İCRA İFLAS KANUNU Kanun No: 2004 - Kabul Tarihi : 9/6/1932
(19/6/1932 gun ve 2128 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.)
İCRA VE İFLAS KANUNU
Kabul Tarihi: 9 Haziran 1932
Resmi Gazete ile Neşir ve İlÂnı: 19 Haziran 1932 - Sayı: 2128
3.t.Dustur, c.13 - s.426
_____
Kanun icersinde yer alan, 9.11.1988 tarih ve 3494 sayılı Kanunun 62. maddesi
hukmu gereğince eklenen Gecici Madde 2 hukmu gereğince, icra memuru unvanı "icra
muduru", icra memur yardımcısı unvanı "icra mudur yardımcısı", iflas memuru
unvanı "iflas muduru" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
_____
BİRİNCİ BAP
TEŞKİLAT VE MUHTELİF HUKUMLER
İCRA DAİRELERİ VE MEMURLARI
MADDE 1 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Her asliye mahkemesinin yargı cevresinde yeteri
kadar icra dairesi bulunur.
Her icra dairesinde Adalet Bakanlığınca atanacak bir icra muduru ile yeteri kadar yardımcı ve
mahallince atanacak kÂtip, mubaşir ve sair mustahdemler bulundurulur.
Ayrıca icra muduru olmayan yerlerde bu vazife mahkeme yazı işleri mudurleri tarafından
gorulur.
Adalet teşkilÂtı sulh mahkemesinden ibaret bulunan yerlerde Adalet Bakanlığı bu
mahkemelere gormeye yetkili olduğu işlerde icra yetkisini verebilir. Bu takdirde icra
mudurune ait gorev ve yetkiler mahkeme yazı işleri mudurleri, yokluğu halinde zabıt kÂtibi
tarafından yerine getirilir.
Birden ziyade asliye mahkemesi olan yerlerde Adalet Bakanlığı icra dairelerini bir arada
bulundurmaya ve aynı tetkik merciine bağlamaya yetkilidir.
İFLAS DAİRELERİ
MADDE 2 - Her asliye mahkemesinin yargı cevresinde luzumu kadar iflÂs dairesi bulunur.
Birinci madde hukmu iflÂs daireleri hakkında da caridir.
İCRA VE İFLAS DAİRELERİNİN BİRLEŞTİRİLMESİ
MADDE 3 - İcra ve iflÂs işleri bir dairede birleştirilebilir.
TETKİK MERCİİ
MADDE 4 - (Değişik: 3890 - 3.7.1940) (Değişik 1. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.1) İcra ve
iflas dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikayetlerle itirazların incelenmesi icra tetkik
mercii hakimi yahut kanun gereğince bu gorev kendisine verilmiş olan hakim tarafından
yapılır. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hakimler ve Savcılar Yuksek Kurulunun
olumlu goruşu ile Adalet Bakanlığınca icra tetkik merciinin birden fazla dairesi kurulabilir.
Bu durumda icra tetkik mercii daireleri numaralandırılır. İcra tetkik merciinin birden fazla
dairesi bulunan yerlerde iş dağılımı ve buna ilişkin esaslar, Hakimler ve Savcılar Yuksek
Kurulunca belirlenir. Her icra tetkik mercii hakimi, kendisine Adli Yargı Adalet Komisyonu
Başkanlığınca donuşumlu olarak bağlanan icra ve iflas dairelerinin muamelelerine yonelik
şikayetleri ve itirazları inceler, bu dairelerin gozetim ve denetimlerini yapar, idari işlerine
bakar.
İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vukubulacak şikÂyet ve
itirazların tetkik mercii o mahkemenin hÂkimidir.
SORUMLULUK
MADDE 5 - (Değişik: 3222 - 6.6.1985.) İcra ve İflÂs Dairesi gorevlilerinin kusurlarından
doğan tazminat davaları, ancak idare aleyhine acılabilir. Devletin, zararın meydana
gelmesinde kusuru bulunan gorevlilere rucu hakkı saklıdır. Bu davalara adliye
mahkemelerinde bakılır.
ZİMMET
MADDE 6 - (Değişik: 3222 - 6.6.1985.) İcra dairesine tevdi veya bu dairece tahsil olunan
veya muhafaza altına alınan paraların, ilgili memur tarafından zimmete gecirilmesi halinde,
zimmete gecirilen miktar, cezai takibat sonucu beklenmeden ve tazmin yolunda bir hukme
hacet kalmaksızın hazine tarafından derhal icra veznesine yatırılır. Devletin asıl sorumlulara
rucu hakkı saklıdır.
ZARAR VE ZİYAN DAVASININ ZAMANAŞIMI
MADDE 7 - Zarar ve ziyan davası, mutazarrır olan tarafın zararı oğrendiği gunden bir sene ve
her halde zarar ve ziyanı mucip fiilin vukuundan on sene gecmesi ile zamanaşımına uğrar.
Şu kadar ki zarar ve ziyan cezayı mucip bir fiilin neticesi olupta ceza kanunları bu fiili daha
uzun bir muddetle zamanaşımına tÂbi tutmakta ise hukuk davasında da ceza zamanaşımı cari
olur.
TUTANAKLAR
MADDE 8 - (Değişik: 538 - 18.2.1965.) İcra ve iflÂs daireleri yaptıkları muamelelerle
kendilerine vÂki talep ve beyanlar hakkında bir tutanak yaparlar. Sozlu itirazlar ile talep ve
beyanların altları ilgililer ve icra muduru veya yardımcısı veya kÂtibi tarafından imzalanır.
İlgililer bu tutanakları gorebilir ve bunların orneğini alabilir.
İcra ve İflÂs dairelerinin tutanakları, hilÂfı sabit oluncaya kadar muteberdir.
PARA VE DEGERLİ EŞYANIN TEVDİİ
MADDE 9 - (Değişik: 4301 - 6.8.1997) İcra ve iflas daireleri aldıkları paraları ve kıymetli
evrak ve değerli şeyleri, nihayet ertesi iş gunu calışma saati sonuna kadar Adalet Bakanlığınca
uygun gorulen bankalardaki hesaplarına yatırmaya, banka bulunmayan yerlerde icra veya
mahkeme kasalarında muhafazaya, kasa bulunmayan yerlerde ise mal sandıklarına bırakmaya
mecburdurlar.
İŞ GORMEKTEN MEMNUİYET
MADDE 10 - (Değişik:538 - 18.2.1965.) İcra ve iflÂs işlerine bakan memur ve mustahdemler
:
1. Kendisinin,
2. Karı veya kocasının, nişanlısının yahut kan ve sıhri usul ve furuunun veya ucuncu derece
dÂhil olmak uzere bu dereceye kadar olan kan ve sıhri civar hısımlarının,
3. Kanuni mumessilli veya vekili yahut mustahdemi bulunduğu bir şahsın,
Menfaati olan işleri goremeyip derhal tetkik merciine haber vermeye mecburdur. Tetkik
mercii muracaatı yerinde gorurse o işi diğer bir memura, bulunmıyan yerlerde kÂtiplerinden
birine verir.
İCRA HAKİMİ VE YARDIMCILARININ REDDİ
MADDE 10a - (Ek: 538 - 18.2.1965.) İcra hÂkimi veya yardımcıları reddedildiği takdirde
Hukuk Usulu Muhakemeleri Kanunundaki hukumler uygulanır. Ret talebinde bulunan
dilekcesinde ret sebeplerini delilleri ile birlikte bildirmek zorundadır.
Ret talebinin reddi hakkındaki kararın temyizi, icra hÂkiminin işe bakıp karar vermesine mÂni
değildir. Ret talebinin reddi hakkındaki kararın bozulması halinde reddedilen hÂkimin verdiği
kararın yerine getirilmesi geri bırakılır. Bozma kararına uyularak ret talebi kesin surette kabul
edilirse karar kaldırılır. 40 ıncı madde hukumleri kıyasen uygulanır.
MEMNU İŞLER
MADDE 11 - Tetkik vazifesini goren hÂkimler ve icra ve iflÂs mudur ve mustahdemleri,
dairelerince takip edilmekte olan bir alacak veya satılmakta bulunan bir şey hakkında kiminle
olursa olsun kendileri veya başkaları hesaplarına bir akit yapamazlar. Yaparlarsa
hukumsuzdur.
İCRA DAİRESİNE ODEME
MADDE 12 - (Değişik: 538 - 18.2.1965)İcra dairesi, takibedilmekte olan bir para alacağına
mahsuben borclu veya ucuncu şahıs tarafından odenen paraları kabule mecburdur. Bununla
borclu bu miktar borcundan kurtulur.
GOZETİM VE DENETİM
MADDE 13 - (Ek: 3222 - 6.6.1985.) (Değişik 1. cumle: 4949 - 17.7.2003 / m.2) İcra ve iflas
daireleri, 4 uncu maddedeki esaslara gore tetkik mercii hakiminin daimi gozetimi ve denetimi
altındadır. Bu daireler Cumhuriyet savcıları ve adalet mufettişleri vasıtası ile denetime tabi
tutulur. Cumhuriyet savcıları bu daireleri yılda en az bir defa denetlerler.
İcra ve iflÂs mudur ve yardımcılarının disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerinden dolayı,
haklarında Devlet Memurları Kanununun disiplin cezalarına ilişkin hukumleri uygulanır.
BİRİNCİ TEFTİŞ
MADDE 13a - (Ek: 538 - 18.2.1965.) 13 uncu maddeye gore Cumhuriyet savcılarınca ilk defa
yapılacak teftişin, gecen bir yıllık işlemlere şÃ‚mil olmak uzere her sene Ocak ayı icinde
yapılması ve duzenlenecek raporların birer orneğinin icra ve iflÂs dairesi ile Cumhuriyet
savcılığında saklanması, diğer orneğinin ise en gec o ayın sonunda Adalet Bakanlığına
gonderilmesi gereklidir.
Teftişlerin yapılması, savcılıkların acık olması hallerinde bunun kimler tarafından yerine
getirileceği ve teftiş raporlarının nasıl duzenleneceği yonetmelikte belirtilir.
TUZUK, YONETMELİK VE YARGITAY KARARLARI
MADDE 14 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Bu Kanunun uygulama şekli tuzukle, icra ve iflÂs
daireleri ile tetkik mercilerinde tutulacak defterlerle dosyaların ve diğer basılı kÂğıtların
duzenlenme şekilleri Adalet Bakanlığınca hazırlanacak yonetmelikte tÂyin ve tesbit olunur.
(...) (Madde 14 un 2. fıkrası, 6.6.1985 tarih ve 3222 sayılı Kanunun 47. maddesinin (a) bendi
hukmu gereğince yururlukten kaldırılmıştır.)
(Ek fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.3) Yargıtay, icra ve iflas işlerine ait kararların tamamını
duzenli olarak yayımlar. Buna ilişkin esaslar Yargıtay tarafından yonetmelikle duzenlenir.
HARCLAR
MADDE 15 -(Değişik: 3890 - 3.7.1940) İcra ve iflÂs harclarını kanun tayin eder. Kanunda
hilÂfı yazılı değilse, butun harc ve masraflar borcluya ait olup neticede ayrıca hukum ve
takibe hacet kalmaksızın tahsil olunur.
İcra takiplerinde, muzahereti adliye kararları takibe yetkili icra tetkik mercii tarafından Hukuk
Usulu Muhakemeleri Kanununun 465 ve muteakip maddelerine tevkifan ittihaz olunur.
ŞİKAYET VE ŞARTLARI
MADDE 16 -(Değişik: 3890 - 3.7.1940) Kanunun hallini mahkemeye bıraktığı hususlar
mustesna olmak uzere icra ve iflÂs dairelerinin yaptığı muameleler hakkında kanuna muhalif
olmasından veya hÂdiseye uygun bulunmamasından dolayı tetkik merciine şikÂyet olunabilir.
ŞikÂyet bu muamelelerin oğrenildiği tarihten yedi gun icinde yapılır.
Bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz suruncemede bırakılmasından dolayı her
zaman şikÂyet olunabilir.
ŞİKAYET UZERİNE YAPILACAK MUAMELELER
MADDE 17 - ŞikÂyet tetkik merciince kabul edilirse, şikÂyet olunan muamele ya bozulur,
yahut duzeltilir.
Memurun sebepsiz yapmadığı veya geciktirdiği işlerin icrası emrolunur.
YARGILAMA USULLERİ
MADDE 18 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Tetkik merciine arzedilen hususlarda basit
yargılama usulu uygulanır.
Şu kadar ki, talep ve cevaplar dilekce ile olabileceği gibi tetkik merciine ifade zaptettirmek
suretiyle de olur.
(Değişik 3. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.4) Aksine hukum bulunmayan hallerde tetkik mercii,
şikayet konusu işlemi yapan icra dairesinin acıklama yapmasına ve duruşma yapılmasına
gerek olup olmadığını takdir eder; duruşma yapılmasını uygun gorduğu takdirde ilgilileri en
kısa zamanda duruşmaya cağırır ve gelmeseler bile gereken kararı verir. Duruşma yapılmayan
işlerde tetkik mercii, işin kendisine geldiği tarihten itibaren en gec on gun icinde kararını
verir. Duruşmalar, ancak zorunluluk halinde ve otuz gunu gecmemek uzere ertelenebilir.
MUDDETLER
BAŞLAMASI VE BİTMESİ
MADDE 19 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Gun olarak tÂyin olunan muddetlerde ilk gun hesaba
katılmaz.
Ay veya sene olarak tÂyin olunan muddetler ayın veya senenin kacıncı gunu işlemeye
başlamış ise biteceği ay veya senenin aynı gununde ve muddetin biteceği ayın sonunda boyle
bir gun yoksa ayın son gununde biter.
Bir muddetin sonuncu gunu resmi bir tatil gunune rastlarsa, muddet tatili takibeden gunde
biter.
Muddet, son gunun tatil saatinde bitmiş sayılır.
MUDDETLERİN DEGİŞTİRİLMEMESİ
MADDE 20 - Bu Kanunun tayin eylediği muddetleri değiştiren butun mukaveleler
hukumsuzdur. Ancak herhangi bir muddetin gecmesinden istifade hakkı olan borclu bu
hakkından vazgecebilir. Bu vazgecme ucuncu şahıslara tesir etmez.
İCRA TEBLİGLERİ
MADDE 21 -(Değişik: 538 - 18.2.1965) İcra dairelerince yapılacak tebliğler yazı ile ve
Tebligat Kanunu hukumlerine gore olur. Bu tebliğler makbuz karşılığında doğrudan doğruya
tevdi suretiyle de yapılabilir.
İlÂmda ve 38 inci maddeye gore ilÂm hukmunde sayılan belgelerle ipotek senedinde yazılı
olan adresi değiştiren alacaklı veya borclu; keyfiyeti birbirlerine noter vasıtasiyle bildirmiş
olmadıkca, tebligat aynı adrese yapılır ve bu adreste bulunmadığı takdirde Tebligat
Kanununun 35 inci maddesi uygulanır.
Adres değişikliği, yukarıdaki fıkra gereğince alacaklı veya borclu tarafından diğer tarafa
tebliğ olunduğu halde eski adrese tebligat yaptırarak Tebligat Kanununun 35 inci
maddesinden faydalanmış olan taraf bu suretle diğer tarafa verdiği butun zararları yuzde 15
fazlasiyle odemeye mecbur olduğu gibi hakkında 343 uncu maddedeki ceza da uygulanır.
İCRANIN DURDURULMASI
MADDE 22 - ŞikÂyet, tetkik merciince karar verilmedikce icrayı durdurmaz.
KANUNDAKİ ISTILAHLAR
MADDE 23 - (Değişik: 6763 - 29.6.1956) Bu Kanunun tatbikinde :
(İpotek) tÂbiri ipotekleri, ipotekli borc senetlerini, irat senetlerini, gemi ipoteklerini, eski
hukuk hukumlerine gore tesis edilmiş gayrimenkul rehinlerini, gayrimenkul
mukellefiyetlerini, bÂzı gayrimenkuller uzerindeki hususi imtiyazları ve gayrimenkul
teferruatı uzerine rehin muamelelerini,
(Değişik 2. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.5) (Taşınır rehni) tabiri, teslime bağlı rehinleri, Turk
Medeni Kanununun 940 ıncı maddesinde ongorulen rehinleri, ticari işletme rehnini, hapis
hakkını, alacak ve sair haklar uzerindeki rehinleri,
Sadece (rehin) tÂbiri, (ipotek) ve (menkul rehni) tÂbirlerine giren butun menkul ve
gayrimenkul rehinlerini ihtiva eder.
(Gayrimenkul) tÂbiri, gemi siciline kayıtlı olan gemilere de şÃ‚mildir.
Diğer gemiler bu Kanun hukmunce menkul sayılır.
İKİNCİ BAP
İLAMLARIN İCRASI
I. PARA VE TEMİNATTAN BAŞKA BORCLAR HAKKINDA İLAMLARIN İCRASI
MENKUL TESLİMİ
MADDE 24 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Bir menkulun teslimine dair olan ilÂm icra dairesine
verilince icra muduru bir icra emri tebliği suretiyle borcluya yedi gun icinde o şeyin teslimini
emreder.
İcra emrinde; alacaklı ve borclunun ve varsa mumessillerinin adları ve soyadları ile şohret ve
ikametgÂhları, hukmu veren mahkemenin ismi ve hukmolunan şeyin neden ibaret olduğu,
ilÂmın tarih ve numarası ve tetkik merciinden veya temyiz yahut iadei muhakeme yoliyle ait
olduğu mahkemeden icranın geri bırakılması hakkında bir karar getirilmedikce cebrî icraya
devam olunacağı yazılır.
Borclu, bu emri hic tutmaz veya eksik bırakır ve hukmolunan menkul veya misli yedinde
bulunursa elinden zorla alınıp alacaklıya verilir.
Yedinde bulunmazsa ilÂmda yazılı değeri alınır. Vermezse ayrıca icra emri tebliğine hacet
kalmaksızın haciz yoliyle tahsil olunur. Menkul malın değeri, ilÂmda yazılı olmadığı veya
ihtilÂflı bulunduğu takdirde, icra muduru tarafından (Değişik ibare: 4949 - 17.7.2003 / m.6)
"haczin yapıldığı tarihteki" rayice gore takdir olunur.
Hukmolunan menkulun değeri, borsa veya ticaret odalarından, olmıyan yerlerde icra muduru
tarafından secilecek bilirkişiden sorulup alınacak cevaba gore tÂyin edilir.
İlgililerin bu hususta tetkik merciine şikÂyet hakları vardır.
26 ncı maddenin 3 ve 4 uncu fıkraları gemi siciline kayıtlı olmıyan gemiler hakkında da
uygulanır.
COCUK TESLİMİ
MADDE 25 - (Değişik: 3890 - 3.7.1940) Cocuk teslimine dair olan ilÂm icra dairesine
verilince icra muduru 24 uncu maddede yazılı şekilde bir icra emri tebliği sureti ile borcluya
yedi gun icinde cocuğun teslimini emreder. Borclu bu emri tutmazsa cocuk nerede bulunursa
bulunsun ilÂm hukmu zorla icra olunur.
Cocuk teslim edildikten sonra diğer taraf haklı bir sebep olmaksızın cocuğu tekrar alırsa
ayrıca hukme hacet kalmadan zorla elinden alınıp obur tarafa teslim olunur.
COCUKLA ŞAHSİ MUNASEBET TESİSİNE DAİR İLAMIN İCRASI
MADDE 25a - (Ek: 538 - 18.2.1965) Cocukla şahsi munasebetlerin duzenlenmesine dair ilÂm
hukmunun yerine getirilmesi talebi uzerine icra muduru, kucuğun ilÂm hukumleri dairesinde
lehine hukum verilen tarafla şahsi munasebette bulunmasına mÂni olunmamasını; aksi halde
ilÂm hukmunun zorla yerine getirileceğini borcluya 24'uncu maddede yazılı şekilde bir icra
emri ile tebliğ eder. Bu emirde ilÂm hukmune aykırı hareketin 341 inci maddedeki cezayı
mustelzim olduğu da yazılır.
Borclu bu emri tutmazsa ilÂm hukmu zorla yerine getirilir. Borclu alacaklının şikÂyeti uzerine
ayrıca 341 inci maddeye gore cezalandırılır.
COCUK TESLİMİNE VE COCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINA DAİR
İLAMLARIN İCRASINDA UZMAN BULUNDURULMASI:
MADDE 25/b.- (Ek: 4949 - 17.7.2003 / m.7) Cocukların teslimine ve cocukla kişisel ilişki
kurulmasına dair ilamların icrası, icra muduru ile birlikte Sosyal Hizmetler ve Cocuk
Esirgeme Kurumu tarafından gorevlendirilen sosyal calışmacı, pedagog, psikolog veya cocuk
gelişimcisi gibi bir uzmanın, bunların bulunmadığı yerlerde bir eğitimcinin hazır bulunması
suretiyle yerine getirilir.
GAYRİMENKUL TAHLİYE VE TESLİMİ
1- BORCLUNUN ELİNDE İSE
MADDE 26- Bir gayrimenkul veya bir gemi siciline kayıtlı olan geminin tahliye ve teslimine
dair olan ilÂm icra dairesine verilince icra muduru 24 uncu maddede yazılı şekilde bir icra
emri tebliği sureti ile borcluya yedi gun icinde hukmolunan şeyin teslimini emreder.
Borclu gayrimenkulu veya gemi siciline kayıtlı olan gemiyi işgal etmekte iken bu emri
tutmazsa ilÂmın hukmu zorla icra olunur.
Alacaklıya teslim olunan gayrimenkule veya gemi siciline kayıtlı olan gemiye haklı bir sebep
olmaksızın tekrar giren borclu ayrıca hukme hacet kalmadan zorla cıkarılır.
Bunların icinde bulunup da ilÂmda dahil olmayan eşya cıkarılarak borcluya teslim ve hazır
değilse vekiline veya ailesi halkından veyahut mustahdemlerinden reşid bir kimseye tevdi
olunur. Bunlardan da kimse bulunmazsa mezkûr eşya masrafı ileride borcluya odetilmek
uzere peşin olarak alacaklıdan alınıp emin bir yerde veya alacaklının yedinde hıfzettirilir ve
icra dairesince hemen yapılacak tebligat uzerine borclu eşyanın bulunduğu mahalde ise beş ve
değil ise otuz gun icinde eşyayı almaktan veya masrafı odemekten imtina eder yahut luzum
gorulurse icra muduru tetkik merciinin kararı ile bunları satıp tutarından masrafı ifa eder.
(Değişik son cumle: 4949 - 17.7.2003 / m.8) Fazla kalırsa borclunun adına, Adalet
Bakanlığınca cıkarılan yonetmelikte nitelikleri belirlenen bankalardan birine yatırılır.
_____
Madde 26 nın icerisinde yeralan "Gemi" ibareleri, 29.6.1956 tarih ve 6763 sayılı kanunun
42. maddesi hukmu gereğince "Gemi siciline kayıtlı gemi" olarak değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
_____
2- GAYRİMENKUL UCUNCU ŞAHIS ELİNDE İSE
MADDE 27- Gayrimenkul, ucuncu bir şahıs tarafından davadan sonra ve hukumden evvel
tapuya tescil edilmiş bir akte musteniden işgal edilmekte ise alacaklı borclunun o şahsa karşı
malik olduğu hakları haiz olur. Bu şıkkı ihtiyar etmezse borclusuna karşı tazminat davası
acabilir. Şu kadar ki suiniyet sahibi ucuncu şahıslara karşı umumî hukumler mahfuzdur.
(Ek fıkra: 6763 - 29.6.1956) Gemi siciline kayıtlı olan gemi, borclunun elinde bulunmazsa
alacaklı borclunun gemiyi işgal etmekte olan şahsa karşı sahibolduğu hakları haiz olur. Şu
kadar ki, gemi ucuncu bir şahıs tarafından davadan sonra ve hukumden once gemi siciline
gecirilmiş bir akit sebebiyle işgal edilmekte ise birinci fıkra hukmu tatbik olunur.
GAYRİMENKUL DAVALARINDA HUKUMLERİN TAPU VE GEMİ SİCİL
DAİRELERİNE TEBLİGİ
MADDE 28 - (Değişik: 6763 - 29.6.1956) Gayrimenkul davalarında davacının lehine hukum
verildiği takdirde mahkeme davacının talebine hacet kalmaksızın hukum tefhimi ile beraber
hulÂsasını tapu ve gemi sicili dairelerine bildirir. İlgili daire bu ciheti hukmolunan
gayrimenkul veya geminin kaydına şerh verir. Bu şerh Medeni Kanunun 920 nci maddesinin
ikinci fıkrası ve tescil edilmiş gemiler hakkında da Ticaret Kanununun 879 uncu maddesinin
ikinci fıkrası hukmune tÂbidir.
Gayrimenkul davası uzerine verilen karar ileride davacının aleyhine kesinleşirse mahkeme,
derhal bu hukmun hulÂsasını da tapu veya gemi sicili dairesine bildirir.
GAYRİMENKUL HAKKINDAKİ HUKUMDEN SONRA YEDİN TEBEDDULU
MADDE 29 - Hukmun tapu veya gemi sicili dairesine bildirilmesinden sonraki tebeddullerin
icra muamelelerine tesiri olmaz. Hukumde gosterilen şey kimin elinde ise ondan alınıp
alacaklıya teslim olunur.
Şu kadar ki, o yer veya gemide bulunan ucuncu şahıs bu malı borcludan teslim almış olmayıp
onu doğrudan doğruya işgal etmekte bulunduğunu bildiren bir tapu veya gemi sicili kaydı
gosterirse mahkemeye muracaatla dava acması icin kendisine yedi gun muhlet verilir. Bu
muddet icinde dava acılırsa icra geri bırakılır.
BİR İŞİN YAPILMASINA VEYA YAPILMAMASINA DAİR OLAN İLAMLAR
_____
Madde 30 un "Bir şeyin yapılmasına dair olan ilamlar" şeklinde olan başlığı,
30.7.2003 tarih ve 25184 sayılı R.G.'de yayımlanan, 17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı
Kanunun 9. maddesi hukmu gereğince değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
_____
MADDE 30 - Bir işin yapılmasına mutedair ilÂm icra dairesine verilince icra muduru 24 uncu
maddede yazılı şekilde bir icra emri tebliği sureti ile borcluya ilÂmda gosterilen muddet icinde
ve eğer muddet tayin edilmemişse işin mahiyetine gore başlama ve bitirme zamanlarını tayin
ederek işi yapmayı emreder.
Borclu muayyen muddetlerde işe başlamaz veya bitirmez ve iş diğer bir kimse tarafından
yapılabilecek şeylerden olur ve alacaklı da isterse yapılması icin lÂzımgelen masraf icra
muduru tarafından ehli vukufa takdir ettirilir. Bu masrafın ilerde hukme hacet kalmaksızın
borcludan tahsil olunup kendisine verilmek uzere ifasına alacaklı muvafakat ederse alınıp
hukmoulunan iş yaptırılır. Muvafakat etmezse ayrıca hukme hacet kalmadan borclunun kÂfi
miktarda malı haciz ile paraya cevrilerek o iş yaptırılır.
İlÂm, bir işin yapılmamasına mutedair olduğu takdirde icra dairesi tarafından ilÂmın hukmu
borcluya ayni muddetli bir emirle tebliğ olunur. Bu emirde ilÂm hukmune muhalefetin 343
uncu maddedeki cezayı mustelzim olduğu yazılır.
(Ek son fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.9) Bir işin yapılmasına veya yapılmamasına dair olan
ilam hukmu yerine getirildikten sonra borclu, ilam hukmunu ortadan kaldıracak bir eylemde
bulunursa, mahkemeden ayrıca hukum almaya gerek kalmadan, onceki ilam hukmu tekrar
zorla yerine getirilir.
İRTİFAK HAKLARİYLE GEMİ UZERİNDEKİ İNTİFA HAKLARINA MUTEDAİR
İLAMLAR
MADDE 31 - (Değişik: 6763 - 29.6.1956) Bir irtifak hakkının veya gemi siciline kayıtlı olan
bir gemi uzerindeki intifa hakkının kaldırılmasına yahut boyle bir hakkın tahmiline mutedair
ilÂm icra dairesine verilince icra muduru 24 uncu maddede yazılı şekilde 7 gunluk bir icra
emri gonderir. Borclu muhalefet ederse ilÂmın hukmu zorla icra olunur.
II- PARA VE TEMİNAT VERİLMESİ HAKKINDAKİ İLAMLARIN İCRASI
İCRA EMRİ VE MUHTEVASI
MADDE 32 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Para borcuna veya teminat verilmesine dair olan
ilÂm icra dairesine verilince icra muduru borcluya bir icra emri tebliğ eder. Bu emirde 24
uncu maddede yazılanlardan başka hukmolunan şeyin cinsi ve miktarı gosterilir ve nihayet
yedi gun icinde odenmesi ve bu muddet icinde borc odenmez veya hukmolunan teminat
verilmezse tetkik merciinden veya temyiz yahut iadei muhakeme yolu ile ait olduğu
mahkemeden icranın geri bırakılmasına dair bir karar getirilmedikce cebri icra yapılacağı ve
bu muddet icinde 74 uncu madde mucibince mal beyanında bulunması ve bulunmazsa
(Değişik ibare: 4949 - 17.7.2003 / m.10) "hapis ile tazyik olunacağı, mal beyanında
bulunmaz veya" hakikata muhalif beyanda bulunursa hapis ile cezalandırılacağı ihtar edilir.
İCRANIN GERİ BIRAKILMASI
MADDE 33 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) İcra emrinin tebliği uzerine borclu yedi gun icinde
dilekce ile icra tetkik merciine başvurarak borcun zamanaşımına uğradığı veya imhal veya itfa
edildiği itirazında bulunabilir. İtfa veya imhal iddiası yetkili mercilerce re'sen yapılmış veya
usulune gore tasdik edilmiş yahut icra dairesinde veya tetkik merciinde veya mahkeme
onunde ikrar olunmuş senetle tevsik edildiği takdirde icra geri bırakılır.
İcra emrinin tebliğinden sonraki devrede tahakkuk etmiş, itfa, imhal, veya zamanaşımına
dayanan geri bırakma istekleri her zaman yapılabilir. Bunlardan itfa veya imhale dayanan
istekler mutlaka noterlikce re'sen yapılmış veya tasdik olunmuş belgelere veya icra zaptına
istinat ettirilmelidir.
Tetkik mercii, geri bırakılma talebini reddettiği takdirde borclu ancak temyiz suresi icinde
alacağı karşılayacak nakit veya mercice kabul edilecek menkul rehin veya esham veya
tahvilÂt veya gayrimenkul rehni yahut muteber bir banka kefaleti gostermek şartiyle temyiz
yoluna gidebilir. Borclunun yeter malı mahcuz ise veya borclunun talebi uzerine temyiz suresi
icinde yeter malı haczedilmişse bu fıkrada yazılı teminatı gostermeye luzum yoktur.
Borclu olmadığı parayı odemek mecburiyetinde kalan borclunun 72 nci madde mucibince
istirdat davası acarak paranın geriye verilmesini istemek hakkı saklıdır.
İLAMIN ZAMANAŞIMINA UGRADIGI İDDİASI
MADDE 33a - (Ek: 538 - 18.2.1965) İlÂmın zamanaşımına uğradığı veya zamanaşımının
kesildiği veya tatile uğradığı iddiaları icra tetkik mercii tarafından resmi vesikalara
musteniden incelenerek icranın geri bırakılmasına veya devamına karar verilir.
Alacaklı, icranın geri bırakılması kararının kesinleştiğinin kendisine tebliğinden sonra
zamanaşımının vÂki olmadığını ispat sadedinde ve 7 gun icinde umumi mahkemelerde dava
acabilir. Aksi takdirde icrası istenen ilÂmın zamanaşımına uğradığı hususu kesin hukum teşkil
eder.
İcranın devamına karar verilmesi halinde 33 uncu maddenin son fıkrası burada da uygulanır.
III- MUŞTEREK HUKUMLER
İCRANIN NEREDEN İSTENECEGİ
MADDE 34- İlÂmların icrası her icra dairesinden talep olunabilir. Alacaklı ikametgÂhını
değiştirirse takibin yeni ikametgÂhı icra dairesine havalesini istiyebilir.
TAKİBİN BAŞLAMASI
MADDE 35 - Takip, ilÂmın icra dairesine tevdii ile başlar. İstiyen alacaklıya kayıt numarasını
mubeyyin bedava ve pulsuz bir ilmuhaber verilir.
İCRANIN GERİ BIRAKILMASI İCİN VERİLECEK MUHLET
MADDE 36 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) İlÂmı temyiz eden borclu hukmolunan para veya
eşyanın resmî bir mercie depo edildiğini ispat eder yahut hukmolunan para veya eşya
kıymetinde mercice kabul edilecek menkul rehin veya esham veya tahvilÂt veya gayrimenkul
rehin veya muteber banka kefaleti gosterirse veya borclunun hukmolunan para ve eşyayı
karşılayacak malı mahcuz ise icranın geri bırakılması icin Yargıtaydan karar alınmak uzere
icra muduru tarafından kendisine munasip bir muhlet verilir. Bu muhlet ancak zaruret halinde
uzatılabilir.
Borclu, Devlet veya adlî muzaherete nail bir kimse ise teminat gostermek mecburiyeti yoktur.
Ucreti ilgililer tarafından verilirse Yargıtayca icranın geri bırakılması hakkındaki karar icra
dairesine telgrafla bildirilir.
Nafaka hukumlerinde boyle bir muhlet verilemez.
Yargıtayca hukum bozulduğu takdirde borclunun muracaatı uzerine, bozmanın mahiyetine
gore teminatın geri verilip verilmiyeceğine mahkemece kesin olarak karar verilir.
Yargıtayca ilÂmın onanması halinde alacaklının talebi uzerine, başkaca muameleye hacet
kalmaksızın teminata konu olan para alacaklıya odenir, mal ve haklar ise, malın nev'ine gore
icra mudurluğunce paraya cevrilir. İlÂm alacaklısının teminat uzerinde ruchan hakkı vardır.
HACİZ VEYA İFLAS İSTEMEK YETKİSİ
MADDE 37 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) İcra emrinde yazılı muddet gectiği halde borcunu
odemeyenlerin malları haczolunur yahut borclu iflÂsa tÂbi eşhastan olupta alacaklı isterse
yetkili ticaret mahkemesince iflÂsına karar verilir.
İLAM MAHİYETİNİ HAİZ BELGELER
MADDE 38 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Mahkeme huzurunda yapılan sulhlar, kabuller ve
para borcu ikrarını havi re'sen tanzim edilen noter senetleri ve temyiz kefaletnameleri ile icra
dairesindeki kefaletler,ilÂmların icrası hakkındaki hukumlere tabidir. Bu maddedeki icra
kefaletleri muteselsil kefalet hukmundedir.
ZAMANAŞIMI
MADDE 39 - İlÂma mustenit takip, son muamele uzerinden on sene gecmekle zamanaşımına
uğrar.
Noter senedine mustenit takip, senedin mahiyetine gore borclar veya ticaret kanunlarında
muayyen olan zamanaşımlarına tÂbidir.
İCRANIN İADESİ
MADDE 40 - Bir ilÂmın nakzı icra muamelelerini olduğu yerde durdurur.
Bir ilÂm hukmu icra edildikten sonra nakzedilipte aleyhinde icra yapılmış olan kimsenin hic
veya o kadar borcu olmadığı kat'i bir ilÂmla tahakkuk ederse ayrıca hukme hacet kalmaksızın
icra tamamen veya kısmen eski haline iade olunur.
Ancak ucuncu şahısların husnuniyetle kazandıkları haklara halel gelmez.
UMUMİ HUKUMLER
MADDE 41 - Kanunun bu ikinci babında yazılı hukumlere mugayir olmıyan diğer hukumleri
ilÂma mustenit takiplerde de cereyan eder.
UCUNCU BAP
İLAMSIZ TAKİP
I. TAKİBİN MUHTELİF TARZLARI
PARA BORCU VE TEMİNAT İCİN TAKİP
MADDE 42 - Bir paranın odenmesine veya bir teminatın verilmesine dair olan cebri icralar
takip talebi ile başlar ve haciz yolu ile veya rehnin paraya cevrilmesi yahut iflÂs sureti ile
cereyan eder.
İFLASA TABİ ŞAHISLAR HAKKINDAKİ TAKİP
MADDE 43 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) İflÂs yolu ile takip, ancak Ticaret Kanunu gereğince
tacir sayılan veya tacirler hakkındaki hukumlere tabi bulunanlar ile ozel kanunlarına gore tacir
olmadıkları halde iflÂsa tabi bulundukları bildirilen hakiki veya hukmi şahıslar hakkında
yapılır. Şu kadar ki, alacaklı bu kimseler hakkında haciz yolu ile de takipte bulunabilir.
Bu yollardan birini secen alacaklı bir defaya mahsus olmak uzere o yolu bırakıp harc
odemeksizin diğerine yeni baştan muracaat edebilir.
TİCARETİ TERK EDENLER
MADDE 44 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Ticareti terk eden bir tacir 15 gun icinde keyfiyeti
kayıtlı bulunduğu ticaret siciline bildirmeye ve butun aktif ve pasifi ile alacaklılarının isim ve
adreslerini gosteren bir mal beyanında bulunmaya mecburdur. Keyfiyet ticaret sicili
memurluğunca ticaret sicili ilÂnlarının yayınlandığı gazetede ve alacaklıların bulunduğu
yerlerde de mûtat ve munasip vasıtalarla ilÂn olunur. İlÂn masraflarını odemiyen tacir beyanda
bulunmamış sayılır.
Bu ilÂn tarihinden itibaren bir sene icinde, ticareti terk eden tacir hakkında iflÂs yolu ile takip
yapılabilir.
Ticareti terk eden tacir, mal beyanının tevdii tarihinden itibaren iki ay muddetle haczi kabil
malları uzerinde tasarruf edemez.
Ucuncu şahısların zilyedlik ve tapu sicil hukumlerine dayanarak iyi niyetle elde ettiği haklar
saklıdır. Ancak karı ve koca ile usul ve furu, neseben veya sıhren ikinci dereceye kadar (Bu
derece dahil) hısımlar, evlÂt edinenle evlÂtlık arasındaki iktisaplarda iyi niyet iddiasında
bulunulamaz.
(Değişik 5. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.11) Mal beyanını alan merci, keyfiyeti tapu veya
gemi sicil daireleri ile Turk Patent Enstitusune bildirir. Bu bildiri uzerine sicile, temlik
hakkının iki ay sure ile tahdit edilmiş bulunduğu şerhi verilir. Keyfiyet ayrıca Turkiye
Bankalar Birliğine de bildirilir.
Bozulmaya maruz veya muhafazası kulfetli olan veya tÂyin edilen kanuni muddet icinde
değerinin duşmesi kuvvetle muhtemel bulunan mallar hakkında, tacirin talebi uzerine,
mahkemece icra muduru marifetiyle ve bu Kanun hukumleri dairesinde bu malların
satılmasına ve bedelinin 9 uncu maddede yazılı bir bankaya depo edilmesine karar verilebilir.
REHİN VE İPOTEKLE TEMİN EDİLMİŞ ALACAKLAR
MADDE 45 - Rehinle temin edilmiş bir alacağın borclusu iflÂsa tabi şahıslardan olsa bile
alacaklı yalnız rehnin paraya cevrilmesi yolu ile takip yapabilir. Ancak rehinin tutarı borcu
odemeğe yetmezse alacaklı kalan alacağını iflÂs veya haciz yolu ile takip edebilir.
Police ve emre muharrer senetlerle cekler hakkındaki 167 nci madde hukmu mahfuzdur.
İpotekle temin edilmiş faiz ve senelik taksit alacaklarında alacaklının intihabına ve borclunun
sıfatına gore, rehnin paraya cevrilmesi veya haciz yahut iflÂs yollarına muracaat olunabilir.
(...) (Madde 45 in sonuna 27.5.1933 tarih ve 2228 sayılı kanunla eklenmiş olan fıkra,
29.6.1956 tarih ve 6763 sayılı kanunun 42. maddesiyle kaldırılmıştır.)
HACİZ YOLU İLE TAKİP
1 - UMUMİYETLE
MADDE 46 - Takip, diğer butun hallerde haciz yolu ile yapılır. Borclu tuccar sıfatını yeni
iktisap etmişse bundan evvel aleyhinde talep edilmiş hacizler iflÂsına hukmolunmadıkca
eskisi gibi icra olunur.
2 - HUKUKU AMME BORCLARI
MADDE 47 - Para cezasile diğer hukuku Âmme borclarının takibi hakkındaki kanunlar
hukmu mahfuzdur. Şu kadar ki, Devletin bir akitten veya haksız bir fiilden doğan alacakları
hakkında bu Kanunun hukumleri cereyan eder.
ZABIT VE MUSADERE EDİLEN EŞYANIN PARAYA CEVRİLMESİ
MADDE 48 - Devletin cezaî ve malî kanunları mucibince zabıt ve musadere edilmiş olan
şeylerin paraya cevrilmesi o kanunların hukumlerine gore yapılır.
KARŞILIGI ODUNC VERENLER
MADDE 49 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Rehin karşılığı yapılan odunc verme işlerinde
Medeni Kanun ile Turkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası ve Turkiye EmlÂk Kredi Bankasının
ozel kanunlarında paraya cevirmeye dair hukumleri saklıdır.
ll. SALAHİYET:
SALAHİYET VE İTİRAZLARI:
MADDE 50 - (Değişik: 3890 - 3.7.1940) Para veya teminat borcu icin takip hususunda Hukuk
Usulu Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hukumleri kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar
ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe yetkilidir.
Yetki itirazı esas hakkındaki itirazla birlikte yapılır. Tetkik mercii tarafından once yetki
meselesi tetkik ve kat'î surette karara raptolunur.
İki tetkik mercii arasında yetki noktasından ihtilÂf cıkarsa Hukuk Usulu Muhakemeleri
Kanununun 25 inci maddesi hukmu tatbik olunur.
III- TATİLLER VE TALİKLER
TATİLLER
1 - BUTUN BORCLULAR HAKKINDA
MADDE 51 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Guneşin batmasından bir saat sonra ile guneşin
doğmasından bir saat onceye kadarki devrede (Gece vakti) ve tatil gunlerinde takip
muameleleri yapılamaz. Ancak, gece iş gorulen yerlerde gece vakti hasılÂt haczi mumkundur.
Tatil gunlerinde haciz ve tebligat yapılabileceği gibi muhafaza tedbirleri de alınabilir.
Borclunun mal kacırdığı anlaşılırsa gece vakti dahi haciz yapılması caizdir.
Bir borclu hakkında Kanunda gosterilen sebeplerden dolayı icra talik edilmiş veya konkordato
icin muhlet verilmiş ise, o borcluya karşı takip muamelesi yapılamaz.
2 - BORCLUNUN AİLESİNDEN BİRİNİN OLUMU HALİNDE
MADDE 52 - Karısı yahut kocası ve kan ve sıhriyet itibarile usul veya furuundan birisi olen
bir borclu aleyhindeki takip, olum gunu ile beraber uc gun icin talik olunur.
3 - TEREKENİN BORCLARINDA
MADDE 53 - Terekenin borclarından dolayı olum gunu ile beraber uc gun icinde takip geri
bırakılır. Mirascı mirası kabul veya reddetmemişse bu hususta Kanunu Medenide muayyen
muddetler gecinceye kadar takip geri kalır.
İcra takibi sırasında borclu olduğunde tereke henuz taksim edilmemiş veya resmî tasfiyeye
tÂbi tutulmamış yahut mirascılar arasında aile şirketi tesis olunmamışsa borclu hayatta olsaydı
hangi usul tatbik olunacak idi ise terekeye karşı ona gore takip devam eder.
Bu takibin mirascıya karşı devam edebilmesi ancak rehinin paraya cevrilmesi veya haciz
yollarile kabildir.
4 - TUTUKLULUK VE HUKUMLULUK HALİNDE
MADDE 54 - (Değişik: 538 - 19.2.1965) Mumessili olmıyan bir tutuklu veya hukumlu
aleyhine takipte, mumessil tÂyini vesayet makamına ait olmadıkca, icra muduru bir mumessil
tÂyin etmesi icin kendisine munasip bir muhlet verir ve takibi bu surenin bitmesine bırakır. Bu
muhlet icinde temsilci tÂyin edip icra dairesine bildirmiyen tutuklu veya hukumlu hakkında
takibe devam olunur.
Mal kacırılması ihtimali olan hallerde bu muhlet icinde de haciz yapılabilir.
5 - ASKERLİK HALİNDE
MADDE 54a - (Ek: 538 - 18.2.1965.) Askerlik hizmetinin devamı muddetince erler, onbaşılar
ve kıta cavuşları (Uzman veya uzatmalı cavuş ve onbaşılar haric) aleyhine takipte, icra
memuru, bir mumessil tayin etmesi icin kendisine munasip bir muhlet verir ve takibi bu
surenin bitmesine bırakır. Bu muddet icinde temsilci tayin edip icra dairesine bildirmiyenler
hakkında takibe devam olunur.
Mal kacırılması ihtimali olan hallerde bu muhlet icinde de haciz yapılabilir.
6 - BORCLUNUN AGIR HASTALIGI HALİNDE
MADDE 55 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Takip, borclunun mumessil tÂyin edemiyecek
derecede ağır hastalığı halinde muayyen bir zaman icin icra mudurluğunce tÂlik olunabilir.
Ağır hastalığın resmî belge ile tahakkuku lÂzımdır.
Mal kacırılması ihtimali olan hallerde hastalığın devamı sırasında da haciz yapılabilir.
TALİKIN MUDDETLERİN CEREYANINA TESİRİ
MADDE 56 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Takip talikleri esnasında muddetlerin cereyanı
durmaz. Muddetin nihayeti bir talik gunune raslarsa muddet talikin bitiminden sonra bir gun
daha uzatılır.
IV- İCRA TEBLİGLERİ
İCRA TEBLİGLERİ
MADDE 57 - (Değişik: 538 - 18.2.1965.) İcraya ait tebliğlerde Tebligat Kanunu hukumleri
uygulanır. Ancak borclu, kendilerine kanunen mumessil tayin olunması icabeden şahıslardan
ise icra muduru kısa bir zamanda mumessil tÂyin edilmesini ait olduğu makamdan ister.
Tebliğ, Medeni Kanunun 159 ve 396 ncı maddelerine gore mezun olanların meslek veya
sanatına muteallik muamelelerden doğmuş bir borca dair ise kendilerine yapılır.
V- TAKİP TALEBİ
TAKİP TALEBİ VE MUHTEVASI
MADDE 58 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Takip talebi icra mudurune yazı ile veya sozlu
olarak yapılır.
Talepte şunlar gosterilir :
1. Alacaklının ve varsa kanuni temsilcisinin ve vekilinin adı, soyadı, (Ek ibare: 4358 -
2.4.1998 / m.3 b) "vergi kimlik numarası" şohret ve ikametgÂhı; alacaklı yabancı memlekette
oturuyorsa Turkiye'de gostereceği ikametgÂhı (İkametgÂh gosteremezse icra dairesinin
bulunduğu yer ikametgÂh sayılır);
2. Borclunun ve varsa kanuni temsilcisinin adı, soyadı, (Ek ibare: 4358 - 2.4.1998 / m.3 b)
"alacaklı tarafından biliniyorsa vergi kimlik numarası" şohret ve ikametgÂhı;
Bir terekeye karşı yapılan taleplerde kendilerine tebligat yapılacak mirascıların adı, soyadı,
şohret ve ikametgÂhları;
3. (Değişik: 4949 - 17.7.2003 / m.12) Alacağın veya istenen teminatın Turk parasıyla tutarı
ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gun, alacak veya teminat yabancı
para ise alacağın hangi tarihteki kur uzerinden talep edildiği ve faizi;
4. Senet, senet yoksa borcun sebebi;
5. Takip yollarından hangisinin secildiği;
Alacak belgeye dayanmakta ise, belgenin aslının veya alacaklı yahut mumessili tarafından
tasdik edilmiş, borclu sayısından bir fazla orneğin takip talebi anında icra dairesine tevdii
mecburidir.
Alacaklıya takip talebinde bulunduğuna ve vergi belgelere, talep ve takip masraflarına dair
bedava ve pulsuz bir makbuz verilir.
TAKİP MASRAFLARI
MADDE 59 - (Değişik: 3222 - 6.6.1985) Takip masrafları borcluya aittir. Alacaklı,
yapılmasını talep ettiği muamelenin masrafını ve ayrıca takip talebinde bulunurken borclunun
62 nci maddeye gore yapabileceği itirazın kendisine tebliğ masrafını da avans olarak peşinen
oder.
Alacaklı ilk odenen paradan masraflarını alabilir.
VI- ODEME EMRİ VE İTİRAZ
1- ODEME EMRİ VE MUHTEVASI
MADDE 60 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Takip talebi uzerine icra dairesi bir odeme emri
yazar.
Emir :
1. 58 inci maddeye gore takip talebine yazılması lÂzım gelen kayıtları,
2. Borcun ve masrafların yedi gun icinde odenmesi, borc teminat verilmesi mukellefiyeti ise
teminatın bu sure icinde gosterilmesi ihtarını,
3. Takibin dayandığı senet altındaki imza kendisine ait değilse yine bu yedi gun icinde bu
cihetin ayrıca ve acıkca bildirilmesi; aksi halde icra takibinde senedin kendisinden sÂdır
sayılacağı,
Senet altındaki imzayı reddettiği takdirde merci onunde yapılacak duruşmada hazır
bulunması; buna uymazsa vÂkı itirazın muvakkaten kaldırılmasına karar verileceği,
Borcun tamamına veya bir kısmına, yahut alacaklının takibat icrası hakkına dair bir itirazı
varsa bunu da aynı sure icinde beyan etmesi, İhtarını,
4. Senet veya borca itirazını bildirmediği takdirde yukarda yazılı yedi gunluk sure icinde 74
uncu maddeye gore mal beyanında bulunması ve bulunmazsa hapisle tazyik olunacağı; mal
beyanında bulunmaz veya hakikata aykırı beyanda bulunursa ayrıca hapisle cezalandırılacağı
ihtarını,
5. Borc odenmez veya itiraz olunmazsa cebrî icraya devam edileceği beyanını, ihtiva eder.
Odeme emri iki nusha olarak duzenlenir. Bir nushası borcluya gonderilir, diğeri icra
dosyasına konulur. Alacaklı isterse kendisine ayrıca tasdikli bir nusha verilir. Nushalar
arasında fark bulunduğu takdirde borcludaki muteber sayılır.
Alacaklıya verilen nusha hicbir resim ve harca tabi değildir.
2 - ODEME EMRİNİN TEBLİGİ
MADDE 61 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Odeme emri borcluya takip talebinden itibaren
nihayet 3 gun icinde tebliğe gonderilir. Takip belgeye dayanıyorsa, belgenin tasdikli bir
orneği odeme emrine bağlanır.
Muşterek borclular aynı zamanda takip ediliyorlarsa hepsinin veya bir kısmının bir mumessil
tarafından temsil edilmeleri hali mustesna olmak uzere her birine ayrı ayrı odeme emri tebliğ
edilmek lÂzımdır.
Bir borclu hakkında aynı gunde birden ziyade takip talebi varsa icra dairesi bunların odeme
emirlerini aynı zamanda tebliğe gonderir.
Kanunen eklenmesi gereken muddetler saklıdır.
Borclu hakkında bir icra dairesinde ayrı ayrı gunlerde birden ziyade takip talebinde
bulunulmuş ise bunlardan hicbirinde kendisinden daha eski olan talepten once odeme emri
tebliğe gonderilemez.
İTİRAZ
1 - SURESİ VE ŞEKLİ
MADDE 62 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) İtiraz etmek istiyen borclu, itirazını, odeme emrinin
tebliği tarihinden itibaren yedi gun icinde dilekce ile veya sozlu olarak icra dairesine
bildirmeye mecburdur. (Değişik 2. cumle: 4949 - 17.7.2003 / m.13) İtiraz, takibi yapan icra
dairesinden başka bir icra dairesine yapıldığı takdirde bu daire gereken masrafı itirazla birlikte
alarak itirazı derhal yetkili icra dairesine gonderir; alınmayan masraftan memur şahsen
sorumludur.
(Değişik 2. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.13) Takibe itiraz edildiği, 59 uncu maddeye gore
alacaklının yatırdığı avanstan karşılanmak suretiyle uc gun icinde bir muhtıra ile alacaklıya
tebliğ edilir.
(Ek fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.13) Borclu veya vekili, dava ve takip işlemlerine esas olmak
uzere borcluya ait yurt icinde bir adresi itirazla birlikte bildirmek zorundadır. Adresini
değiştiren borclu yurt icinde yeni adres bildirmediği ve tebliğ memurunca yurt icinde yeni
adresi tespit edilemediği takdirde, takip talebinde gosterilen adrese cıkarılacak tebligat
borclunun kendisine yapılmış sayılır.
_____
Madde 62 ye 2. fıkradan sonra gelmek uzere yukarıdaki fıkra, 30.7.2003 tarih ve
25184 sayılı R.G.'de yayımlanan, 17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı Kanunun 13. maddesi
hukmu gereğince eklenmiş ve diğer fıkralar buna gore teselsul ettirilmiştir.
_____
Borcun bir kısmına itiraz eden borclunun o kısmın cihet ve miktarını acıkca gostermesi
lÂzımdır. Aksi takdirde itiraz edilmemiş sayılır.
(...) (Madde 62 nin 4. fıkrası, 30.7.2003 tarih ve 25184 sayılı R.G.' de yayımlanan,
17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı Kanunun 103. maddesi hukmu gereğince yururlukten
kaldırılmıştır.)
Borclu takibin mustenidi olan senet altındaki imzayı reddediyorsa, bunu itirazında ayrıca ve
acıkca beyan etmelidir. Aksi takdirde icra takibi yonunden senetteki imzayı kabul etmiş
sayılır.
Borcluya, itiraz eylediğine dair bedava ve pulsuz bir belge verilir.
2 - İTİRAZ SEBEPLERİ
MADDE 63.- (Değişik: 4949 - 17.7.2003 / m.14) İtiraz eden borclu, itirazın kaldırılması
duruşmasında, alacaklının dayandığı senet metninden anlaşılanlar dışında, itiraz sebeplerini
değiştiremez ve genişletemez.
3 - ALACAKLIYA VERİLECEK NUSHA
MADDE 64 -(Değişik: 3890 - 3.7.1940) İtiraz, alacaklıya mahsus odeme emri nushasına
kaydedilir. İtiraz vÂki olmazsa bu husus dahi işaret olunur.
Bu nusha itirazdan sonra veya itiraz muddetinin bitmesi uzerine alacaklıya verilir.
4 - GECİKMİŞ İTİRAZ
MADDE 65 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Borclu kusuru olmaksızın bir mÂni sebebiyle
muddeti icinde itiraz edememiş ise paraya cevirme muamelesi bitinceye kadar itiraz edebilir.
Ancak borclu, mÂniin kalktığı gunden itibaren uc gun icinde, mazeretini gosterir delillerle
birlikte itiraz ve sebeplerini ve mustenidatını bildirmeye ve mutaakip fıkra icin yapılacak
duruşmaya taallûk eden harc ve masrafları odemeye mecburdur.
İtiraz uzerine tetkik mercii ancak gecikme sebebinin mahiyetine ve hÂdisenin ozelliklerine
gore takibin tatilini tensip edebilir. Merci, tetkikatını evrak uzerinde yapar. Luzumu halinde
iki tarafı hemen davetle mazeretin kabule şayan olup olmadığına karar verir. Duruşmaya karar
verilmemesi halinde borcludan alınan masraflar kendisine iade olunur.
Mazeretin kabulu halinde icra takibi durur. Aynı celsede alacaklı itirazın kaldırılmasını sozlu
olarak da istiyebilir. Bu takdirde tahkikata devam olunarak gerekli karar verilir.
Daha once borclunun mallarına haciz konulmuşsa mazeretin kabulu kararının tefhim veya
tebliği tarihinden itibaren alacaklı yedi gun icinde, merciden itirazın kaldırılmasını istemez
veya aynı sure icinde 67 nci maddeye gore mahkemeye başvurmazsa haciz kalkar.
5 - İTİRAZIN HUKMU
MADDE 66 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) Muddeti icinde yapılan itiraz takibi durdurur. İtiraz
muddetinde değilse, alacaklının talebi uzerine, icra muduru takip muamelelerine alacağın
tamamı icin devam eder. Borclu, borcun yalnız bir kısmına itirazda bulunmuşsa takibe, kabul
ettiği miktar icin devam olunur.
Borclu itirazında imzayı reddetmişse alacaklı derhal icra dairesinden tatbika medar imzaların
celbini isteyebilir.
6- İTİRAZIN HUKUMDEN DUŞURULMESİ:
A) İTİRAZIN İPTALİ:
_____
Madde 67 nin başlığı ve ust başlığı, 30.7.2003 tarih ve 25184 sayılı R.G.'de
yayımlanan, 17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı Kanunun 15. maddesi hukmu gereğince
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
_____
MADDE 67 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) (Değişik 1. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.15) Takip
talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene icinde mahkemeye
başvurarak, genel hukumler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava
edebilir.
(Değişik 2. fıkra: 3494 - 9.11.1988) Bu davada borclunun itirazının haksızlığına karar
verilirse borclu; takibinde haksız ve kotu niyetli gorulurse alacaklı; diğer tarafın talebi uzerine
iki tarafın durumuna, davanın ve hukmolunan şeyin tahammulune gore, red veya hukmolunan
meblağın yuzde kırkından aşağı olmamak uzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtiraz eden veli, vasi veya mirascı ise, borclu hakkında tazminat hukmolunması kotu niyetin
subutuna bağlıdır.
(...) (Madde 67 nin 4. fıkrası, 30.7.2003 tarih ve 25184 sayılı R.G.' de yayımlanan,
17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı Kanunun 103. maddesi hukmu gereğince yururlukten
kaldırılmıştır.)
Birinci fıkrada yazılı itirazın iptali suresini geciren alacaklının umumi hukumler dairesinde
alacağını dava etmek hakkı saklıdır.
B) İTİRAZIN KESİN OLARAK KALDIRILMASIı:
_____
Madde 68 in "b) İtirazın kesin olarak kaldırılması suretiyle" şeklinde olan başlığı,
30.7.2003 tarih ve 25184 sayılı R.G.'de yayımlanan, 17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı
Kanunun 16. maddesi hukmu gereğince değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
_____
MADDE 68 - (Değişik: 538 - 18.2.1965) (Değişik 1. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.16)
Talebine itiraz edilen alacaklının takibi, imzası ikrar veya noterlikce tasdik edilen borc
ikrarını iceren bir senede yahut resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve
usulune gore verdikleri bir makbuz veya belgeye mustenitse, alacaklı itirazın kendisine tebliği
tarihinden itibaren altı ay icinde itirazın kaldırılmasını isteyebilir. Bu sure icerisinde itirazın
kaldırılması istenilmediği takdirde yeniden ilamsız takip yapılamaz.
Borclu itirazını varit gosterecek hicbir belge ibraz edemezse tetkik mercii itirazın
kaldırılmasına karar verir.
İtiraz birinci fıkrada gosterilen senet veya makbuz yahut belgeye mustenit ise itirazın
kaldırılması talebi reddolunur.
Borclu murisine ait bir alacak icin takibedilmekte olup da, terekenin borca batık olduğunu
ileri surerse bu hususta ilÂm getirmesi icin kendisine munasip bir muhlet verilir. Bunun
dışında itirazın kaldırılması talebinin kabul veya reddi icin ileri surulen iddia ve savunmalar
bekletici mesele yapılamaz.
(Değişik 5. fıkra: 3494 - 9.11.1988) Borclunun gosterdiği belge altındaki imza alacaklı
tarafından inkÂr edilirse hÂkim, 68/a maddesinde yazılı usule gore yaptığı inceleme
neticesinde imzanın alacaklıya ait olduğuna kanaat getirdiği takdirde alacaklının itirazın
kaldırılması talebini reddeder ve alacaklıyı sozu edilen belgenin taalluk ettiği değer veya
miktarın yuzde onu oranında para cezasına mahkûm eder. Alacaklı genel mahkemede dava
acarsa bu para cezasının infazı dava sonuna kadar tehir olunur ve alacaklı bu davada alacağını
ve imzanın kendisine ait olmadığını ispat ederse bu ceza kalkar.
Alacaklı duruşmada bizzat bulunmayıp da imza vekili tarafından reddolunduğutakdirde vekil
mutaakıp oturumda muvekkilini imza tatbikatı icin hazır bulundurmaya veya masraflarını
vererek davetiye tebliğ etttirmeye mecburdur. Kabule değer mazereti olmadan gelmiyen
alacaklı borclunun dayandığı belgede yazılı miktar hakkındaki itirazın kaldırılması talebinden
vazgecmiş sayılır.
(Ek fıkra: 3222 - 6.6.1985) (Değişik: 3494 - 9.11.1988) (Değişik ilk cumle: 4949 - 17.7.2003
/ m.16) İtirazın kaldırılması talebinin esasa ilişkin nedenlerle kabulu halinde borclu, talebin
aynı nedenlerle reddi halinde ise alacaklı, diğer tarafın talebi uzerine yuzde kırktan aşağı
olmamak uzere tazminata mahkum edilir. Borclu, menfi tespit ve istirdat davası acarsa, yahut
alacaklı genel mahkemede dava acarsa, hukmolunan tazminatın tahsili dava sonuna kadar
tehir olunur ve dava lehine sonuclanan taraf icin, daha once hukmedilmiş olan tazminat
kalkar.
C) İTİRAZIN GECİCİ OLARAK KALDIRILMASI
_____
Madde 68/a nın "İtirazın muvakkaten kaldırılması suretiyle" şeklinde olan başlığı,
30.7.2003 tarih ve 25184 sayılı R.G.'de yayımlanan, 17.7.2003 tarih ve 4949 sayılı
Kanunun 17. maddesi hukmu gereğince değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
_____
MADDE 68a - (Değişik: 538 - 18.2.1965) (Değişik 1. fıkra: 4949 - 17.7.2003 / m.17)
Takibin dayandığı senet hususi olup, imza itiraz sırasında borclu tarafından reddedilmişse,
alacaklı itirazın kendisine tebliği tarihinden itibaren altı ay icinde itirazın gecici olarak
kaldırılmasını isteyebilir. Bu halde icra hakimi iki taraftan izahat alır.
Senet altındaki imzayı reddeden borclu takibi yapan icra dairesinin yetki cevresi icinde ise,
itirazın kaldırılması icin merci onunde yapılacak duruşmada, mazeretini daha once bildirip
tevsik etmediği takdirde, bizzat bulunmaya mecburdur. İcra dairesinin yetki cevresi dışında
odeme emri tebliğ edilen borclu, istinabe yolu ile isticvabına karar verilmesi halinde, aynı
mecburiyete tabidir.
Tatbika medar imza mevcutsa bununla, yoksa borcluya yazdıracağı yazı ve attıracağı imza ile
yapılacak mukayese ve incelemelerden veya diğer delil ve karinelerden merci, reddedilen
imzanın borcluya aidiyetine kanaat getirirse itirazın muvakkaten kaldırılmasına karar verir.
HÂkim luzum gorurse oturumun bir defadan fazla talikine meydan vermiyecek surette,
bilirkişi incelemesi de yaptırabilir.
İmza tatbikında Hukuk Usulu Muhakemeleri Kanununun bilirkişiye ait hukumleri ile 309
uncu maddesinin 2 nci, 3 uncu ve 4 uncu fıkraları ve 310, 311 ve 312 inci maddeleri
hukumleri uygulanır.
(Değişik 5. fıkra: 3494 - 9.11.1988) Yapılacak duruşmada yukarıda yazılı mazerete
dayanmaksızın, borclunun hazır bulunmaması halinde mercice başka bir cihet tetkik
edilmeksizin itirazın muvakkaten kaldırılmasına ve borclunun sozu edilen senede dayanan
takip konusu alacağın yuzde onu oranında para cezasına mahkûmiyetine karar verilir.
Duruşmaya gelmeyen borclunun itirazının muvakkaten kaldırılmasına ve hakkında para
cezasına karar verilebilmesi icin keyfiyetin davetiyeye yazılması şarttır.
(Değişik 6. fıkra: 3494 - 9.11.1988) Merci hakimi, imzanın borcluya aidiyetine karar verdiği
takdirde borcluyu sozu edilen senede dayanan takip konusu alacağın yuzde onu oranında para
cezasına mahkum eder. Borclu, borctan kurtulma, menfi tespit veya istirdat davası acarsa, bu
para cezasının infazı dava sonuna kadar tehir olunur ve borclu actığı davayı kazanırsa bu ceza
kalkar.
Borclu inkÂr ettiği imzayı, itirazın kaldırılması duruşmasında ve en gec alacaklının senedin
aslını ibraz ettiği celsede kabul ederse, hakkında para cezası hukmolunmaz ve kendisine
yargılama giderleri yukletilmez. Şu kadar ki, kotu niyetle takibe sebebiyet veren borclu
yargılama giderleri ile mulzem olur. Senedin aslı takip talebi anında icra dairesine tevdi
edilmi&#351