Gumruk Kanunu

İKİNCİ AYIRIM
Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi
MADDE 74- Turkiye Gumruk Bolgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası onlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali icin ongorulen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen odenmesi gereken vergilerin tahsili ile mumkundur.
MADDE 75- 1. Beyan sahibi, tarımsal mali yukler dışında kalan ithalat vergilerinin oranlarının serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinden sonra, fakat eşyaya ilişkin gumruk vergilerinin odenmesinden veya teminata bağlanmasından once indirilmesi halinde, lehine olan oranın uygulanmasını isteyebilir.
2. Beyan sahibinden kaynaklanan nedenlerle gumruk işlemlerinin tamamlanamaması halinde, 1 inci fıkra hukmu uygulanmaz.
MADDE 76- Bir konşimento iceriği eşyanın değişik tarife pozisyonlarına girdiği hallerde; her bir eşya icin kendi tarife pozisyonuna gore işlem yapılmasının ek bir iş yuku ve masrafa sebep olması halinde, beyan sahibinin talebi uzerine, gumruk idareleri, eşyanın tamamına en yuksek ithalat vergi oranına tabi eşyanın tarife pozisyonuna gore vergi uygulayabilirler.
MADDE 77- 1. Ozel amaca yonelik kullanım nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma girmiş eşyanın gumruk gozetimi, nihai kullanım olarak kabul edilen uretim veya kullanım faaliyetiyle sona erer. Ayrıca, indirimli veya sıfır vergi uygulamasına ilişkin koşulların sona erdiği, eşyanın ihrac veya imha edildiği, eşyanın indirimli veya sıfır vergi uygulaması icin belirlenmiş amaclar dışında kullanılması nedeniyle tahsili gereken vergilerin odendiği hallerde de gumruk gozetimi sona erer.
2. Nihai kullanım nedeniyle serbest dolaşıma giren eşyaya, duruma gore 81 inci maddenin 2 nci fıkrası veya 83 uncu madde hukumleri uygulanır.
MADDE 78- Serbest dolaşımda bulunan eşya, aşağıda belirtilen hallerde bu statusunu kaybeder:
a) Serbest dolaşıma giriş beyannamesinin iptal edilmesi,
b) Geri odeme sisteminin uygulandığı dahilde işleme rejimi cercevesinde işlendikten sonra ihrac edilen eşyaya ilişkin gumruk vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması,
c) 213 uncu madde hukmu uyarınca, eşyanın kusurlu veya satış sozleşmesi hukumlerine uygun olmaması nedeniyle, gumruk vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması,
d) 214 uncu madde hukmu uyarınca, eşyanın ihracına, geri gonderilmesine veya gumrukce onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulması nedeniyle gumruk vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması.
UCUNCU AYIRIM
Şartlı Muafiyet Duzenlemeleri ve Ekonomik Etkili Gumruk Rejimleri
A. Ortak Hukumler
MADDE 79- 1. Bu Kanunun 80 ila 83 uncu maddelerinde gecen;
a) “Rejim” deyimi, serbest dolaşımda olmayan eşyaya,
- Transit,
- Antrepo,
- Şartlı muafiyet sistemi kapsamında dahilde işleme,
- Gumruk kontrolu altında işleme,
- Gecici ithalat;
b) “Ekonomik etkili gumruk rejimi” deyimi,
- Antrepo,
- Dahilde işleme,
- Gumruk kontrolu altında işleme,
- Gecici ithalat,
- Haricte işleme;
Duzenlemelerinin uygulanması anlamına gelir.
2. “İthal eşyası” deyimi, şartlı muafiyet duzenlemelerine tabi tutulan eşya ile geri odeme sisteminin uygulandığı dahilde işleme rejiminde, 118 inci maddede belirtilen işlemlere tabi tutularak serbest dolaşıma giren eşya anlamına gelir.
3. “Değişmemiş eşya” deyimi, dahildeişleme veya gumruk kontrolu altında işleme rejimleri cercevesinde hicbir şekilde işcilik gormemiş ithal eşyası anlamına gelir.
MADDE 80- 1. Dahilde işleme ve haricte işleme rejimleriyle ilgili usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir.
2. Yararlanılacak rejime ilişkin ozel hukumler saklı kalmak uzere, ekonomik etkili rejimlerin kullanımına ilişkin izinler ile 95 inci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen antrepo işletme izni;
a) İşlemlerin usulune uygun olarak yurutulmesi icin gerekli taahhutnamelerin ve teminatların verilmesi,
b) Gumruk idarelerinin, rejimi denetim altında tutabilmesi veya izleyebilmesi icin yapması gereken idari duzenlemelerin, soz konusu rejimden hedeflenen ekonomik amaclarla orantılı olması,
Halinde verilir.
MADDE 81- 1. İlgili rejimin kullanılmasına ilişkin şartlar verilen izinde belirtilir. İzin hak sahibi, iznin verilmesinden sonra ortaya cıkan ve iznin devamını veya iceriğini etkileyebilecek olan her turlu gelişmeleri ilgili mercilere bildirmek zorundadır.
2. Eşyanın bir şartlı muafiyet duzenlemesine tabi tutulması, soz konusu eşya icin tahakkuk edebilecek her turlu gumruk vergilerine karşılık teminat verilmesi şartına bağlıdır.
MADDE 82- Ekonomik etkili bir şartlı muafiyet duzenlemesi, bu duzenlemeye tabi tutulmakta olan eşyaya veya eşdeğer eşyaya ya da işlenmiş urunlere, gumrukce onaylanmış yeni bir işlem veya kullanım tayin edildiği takdirde sona erer.
Gumruk idareleri, bir rejimin ongorulen şartlar altında sona ermemiş olduğu hallerde, Onbirinci Kısımdaki cezai hukumlere gore işlem yaparlar.
MADDE 83- Ekonomik etkili bir gumruk rejimi hak sahibinin hak ve yukumlulukleri, yonetmelikle belirlenen usul ve esaslara gore, soz konusu rejimden yararlanma koşullarını taşıyan kişilere devredilebilir. Yeni hak sahibi bu hakkı, aynı koşulları taşıyan diğer kişilere de devredebilir.
B. Transit Rejimi
I. Genel Hukumler
MADDE 84- 1. İthalat vergileri ve ticaret politikası onlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gumruk işlemleri tamamlanmış eşyanın, gumruk gozetimi altında Turkiye Gumruk Bolgesi icinde bir noktadan diğerine taşınması, transit rejimi hukumlerine tabidir.
2. Gumruk idareleri, transit rejimine tabi tutulan eşyanın Turkiye Gumruk Bolgesi icinde;
a) Yabancı bir ulkeden yabancı bir ulkeye,
b) Yabancı bir ulkeden Turkiye’ye,
c) Turkiye’den yabancı bir ulkeye,
d) Bir ic gumrukten diğer bir ic gumruğe,
Taşınmasına izin verir.
3. 1nci fıkrada belirtilen taşıma işlemi;
a) Transit rejimi hukumleri kapsamında,
b) Bir TIR karnesi kapsamında,
c) Transit belgesi olarak kullanılan bir ATA karnesi kapsamında,
d) 19 Haziran 1951’de Londra’da imzalanan, Kuvvetlerin Statusu Hakkında Kuzey Atlantik Anlaşmasına Taraf Devletler Arasındaki Sozleşme ile ongorulen form 302 kapsamında,
e) Posta kolileri dahil olmak uzere posta yoluyla,
f) Bir Turk limanından başka bir Turk limanına veya Turkiye Gumruk Bolgesi dışındaki bir limana deniz veya hava yoluyla taşınan eşya, ozet beyan kapsamında,
g) Antrepolardan veya gumruk idaresince konulmasına izin verilen yerlerden cıkarılarak transit edilecek eşya, 55 ila 70 inci madde hukumlerine gore bir beyanname kapsamında,
Yapılır.
4. Transit rejimi, eşyanın ve belgelerinin bu rejim hukumlerine uygun olarak varış gumruk idaresine sunulması uzerine sona erer.
5. Transit rejimi uygulamasında, ekonomik etkili bir gumruk rejimine tabi eşyanın taşınmasına ilişkin ozel hukumler saklıdır. Musteşarlık, transit eşyanın cinsine, niteliğine ve taşımanın ozelliğine gore veya Turkiye’nin uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yukumlulukleri cercevesinde, bu bolumdeki madde hukumlerine bağlı kalmaksızın transit rejimine ilişkin duzenlemeler yapılması konusunda yetkilidir.
II. Ozel Hukumler
MADDE 85- Transit eşyası icin tahakkuk edebilecek gumruk vergilerinin odenmesini sağlamak uzere bir teminat verilmesi zorunludur.
Ancak;
a) Deniz ve havayolu ile yapılan taşımalardan,
b) Boru hattı ile yapılan taşımalardan,
c) Demiryolu ile yapılan taşımalardan,
Yonetmelikle belirlenecek haller dışında teminat aranmaz.
MADDE 86- 1. Transit rejimi hak sahibi olan kişiler; eşyayı ongorulen sure icerisinde ve gumruk idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan onlemlere uymak suretiyle, varış yeri gumruk idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmak ve transit rejimine ilişkin hukumlere uymakla yukumludur.
2. 1inci fıkrada belirtilen kişilerin yukumlulukleri saklı kalmak uzere, transit rejimine gore taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcı veya alıcı da, eşyayı ongorulen sure icerisinde ve gumruk idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan tedbirlere uymak suretiyle, varış yeri gumruk idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmakla yukumludur.
MADDE 87- 1. Transit rejiminin işleyişine ilişkin usul ve esaslar ile istisnalar yonetmelikle belirlenir.
2. Transit rejimine konu olan eşyanın, gumruk gozetimi altındaki antrepolarda veya gumruk idarelerince eşya konulmasına izin verilen yerlerde bir sure kalması veya bir taşıttan diğer bir taşıta aktarılması mumkundur.
III. Transite İlişkin Gumruk İşlemleri
MADDE 88-1. Transit rejimine tabi eşya, şuphe veya ihbar durumları haric olmak uzere, varış veya cıkış gumruk idaresine kadar muayene edilmeksizin ve gerektiğinde muhur altına alınarak veya memur eşliğinde sevk edilir.
2. Antrepolardan veya gumruk idarelerince konulmasına izin verilen diğer yerlerden transit rejimi kapsamında taşınan eşya, gerek gorulmesi halinde muayene edilir. Gumruk vergileri teminata bağlanmak suretiyle bu rejim kapsamında taşınacak eşyanın muayenesi 61 ila 70 inci madde hukumlerine gore yapılır. Bu madde uyarınca yapılacak gumruk muayenesinde, rejim hak sahibi, temsilcisi veya eşyanın taşınmasından sorumlu kişiler de bulunabilir.
MADDE 89- Bu Kanunun 55 inci maddesinin 2 nci, 56 ncı maddesinin 1 inci fıkralarında belirtilen hallerde, transit rejimi kapsamında taşınan eşyanın gumruk muayenesine tabi tutulması, teminat alınması, eşyanın memur eşliğinde sevki veya diğer onlemler alınması hususlarında duzenleme yapmaya Musteşarlık yetkilidir.
MADDE 90- Turkiye karasularından gecen ve hakkında ihbar bulunan veya şuphe edilen transit eşya yuklu gemilerin ambar kapakları veya bu gibi eşya konulan diğer yerleri, gumruk idarelerince muhur altına alınabilir. Bu gemilere memur eşlik ettirilebilir veya gemiler seyir halinde iken dış gozetim altında tutulabilir.
Yukarıda belirtilen onlemler, gemilerin Turkiye karasularından cıkışı uzerine kaldırılır.
MADDE 91- Turkiye Gumruk Bolgesinde karayolu ile transit eşya taşıyan taşıtların transit sureleri, izleyecekleri yollar, kontrol noktaları ve konaklama yerleri ile ilgili olarak duzenlemeler yapmaya Musteşarlık yetkilidir.
MADDE 92- 1. Transit eşya taşıyan seyir halindeki bir taşıtın beklenmeyen haller veya mucbir sebeplerle yoluna devam edemediği durumlarda, bu husus gecikmeksizin en yakın gumruk idaresine bildirilir.
Transit eşyanın, soz konusu taşıttan diğer bir taşıta aktarılması gumruk idarelerinin gozetimi altında yapılarak, bu durum bir tutanakla belgelendirilir.
2. Turkiye Gumruk Bolgesi icindeki transit halindeki eşyanın beklenmeyen haller veya mucbir sebeplerle telef veya kaybı halinde, gumruk vergileri aranmaz. Transit halindeki eşyanın yukarıda belirtilen nedenlerle telef veya kaybı, idarenin de taraf olarak bulunduğu mahkeme kararı ile kanıtlanır.
Ancak;
a) Sucustu şeklindeki hırsızlıklar, hazırlık tahkikatı uzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge ile,
b) Hasar, telef veya kayıp herkesce bilinen ve duyulan başka olaylar yuzunden olmuşsa, o yerin en buyuk mulki idare amiri tarafından verilecek belge ile,
c) Trafik kazaları, trafik kaza raporuna gore ve en yakın gumruk idaresi tarafından yapılan tespit sonucunda gumruk idare amirinin vereceği karar ile,
Kanıtlanır.
C. Gumruk Antrepo Rejimi
MADDE 93- 1. Gumruk antrepo rejimi;
a) İthalat vergilerine ve ticaret politikası onlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş eşyanın,
b) Gumruk antreposuna alınması halinde ihracata ilişkin onlemlerden yararlanabilecek ihrac eşyasının,
Bir gumruk antreposuna konulmasına ilişkin hukumleri belirler.
2. Antrepo işleticisi, gumruk antreposu işletmesine izin verilen kişidir.
Kullanıcı, eşyanın antrepo rejimi beyanında bulunan kişi veya bu kişinin hak ve yukumluluklerinin devredildiği kişidir.
3. Gumruk antreposu, gumruk gozetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşulları ve nitelikleri yonetmelikle belirlenen yerdir.
4. 1 inci fıkrada belirtilen eşyanın gumruk antreposu olmayan, ancak gumruk idaresince antrepo addedilen bir yere konularak antrepo rejimi hukumlerine tabi tutulabileceği haller, yonetmelikle belirlenir.
MADDE 94- 1. Gumruk antreposu, genel antrepo veya ozel antrepo olabilir.
a) Genel Antrepolar, eşyanın konulması icin herkes tarafından kullanılabilen;
b) Ozel Antrepolar, yalnız antrepo işleticisine ait eşyanın konulması amacıyla kurulan;
Gumruk antrepolarıdır.
2. Parlayıcı ve patlayıcı veya bir arada bulundukları eşya icin tehlikeli olan veya korunmaları ozel duzenek ve yapılara gerek gosteren eşya, ancak bu niteliklerine uygun genel veya ozel antrepolara konulabilir. Bu tur eşya bir liste halinde yonetmelikle belirlenir.
3. Serbest dolaşımda olmayan eşyanın sergilendiği fuar ve sergiler de ozel antrepo sayılır.
MADDE 95- 1. Gumruk idareleri tarafından antrepo işletilmediği veya mevcut işletmelerin yeterli olmadığı hallerde, gumruk antrepoları acılması ve işletilmesi Gumruk Musteşarlığının izni ile mumkundur. İznin verilmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca cıkarılacak yonetmelikle belirlenir.
2. Gumruk antreposu işletmek isteyen kişiler, izin verilmesi icin gerekli bilgileri ihtiva eden ve ozellikle antrepoculuğa ekonomik yonden ihtiyac bulunduğunu belirten yazılı bir talepte bulunmak zorundadır. Gumruk antreposunun işletilmesine ilişkin şartlar verilen izinde gosterilir.
3. İzin, yalnızca Turkiye’de yerleşik kişilere verilir.
4. Antrepo işleticisinin hak ve yukumlulukleri, Gumruk Musteşarlığının izni ile başka bir kişiye devredilebilir.
MADDE 96- Antrepo işleticisi;
a) Gumruk antreposunda bulunduğu sure icerisinde eşyanın gumruk gozetimi altında bulunmasını sağlamaktan,
b) Gumruk antrepo rejimi kapsamında eşyanın muhafaza edilmesiyle ilgili yukumlulukleri yerine getirmekten,
c) İzinde belirtilen ozel şartlara uymaktan,
Sorumludur.
MADDE 97- 1. Bir genel antrepo işletilmesi icin izin verildiğinde, antrepo veya eşyanın ozelliklerine gore 96 ncı maddenin bir istisnası olarak, aynı maddenin (a) veya (b) bentlerinde belirtilen yukumluluklerin doğrudan kullanıcıya ait olduğu, işletme izninde belirtilebilir.
2. Kullanıcı, eşyanın antrepo rejimine tabi tutulmasına ilişkin yukumluluklerini yerine getirmekten her halukarda sorumludur.
MADDE 98- 81 inci maddenin 2 nci fıkrası hukmu saklı kalmak kaydıyla, gumruk idareleri, antrepo işleticisinden 96 ncı maddede belirtilen sorumluluklarla ilgili olarak yonetmelikle belirlenen esaslar cercevesinde bir teminat ister.
Ancak, fuar ve sergilere konulan veya ithalat vergilerinden muaf olan yahut ihrac edilmek uzere antrepolara konulan eşya icin teminat aranmaz.
Teminat alınmış olsa bile, gumruk işlemlerine başlanmadan ve bu işlemler bitirilip gumruk idaresinin izni alınmadan, antrepolardan kısmen veya tamamen eşya cıkartılamaz.
MADDE 99- Antrepo rejimine tabi tutulan eşya, gumruk antreposuna konuldukları tarihte işletici tarafından kayıtlara gecirilir. Gumruk idareleri tarafından işletilmeyen antrepolardaki tum eşyanın antrepo kayıtları işletici tarafından tutulur. Bu kayıtlar her zaman gumruğun denetlemesine hazır halde bulundurulur. Soz konusu antrepo kayıtları ile 100 uncu maddede belirtilen antrepo kayıtlarına ilişkin usul ve esaslar yonetmelikle belirlenir.
MADDE 100- Gumruk antrepo rejimine tabi tutulmamakla birlikte, ekonomik yonden bir ihtiyac bulunması ve gumruk gozetiminin olumsuz etkilenmemesi koşuluyla;
a) İhrac amacı dışında, serbest dolaşımda bulunan eşyanın gumruk antrepo tesislerine konulmasına,
b) Serbest dolaşımda olmayan eşyanın, gumruk antrepo tesislerinde dahilde işleme veya gumruk kontrolu altında işleme rejimlerine ilişkin hukumler cercevesinde işciliğe tabi tutulmasına,
Musteşarlıkca belirlenecek şartlar altında izin verilebilir.
MADDE 101- 1. Eşyanın antrepo rejimi altında kalış suresi sınırsızdır. Ancak, gumruk idarelerince gerek gorulen hallerde, eşyaya gumrukce onaylanmış yeni bir işlem veya kullanım tayin edilmesi icin bir sure belirlenebilir.
2. İhracata bağlı onlemlerden yararlanabilecek tarım urunleri icin Musteşarlıkca ozel sureler belirlenebilir.
MADDE 102- 1. İthal eşyası, iyi korunmaları, gorunuşlerinin veya pazarlama kalitelerinin geliştirilmesi ya da dağıtım veya yeniden satışa hazırlanmaları yonunden yonetmelikle belirlenen mutat ellecleme işlemlerine tabi tutulabilir.
Piyasa duzeninin aksamadan işleyişini sağlamak amacıyla, tarım urunlerinin antrepolarda tabi tutulacağı ellecleme işlemleri Musteşarlıkca sınırlandırılabilir.
2. İhracata bağlı onlemlerden yararlanabilecek ve antrepo rejimine tabi tutulmuş tarım urunlerine uygulanacak ellecleme işlemleri yonetmelikle belirlenir.
3. Bu maddede belirtilen ellecleme işlemleri, gumruk idarelerinin izniyle yapılabilir.
MADDE 103- 1. Antrepo rejimine tabi tutulan eşya, gumruk idarelerinden izin alınmak şartıyla gecici olarak gumruk antreposundan cıkarılabilir.
Eşya gumruk antreposu dışında bulunduğu sure icinde l02 nci maddede belirtilen şartlar altında ellecleme işlemlerine tabi tutulabilir.
2. Antrepo rejimine tabi tutulmuş eşyanın bir gumruk antreposundan diğerine nakli, gumruk idarelerinin iznine bağlıdır.
MADDE 104- 1. İthal eşyası icin bir gumruk yukumluluğu doğduğunda, eşyanın antrepo masrafları ile antrepoda kaldığı surece muhafazası icin yapılan masraflar, fiilen odenen veya odenecek fiyattan ayrı olarak gosterilmeleri şartıyla gumruk kıymetine dahil edilmez.
2. Soz konusu eşyanın 102 nci madde cercevesinde ellecleme işlemlerine tabi tutulması halinde, eşyanın ithalat vergileri tutarının belirlenmesinde dikkate alınacak niteliği, gumruk kıymeti ve miktarı, beyan sahibinin talebi uzerine, 193 uncu maddede belirtilen tarihte, eşya soz konusu ellecleme işlemlerine tabi tutulmamış gibi tespit edilir. Ancak, bu hukumlere Musteşarlıkca istisnalar getirilebilir.
3. Gumruk antrepo rejimine tabi tutulmuş ithal eşyasının 71 inci maddenin 1 inci fıkrasının (c) bendi hukmune gore, gumruğe sunulmaksızın ve beyannamesi verilmeden once serbest dolaşıma girmek uzere teslim edildiği hallerde, gumruk vergileri, eşyanın antrepo rejimine tabi tutulduğu tarihte yururlukte bulunan vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına dayanarak hesaplanır. Bu hukmun uygulanması, eşyanın nitelik, gumruk kıymeti ve miktarı gibi vergilendirme unsurlarının, eşyanın antrepo rejimine tabi tutulduğu tarihte tespit edilmesi şartına bağlıdır.
Ancak, yukumlunun serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinde eşyanın bulunduğu hal ve niteliği ile diğer vergilendirme unsurlarına gore işlem yapılması yonunde talepte bulunması halinde, bu yonde işlem yapılır.
73 uncu maddeye gore eşyanın tesliminden sonra kontrol hukumleri saklıdır.
MADDE 105- 1. Genel ve ozel antrepo işleticileri yıl sonunda antrepo mevcutlarına ilişkin bir listeyi gumruk idaresine verir. Her yıl, genel ve ozel antrepolardaki eşya gumruk idaresince, işletici tarafından verilen liste gozonunde bulundurulmak suretiyle sayılır. Genel antrepolardaki eşyanın kısa surede sayılamayacak kadar cok olması halinde, bunların gumruk idareleri tarafından ornekleme yontemiyle sayılması mumkundur.
2. Antrepolarda yapılan sayım sonucunda noksan cıkan eşyanın gumruk vergileri, duruma gore işletici veya kullanıcıdan tahsil edilir.
3. Yapılan sayım sonucunda fazla cıkan eşya kayıtlara alınır. Bu fazlalığın gecerli nedenlerden ileri geldiğine gumruk idaresince kanaat getirilmediği takdirde, soz konusu eşya 177 ila 180 inci madde hukumlerine gore tasfiyeye tabi tutulur.
MADDE 106- 1. İşleticiler ile 97 nci maddenin 1 inci fıkrasına gore kullanıcılar antrepolara konulan eşyanın, gumruk idarelerince miktarı belirlenmiş ise bu miktardan, belirlenmemiş ise belgelerinde yazılı miktarlar uzerinden gumruk idaresine karşı sorumludur.
2. Eşyanın niteliğinden kaynaklanan kayıplar ve fireler ile gumruğun denetimi altında yapılan işleme faaliyeti sonucunda ortaya cıkan noksanlıklar ve antrepo işleticileri ile kullanıcılarının kusur ve hatalarından ileri gelmediği gumruk idaresine kanıtlanan telef, kayıp ve calınmalar icin gumruk vergileri aranmaz.
Eşya, gumruklenmiş kıymeti uzerinden sigorta ettirilmiş ise noksan cıkan eşyanın vergileri sigorta ettirenden veya lehine sigorta ettirilenden alınır.
3. 1 inci veya 2 nci fıkralarda yazılı nedenler dışında kalan noksanlıklar kabul edilmez. Bunların vergi ve cezaları toplamından oluşan tutar, yerine gore işletici veya kullanıcıya tazmin ettirilir.
4. Nitelikleri itibariyle antrepolarda ve antrepolar arası taşımalarda fire veren eşya ile antrepolarda yapılmasına izin verilen elleclemeden dolayı noksanlaşan eşyanın fire oranları ilgili kuruluşların goruşleri alınarak Musteşarlıkca belirlenir.
MADDE 107- Gumruk antrepo rejimine tabi tutulup ihracata ilişkin onlemlerden yararlanabilen ihrac eşyasının, ihrac edilmesi veya bu Kanunda ongorulen gumrukce onaylanmış diğer bir işlem ya da kullanıma tabi tutulması zorunludur.
D. Dahilde İşleme Rejimi
I. Genel Hukumler
MADDE 108- 1. Serbest dolaşımda olmayan eşya, işlem gormuş urunlerin uretiminde kullanılmasından sonra Turkiye Gumruk Bolgesinden yeniden ihrac edilmesi amacıyla, gumruk vergileri ve ticaret politikası onlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında gecici olarak ithal edilebilir. Eşyanın işlem gormuş urunler şeklinde ihracı halinde, teminat iade olunur. Eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına şartlı muafiyet sistemi denir.
2. Serbest dolaşımda bulunan eşyanın işlem gormuş urunlerin uretiminde kullanılmasından sonra Turkiye Gumruk Bolgesinden ihrac edilmesi halinde, bu eşyanın serbest dolaşıma girişi esnasında tahsil edilmiş olan ithalat vergileri, dahilde işleme rejimi kapsamında geri verilir. Eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına geri odeme sistemi denir.
3. “İşleme faaliyetleri” deyimi ;
a) Eşyanın montajı, kurulması ve diğer eşya ile birleştirilmesi dahil olmak uzere işciliğe tabi tutulması,
b) Eşyanın işlenmesi,
c) Eşyanın yenilenmesi ve duzenli hale getirilmesi dahil olmak uzere tamir edilmesi,
d) İşleme sırasında tamamen veya kısmen tuketilseler dahi, işlem gormuş urunler icinde bulunmayan ancak, bu urunlerin uretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran onceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılması,
Anlamına gelir.
4. “İşlem gormuş urun” deyimi, işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tum urunler anlamına gelir.
5. “Asıl işlem gormuş urun” deyimi, dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilmesi amaclanan urun anlamına gelir.
6. “İkincil işlem gormuş urun” deyimi, işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem gormuş urun dışındaki urunler anlamına gelir.
7. “Eşdeğer eşya” deyimi, işlem gormuş urunlerin imali icin ithal eşyasının yerine kullanılan serbest dolaşımda bulunan eşya anlamına gelir.
8. “Verimlilik oranı” deyimi, belirli miktardaki ithal eşyasının işlenmesi sonucunda elde edilen işlem gormuş urunlerin miktarı veya yuzde oranı anlamına gelir.
MADDE 109- İşlem gormuş urunlerin eşdeğer eşyadan elde edilmesine veya eşdeğer eşyadan elde edilen işlem gormuş urunlerin ithal eşyasının serbest dolaşıma girmesinden once Turkiye Gumruk Bolgesi dışına ihrac edilmesine izin verilebilir. Eşdeğer eşya kullanımına yasaklama veya kısıtlama getirilebilir.
Eşdeğer eşyanın, ithal eşyası ile aynı ozellik ve aynı nitelikleri taşıması gerekir. Ancak, belirlenecek ozel hallerde eşdeğer eşyanın ithal eşyasından daha kaliteli veya daha ileri bir imalat aşamasında olmasına izin verilebilir.
İşlem gormuş urunlerin eşdeğer eşyadan elde edilmesi durumunda, gumruk işlemlerinde ithal eşyası eşdeğer eşya, eşdeğer eşya ise ithal eşya olarak değerlendirilir.
Henuz ithal edilmemiş eşyanın yerine ihracat vergilerine tabi eşdeğer eşyadan elde edilen işlem gormuş urunlerin ihracı halinde, ithal eşyasının suresi icinde ithal edilmesine karşılık olarak izin hak sahibinden, ihracat vergileri kadar teminat alınır.
II. İznin Verilmesi
MADDE 110- 1. Dahilde işleme izni, 80 inci madde cercevesinde, işleme faaliyetlerini yapan veya yaptıran kişinin talebi uzerine verilebilir.
2. Dahilde işleme izni sadece;
a) Turkiye Gumruk Bolgesinde yerleşik kişilere,
b) 108 inci maddenin 3 uncu fıkrasının (d) bendinde belirtilen eşyanın kullanımı haric, ithal eşyasının işlem gormuş urunler icerisinde mevcudiyetinin veya 109 uncu madde kapsamında eşdeğer eşya icin konulmuş koşullara uyulduğunun tespit edilebildiği hallerde,
c) Turkiye Gumruk Bolgesindeki ureticilerin temel ekonomik cıkarlarının olumsuz etkilenmemesi şartıyla, dahilde işleme rejiminin işlem gormuş urunlerin ihracı veya yeniden ihracı icin en iyi imkanların yaratılmasına yardımcı olduğu hallerde,
Verilebilir.
3. Ticari nitelikte olmayan dahilde işleme amaclı ithalat icin Turkiye Gumruk Bolgesi dışında yerleşik kişilere de izin verilmesi mumkundur.
III. Rejimin İşleyişi
MADDE 111- 1. İşlem gormuş urunlerin ihracı veya yeniden ihracı ya da gumrukce onaylanmış başka bir işleme tabi tutulması icin gerekli sureler, işleme faaliyetlerinin gercekleştirilmesi ve işlem gormuş urunlerin elden cıkartılması icin yeterli olacak şekilde belirlenir.
2. Sure, serbest dolaşımda bulunmayan eşya icin dahilde işleme rejimine ilişkin iznin alındığı tarihten itibaren işlemeye başlar ve bitimin rastladığı ayın son gunu sona erer. Bu sure ve ek sureler, Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenir.
3. İthal eşyasının ithalinden once eşdeğer eşyadan elde edilen işlem gormuş urunlerin ihracı halinde, ithal eşyasının rejim beyanı icin gereken sure Bakanlar Kurulunca belirlenir. Bu sure, ilgili eşdeğer eşyadan elde edilen işlem gormuş urunler icin ihracat beyannamesinin tescil tarihinden itibaren işlemeye başlar.
MADDE 112- 1. Bir dahilde işleme izni kapsamı eşyanın verimlilik oranı veya gerekli olduğunda bu oranın belirlenme yontemi, işleme faaliyetinin gercekleştiği ya da gercekleşeceği koşullar gozonunde bulundurularak belirlenir.
2. İlgili kuruluşların goruşleri alınarak hesaplanan standart verimlilik oranları, asli nitelikleri itibariyle aynı ozelliklere sahip eşya kullanılmak şartıyla, aynı kalitede işlem gormuş urunlerin elde edilmesi ile sonuclanan ve belirli teknik koşullar altında yurutulen işleme faaliyetlerine ilişkin, doğruluğu onceden belirlenmiş verilere gore tespit edilir.
MADDE 113- Değişmemiş eşyanın veya işlem gormuş urunlerin serbest dolaşıma girmiş sayılacağı durum ve koşullar serbest dolaşıma giriş rejimi hukumleri cercevesinde belirlenir.
MADDE 114- 1. Dahilde işleme rejimi kapsamında bir gumruk yukumluluğunun doğması halinde, 115 inci madde hukumleri saklı kalmak kaydıyla, gumruk vergileri, ithal eşyasının dahilde işleme rejimine ilişkin beyannamenin tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurları gozonunde bulundurularak hesaplanır.
2. İthal eşyası, dahilde işleme rejimine ilişkin beyannamenin tescil tarihinde, tarife kotaları ve tarife tavanları cercevesinde tercihli tarife uygulamasından yararlanabilir durumda ise soz konusu eşyanın bu tercihli tarifeden yararlanabilmesi, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihte de mevcut tercihli tarifenin yururlukte olmasına bağlıdır.
MADDE 115- a)İlgili kuruluşların goruşleri alınarak yonetmelikle belirlenen listede yer alan işleme faaliyetleri sonucunda, asıl işlem gormuş urunlerle birlikte soz konusu listede belirtilen ikincil işlem gormuş urunlerin elde edilmesi ve bu ikincil urunlerin serbest dolaşıma sokulması halinde ithalat vergileri; asıl işlem gormuş urunun ihrac edilen kısmı oranında ikincil işlem gormuş urunlerin serbest dolaşıma girişine ilişkin beyannamenin tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurları esas alınarak hesaplanır.Ancak, izin hak sahibi, bu urunlere ilişkin vergilerin 114 uncu maddede belirtilen usule gore tahakkukunu talep edebilir.
Tarım politikası cercevesinde bir vergiye konu olan işlem gormuş urunlerin vergiye tabi tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir.
b) Bir şartlı muafıyet duzenlemesine tabi tutulan ya da serbest bolgeye konulan işlem gormuş urunlerin ithalat vergileri, soz konusu şartlı muafiyet duzenlemesinin ongorduğu ya da serbest bolgelere ilişkin hukumlerin ongorduğu şekilde hesaplanır.
Ancak, işlem gormuş urunlerin, gumruk kontrolu altında işleme rejimi dışında, yukarda duzenlenen gumrukce onaylanmış işlem veya kullanım şekillerinden birine tabi tutulduğu hallerde, uygulanacak vergi 114 uncu madde uyarınca hesaplanan miktardan az olamaz.
İlgili kişi, verginin 114 uncu maddede belirtilen usule gore hesaplanmasını isteyebilir.
c) İthal eşyasının, gumruk kontrolu altında işleme rejimine tabi tutulduğu hallerde, işlem gormuş urunler soz konusu rejim cercevesinde vergiye tabi tutulur.
d) Soz konusu ithal eşyası icin ozel amaca yonelik nihai kullanım nedeniyle indirimli veya sıfır ithalat vergi oranının uygulanmasının ongorulduğu hallerde, bu uygulamadan işlem gormuş urunler de yararlandırılır.
e) Soz konusu ithal eşyasının 167 nci madde uyarınca ithalat vergilerinden muaf olduğu hallerde, işlem gormuş urunler de bu muafiyetten yararlandırılır.
IV. Turkiye Gumruk Bolgesi Dışında İşleme Faaliyetleri
MADDE 116-1. Gerekli izin alınması koşuluyla, işlem gormuş urunlerin veya değişmemiş eşyanın tamamı veya bir kısmı, haricte işleme rejimi hukumleri cercevesinde, daha ileri duzeyde işlenmek uzere Turkiye Gumruk Bolgesi dışına gecici olarak ihrac edilebilir.
2. Yeniden ithal edilen urunler icin bir gumruk yukumluluğunun doğması halinde, ithalat vergileri;
a) 1 inci fıkrada belirtilen işlem gormuş urunler veya değişmemiş eşya icin 114 ve 115 inci maddeler uyarınca,
b) Turkiye Gumruk Bolgesi dışında işlendikten sonra yeniden ithal edilen urunler icin haricte işleme rejimi hukumleri uyarınca,
Hesaplanır.
V. Geri Odeme Sisteminden Yararlanma
MADDE 117- 1. Geri odeme sisteminden her eşya yararlanabilir.
Ancak, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili sırasında;
a) İthalat miktar kısıtlamalarına tabi olan,
b) 15 inci maddenin 3 uncu fıkrasının (d), (e) ve (f) bentleri kapsamında, tercihli bir tarife veya ozel bir şartlı muafiyet duzenlemesinden kotalar dahilinde yararlanabilen,
c) Tarım politikası veya işlenmiş tarım urunleriyle ilgili ozel duzenlemeler cercevesinde alınan ithalat vergilerine tabi olan,
Eşya geri odeme sisteminden yararlanamaz.
2. Geri odeme sistemi, ancak ithal eşyasının serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili sırasında ve işlem gormuş urunlerin herhangi bir parasal ihracat iadesinden yararlanmadığı hallerde uygulanabilir.
3. Geri odeme sistemi uygulama izni ancak, işlem gormuş urunlerin ihracına ilişkin beyannamenin tescili sırasında;
a) İthal eşyasının 1 inci fıkranın (c) bendinde belirtilen vergi ve diğer mali yuklerden herhangi birine tabi olmadığı,
b) İşlem gormuş urunlerin herhangi bir parasal ihracat iadesinden yararlanmadığı,
Hallerde verilir.
__________________