Blastula evresinden sonra, cokhucrelilerin hemen hepsinde gorulen evredir. Bu evrede, ektoderm ve endoderm oluşur. Ektoderm, vucudu orten yapıları oluştururken, endoderm; barsağı ve onunla ilgili yapıları meydana getirir. Blastulanın uzerindeki blastoderm kural olarak ektoderme karşılık gelir. Ucuncu embriyonik tabaka olan mezoderm, ektodermin ve endodermin arasında ve yanlarda meydana gelir. Gastrulanın başlangıcında, izolesital yumurtalardaki vejetatif kutuba denk olan kısımda, bazı blastomerler blastosol icerisinde animal kutuba doğru cokmeye başlar. Cokmeden dolayı meydana gelen acıklığa Blastopor (ilkin ağız), cokuntunun tup şeklindeki devamına da Archentron (ilkin bağırsak) denir. Blastoporun yaşam boyunca ağız olarak kalıp kalmamasına gore bilateral simetrili hayvanlar iki gruba ayrılırlar :
Protostomia = blastoporu ilerde esas ağıza donuşen hayvanlar, bunlarda anus arka kısımdaki ektodermin iceri doğru cokmesiyle oluşur, orn : solentereler. )
Deuterostomia = blastoporu anus ya da kloak a donuşen, ağzı yeniden acılan hayvanlar, bunlarda ağız, on kutupta ilk olarak ektoderm kesesi şeklinde oluşur).
Gastrulasyonun başlamasıyla ve ilkel bağırsağın animal kutuba doğru ilerlemesiyle ilk Bilateral (Bakışımlı) Simetri oluşur. Blastomerlerin iceri doğru cokmesiyle Invagination (İnvaginasyon); meydana gelen ilk bağırsak boşluğuna da Archentron denir.
Gastrulada dış ortu, ileride epidermis ve benzerlerini (kıllar,tuyler,bezler,...), sinir sistemi, duyu epiteli, sindirim sisteminin bir kısmını oluşturacak ektodermi oluşturur. İlkel bağırsağın orta kısmını meydana getirecek tabakada, ilerde sindirim sistemine bağlı olacak bircok organı, (pankreas, karaciğer,...), akciğer ve onceden belirlenmiş notokordun yapısına katılacak olan endodermi oluşturur. Endodermden meydana gelen mezoderm ise, kasları,iskeleti,damar sistemini, boşaltım organlarını ve gonadozomları oluşturur.
Telosital yumurtalarda,gorulen gastrulasyon karışık bir olaydır ki, burada meydana gelen epiblast hucrelerinin, embriyonun orta kısmından ilerye doğru uzayarak, saydam alanın ortasında İlkin İz (Primitif İz), denilen bir kalınlaşmayı oluştururken, bu izin ortasında bir cokuntu oluşarak İlkin Oluku meydana getirir. İlkin izin on ucunda, hucrelerin yumru şeklinde yığılarak Hensen Duğumunu yaptığı gorulur.
__________________
Tıp / Biyoloji / Farmakoloji Gastrulasyon
Üniversite Ders Notları0 Mesaj
●57 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Eğitim Öğretim Genel Konular - Sorular
- Üniversiteler
- Üniversite Ders Notları
- Tıp / Biyoloji / Farmakoloji Gastrulasyon