Striknin

Striknin, Nux vomica ağacından uretilen zehirli madde. Hayvan hakları kuruluşlarının karşı cıkmasına kadar sokak hayvanlarının itlafında kullanıldı. Formulu C21 H22 N2 O2 'dir.


Organik hucreleri bozarak harÂb eden zehirli bir alkoloid. Az miktarda kullanıldığında tıpta ilÂc olarak istifÂde edilir. Striknin, Hindistan'da yetişen kargabuken (Strychnos nux-vomica) ağacının tohumlarından elde edilir.

Striknin, teknik olarak gelişmemiş topluluklarda, okların ucuna surulmek sûretiyle avlanma ve duşmana karşı mudÂfaa maksadıyla kullanılır. Tıp ve veteriner hekimliğinde 1-2 mg dozlar hÂlinde uyarıcı olarak kullanılmaktadır. 5-10 mg kadar kullanılması hÂlinde omirilikte tahriş yapar. 30 mg doz kat'î olume yeter miktardır. Striknin ağızdan veya enjeksiyon yoluyla alınır alınmaz hemen kana gecer. Zehirlenme belirtileri, 20 dakika sonra merkezî sinir sisteminin striknin etkisi altında kalmasıyla başlar. Sırt sertleşir, kaslarda seğirme gorulur ve kusma meydana gelir. Olum, cok kusma ve yorgun duşmek sebebiyle olur. Striknin zehirlenmelerine karşı mîde yıkanması, oksijen teneffusu iyidir.


Strikninin formulu 1817 senesinde, Fransız kimyÂgeri P. Pelletier veJ. Caventou tarafından bulunmuş ve kesin sonuca 1939 senesinde varılmıştır. Molekul formulu C21H22N2O2 olan striknin 290 °C'de erir. Alkolde ve kloroformda kolayca, suda tedrici olarak cozulur. En cok bulunan tuzları nitrat, sulfat ve hidroklorittir.
__________________