Serotonin

Serotonin (5-HT ya da 5-hidroksitriptamin), insanda mutluluk, canlılık ve zindelik hissi veren bir norotransmitterdir . Eksikliğinde depresif, yorgun, sıkılgan bir ruh hali gorulur. Yapısal olarak monoamin grubuna girer ve triptofan aminoasitinden sentezlenir. Beyinde serotonin kimyasalı salındığında kan damarları kasılarak daralır; serotonin duzeyi duştukce genişler. Migren atağından once vucuttaki serotonin duzeyi yuksek olmakta, atak gectikten sonra da duşmektedir.
Aclık, yorgunluk, stres, yemek, ışık ve ilac gibi faktorlerin tamamı insan vucudundaki serotonin duzeyini etkilemektedir. Stres ve duşuk kan şekeri serotonin duzeyini duşururken; oksijen, kusma, icinde aminler bulunan gıdalar (orneğin: peynir, cikolata, portakal, mandalina, domates ) ve icinde triptofan isminde bir ceşit amino asit bulunan gıdalar, (orneğin sut, hindi eti ) serotonin duzeyini yukseltmektedir. Bunun dışında insan vucudundaki serotonin duzeyini, ceşitli hormonlar da etkilemektedir. Orneğin kadın vucudundaki ostrojende (kadınlık hormonu) artma, serotonin duzeyinde de bir artışa neden olmakta; aynı şekilde, kadınların Âdet gormeleri sırasında, ostrojen hormonlarında duşuş olması, serotonin duzeyini de duşurmekte ve bu durum, kan damarlarının aşırı genişlemesi sonucu, kadınlarda migren başlamasına neden olabilmektedir. Ayrıca serotonin dopaminerjik noronlardaki reseptorlerine bağlanarak dopamin salgılanmasını azaltmaktadır. Serotonin eksikliğinin depresyon oluşumu uzerinde etkisi vardır. Depresyon ve anksiyete tedavilerinde serotonin geri alım inhibitoru (serotoninin tekrar kullanımı icin sinaps aralığından, salgılandığı norona geri alımını yok eden) ilaclar kullanılır.
Onemli etkilerinden biri de kasları uyararak glikojenolizi uyarır ve bronş kaslarında kasılma oluşturur.
__________________