Kolesterol
Kolesterol yaşam icin gerekli olan mum kıvamında yağımsı bir maddedir. Kolesterol beyin, sinirler, kalp, bağırsaklar, kaslar, karaciğer başta olmak uzere tum vucutta yaygın olarak bulunur. Vucut kolesterolu kullanarak hormon (kortizon, seks hormonu....), D vitamini ve yağları sindiren safra asitlerini uretir. Bu işlemler icin kanda cok az miktarda kolesterol bulunması yeterlidir. Eğer kanda fazla miktarda kolesterol varsa bu kan damarlarında birikir ve kan damarlarının sertleşmesine, daralmasına (arteriyoskleroz) yol acar. Arteriyosklerozda damar duvarında biriken tek madde kolesterol değildir; akyuvarlar, kan pıhtısı, kalsiyum... gibi maddeler de birikir. Toplumda arteriyoskleroz icin damar sertliği, damar kireclenmesi gibi ifadeler de kullanılmaktadır.Damarlar tum vucutta yaygın olarak bulunur ve kalp, beyin, bobrek... gibi organlara kan taşıyarak bu organların gorev yapmasını sağlar. Kolesterol hangi organın damarında birikirse o organa ait hastalıklar ortaya cıkar. Orneğin; kalbi besleyen atardamarlarda (koroner arterler) kolesterol birikimi olursa goğus ağrısı, kalp krizi gibi sorunlar oluşur. Bobrek damarlarında kolesterol birikimi yuksek tansiyon ve bobrek yetmezliğine yol acabilir.
İyi kolesterol-Kotu kolesterol
Kolesterol, yağımsı bir maddedir. Normal koşullarda, yağ suyun icinde cozunmez. Kolesterol de su ozelliklerini taşıyan kanda normal koşullarda cozunmez. Kolesterol, kanda cozunmesi ve taşınması icin karaciğerde bir protein ile birleştirilir (paket edilir). Bu kolesterol ile protein birleşimine lipoprotein adı verilir. Değişik tipte lipoproteinler vardır:1.LDL (low density lipoprotein, duşuk yoğunluklu lipoprotein): Kotu huylu kolesteroldur.2.HDL (high density lipoprotein, yuksek yoğunluklu lipoprotein): İyi huylu kolesteroldur.HDL ve LDL kolesterolden başka lipoproteinler de vardır.
Yağ metabolizması bozukluğu olan hastaların yaptırdığı diğer bir kan incelemesi de trigliserid olcumudur. Trigliserid de kolesterol gibi kanda cozunen bir yağdır. Kan trigliserid duzeyi ile arteriyoskleroz arasındaki ilişki kolesterol kadar belirgin değildir.
Kolesterol niye yukselir?
Kanda kolesterol duzeyini etkileyen cok sayıda faktor vardır. Bu faktorlerin bazıları onlenebilir niteliktedir. Bunlardan bazıları:
1.Kalıtımsal Faktorler
2.Gıdalar
3.Şişmanlık
4.Stres
gibi faktorler kolesterolu ve kotu huylu kolesterolu yukseltir.Duzenli egzersiz iyi huylu kolesterolu yukseltir ve kotu huylu kolesterolu azaltır.60-65 yaşa kadar yaşla birlikte kolesterol duzeyi artar. Kadınlarda menopozdan sonra kolesterol duzeyi artar.
Kolesterolun onemi nedir?
Kalp ve damar hastalıkları Turkiye'de ve diğer ulkelerde olum ve kalıcı sakatlıklara yol acan yaygın sorunlardır. Turkiye'de 6 milyon kişide kan kolesterol duzeyi sınırda yuksek (200-239 mg/dl) ve 2 milyon kişide yuksektir (240 mg/dl). Gelişmiş ulkelerde olum nedenleri arasında kalp ve damar hastalıkları ilk sıradadır ve yuksek kolesterol, yuksek tansiyon, şişmanlık gibi sorunların duzeltilmesi ile bu olumler onlenebilir veya geciktirilebilir. Bu nedenle Dunya Sağlık Orgutu kalp ve damar hastalıklarını 1 numaralı insanlık duşmanı ilan etmiştir.Kalp ve damar hastalıklarını kolaylaştıran faktorlere kardiyovaskuler risk faktorleri adı verilir. Kanda kolesterol ve LDL-kolesterolun yuksek olması hasta icin risktir ve kolesterol yuksekliği bir kardiyovaskuler risk faktorudur. HDL-kolesterolun duşuk olması da bir risktir. Bu riske sahip hastalarda kalp krizi, felc, damar tıkanması, bobrek yetmezliği gibi hastalıkların ortaya cıkma olasılığı daha fazladır.
__________________
Tıp / Biyoloji / Farmakoloji Kolesterol [Frmtr Odev Tim]
Üniversite Ders Notları0 Mesaj
●56 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Eğitim Öğretim Genel Konular - Sorular
- Üniversiteler
- Üniversite Ders Notları
- Tıp / Biyoloji / Farmakoloji Kolesterol [Frmtr Odev Tim]