlar sundu.

Bu super kıtaya, butun karalar anlamında, Pangaea ismini verdi. Kara parcalarının, birbirinden ayrılmasına, kıtasal suruklenme denir.

Wegener teorisini destekleyen gozlemler şunlardır:



(a) Farklı kıtalardaki biyolojik turler ve fosiller benzerdir. Bu ise, yaşam formlarının, aynı bolgeden kaynaklandığı anlamına gelmektedir.
(b) Farklı kıtalardaki dağ ve kayaclar gibi jeolojik yapılar, benzerdir. Bu ise kıtaların bitişik olduğunu bize gostermektedir.
Wegener'i destekleyen kanıtlar olmasına rağmen, kıtaların neden birbirinden uzaklaştığı, bilim adamları tarafından acıklanamıyordu.

Plaka Tektoniği
Bugun bu hareket, levha tektoniği ile acıklanmaktadır. Hareket edenin, kıtalar olmayıp, litosferin bolumleri olduğunu biliyoruz. Litosferin, kıtaları ve deniz tabanını iceren kısımlarına plaka denir. Bu plakalar, mantonun ustundedir. Manto, katı kayalardan meydana gelmesine rağmen, 100 km.lik ust kısmı, plastik gibidir ve akabilir. Bu nedenle, plakalar, manto uzerinde hareket edebilir. Bunu yaparken plakalar, o kıtaları ve okyanus tabanını, kendileri ile birlikte taşırlar.

Plaka hareketini icine alan teoriye, levha tektoniği denir. Plakaların, milyonlarca yıldır buyuk mesafeler kat ettiğinin kanıtları vardır. Gunumuzdeki kıtalar, bu yavaş hareketin sonucudur. Bu hareket, hala devam etmektedir. Kıtalar, yılda 1-5cm. Birbirinden uzaklaşarak, kaymakta ve yerin jeolojisindeki yavaş değişim ortaya cıkmaktadır. Okyanus tabanı altında, sualtı dağ zinciri sisteminde, yuz metreden bin metreye yukselmeler vardır. Coğrafya haritasına bakarsanız, buyuk dağ yamaclarının, plakaların uclarında yer aldığını fark edersiniz.

__________________