DERNEKLER KANUNU
Kanun No. 5253
Kabul Tarihi : 4.11.2004


BİRİNCİ BOLUM
Amac, Kapsam ve Tanımlar

Amac ve kapsam
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; dernekler, dernek şube veya temsilcilikleri, federasyonlar, konfederasyonlar ve yabancı dernekler ile merkezleri yurt dışında bulunan dernek ve vakıf dışındaki kÂr amacı gutmeyen kuruluşların Turkiye'deki şube veya temsilciliklerinin yasak ve izne tÂbi faaliyetlerini, yukumluluklerini, denetimlerini ve uygulanacak cezalar ile derneklere ilişkin diğer hususları duzenlemektir.
Tanımlar

MADDE 2. - Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Dernek: Kazanc paylaşma dışında, kanunlarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gercekleştirmek uzere, en az yedi gercek veya tuzel kişinin, bilgi ve calışmalarını surekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları tuzel kişiliğe sahip kişi topluluklarını,
b) Derneğin yerleşim yeri: Derneğin yonetim faaliyetlerinin yurutulduğu yeri,
c) Dernek merkezi: Derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilceyi,
d) Mulkî idare amiri: Dernek merkezinin bulunduğu yerin vali veya kaymakamını,
e) Dernekler birimi: İllerde il dernekler mudurluğunu, ilcelerde dernekler buro şefliğini,
f) PlÂtform: Derneklerin kendi aralarında veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gercekleştirmek uzere girişim, hareket ve benzeri adlarla oluşturdukları tuzel kişiliği bulunmayan gecici nitelikteki birliktelikleri,
g) Ust kuruluş: Derneklerin oluşturduğu tuzel kişiliği bulunan federasyonları ve federasyonların oluşturduğu konfederasyonları,
h) Şube: Dernek faaliyetlerinin yurutulebilmesi icin bir derneğe bağlı olarak acılan, tuzel kişiliği olmayan ve bunyesinde organları bulunan alt birimi,
i) Temsilcilik: Dernek faaliyetlerinin yurutulebilmesi icin bir derneğe bağlı olarak acılan, tuzel kişiliği ve bunyesinde organları bulunmayan alt birimi,
İfade eder.
İKİNCİ BOLUM
Genel Hukumler

Dernek kurma hakkı
MADDE 3. - Fiil ehliyetine sahip gercek veya tuzel kişiler, onceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir.
Ancak, Turk SilÂhlı Kuvvetleri ve kolluk kuvvetleri mensupları ile kamu kurum ve kuruluşlarının memur statusundeki gorevlileri hakkında ozel kanunlarında getirilen kısıtlamalar saklıdır.
Onbeş yaşını bitiren ayırt etme gucune sahip kucukler; toplumsal, ruhsal, ahlakî, bedensel ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve oğretim haklarını, sosyal ve kulturel varlıklarını, aile yapısını ve ozel yaşantılarını korumak ve geliştirmek amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile cocuk dernekleri kurabilir veya kurulmuş cocuk derneklerine uye olabilirler.
Oniki yaşını bitiren kucukler yasal temsilcilerinin izni ile cocuk derneklerine uye olabilirler ancak yonetim ve denetim kurullarında gorev alamazlar.
Cocuk derneklerine onsekiz yaşından buyukler kurucu veya uye olamazlar.
Dernek tuzuğu
MADDE 4. - Her derneğin bir tuzuğu bulunur. Bu tuzukte aşağıda gosterilen hususların belirtilmesi zorunludur:
a) Derneğin adı ve merkezi.
b) Derneğin amacı ve bu amacı gercekleştirmek icin dernekce surdurulecek calışma konuları ve calışma bicimleri ile faaliyet alanı.
c) Derneğe uye olma ve uyelikten cıkmanın şart ve şekilleri.
d) Genel kurulun toplanma şekli ve zamanı.
e) Genel kurulun gorevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve şekilleri.
f) Yonetim ve denetim kurullarının gorev ve yetkileri, ne suretle secileceği, asıl ve yedek uye sayısı.
g) Derneğin şubesinin bulunup bulunmayacağı, bulunacak ise şubelerin nasıl kurulacağı, gorev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasıl temsil edileceği.
h) Uyelerin odeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarının belirlenme şekli.
ı) Derneğin borclanma usulleri.
j) Derneğin ic denetim şekilleri.
k) Tuzuğun ne şekilde değiştirileceği.
l) Derneğin feshi halinde mal varlığının tasfiye şekli.
Uluslararası faaliyet
MADDE 5. - Dernekler, tuzuklerinde gosterilen amacları gercekleştirmek uzere uluslararası faaliyette veya işbirliğinde bulunabilir, yurt dışında temsilcilik veya şube acabilir, yurt dışında dernek veya ust kuruluş kurabilir veya yurt dışında kurulmuş dernek veya kuruluşlara katılabilirler.
Yabancı dernekler, Dışişleri Bakanlığının goruşu alınmak suretiyle İcişleri Bakanlığının izniyle Turkiye'de faaliyette veya işbirliğinde bulunabilir, temsilcilik veya şube acabilir, dernek veya ust kuruluş kurabilir veya kurulmuş dernek veya ust kuruluşlara katılabilirler.
Tuzel kişilerin oy kullanması
MADDE 6. - Tuzel kişinin uye olması halinde, tuzel kişinin yonetim kurulu başkanı veya temsille gorevlendireceği kişi oy kullanır. Bu kişinin başkanlık veya temsil gorevi sona erdiğinde, tuzel kişi adına oy kullanacak kimse yeniden belirlenir.
Şube genel kurulları
MADDE 7. - Şube genel kurulları olağan toplantılarını merkez genel kurulu toplantısından en az iki ay once bitirmek zorundadırlar.
Federasyon ve konfederasyonlar
MADDE 8. - Federasyonların uye sayısının beşten ve konfederasyonların uye sayısının ucten aşağı duştuğu ve bu durum uc ay icinde giderilmediği takdirde haklarında kendiliğinden sona erme hukumleri uygulanır.
Federasyonlar ve konfederasyonlar temsilcilik dışında her ne ad altında olursa olsun, başka bir orgut kuramazlar.
İc denetim
MADDE 9. - Derneklerde ic denetim esastır. Genel kurul, yonetim kurulu veya denetim kurulu tarafından ic denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yonetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yukumluluğunu ortadan kaldırmaz.
Denetim kurulu; derneğin, tuzuğunde gosterilen amac ve amacın gercekleştirilmesi icin surduruleceği belirtilen calışma konuları doğrultusunda faaliyet gosterip gostermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tuzuğune uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tuzuğunde tespit edilen esas ve usullere gore ve bir yılı gecmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuclarını bir rapor halinde yonetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
Denetim kurulu uyelerinin istemi uzerine, her turlu bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından gosterilmesi veya verilmesi, yonetim yerleri, muesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur.
Yardım ve işbirliği
MADDE 10. - Dernekler, tuzuklerinde gosterilen amacları gercekleştirmek uzere, benzer amaclı derneklerden, siyasi partilerden, işci ve işveren sendikalarından ve meslekî kuruluşlardan maddî yardım alabilir ve adı gecen kurumlara maddî yardımda bulunabilirler.
5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hukumleri saklı kalmak uzere, dernekler kamu kurum ve kuruluşları ile gorev alanlarına giren konularda ortak projeler yurutebilirler. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yuzde ellisi oranında aynî veya nakdî katkı sağlayabilirler.
Gelir ve giderlerde usul ile dernek defterleri
MADDE 11. - Dernek gelirleri alındı belgesi ile toplanır ve giderler harcama belgesi ile yapılır. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile toplanması halinde banka tarafından duzenlenen dekont veya hesap ozeti gibi belgeler alındı belgesi yerine gecer. Alındı belgeleri ve harcama belgelerinin saklama suresi beş yıldır.
Dernek gelirlerinin toplanmasında kullanılacak alındı belgeleri yonetim kurulu kararı ile bastırılır. Alındı belgelerinin şekli, bastırılması, onaylanması ve kullanılması ile dernek gelirlerinin toplanmasında kullanılacak yetki belgesine ilişkin hususlar yonetmelikte duzenlenir.
Dernek gelirlerini toplayacak kişiler yonetim kurulu kararıyla belirlenir ve bunlar adına yetki belgesi duzenlenir.
Dernekler tarafından tutulacak defter ve kayıtlar ile ilgili usul ve esaslar yonetmelikte duzenlenir. Bu defterlerin dernekler biriminden ya da noterden onaylı olması zorunludur.
Sandık kurma
MADDE 12. - Dernekler, tuzuklerinde yazılı olmak ve sağlanan kÂrı uyelerine paylaştırmamak, gelir, faiz veya başka adlarla uyelerine aktarmamak şartıyla uyelerinin yiyecek, giyecek gibi zarurî ihtiyac maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaclarını karşılamak amacıyla sandık kurabilirler.
Bu sandıkların kuruluş ve calışma esasları yonetmelikte duzenlenir.
Dernek gorevlileri ve ucretleri
MADDE 13. – Uye sayısının 100 kişiden cok olması şartıyla dernek hizmetleri gonulluler veya yonetim kurulu kararı ile goreve başlatılan ucretliler aracılığıyla yurutulur.
Dernek yonetim ve denetim kurullarının kamu gorevlisi olmayan başkan ve uyelerine ucret verilebilir. Verilecek ucret ile her turlu odenek, yolluk ve tazminatlar genel kurul tarafından tespit olunur. Yonetim ve denetim kurulu uyeleri dışındaki uyelere ucret, huzur hakkı veya başka bir ad altında herhangi bir karşılık odenemez.
Dernek hizmetleri icin gorevlendirilecek uyelere verilecek gundelik ve yolluk miktarları genel kurul tarafından tespit olunur.
Genclik ve spor kulupleri
MADDE 14. - Derneklerden başvurmaları halinde; spor faaliyetine yonelik olanlar spor kulubu, boş zamanları değerlendirme faaliyetine yonelik olanlar genclik kulubu ve her iki faaliyeti birlikte amaclayanlar genclik ve spor kulubu adını alır. Bu kulupler, Genclik ve Spor Genel Mudurluğunce tutulacak kutuğe kayıt ve tescil edilir.
Kuluplerin organları, bu organların gorev ve yetkileri, kuluplerin Genclik ve Spor Genel Mudurluğunce de denetlenmesi ve bunlara yapılacak yardımların şekil ve şartları, ust kuruluş oluşturmada uyulacak esas ve usuller, genclik ve spor faaliyetlerini yuruteceklerin nitelikleri ve bunlara uygulanacak disiplin işlemleri, kuluplerin kayıt ve tesciline ilişkin esaslar İcişleri Bakanlığının uygun goruşu uzerine Genclik ve Spor Genel Mudurluğunun bağlı olduğu Bakanlıkca yururluğe konulacak yonetmelikte duzenlenir.
Tasfiye
MADDE 15. - Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tuzuğunde gosterilen esaslara gore yapılır. Tuzukte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin butun para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla uyeye sahip derneğe devredilir.
Kendiliğinden sona erdiği tespit edilen veya feshine karar verilen derneklerin tasfiye ve devir işlemleri tamamlandıktan sonra dernekler kutuğundeki kayıtları silinir.
Feshedilmesi icin hakkında soruşturma veya dava acılmış olan bir dernek, fesih ve buna bağlı olarak dernek mallarının devrine dair bir karar aldığı takdirde, soruşturma ve dava sonuclanıncaya kadar devir işlemi yapılmaz.
Tasfiye işlemleri sonucu derneklerin defter ve belgelerinin saklanma usulu, suresi ve tasfiyeye ilişkin gerekli belgeler yonetmelikte duzenlenir.
Basımevlerinin sorumluluğu
MADDE 16. - Basımevleri, dernek gelirlerinin toplanmasında kullanılacak alındı belgelerini bastıktan sonra, bu belgelerin seri ve sıra numaralarını onbeş gun icinde mulkî idare amirliğine bildirmek zorundadır.
Hata ve noksanlıkların giderilmesi
MADDE 17. - Derneklerin iş ve işlemlerinde, bu Kanun ve 4721 sayılı Turk Medenî Kanunu ile bunlara dayanılarak cıkarılan yonetmeliklerin hukumlerine aykırılık tespit edilmesi halinde, konusu suc teşkil etmeyen hata ve noksanlıkların mulkî idare amirinin yazılı istemi uzerine, ilgili dernek tarafından otuz gun icerisinde giderilmesi zorunludur.
Yargılama usulu
MADDE 18. - Bu Kanunla ilgili olarak hukuk mahkemelerinde bakılacak davalarda basit yargılama usulu uygulanır.
Bu Kanun hukumlerine aykırı davranan failler hakkındaki soruşturma ve kovuşturma, yer ve zaman kaydı aranmaksızın 3005 sayılı Meşhud Sucların Muhakeme Usulu Kanunu hukumlerine gore yapılır.

UCUNCU BOLUM
Denetim ve Bildirimler

Beyanname verme yukumluluğu ve denetim
MADDE 19. - Dernekler, yıl sonu itibarıyla faaliyetlerini, gelir ve gider işlemlerinin sonuclarını duzenleyecekleri beyanname ile her yıl Nisan ayı sonuna kadar mulkî idare amirliğine vermekle yukumludurler. Beyannamenin duzenlenmesine ilişkin esas ve usuller yonetmelikte duzenlenir.
Gerekli gorulen hallerde, derneklerin tuzuklerinde gosterilen amaclar doğrultusunda faaliyet gosterip gostermedikleri, defterlerini ve kayıtlarını mevzuata uygun olarak tutup tutmadıkları İcişleri Bakanı veya mulkî idare amiri tarafından denetletilebilir. Bu denetimlerde kolluk kuvveti mensupları gorevlendirilemez. İcişleri Bakanlığı ve mulkî idare amirlerinin yapacağı denetimler mesai saatleri icerisinde yapılır. Bu denetimler en az yirmidort saat once derneklere bildirilir.
Denetim sırasında gorevli memurlar tarafından istenecek her turlu bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından gosterilmesi veya verilmesi, yonetim yerleri, muesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur.
Denetim sırasında, suc teşkil eden fiillerin tespit edilmesi hÂlinde, mulkî idare amiri durumu derhal Cumhuriyet savcılığına ve derneğe bildirir.
Kolluk kuvvetlerinin yetkisi
MADDE 20. - Kamu duzeninin korunması veya suc işlenmesinin onlenmesi nedenlerinden birine bağlı olarak usulune gore verilmiş hÂkim kararı olmadıkca, yine bu nedenlere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda mulkî idare amirinin yazılı emri bulunmadıkca, kolluk kuvvetleri, dernek ve eklentilerine giremez, arama yapamaz ve buradaki eşyaya el koyamaz. Mulkî idare amirinin kararı yirmidort saat icinde gorevli hÂkimin onayına sunulur. HÂkim, kararını el koymadan itibaren kırksekiz saat icinde acıklar; aksi halde, el koyma kendiliğinden kalkar. HÂkim kararı, mulkî idare amiri tarafından dernek yoneticilerine yazıyla duyurulur.
Yurt dışından yardım alınması
MADDE 21. - Dernekler mulkî idare amirliğine onceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan aynî ve nakdî yardım alabilirler. Bildirimin şekli ve iceriği yonetmelikte duzenlenir. Nakdî yardımların bankalar aracılığıyla alınması zorunludur.
Taşınmaz mal edinme
MADDE 22. - Dernekler genel kurullarının yetki vermesi uzerine yonetim kurulu kararıyla taşınmaz mal satın alabilir veya taşınmaz mallarını satabilirler. Dernekler edindikleri taşınmazları, tapuya tescilinden itibaren bir ay icinde mulkî idare amirliğine bildirmekle yukumludurler.
Genel kurul toplantısı ve organlara secilenlerin idareye bildirilmesi
MADDE 23. - Dernekler, genel kurulu izleyen otuz gun icinde, yonetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına secilen asıl ve yedek uyeleri mulkî idare amirliğine bildirmekle yukumludur. Dernek organlarında ve yerleşim yerinde meydana gelen değişiklikler de aynı usule tÂbidir. Genel kurul sonuc bildiriminin şekli, iceriği ve gerekli belgeler yonetmelikte duzenlenir.
Temsilcilik
MADDE 24. - Dernekler, gerekli gordukleri yerlerde dernek faaliyetlerini yurutmek amacıyla temsilcilik acabilirler. Temsilcilikler, şube veya dernek genel kurullarında temsil edilmezler. Şubeler temsilcilik acamazlar. Temsilciliğin adresi, yonetim kurulu kararıyla temsilci olarak gorevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mulkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir.
PlÂtform oluşturma
MADDE 25. - Dernekler, amacları ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, kendi aralarında veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gercekleştirmek uzere ve yetkili organlarının kararı ile plÂtformlar oluşturabilirler.
PlÂtformlar, kanunların dernekler icin yasakladığı amac ve faaliyet konuları doğrultusunda kurulamazlar ve faaliyet gosteremezler. Bu yasağa aykırı hareket edenler hakkında, bu Kanun ve ilgili kanunların cezaî hukumleri uygulanır.

DORDUNCU BOLUM
İzne TÂbi Faaliyetler

Derneklerin izinle kurabileceği tesisler
MADDE 26. - Derneklerin, tuzuklerinde gosterilen amacları gercekleştirmek uzere, eğitim ve oğretim faaliyetleri icin yurt, pansiyon; uyeleri icin lokal acmaları ve lokallerinde alkollu icki kullanılması ile bu tesislerin işletilmesi mulkî idare amirinden izin almalarına bağlıdır. Bu tesislerin acılması, işletilmesi ve kapatılmasına ilişkin esas ve usuller yonetmelikte duzenlenir.
Kamu yararına calışan dernekler
MADDE 27. - Kamu yararına calışan dernekler, ilgili bakanlıkların ve Maliye Bakanlığının goruşu uzerine, İcişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit edilir. Bir derneğin kamu yararına calışan derneklerden sayılabilmesi icin, en az bir yıldan beri faaliyette bulunması ve derneğin amacı ve bu amacı gercekleştirmek uzere giriştiği faaliyetlerin topluma yararlı sonuclar verecek nitelikte ve olcude olması şarttır.
Kamu yararına calışan dernek statusunun kazanılması, kaybedilmesi ve gerekli belgeler ile diğer esas ve usuller yonetmelikte duzenlenir.
Kamu yararına calışan dernekler en az iki yılda bir denetlenir. Yapılan denetimler sonucunda duzenlenen raporlar uzerine, kamu yararına calışan derneklerin organlarında gorev alan uyeler veya ilgili personel, ağır hapis veya ağır para cezası verilmesini gerektiren sucların işlendiğinin tespit edilmesi halinde, gecici bir tedbir olarak İcişleri Bakanınca gorevden uzaklaştırılabilir. Gorevden uzaklaştırılanların yerlerine, kesin hukme kadar, oncelikle dernek uyelerinden olmak uzere gorevlendirme yapılır.
Kamu yararına calıştıklarına karar verilen dernekler, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettikleri tespit edilirse, birinci fıkrada ongorulen usulle haklarında alınan kamu yararına calışan derneklerden sayılma kararı kaldırılır.
Turkiye Kızılay Derneği ve Turk Hava Kurumunun tuzuklerini onaylamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Kamu yararına calışan derneklerin mallarına karşı suc işleyenler Devlet malına karşı suc işlemiş gibi cezalandırılır.
Dernek adları
MADDE 28. - Dernek adlarında; Turk, Turkiye, Milli, Cumhuriyet, Ataturk, Mustafa Kemal kelimeleri ile bunların baş ve sonlarına getirilen eklerle oluşturulan kelimeler İcişleri Bakanlığının izni ile kullanılabilir.

BEŞİNCİ BOLUM
Yasaklar

Bazı ad ve işaretleri kullanma yasağı
MADDE 29. - Derneklerin, mevcut veya mahkeme kararıyla kapatılmış veya feshedilmiş bir siyasî partinin, bir sendikanın veya ust kuruluşun, bir derneğin veya ust kuruluşun adını, amblemini, rumuzunu, rozetini ve benzeri işaretleri ya da başka bir ulkeye ve daha once kurulmuş Turk devletlerine ait bayrak, amblem ve flamaları kullanmaları yasaktır.
Kurulması yasak olan dernekler ve yasak faaliyetler
MADDE 30. - Dernekler;
a) Tuzuklerinde gosterilen amac ve bu amacı gercekleştirmek uzere surduruleceği belirtilen calışma konuları dışında faaliyette bulunamazlar.
b) Anayasa ve kanunlarla acıkca yasaklanan amacları veya konusu suc teşkil eden fiilleri gercekleştirmek amacıyla kurulamaz.
c) Askerliğe, millî savunma ve genel kolluk hizmetlerine hazırlayıcı oğretim ve eğitim faaliyetlerinde bulunamaz, bu amacları gercekleştirmek uzere kamp veya eğitim yerleri acamazlar. Uyeleri icin ozel kıyafet veya uniforma kullanamazlar.
Kayıt ve yazışma dili
MADDE 31. - Dernekler, defterlerinde ve kayıtlarında ve Turkiye Cumhuriyetinin resmi kurumlarıyla yazışmalarında Turkce kullanırlar.

ALTINCI BOLUM
Ceza Hukumleri

MADDE 32. - Bu Kanuna aykırı davranışlara uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
a) Dernek kurma hakkına sahip olmadıkları halde dernek kuranlar veya derneklere uye olmaları kanunlarla yasaklandığı halde dernek uyesi olanlar ile derneklere uye olması kanunlarla yasaklanmış kişileri bilerek dernek uyeliğine kabul eden veya kaydını silmeyen veya dernek uyesi iken derneklere uye olma hakkını kaybeden kişileri dernek uyeliğinden silmeyen dernek yoneticileri beşyuzmilyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
b) Genel Kurul toplantılarını kanun ve tuzuk hukumlerine aykırı olarak veya dernek merkezinin bulunduğu veya tuzuğunde belirtilen yer dışında yapan dernek yoneticileri beşyuzmilyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır. Mahkemece, kanun ve tuzuk hukumlerine aykırı olarak yapılan genel kurul toplantılarının iptaline de karar verilebilir.
c) Yurt dışı yardımı bankalar aracılığıyla almayan dernek yoneticilerine, bu şekilde alınan paranın yuzde beşi oranında idarî para cezası verilir.
d) Derneğe ait tutulması gereken defter veya kayıtları tutmayan dernek yoneticileri beşyuzmilyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
e) Genel kurul ve diğer dernek organlarında yapılan secimler ve oylamalar ile oyların sayım ve dokumune hile karıştıranlar ve defter veya kayıtları tahrif veya yok edenler veya gizleyenler, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşyuzmilyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
f) Her ne suretle olursa olsun kendisine tevdi olunan derneğe ait para veya para hukmundeki evrak, senet veya sair malları kendisinin veya başkasının menfaatine olarak sarf veya istihlÂk veya rehneden veya satan, gizleyen, imha, inkÂr, tahrif veya tağyir eden yonetim kurulu başkanı ve uyeleri veya denetciler ile derneğin diğer personeli fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşyuzmilyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
g) Yetkili mercilerin izni olmaksızın yabancı derneklerin Turkiye'de temsilciliklerini veya şubelerini acanlar, faaliyetlerini yurutenler, bu derneklerle işbirliğinde bulunanlar veya bu dernekleri uye kabul edenler beşyuzmilyon liraya kadar para cezası ile cezalandırılır ve izinsiz acılan şube veya temsilciliğin de kapatılmasına karar verilir.
h) 16 ncı maddede belirtilen bildirim yukumluluğunu yerine getirmeyen basımevi yoneticileri beşyuzmilyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
ı) 17 nci maddede yer alan zorunluluğa uymayanlar yuzmilyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
j) 19 uncu maddede belirtilen beyannameyi bilerek gerceğe aykırı olarak verenler ucmilyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
k) 9 ve 19 uncu maddelerin ucuncu fıkralarındaki zorunluluğa uymayanlar beşyuzmilyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
l) 21, 22, 23 ve 24 uncu maddelerde belirtilen bildirim yukumluluğunu, 19 uncu maddede belirtilen beyanname verme yukumluluğunu yerine getirmeyen dernek yoneticileri beşyuzmilyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
m) 26 ncı maddede belirtilen tesisleri izinsiz acan dernek yoneticileri, beşyuzmilyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır ve tesisin kapatılmasına da karar verilebilir.
n) 29 uncu maddede belirtilen yasaklara, yazılı olarak uyarılmalarına rağmen, aykırı hareket eden dernek yoneticileri, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde beşyuzmilyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır ve derneğin feshine de karar verilir.
o) 30 uncu maddenin (a) bendinde belirtilen yasağa aykırı hareket eden dernek yoneticileri beşyuzmilyon liradan birmilyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır, tekerruru halinde ağır para cezası yarı nispetinde artırılarak hukmolunur. Aynı maddenin (c) bendine aykırı faaliyette bulunan dernek yoneticileri, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, bir yıldan az olmamak uzere hapis cezası ile cezalandırılır ve tesisin kapatılmasına da karar verilir.
p) 30 uncu maddenin (b) bendinde belirtilen kurulması yasak dernekleri kuranlar ile bu bende aykırı harekette bulunan dernek yoneticileri fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde bir yıldan uc yıla kadar hapis ve beşyuzmilyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır ve derneğin feshine de karar verilir.
r) 31 inci maddede ongorulen zorunluluğa uymayanlar birmilyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır.
Cezaların uygulanması
MADDE 33. - Bu Kanunda belirtilen cezalar cocuk dernekleri hakkında, yazılı olarak uyarılmasına rağmen tekrar edilmesi halinde uygulanır.
Bu Kanunun 32 nci maddesinde gecen “dernek yoneticileri” ibareleri dernek yonetim kurulu başkanını ifade eder.
Bu Kanunda yazılı olan idarî para cezaları mulkî idare amiri tarafından verilir. Verilen idarî para cezalarına dair kararlar ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hukumlerine gore tebliğ edilir.
Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gun icinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, idarece verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz uzerine verilen karar kesindir. İtiraz, zaruret gorulmeyen hÂllerde evrak uzerinde inceleme yapılarak en kısa surede sonuclandırılır.
Bu Kanuna gore verilen idarî para cezaları 6183 sayılı Âmme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumlerine gore tahsil olunur.

YEDİNCİ BOLUM
Diğer Hukumler

Cemiyetler ve Dernekler kanunlarına yapılan atıflar
MADDE 34. - Diğer kanunlarda, 3512 sayılı Cemiyetler Kanunu, 1630 sayılı Dernekler Kanunu veya 2908 sayılı Dernekler Kanunu ile bunların ek ve değişikliklerine veya belli maddelerine yapılan atıflar, bu Kanuna veya bu Kanunun aynı konuları duzenleyen madde veya maddelerine yapılmış sayılır. Bu Kanunda hukum bulunmayan hallerde aynı konuları duzenleyen 4721 sayılı Turk Medeni Kanununun ilgili hukumlerine atıf yapılmış sayılır.
Kanunun meslekî kuruluşlara uygulanacak hukumleri
MADDE 35. - Bu Kanunun 19, 20, 23, 26, 28, 29, 30 ve 31 inci maddeleri ozel kanunlarında hukum bulunmamak kaydıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile işci ve işveren sendikaları ve ust kuruluşları icin de ceza hukumleriyle birlikte uygulanır.
Uygulanacak hukumler
MADDE 36. - Bu Kanun hukumleri; yabancı dernekler ile merkezleri yurt dışında bulunan dernek ve vakıf dışındaki kÂr amacı gutmeyen kuruluşların Turkiye'deki şube veya temsilcilikleri hakkında da ceza hukumleri ile birlikte uygulanır. Bu Kanunda hukum bulunmayan hallerde 4721 sayılı Turk Medeni Kanununun hukumleri uygulanır.
Yonetmelik
MADDE 37. - Bu Kanunun ilgili maddelerinde duzenlenmesi ongorulen yonetmelikler İcişleri Bakanlığınca, kulup adını alan derneklerle ilgili yonetmelik ise Genclik ve Spor Genel Mudurluğunun bağlı olduğu Bakanlıkca en gec altı ay icinde Resmi Gazetede yayımlanarak yururluğe konulur. Bu yonetmelikler cıkarılıncaya kadar mevcut yonetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hukumlerinin uygulanmasına devam olunur.
Değiştirilen ve yururlukten kaldırılan hukumler
MADDE 38. - A) 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Turk Medeni Kanununun 62 nci maddesi ve 74 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 62. - Dernekler, 60 ıncı maddenin son fıkrası gereğince yapılan yazılı bildirimi izleyen altı ay icinde ilk genel kurul toplantılarını yapmak ve zorunlu organlarını oluşturmakla yukumludurler.
Olağan genel kurul toplantılarının en gec uc yılda bir yapılması zorunludur.
B) 4721 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "yerleşim yeri, kurucuları,", 64 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "tuzukte başkaca bir duzenleme yoksa,", 77 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "yerel bir gazete ile ilan edilir ve aynı zamanda ve bir yazıyla", 92 nci maddesinde yer alan "uluslararası alanda işbirliği yapılmasında yarar gorulen hallerde ve karşılıklı olmak koşuluyla" ve 93 uncu maddesinde yer alan "karşılıklı olmak koşuluyla" ibareleri madde metinlerinden cıkarılmıştır.
C) 4721 sayılı Kanunun 61 inci maddesi ile 79 uncu maddesinin ucuncu fıkrası yururlukten kaldırılmıştır.
D) 14.2.1985 tarihli ve 3152 sayılı İcişleri Bakanlığı TeşkilÂt ve Gorevleri Hakkında Kanunun 13/A maddesinin (h) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
h) 2860 sayılı Yardım Toplama Kanununa gore duzenlenecek yardım toplama faaliyetleriyle ilgili işlemleri yurutmek.
Derneklerin kaydedileceği dernekler kutuğunun şekli, duzenleme ve kayıt esasları yonetmelikle duzenlenir.
Buyukşehir belediyesi sınırları icinde kalan ilce kaymakamlıklarında ayrıca ilce dernekler buro şeflikleri oluşturulmaz.
E) 8.6.1984 tarihli ve 227 sayılı Vakıflar Genel Mudurluğunun Teşkilat ve Gorevleri Hakkında Kanun Hukmunde Kararnamenin ek 3 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Vakıfların dış ulkelerdeki gercek veya tuzel kişilerden veya diğer kuruluşlardan yardım alması, derneklere uygulanan hukumlere tÂbidir.
F) 23.6.1983 tarihli ve 2860 sayılı Yardım Toplama Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "gezi ve eğlenceler duzenlemek", 24 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki "belirli yerlere kutu koymak" ibarelerinden sonra gelmek uzere "veya bilgileri otomatik ya da elektronik olarak işleme tÂbi tutmuş sistemler kullanmak" ibaresi eklenmiştir.
G) 2860 sayılı Kanunun 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 7. - Yardım toplama faaliyeti bir ilin birden fazla ilcesini kapsıyorsa o ilin valisinden, bir ilcenin sınırları icinde ise o ilcenin kaymakamından izin alınır. Yardım toplama faaliyeti birden fazla ili kapsıyorsa yardım toplama faaliyetine girişecek gercek veya tuzel kişilerin yerleşim yerinin bulunduğu ilin valisinden izin alınır ve izni veren valilik tarafından ilgili valiliklere ve İcişleri Bakanlığına bilgi verilir. Yardım toplama faaliyetleriyle ilgili işlemler dernekler birimlerince yurutulur.
H) 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayılı Dernekler Kanunu yururlukten kaldırılmıştır.
Yururluk
MADDE 39. - Bu Kanun yayımı tarihinde yururluğe girer.
Yurutme
MADDE 40. - Bu Kanun hukumlerini Bakanlar Kurulu yurutur.


Kaynak:TBMM
__________________