2000 YILI ORTAK BİLDİRİSİ;
Diyette kullanılan yağlar, Akdeniz diyeti ve omur boyu sağlık)

2000 yılı Uluslarası Akdeniz Diyeti Konferansı
Kraliyet Fizikciler Universitesi- Londra, İngiltere- 13-14 Ocak, 2000

Ozet Bildiri
Yuksek oranlarda meyve, sebze, rafine edilmemiş doğal tahıllar, balık, ceviz ve az yağlı sut urunleri iceren diyetlerin sağlık uzerindeki olumlu etkileri hakkında gun gectikce artan bir oranda bilimsel kanıtlar elde edilmektedir. Bu tip diyetlerde kalori fazlası olmadığı muddetce toplam yağ oranını kısıtlamaya gerek yoktur ve ozellikle doymuş yağ oranı az olan bitkisel yağlara ve kısmen hidrojene edilmiş yağlara oncelik vermek gereklidir. İşte, zeytinyağına dayalı Akdeniz Diyeti, yukarıda bahsedilen tum beslenme ozelliklerini kapsar:

Gunluk tatlı olarak taze meyve, haftada birkac defa alınacak konsantre şeker veya bal;

Esas yağ kaynağı olarak da zeytinyağı;

Gecmişi:
Geleneksel Sağlıklı Akdeniz Diyeti

"Akdeniz Diyeti" teriminin belli bir anlamı vardır. Ozellikle 1960’lı yılların başında Akdeniz’ de Girit, Yunanistan’ın bazı yoreleri ve Guney İtalya gibi bolgelerdeki yemek tarzını yansıtır.

Geleneksel Akdeniz Diyeti: 1960’ ların Karakteristikleri
1960’lı yılların başındaki Akdeniz Diyeti, aşağıda belirtilen geniş kapsamlı ozelliklerle tanımlanabilir:

Bol miktarda bitkisel yiyecekler (meyva, sebze, ekmek, diğer tahıl turleri, patates, fasulye, ceviz ve diğer tohumlar);

Yukarıda adı gecen tum malzemelerde mumkun olan en az miktarda işlem yapılması, genellikle, yorede mevsimlik olarak yetiştirilen taze gıdalar; sut urunleri (ozellikle peynir ve yoğurt). Bu besinlerin gunluk olarak az veya ılımlı olculerde tuketilmesi;

Balık ve diğer kumes hayvanlarının az veya ılımlı miktarlarda tuketilmesi;

Haftada sıfır veya en fazla dort yumurta yemek;

Kırmızı etin az miktarda tuketimi,

Genellikle yemeklerde az veya ılımlı miktarda şarap tuketimi…

Tum bunlardan anlaşılabildiği kadarı ile, bu diyette doymuş yağ oranı duşuktur (%7-8 enerjiden az veya buna eşit). Toplam yağ oranı ise, bolgelere gore %25’ ten az ve en yuksek %35 enerjiye eşit olacak şekilde değişiklik gosteriyordu.
Elde edilen verilerden anlaşıldığına gore, tarlada veya mutfakta belirli bir fiziksel aktivite iceren calışmalar yapıldığından, bu yorelerde, Amerika Birleşik Devletlerinde gozlemlenenden cok cok daha az bir obesite oranı vardır.

Geleneksel Akdeniz Diyeti:
Yurutulen Mantık ve Deliller
Yapılan araştırmada belirtilen zaman diliminin ve coğrafi bolgelerin ele alınmasındaki gerekceler, aşağıda belirtilen uc ana delil grubuna dayandırılmıştır:

1. Bu bolgelerde yetişkinlerin yaşam suresi, dunyanın diğer yerlerinde yaşayanlarınkinden daha uzundur. Ayrıca, 1960’lı yılların başında medikal hizmetlerin yetersizliğine rağmen koroner kalp hastalıkları, bazı kanser turleri ve diyete bağlı diğer kronik hastalıkların dunya genelinde en az gorulduğu yerler bu bolgelerdi.

2.Akdeniz bolgesinde bulunan besinler ve tuketilen miktarlar ortak ozelliklere sahip beslenme tarzlarını tanımlamaktadır.

3.Dunya genelinde yapılan araştırmalarda bu tarzda beslenme alışkanlıklarının olduğu yerlerde duşuk oranda kronik hastalıklar ve uzun yetişkin yaşamı gorulmuştur.

Akdeniz diyetinin değişik varyasyonları vardır. Ancak, İtalya ile Fransa’nın bazı bolgeleri, Lubnan, Fas, Portekiz, İspanya, Suriye, Tunus, Turkiye ve Akdeniz’in başka bolgelerinde bu tanıma daha az rastlanmıştır. Burada tanımlandığı şekilde bu diyet, geleneksel zeytin uretiminin yapıldığı bolgeler ile cok yakından ilgilidir. Sonuc olarak ‘’Akdeniz Diyeti’’ terimi ile 1960’lı yılların başlarında Akdeniz’in zeytin yetiştirilen bolgelerinde gorulen beslenme tarzı kastedilmektedir.

Akdeniz Tarzı Bir Diyet

Akdeniz diyeti, yuzyıllardan beri suregelen bir gelenek olup mukemmel bir sağlığa katkısı vardır, kişinin kendisini iyi ve mutlu hissetmesini sağlar. Ayrıca, dunya kultur mirasının cok onemli bir kısmını da teşkil eder.

Amerikalılar, Kuzey ve Doğu Avrupalılar ile beslenme şekillerini geliştirmek isteyen tum diğer kişiler icin Akdeniz tipi beslenme şekli, hem sağlık hem de meşhur lezzeti acısından cok caziptir.
__________________