Avusturya devlet arşivlerinde 70 yıl sonra ortaya cıkan gizli bir belge, iki Ermeni ve iki Turk’un Ataturk’e ve genc cumhuriyetin devlet adamlarına karşı planladığı suikastın ayrıntılarını ortaya cıkardı. Hurriyet, korkunc suikast planını ayrıntılarıyla anlatan Avusturya istihbarat belgesine ulaştı.

Suikast iki aşamada gercekleşecekti. Duzceli Recep Cavuş ve Gonenli İsmail adlı iki Turk ile Bahcecikli Şerbetciyan ve Pazarkoy/Yenikoylu Vahram Cavuş adlı iki Ermeni, Viyana’da bir araya gelerek Dışişleri Bakanı Tevfik Ruştu Aras’a yapılacak birinci suikastı planlayacaktı.

AVUSTURYA Devlet Arşivleri’nde bulunan ve Avusturya Başkanlığı ile Avusturya İstihbaratı’nın resmi ic yazışması olan bir belge, 1935 yılında iki Ermeni ile iki Turk vatandaşının Mustafa Kemal Ataturk ve donemin Dışişleri Bakanı Dr. Tevfik Ruştu Aras başta olmak uzere, genc Turkiye Cumhuriyeti’nin devlet adamlarını oldurme planlarını ortaya cıkardı. Hurriyet, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Universitesi Oğretim Gorevlisi Dr. İnanc Atılgan’ın, Avusturya resmi arşivlerinde ulaşıp Turk Tarih Kurumu’na teslim ettiği belgeyi ilk kez acıklıyor.

5 Ocak 1935 tarih ve "Ad NPA K 780 Z1.30.248-13/35" numaralı belge, Avusturya Başbakanlığı tarafından Avusturya İstihbaratı’na gonderilmiş resmi bir yazışma. Belgeye gore, 1935 yılında Turk Dışişleri Bakanlığı Viyana’daki Turkiye Buyukelciliği’ne, Ataturk ile birlikte hemen hemen butun devlet adamlarına yonelik suikast hazırlığını ve bu hazırlığın ayrıntılarını bildiriyor.

İLK HEDEF ARAS

Elcilik kanalıyla Avusturya Başbakanlığı’na aktarılan bilgiler arasında, iki kademeli "suikast zinciri"nin Avusturya’da planlanacağı bilgisine yer veriliyor. Zincirin birinci kademesi ve ilk hedef olan Dışişleri Bakanı Tevfik Ruştu Aras’a yonelik suikastın Avusturya’da gercekleşme ihtimalinden soz edilen istihbari bilgiler icin Avusturya Başbakanlığı, "Viyana’daki Turk Buyukelciliği’nin bağlı olduğu yuksek makamından kesinlikle ciddiye alınması gereken gelen bilgi" tanımlamasını yapıyor.

DORT SUİKASTCI

Gizli istihbarat raporunda, dort suikastcı hakkında şu bilgiler yer alıyor:

Duzceli Recep Cavuş: Orta boylu, tıknaz, kahverengi saclı, siyah sakallı olup Suriye pasaportu taşıyor. Son ikametgahı Suriye’de Beyrut.

Gonenli İsmail: Cılız, siyah tenli ve saclı, ucları yukarı kalkık kucuk bıyıklı olup kendisinin de bir Suriye pasaportu vardır. Son bulunduğu yer Suriye’deki Beyrut’tur.

Bahcecikli Şerbetciyan: Zayıf, uzun yuzlu, genc gorunumlu, griye kacan saclı olup Amerikan pasaportuna sahip. 1929’da Turk topraklarına girmek istedi, başarılı olamadı. Fransızca, İngilizce, Turkce ve Arapca biliyor.

Pazarkoy/Yenikoylu Vahram Cavuş: Orta boylu, koyu tenli, siyah kaşlı ve saclı, yuzu tıraşlı olup Nansen pasaportuna sahip. Fransızca ve Turkce konuşuyor.

İki Ermeni, resimli ve Latin alfabeli Turk nufus cuzdanına sahip ve (sahte) isimleri "Tarsuslu Humadi" ve "Silifkeli Abdulrezzak". Sozu gecen halıcının ise Arşak Taşcıyan olduğu belirlendi (3 Mayıs 1908’de Kayseri/Turkiye’de doğdu, bekar). Adresi, Wienener Hauptstr. 10/23, O/193 (Altes Freihaus)

SUİKASTLAR NASIL YAPILACAKTI

1935 yılının Ocak ayı. Fransa’da bulunan iki Turk ve iki Ermeni vatandaşı, yakın bir zamanda Viyana’ya gitmek icin hazır bekliyor. Viyana’da buluşacakları adres, Kayseri doğumlu olan ve halıcılık yapan Arşak Taşcıyan’ın Wiedener Bulvarı’ndaki yeri.

Buluşmanın konusu, o sırada Avrupa’da mekik dokuyan Dışişleri Bakanı Tevfik Ruştu Aras’a duzenleyecekleri suikast. Suikast zincirinin bu ilk halkasının tetikcileri iki Turk, Duzceli Recep Cavuş ve Gonenli İsmail.

Turk Dışişleri Bakanı Dr. Aras, Cenevre’ye giderken ya da donerken oldurulecek. Avusturya ya da başka bir ulke. Turk tetikciler bir azrail gibi Tevfik Ruştu Aras’ın peşindeyken, iki Ermeni Bulgaristan’da hazır olacak ve "emir" bekleyecek.

Bahcecikli Şerbetciyan ve Pazarkoy/Yenikoylu Vahram Cavuş’un pasaportları hazır. Eğer Tevfik Ruştu Aras’a yonelik suikast başarıya ulaşırsa, biri Amerikan, diğeri "Nansen pasaportu" taşıyan iki Ermeni tetikci, Ankara’nın yolunu tutacak.

İkinci suikast icin planlanan mekan, katledilecek olan Tevfik Ruştu Aras’ın cenaze toreni. Muhtemelen bir bombalı suikast. Hedef once Mustafa Kemal Paşa... Ve cenazeye katılan "yuksek makam sahibi" kim varsa...

NANSEN PASAPORTU NEDİR

Oslo doğumlu Fridtjof Nansen, Gronland uzerinden Kuzey Kutbu’na gecen ilk kaşif ve siyasetci. Birinci Dunya Savaşı’ndan sonra Birleşmiş Milletler’in "atası" olan Milletler Cemiyeti’nde multeciler komiseri oldu. Multecilerle ilgili calışmaları nedeniyle 1992 yılında Nobel Barış Odulu alan Nansen’in ismi, yine bu calışmalar nedeniyle multeciler icin ozel hazırlanan pasaporta verildi. "Nansen Pasaportu" adı altında bugun de kullanılıyor.

İŞTE BELGE

"Viyana’daki Turk Buyukelciliği’nin bağlı olduğu yuksek makamından kesinlikle ciddiye alınması gereken bilgiye gore, şu an Fransa’da bulunan iki Turk ve iki Ermeni, yakın bir zamanda Viyana’ya gelecek ve Taşcıyan isimli halıcının yanında Turk Dışişleri Bakanı Dr. Tevfik Ruştu Aras’a yapılacak suikast uzerine goruşecekler. Suikast iki Turk tarafından, Turk Dışişleri Bakanı Cenevre’ye giderken ya da donerken, veyahut da Avusturya ya da başka bir ulkeden gecerken duzenlenecek. Bir sonraki Kurul Toplantısı, Turk Dışişleri Bakanı’nın Avusturya’dan gececeği 13 Ocak tarihinden once Ocak ortasında yapılacak. Viyana’da yapacakları goruşmelerden sonra bu iki Ermeni Bulgaristan’a gidecek ve Haskoy’e konuşlanacak, pasaportlarını hazırlayıp emir bekleyecekler. Turk Dışişleri Bakanı’na duzenlenecek defin toreninde ozellikle Mustafa Kemal’e olmak uzere yuksek makam sahibi kişilere suikast duzenleyecekler."

İZMİR’DE BAŞARISIZ SUİKAST

Cumhuriyet tarihinde Ataturk’e yonelik suikast girişimlerinden en onemlisi, İzmir suikastı olarak biliniyor. 1926 Haziranı’nda Gazi Mustafa Kemal’e İzmir’de duzenlenmesi tasarlanan suikast girişimi onceden haber alınarak onlenmiş ve duzenleyicileri tutuklanmıştı. Kurulan İstiklal Mahkemesi, sucları sabit olanları idama mahkum etmişti. 14 Temmuz 1926’da başta Ziya Hurşit, Laz İsmail, Gurcu Yusuf, Copur Hilmi, Şukru Bey, Ayıcı Arif, İsmail Canpolat olmak uzere 13 kişi idam edilmişti. Ataturk bu girişimi, Anadolu Ajansı’na, "Benim naciz vucudum bir gun elbet toprak olacaktır, fakat Turkiye Cumhuriyeti ilelebet páyidar kalacaktır" sozuyle değerlendirmişti.
__________________