ACIK TOHUMLULAR (Ciceksiz Bitkiler-Gymnospermae)


Kapalı tohumlular gercek cicek uretirler ve sayıları 250 milyona yakın turden oluşan bir bitkiler alemidirler... Meşe, kayın, gurgen, karağac gibi yapraklı ağaclar bu gruba dahildir...
Acık tohumlular ise ciceksiz bitkiler olarak anılırlar ve bu bitkilerde geniş bir canlılar topluluğudur. Cam, Goknar, Sedir, Ladin gibi kozalaklı ağaclar, Sikaslar, Ginko gibi turler bu gruba dahildir...

Ciceksiz bitkilere ornek;
Bataklık Servisi

Ciceksiz Bitkilerin yaprakları, iğne gibi değişik bicimlerde karşımıza cıkar. Bu bitkilerin yaprak bicimleri ile ilgili bazı ornekleri aşağıda gormektesiniz;

Cicekli bitkilerin tek sap ve tek yaprak yuzeyinden meydana gelen yapraklarına genel anlamda sade yapraklar denilmekte, tek sap uzerinde parcalı bir yapıda, yaprakcıklara ayrılmış bicimdeki yapraklara da bileşik yapraklar adı verilmektedir.
Bileşik yapraklar kendi icinde; uclu, cift tuysu, tek tuysu, katlı tuysu, elsi... gibi değişik bicimlerde gorulur. Aynı şekilde yaprakların dizilişine gore de; karşılıklı, almaclı, sarmal, cevrel, hacsı gibi değişik formlar vardır...




Ciceksiz bitkiler, belirgin bir ureme organ› (cice¤i) olmayan bitkilerdir. Kok, govde ve
yaprak gibi k›s›mlar iyi geliflmemifltir. Baz› ciceksiz bitkilerde kok, govde ve yaprak
de¤iflikli¤e u¤rayarak baflka yap›lara donuflmufltur.
􀂻
FEN B‹LG‹S‹
21
Ciceksiz bitkilerin iletim borusu tafl›yanlar›na damarl›, iletim borusu bulunmayanlar›
na damars›z ciceksiz bitkiler denir.
Ciceksiz bitkilerde tohum oluflumu gozlenmez. Sporla co¤al›rlar. Genelde su icinde
yaflarlar. Karada yaflayanlarsa nemli ortamlarda bulunur.
Boynuz otu, kara ve su yosunlar› damars›z ciceksiz bitkilere ornektir.
Kara yosunlar› nemli yerlerde, a¤ac altlar›nda ve a¤aclar›n kuzeye bakan govdeleri
uzerinde yaflarlar. Gercek kokleri yoktur. Kok benzeri uzant›lar› vard›r. Bunlara
rizoit denir. Govde k›sa ve topra¤a yap›fl›kt›r. Yapraklar› kadife gibidir. ‹letim borular›
yoktur. Govde uclar›nda sporlar› tafl›yan spor keseleri vard›r. Kara yosunlar›
sporla co¤al›rlar.
Kibrit otu, at kuyru¤u ve e¤relti otlar› damarl› ciceksiz bitkilere ornektir.
fiekil 1.16: E¤relti otunda kok, govde ve yaprak geliflmifltir.
E¤relti otlar›, damarl› ciceksiz bitkilerin en geliflmifl olanlar›d›r. Sulu yerlerde
yetiflirler. Yapraklar›n›n alt yuzunde kahverengi spor keseleri vard›r. Bunlara sorus
denir. Spor keseleri olgunlafl›nca catlar ve sporlar etrafa yay›l›r. Ya¤mur, ruzgÂr veya
canl›lar›n yard›m› ile tafl›nan sporlar uygun ortamlarda cimlenerek yeni bir e¤relti
otu olufltururlar. Buna efleysiz co¤alma denir.
Genc e¤relti otunun alt yuzeyindeki keselerde erkek ve difli ureme hucreleri bulunur.
Bu bitki turlerinin uremelerini tamamlayabilmesi icin sperm ve yumurta uretiminin
de gercekleflmesi gerekir.

__________________