Monomani, hastalarda sadace tek bir duşunce veya duşunce tipinin baskın olduğu, hastaların onu aşırı duşunduğu, belli bir sanrının olduğu zihinsel hastalık. Monomani kelimesi, Yunanca tek anlamına gelen "monos" ve mani anlamına gelen "mania" sozcuklerinin birleşiminden gelir.
Konu başlıkları


1 Tipleri 2 Edebiyatta monomani 3 Kaynaklar
Tipleri

Tek bir duşunce veya duşunce tipine sahip sanrısı (deluzyonu) olan monomanik kişilerin, sanrıları ceşitli tiplerde olabilir:
Capgras sendromu: Capgras tarafından tanımlanmıştır. Hastanın cevresindeki kişilerin gercek olmadığına, başkalarının onların yerine gectiğine inanır.[1][2] De Clérambault sendromu (erotomanik sanrı): de Clerambault tarafından tanımlanmış saf erotomani tablosu.[3] Hastada, bir kadın veya erkeğin kendisine aşık olduğu sanrısı vardır. Bunu destekleyen hicbir davranış olmayabilir, hatta kişiler tanışmıyor dahi olabilir.[2][1] Fregoli sendromu (binbir surat sendromu): Courbon ve Fail tarafından aktor Fregoli'den esinlenerek tanımlanmıştır.[1] Hastanın cevresindeki kişilerin gorunuşlerini değiştirdiğine, farklı kişilerin gorunumunu aldığına dair sanrıları olduğu bir sendromdur.[2][1] Mesela Fregoli sendromunun bir altturu olan likantropide, hasta kendisinin veya başkalarının kurt adam olduğuna inanır.[1] Genital retraksiyon sendromu: Kişinin, penisinin vucudunun icine cekildiğine dair sanrıları vardır.[2] Wendigo (Wihtigo): Hastada, insanları bitiren işkence eden bir iblis tarafından işkenceye uğrayacağı korkusu vardır.[2] Demonomani Birinin cinler, iblisler tarafından takip edildiğine dair hastanın sanrıları olması.[2] Querulant sendromu (reformist sanrılar): Krafft-Ebing tarafından tanımlanmıştır. Hastanın sanrısının temelinde, dini, felsefi, politik konular vardır.[1] Othello sendromu (patolojik kıskanclık): Hasta gercek olmadığı halde eşinin sadakatsiz olduğuna inanır ve bunun icin surekli kanıt arar. Gercekte olmayan bu hayali aldatılmayı onlemek icin eşinin yaşamını kısıtlar.[4][1] Edebiyatta monomani

19. yuzyıl yazarlarından Edgar Allan Poe oykulerinde sıklıkla, monomanik kişileri ele almıştır. Oykulerinde anlatıcı veya kahraman, bir fikir, bir arzu, bir cisim veya bir kişiye karşı aşırı tutkun, onu aşırı duşunen kişilerdir. Kara Kedi, Berenice, Kızıl Olumun Maskesi, Gammaz Yurek adlı eserlerinde ceşitli monomani tipleri gorulmektedir.
__________________